Όχι απλώς μια αδερφή
Σημειώσεις για τις πολιτικές, ερωτικές ζωγραφιές του Soufiane Ababri
Τον ανακαλύπτω από το instagram της γαλλίδας επιμελήτριας Élisabeth Lebovici, γεννημένος το 1985, ο μαροκινός καλλιτέχνης Soufiane Ababri ζει και εργάζεται μεταξύ Παρισιού και Ταγγέρης. Το μεγάλο του μπαμ στην εικαστική σκηνή γίνεται με μια σειρά ζωγραφιών που ονομάζει "Όχι απλώς μια αδερφή", όπου κάθε φορά απεικονίζεται ένα διαφορετικό gay icon, δημιουργώντας έτσι ένα προσωπικό οικογενειακό δέντρο με όλους τους ήρωες του, μια ανάποδη εγκυκλοπαίδεια με τις αδερφές που αλλάξαν τον κόσμο.
Οι ζωγραφιές του είναι ελεύθερες, ερωτικές και ταυτόχρονα ποπ και χαλαρές, είναι ο τόπος όπου το grindr συναντά αραβικά παραμύθια και μαροκινά χαμάμ. Παρότι πατούν πάνω στην πολύ σημαντική λογοτεχνική και ακτιβιστική ιστορία της γαλλικής queer σκηνής, δεν μοιάζει να έχουν καμμία σοβαροφάνεια, ξεφεύγουν με τρόπο πονηρό από την παγίδα του διδακτισμού ή μιας βαρετής εννοιολόγησης. Eκεί είναι ο Φασμπίντερ, ο Ζενέ, και ο Νταστάν, απλώς σου επιτρέπει να το ξεχάσεις. Στα μάτια μου είναι έργα όμορφα, και φορές ακόμη και καυλωτικά.
Κρύβουν μια παζολινική τρυφερότητα, βίαιη αλλά και σαν την πρώτη φορά που κάποιος θα σου προσφέρει λουλούδια. Ο ζωγραφικός του κόσμος ακολουθεί το σήμα που έδωσε η σχολή των New Queer Intimists απο την Νέα Υόρκη, μια επιστροφή στην φιγούρα, σε μια φιγούρα ελέυθερη, unapologetic, που ερωτεύεται και επιθυμεί. Αλλά και μια (επι)στροφή στην ζωγραφική, με έργα μεγάλων διαστάσεων φτιαγμένα με ξυλομπογιές ή λαδοπαστέλ.
Σχεδόν όλες του οι δουλειές εντάσσονται στην σειρά "bedworks", τόσο γιατί συχνά απεικονίζουν ερωτικές σκηνές, όσο κι ως μια ωδή στην σχέση της κουίρ τέχνης με το κρεβάτι, από το έργο του Robert Rauschenberg, έως τα τελευταία κείμενα του Jarman, ένα κρεβάτι που ακροβατεί ανάμεσα στην αρρώστια και την επιθυμία. Αλλά και επειδή σχεδόν όλα τα ζωγραφίζει είτε στο δικό του κρεβάτι, είτε σε αυτό συντρόφων του. Θυμίζουν τα λεγόμενα έργα του συρταριού, τις πιο προσωπικές ζωγραφιές τις οποίες καλλιτέχνες όπως ο Duncan Grant δημιουργούσαν στα κρυφά, παράλληλα με το επίσημο σώμα δουλειά τους.
Ο ίδιος λέει:
"Το κρεβάτι είναι τόπος ξεκούρασης, αγάπης, πόνου και ενίοτε θανάτου. Είναι ένας οικιακός χώρος όπου κάποιοι άνθρωποι ντρέπονται να παραδεχτούν ότι έχουν περάσει πολύ χρόνο. Αλλά για μένα, είναι επίσης ένας τόπος όπου οι ζωγράφοι του Οριενταλισμού εξουσίαζαν γυναίκες, σκλάβους και Άραβες, ένα σύμβολο ελέγχου. Το να είσαι στο κρεβάτι είναι και μια δήλωση ενάντια στην ιστορία της τέχνης, προερχόμενη από καταπιεσμένες ή περιθωριοποιημένες σεξουαλικές μειονότητες. Αναφέρομαι σε συγχρόνους μου καλλιτέχνες όπως ο Felix Gonzalez Torres, ο Franz West... ή η Marguerite Duras και η Sarah Lucas που μιλούν επίσης για την επανοικιοποίηση του οικιακού τους χώρου".
"Εργάζομαι με εικόνες που παίρνω από πορνογραφικές ιστοσελίδες και πολύ μπανάλ ταινίες, τις οποίες εγώ ερμηνεύω με τρόπο διαφορετικό. Υπάρχουν πολύ ξεκάθαρες σχέσεις εξουσίας στα σχέδιά μου. Ζωγραφίζω σχεδόν αμέσως ρόδινα μάγουλα στους άντρες από μια επιθυμία να αναπαραστήσω τη στιγμή που το ανδρικό σώμα χάνει την κυριαρχία του εαυτού του".