Η διεθνής εβδομάδα
4. Η Τσιάπας
"Υπάρχουν επαναστατικά και χειραφετητικά κινήματα που συγκροτήθηκαν ενώ εκμεταλλεύονταν τις γυναίκες ή τις άφηναν στο παρασκήνιο. Αυτό δεν συμβαίνει με τους Ζαπατίστας, οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει επανάσταση χωρίς την επίτευξη της ισότητας για τις γυναίκες. Ο νόμος των επαναστατικών γυναικών χρονολογείται από το 1993, γνωρίζοντας ότι η ισότητα δεν σημαίνει το ίδιο πράγμα για όλους. Ο νόμος περιλαμβάνει μία δεκαπενταριά σημεία - επιλογή του συντρόφου, να μην δέχεσαι επιθέσεις, να έχεις το δικαίωμα να εργάζεσαι αν το θέλεις κ.λπ. - αλλά δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πρέπει να σταματήσεις να μαγειρεύεις και να φροντίζεις τα παιδιά, για παράδειγμα. Το ζαπατιστικό κίνημα με γοητεύει επειδή αυτοαμφισβητείται - έχουμε πετύχει τον στόχο μας; είμαστε εκεί που θέλουμε ή όχι; τι πιστεύετε; και καλοδέχεται όλες τις απόψεις. Είναι ένας κόσμος στον οποίο όλοι οι άλλοι κόσμοι χωρούν. Βρίσκω επίσης υπέροχη την αντιστοιχία μεταξύ των δικών μας προβληματισμών και των ερωτημάτων που έθεταν οι ίδιες αυτές οι γυναίκες στις αγροτικές τους κοινότητες, έχοντας μια ζωή εντελώς διαφορετική από τη δική μας, καθώς και το γεγονός ότι προσκληθήκαμε σε αυτές τις συναντήσεις το 2018, στην αρχή του φεμινιστικού κύματος στη Λατινική Αμερική..."
Neige Sinno - Madame Figaro - 04.03.2025
Neige Sinno, La Realidad, εκδ. P.O.L., 272 σελ., 2025
"La Realidad": Η Neige Sinno σε αναζήτηση μιας φιλόξενης γης
Η συγγραφέας ανακάλυψε το Μεξικό στους δρόμους της Τσιάπας το 2002. Το νέο της βιβλίο αφηγείται την αρχή μιας ερωτικής σχέσης με τη χώρα.
Lanwenn Huon
Le Monde - 06.03.2025
Από τα ομιχλώδη βουνά και τa δάση της Τσιάπας, κατέβηκαν εκείνη την 1η Ιανουαρίου 1994 ομάδες ιθαγενών με κουκούλες και όπλα. Ανήκουν στον Εθνικό Απελευθερωτικό Στρατό των Ζαπατίστας, διεκδικώντας δικαιώματα για τις κοινότητές τους. Ντυμένος με λαδοπράσινη στολή και με πίπα στο στόμα, ο μυστηριώδης και χαρισματικός Subcomandante Marcos μεταφέρει το μήνυμά τους. Στο νέο της βιβλίο, La Realidad (Η πραγματικότητα), η Neige Sinno λέει ότι "ίσως θα πρέπει να σταματήσουμε να υποτιμούμε [το] ερωτικό δυναμικό του"- και το λογοτεχνικό του δυναμικό, θα μπορούσαμε να προσθέσουμε. Ενάμιση χρόνο μετά την έκδοση του συνταρακτικού της βιβλίου Triste tigre (Θλιβερός τίγρης, P.O.L., λογοτεχνικό βραβείο Le Monde 2023, μεταφρασμένο σε 22 γλώσσες), στο οποίο αφηγείται τους βιασμούς που υπέστη μεταξύ 7 και 14 ετών, η συγγραφέας επιστρέφει με ένα αυτοβιογραφικό κείμενο που μπλέκει την προσωπική αφήγηση με την ανάλυση, αφηγούμενη τη συνάντησή της με το Μεξικό.
Βρισκόμαστε στο 2002 και η Neige είναι 25 ετών. Μαζί με την Maga, μία φλογερή και παρορμητική Ανδαλουσιανή που, όπως και εκείνη, διδάσκει σε αμερικανικό πανεπιστήμιο, ξεκινάει ένα ταξίδι στην Τσιάπας (μια πολιτεία στο νοτιοανατολικό Μεξικό). Η Maga ήθελε να συναντήσει τον Subcomandante Marcos για να του δώσει βιβλία μαρξιστικής θεωρίας. Η Neige ακολούθησε. Και έτσι αρχίζει ένα ταξίδι στο οποίο συναντούν τους "πάνκηδες", δύο νεαρούς νομάδες, "εν μέρει τεχνίτες, εν μέρει ζητιάνους", και τη Barbara, μια υπέροχη ηθοποιό που ζει σε ένα ερειπωμένο σπίτι στο San Cristobal de las Casas. Οι δύο νεαρές γυναίκες μαθαίνουν τελικά ότι ο Marcos πρόκειται να μείνει σε μια πόλη που ονομάζεται La Realidad. Ξεκινούν, αλλά η περιπέτειά τους τερματίζεται σε ένα θλιβερό χωριό, όπου το όχημα που υποτίθεται ότι θα τις μετέφερε στον προορισμό τους δεν εμφανίζεται ποτέ και όπου τους έρημους δρόμους επισκέπτεται μόνο ένα μοναχικό γαϊδούρι, που περιφέρεται χωρίς προφανή σκοπό. [...]
La Realidad
Nathalie Crom
Télérama, Μάρτιος 2025
Η μελλοντική συγγραφέας του Triste Tigre, νεαρή γυναίκα τότε, ξεκίνησε να πάει στην Τσιάπας, αναζητώντας τα ίχνη του Subcomandante Marcos. Μια υπέροχη και βαθιά ιστορία μαθητείας.
