όλες οι τουαλέτες της Αθήνας είναι καθαρές χάρη στη μαμά μου
Σημειώσεις γύρω από το προνόμιο με αφορμή ένα πολύ όμορφο ποίημα του Μαρλένο
Ψάχνοντας τις προάλλες για τα ποιήματα της ΜΚΧ σε ένα παλαιότερο τεύχος του περιοδικού Τεφλόν πέφτω στην πρώτη σελίδα σε ένα ποίημα που είχε γράψει ο Μαρλένο για την μαμά του. Υπήρξαμε φίλοι κάποτε και είναι αυτός από τον οποίο άκουσα για πρώτη φορά την λέξη queer θεωρία, ο πρώτος άνθρωπος που μου έμαθε να κλέβω απο την ποίηση, γενικά ένα παιδί που έχω θαυμάσει και ίσως και ζηλέψει πολύ. Το ποίημα λέγεται "Βαλμπονα" και μιλά για την μαμά του, την μαμά του την οικιακή βοηθό.
Ξαναδιαβάζω το ποίημα και με επαναφέρει σε μια σκέψη την οποία φοβάμαι ανέκαθεν να πολύ-πλησιάσω, με φέρνει μπροστά στο προνόμιό [μου]. Διαβάζοντας το ποίημα σκέφτομαι όλες τις κυρίες που μας έχουν κατά καιρούς καθαρίσει το σπίτι, κυρίες που έπαιρναν τα λεφτά στο χέρι, χωρίς να ξέρω ποτέ τι ακριβώς σημαίνει αυτό για εκείνες. Χωρίς να καταλαβαίνω τι αξία έχουν τα 6€ / ώρα. Κυρίες χωρίς ονόματα.
Δεν τα γράφω όλα αυτά για να ανακυκλώσουμε μια προκάτ πυροτεχνηματική συμπόνοια απέναντι τους, άλλωστε βρίσκω τον ακτιβισμό του ίνσταγκραμ ταυτόχρονα αηδιαστικό και πολύ βαρετό, κάνε ένα ριπόστ στα στόρυ σου το ποίημα κι όλα καλά. Γράψε από κάτω "Μπράβο αγόρι μου να σε χαίρεται η μάνα σου!", κι ουφ, έκανες και σήμερα τον αγώνα σου μικρέ αγωνιστή του αλγορίθμου. Τα γράφω γιατί μέσα από το ποίημά του συνειδητοποιώ τότε ίσως για πρώτη φορά με τόσο μεγάλη διαύγεια το προνόμιό μου, όσο βλακώδες ή και υπεροπτικό αν φαίνεται.
Φίλος, φίλης, φίλου, έλεγε πρόσφατα σοκαρισμένος ότι στην εταιρία του μπαμπά του ο πιο υψηλά αμειβόμενος υπάλληλος παίρνει μονάχα επτά χιλιάδες ευρώ τον μήνα. Αναρωτιόταν ο πουπουλένιος πρίγκιπας πώς μπορεί να ζει κανείς με αυτά τα λεφτά. Γιατί πέρα από τον δικό του κόσμο δεν υπάρχει τίποτα, ανάμεσα στα σκάφη, τα υπερπολυτελή ξενοδοχεία, και τις βίλες στα νησιά δεν μένει κανένας χώρος για τις αόρατες κυρίες που τρέχουν από πίσω του και καθαρίζουν, καθαρίζουν, καθαρίζουν...
Θύμωσα μαζί του. Πώς γίνεται να είναι κανείς τόσο μακριά από τον πραγματικό κόσμο, να ζει ήσυχος σε μια τόσο πολυτελή απόσυρση; Πόση άγνοια μπορείς να δικαιολογήσεις στην χαζομάρα του, στην καλοζωισμένη ελαφρότητα του; Πόση εγκληματική εκμετάλλευση σε άγνοια;
Καθώς τα σκεφτόμουν όλα αυτά βρέθηκα απότομα μπροστά και στο δικό μου προνόμιο, χέρι χέρι με αυτό του πλούσιου γόνου. Γιατί το να καθαρίζεις ένα σπιτι για 7€ την ώρα, δεν είναι ούτε ευχάριστη, ούτε εύκολη δουλειά και εγώ έγινα 20 χρονών για να το αντιληφθώ. Και για να καταλάβω πως τελικά σε πολλά κι εγώ δεν μπορώ να δω πολύ πέρα από την μύτη μου, απλά η δική μου μύτη τυχαίνει να είναι κοντύτερη.
