Charles Baudelaire
Τα πλήθη
...την άγια εκπόρνευση της ψυχής που δίνεται ολόκληρη, ποίηση και ελεημοσύνη, στο απρόοπτο που εμφανίζεται, στο άγνωστο που περνά.
Δεν έχει ο καθένας το χάρισμα να μπορεί να παίρνει ένα λουτρό μέσα στο πλήθος: ν' αποκομίζεις ηδονές από το πλήθος είναι μια τέχνη. Και μόνο εκείνος που μια νεράϊδα μέσα στην κούνια τού εμφύσησε την αγάπη για τη μεταμφίεση και τη μάσκα, το μίσος για τη σταθερή κατοικία και το πάθος για το ταξίδι, μόνο εκείνος μπορεί να κάνει, εις βάρος του ανθρώπινου γένους, ένα ξεφάντωμα ζωτικότητας.
Πλήθος, μοναξιά: όροι ταυτόσημοι και εναλλασσόμενοι για τον δραστήριο και γόνιμο ποιητή. 'Οποιος δεν ξέρει να γεμίσει τη μοναξιά του, δεν ξέρει ούτε να μένει μόνος μέσα σε ένα πολυάσχολο πλήθος.
Ο ποιητής απολαμβάνει αυτό το ασύγκριτο προνόμιο, να μπορεί κατά την επιθυμία του να είναι ο εαυτός του και οι άλλοι. Σαν αυτές τις περιπλανώμενες ψυχές που ψάχνουν ένα κορμί, μπαίνει, όταν θέλει, μέσα σε κάθε άνθρωπο. Μόνο γι' αυτόν, όλα είναι προσιτά. Και αν κάποιοι χώροι μοιάζουν να του είναι απρόσιτοι, είναι γιατί στα μάτια του δεν αξίζουν τον κόπο να τους επισκεφθεί.
Ο μοναχικός και σκεπτικός περιπατητής απολαμβάνει μια μοναδική μέθη από αυτήν την πανανθρώπνη κοινωνία. Εκείνος που παντρεύεται εύκολα το πλήθος, γνωρίζει φλογερές απολαύσεις, που θα τις στερούνται αιώνια ο εγωϊστής, κλειστός σαν σεντούκι, και ο οκνηρός, φυλακισμένος σαν μαλάκιο. Υιοθετεί σαν δικά του όλα τα επαγγέλματα, όλες τις χαρές και όλες τις δυστυχίες που του προσφέρει η περίσταση.
Αυτό που οι άνθρωποι ονομάζουν αγάπη είναι πολύ μικρό, πολύ περιορισμένο και πολύ αδύναμο, συγκρινόμενο μ' αυτό το απερίγραπτο όργιο, μ' αυτήν την άγια εκπόρνευση της ψυχής που δίνεται ολόκληρη, ποίηση και ελεημοσύνη, στο απρόοπτο που εμφανίζεται, στο άγνωστο που περνά.
Είναι καλό να μάθουμε κάποτε στους ευτυχισμένους αυτού του κόσμου, έστω και για να ταπεινώσουμε μια στιγμή την ανόητη αλαζονεία τους, ότι υπάρχουν ευτυχίες ανώτερες από τη δική τους, πιο πλατιές και πιο εκλεπτυσμένες. Οι ιδρυτές αποικιών, οι εξόριστοι στην άκρη του κόσμου ιεραπόστολοι, γνωρίζουν αναμφίβολα κάτι από αυτά τα μυστηριακά μεθύσια. Και, στους κόλπους της τεράστιας οικογένειας που δημιούργησε η μεγαλοφυϊα τους, θα πρέπει να γελούν κάποτε με εκείνους, οι οποίοι τους λυπούνται για την πολυτάραχη μοίρα τους και για την τόσο αγνή ζωή τους.
Σαρλ Μπωντλαίρ, Η μελαγχολία του Παρισιού (Le Spleen de Paris)
Μετάφραση Στέργιος Βαρβαρούσης, εκδ. Ερατώ, Αθήνα, 1985.
