Το Ηνωμένο Βασίλειο σε αδιέξοδο
Το editorial της εφημερίδας Le Monde
Ανήμπορη να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, η βρετανική κυβέρνηση αρνείται να υποχωρήσει στα αιτήματα για αυξήσεις μισθών, ενώ ένα εκτεταμένο κύμα απεργιών πλήττει το Ηνωμένο Βασίλειο. Μία κατάσταση που αντανακλά τη μεγάλη πολιτική αδυναμία των ηγετών της.
Editorial
Le Monde - 17 Δεκεμβρίου 2022
Άδειοι σταθμοί, λιγοστοί συρμοί του μετρό, ακυρωμένα ιατρικά ραντεβού και ανύπαρκτα ασθενοφόρα. Από τα χρόνια της Θάτσερ, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε ξαναδεί παρόμοιο εκτεταμένο κύμα απεργιών, τόσο που η αναφορά σε ένα νέο "χειμώνα της δυσαρέσκειας", μια σαιξπηρικής έμπνευσης έκφραση που αναφέρεται στις μαζικές απεργίες του 1978-79, είναι σε όλα τα χείλη. Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Βρετανοί εργαζόμενοι συνολικά πρόκειται να σταματήσουν την εργασία τους μέχρι το τέλος του έτους σε ένα κίνημα με διαδοχικές απεργίες που ξεκίνησε στις 12 Δεκεμβρίου για την ικανοποίηση μισθολογικών αιτημάτων λόγω του πληθωρισμού που αυξήθηκε στο 10,7% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο (6,2% στη Γαλλία).
Εκτός από τους σιδηροδρομικούς, τους ταχυδρομικούς υπαλλήλους, τους τελωνειακούς και τους χειριστές αποσκευών, οι νοσηλεύτριες του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) απεργούν για πρώτη φορά από τότε που άρχισαν να οργανώνονται, ενώ οι πρωτοδιορισμένοι γιατροί και οι εκπαιδευτικοί είναι πιθανό να απεργήσουν τον Ιανουάριο. Η σύγκρουση, η οποία τροφοδοτείται από το επιταχυνόμενο άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ τιμών και μισθών, έρχεται σε μία συγκυρία που σημαδεύτηκε από μία δεκαετή τουλάχιστον δραστική λιτότητα υπό τις κυβερνήσεις των Συντηρητικών που ροκάνισαν τα εισοδήματα, ιδίως των εργαζομένων του δημόσιου τομέα. Μόνο τα τελευταία δύο χρόνια, η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων του δημόσιου τομέα μειώθηκε κατά 7,7%.
Αν η έκταση του κινήματος και η αποφασιστικότητα της κυβέρνησης παραπέμπουν στην εποχή της Σιδηράς Κυρίας, το πλαίσιο είναι πολύ διαφορετικό. Η κυβέρνηση του Ρίσι Σουνάκ βρίσκεται σε μια κατάσταση μεγάλης πολιτικής αδυναμίας, ύστερα κι από την ατελείωτη σειρά σκανδάλων και κρίσεων που σημάδεψαν το τέλος της εποχής του Μπόρις Τζόνσον, η χώρα υποφέρει από σημαντική έλλειψη εργατικού δυναμικού (133.000 κενές θέσεις, συμπεριλαμβανομένων 47.000 νοσηλευτριών μόνο στο NHS), η κοινή γνώμη τάσσεται μάλλον ευνοϊκά απέναντι στους απεργούς και η εμπειρία του Covid έχει κάνει πολύ πιο αποδεκτή την κρατική παρέμβαση.
Ο Rishi Sunak στέκεται ακλόνητος απέναντι στη βαθιά οργή των Βρετανών που φημίζονται για την αντοχή και το φλέγμα τους. Αρνείται να υποχωρήσει στα αιτήματα για μισθολογικές προσαρμογές, απειλεί να επιστρατεύσει τον στρατό για να αντικαταστήσει τους τραυματιοφορείς και να εισαγάγει νομοσχέδιο που θα επιβάλλει ένα ελάχιστο επίπεδο υπηρεσιών στις μεταφορές. Προσπάθησε να στρέψει την κοινή γνώμη κατά των απεργών κατηγορώντας τους ότι οργανώνουν το "χάος" κοντά στα Χριστούγεννα.
Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο, που έχει γίνει η ευρωπαϊκή χώρα με τη μεγαλύτερη ανισότητα, βυθίζεται στην ύφεση, καθώς 3 εκατομμύρια Βρετανοί πασχίζουν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και οι τράπεζες τροφίμων πολλαπλασιάζονται, η κυβέρνηση του Λονδίνου μοιάζει προσκολλημένη στην ιδεολογία του ελάχιστου κράτους, τείνει να κατηγορεί τα μειονεκτούντα άτομα για την κατάστασή τους και να πριμοδοτεί την εύπορη τάξη, ενώ αδυνατεί να περιορίσει τις επιπτώσεις του πληθωρισμού.
Οι Βρετανοί Συντηρητικοί αποδεικνύονται επίσης αιχμάλωτοι των μεγαλόστομων αλλά και ουτοπικών υποσχέσεών τους για το Brexit. Αντί για την ευημερία, την κυριαρχία και τη διεθνή ακτινοβολία που ισχυρίζονταν ότι θα έφερνε η ρήξη με τους γείτονές τους, έχουν αποκομίσει μόνο μια επιβράδυνση των εξαγωγών τους, την υποτίμηση της λίρας, τις χειρότερες προβλέψεις ανάπτυξης μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών, με εξαίρεση τη Ρωσία, και τη διπλωματική απομόνωση. Εκτός από την άμεση ανάγκη να ξεκινήσουν σοβαρές διαπραγματεύσεις για να βγούν από το αδιέξοδο μιας κοινωνικής σύγκρουσης στην οποία διακυβεύεται η αξιοπρέπεια και η αγοραστική δύναμη πολλών Βρετανών, υπάρχει επίσης η ανάγκη να αναζητηθεί ένα σχέδιο που θα μπορέσει να δώσει πάλι σ' αυτούς τις προοπτικές και τη θέση τους στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