"Ustedes no entienden nada", δεν καταλαβαίνετε τίποτα." Τι ερχόταν να κάνει η νεαρή Γαλλίδα στο Μεξικό το 2003 όταν ξεκίνησε ένα ταξίδι όπου υποχρεώθηκε επανειλημμένα να αναγνωρίσει την άγνοιά της: "Δεν καταλαβαίνετε τίποτα"; Η Neige Sinno αποδέχεται αυτή την ετυμηγορία, δεν κρύβει την αφέλειά της, αλλά αντίθετα την εκθέτει με σοβαρότητα και μια δόση χιούμορ, στην αρχή αυτής της υπέροχης και συναρπαστικής ιστορίας μαθητείας. Πηγαίνει πίσω στο χρόνο, προσπαθώντας να ανασυνθέσει τις λεπτομέρειες μιας εμπειρίας που, δύο δεκαετίες μετά, της διαφεύγει ακόμα: "Τώρα είναι όλα λίγο μπερδεμένα, όλα λίγο άτακτα και αναδιοργανωμένα από την ταραχώδη βιομηχανία της μνήμης, αλλά ξέρω ότι και τότε όλα ήταν μπερδεμένα. Ένα αδιαφανές, χαοτικό κουβάρι από μέρη, συναντήσεις, σκέψεις, αισθήσεις, συγκινήσεις... Το γεγονός παραμένει ότι βρισκόταν πράγματι εκεί, στην Τσιάπας, περίεργη και αδέξια, συνοδεύοντας μία Ισπανή φίλη που επεδίωκε έναν ακριβή όσο και εξωφρενικό στόχο: να πάει στο La Realidad, το ορεινό χωριό όπου έλεγαν ότι βρισκόταν η ζαπατιστική κοινότητα του Subcomandante Marcos, του ηγέτη των ιθαγενών που αγωνίζονται για "έναν κόσμο όπου όλοι οι κόσμοι θα έχουν σ' αυτό μια θέση".
Η La Realidad είναι, επομένως, πρώτα απ' όλα ένας τόπος - και δεν προδίδουμε την αφήγηση λέγοντας ότι θα παραμείνει ανεντόπιστος για τις δύο ξένες. Δεν έχει σημασία. Με μια πιο προσεκτική ματιά, "la realidad" (η πραγματικότητα) είναι επίσης, σε αυτές τις σελίδες εντυπωσιακού βάθους και ομορφιάς, μια ιδέα, ένα νήμα της Αριάδνης, μια ζωηρόχρωμη αφαίρεση. 'Ενα πεπρωμένο και μια οφθαλμαπάτη, μία ματαίωση και μια ώθηση, ένας ξεριζωμός και μια υπόσχεση που πρέπει να τηρηθεί. "Ακόμη και σήμερα, τόσα χρόνια μετά το γεγονός, δεν μπορώ να πω τι ακριβώς είδα. Έχω την αίσθηση, μια παράξενη αίσθηση επειδή δεν μπορώ να την εξηγήσω πλήρως, ότι επρόκειτο για κάτι σημαντικό [...], κάτι που θα μπορούσε να φωτίσει όχι μόνο την ύπαρξή μου αλλά και την κατανόησή μου για τον κόσμο...". Το ταξίδι μύησης του 2003 αποτέλεσε το προοίμιο για άλλες επισκέψεις και για την οριστική μετακόμιση το 2006 στο Μεξικό. Ήταν επίσης η αρχή μιας αναζήτησης, μιας υπαρξιακής διαδρομής - "και αυτό το μονοπάτι, αν ξεκινάει από κάπου, ξεκινάει με τη λέξη "Ινδιάνος"".
Αποφασισμένη και ευσυνείδητη ταυτόχρονα, η αφηγήτρια του La Realidad δεν καλλιεργεί τη νοσταλγία. Ανατρέχοντας στο παρελθόν σε μια προσπάθεια να διακρίνει το μέλλον, αναζητά, στο Μεξικό και σε αυτόν τον κόσμο, "έναν τόπο, έστω και μικρό, για να μείνει εκεί για λίγο" - έναν τόπο που δεν θα καταπατά τον τόπο των άλλων. Στον μακρύ, αναποφάσιστο δρόμο προς αυτόν τον ονειρεμένο κήπο, που διακόπτεται από παρεκκλίσεις που λειτουργούν σαν αλλαγές προοπτικής, συναντά τον J.M.G. Le Clézio, τον συγγραφέα του Le Livre des fuites, ο οποίος, όπως και ο χαρακτήρας του, ήθελε "να είναι ταξιδιώτης χωρίς να είναι καταπιεστής". Τον Antonin Artaud, επίσης, που ήρθε στο Μεξικό το 1936 για να "έρθει σε επαφή με τις χθόνιες δυνάμεις που είχαν εγκαταλείψει τον υπόλοιπο κόσμο". Στην Τσιάπας, η Neige Sinno βίωσε τη "ριζική ετερότητα", αλλά και την γυναικεία αδελφοσύνη. Αναμφίβολα η συγγραφέας του μελλοντικού Triste Tigre (που θα εκδοθεί το 2023, αλλά γράφτηκε μετά το La Realidad) βρήκε εκεί τον τόπο που έψαχνε: "Ο ρόλος μου είναι περισσότερο να γράφω κείμενα και σχόλια σε κείμενα, να υφαίνω τα νήματα αυτής της ιστορίας με υπομονή και λίγη φαντασία. Με αυτά θα φτιάξω ένα σάλι που θα μας σκεπάζει τους χειμερινούς μήνες, θα μας προστατεύει από το κρύο...".