Σε συζήτηση με φίλη παλαιότερα την αφήνω να μιλά ώρα για το πόσο καλά φέρονται στην κυρία που τους καθαρίζει, πόσο στοργικοί είναι, πόσο την συμπεριλαμβάνουν σε όλα σαν μέλος της οικογένειας τους. Η οικιακή βοηθός τους είναι σαν φίλη τους, μου λέει, κι ας φορά στολή μέσα στο σπιτι, κι ας ζει με έναν μισθό πείνας, κι ας είναι μια γυναίκα 60 χρονών που σέρνει βαλίτσες ενώ ένα 20χρόνο με το καινούριο iphone γλιστρά πάνω στην ζωή, γλιστρά μπροστά της.
Δεν ξέρω τι ήθελε ο ποιητής να νιώσουμε διαβάζοντάς το, αλλά εγώ σας το αφήνω εδώ με την ελπίδα ότι θα σας βγάλει κι εσάς για λίγο έξω από τους εαυτούς σας. Γιατί όλος ο interdisciplinary φεμινισμός του κόσμου δεν έχει καμία αξία αν δεν χωρά μαμάδες σαν αυτή του Μαρλένο.
ΒΑΛΜΠΟΝΑ
όλες οι τουαλέτες της Αθήνας είναι καθαρές χάρη στη μαμά μου
η μαμά μου δεν είναι καθαρίστρια
(από πολύ μικρός είχα μάθει βασικά να λέω ότι η μαμά μου είναι οικιακή βοηθός γιατί νομίζω ότι έτσι μερικές φορές μας σέβονταν και τους δυο μας περισσότερο)
τα χέρια της είναι σκληρά και γεμάτα πληγές
απ’ τις χλωρίνες
το πρόσωπό της είναι σκληρό και γεμάτο πληγές
απ’ τις χλωρίνες• απ’ όλες τις χλωρίνες
όλης της Αθήνας
η μητέρα μου έχει τόση χλωρίνη πάνω της που η εικόνα της στο μυαλό μου
ξεθωριάζει• όχι στο μυαλό μου• γενικά
η μητέρα μου δεν έχει καθόλου εικόνα
καθόλου όψη• δεν είναι άτομο
απ’ τις χλωρίνες
η χλωρίνη έχει μικρύνει τη μητέρα μου τόσο που φοβάμαι ότι• όλη της η ανυπαρξία κάποια μέρα θα πέσει μέσα σε κάποια τουαλέτα
και θα αναγκαστώ να μπω κι εγώ στους υπονόμους
για να βρω και να γυρίσω στο σπίτι
τη μικρή μητέρα μου που την φάγανε οι χλωρίνες
α, για να βρω τη μαμά μου την υπηρέτρια
η υπηρέτρια ήρθε να πάρει τον Μαριλένο απ’ το σχολείο
μόνο εγώ και η μαμά μου ξέρουμε ότι είναι οικιακή βοηθός
όλοι οι άλλοι απλά αφήνουν τις τουαλέτες τους βρόμικες
και μετά τις βρίσκουν καθαρές• και γεμάτες χλωρίνη
οι μητέρες μας όλες καθαρίζουν τις τουαλέτες της Ελλάδας
και τα ονόματά τους είναι πικρά στο στόμα
η καθαριότητα τα κάνει δυσπρόφερτα
κανείς δεν τις λέει με το όνομά τους
το όνομα της μαμάς μου όμως είναι όνομα ποταμού
ποταμού από δάκρυα και ποταμού από χλωρίνη
και κατεβαίνει από ψηλά με ορμή
για να καθαρίσει να καθαρίσει να καθαρίσει
-του Μαρλένο, από το το τεύχος 27 του περιοδικού Τεφλόν
