Στις 7 Νοεμβρίου 1943 γεννήθηκε στον Καναδά η Ρομπέρτα Τζόαν Αντερσον. Η μητέρα της ήταν δασκάλα. Ο μπαμπάς της αξιωματικός της Καναδικής Αεροπορίας. Τα πρώτα χρόνια της ζωής της, συνέπεσαν με τον πόλεμο κι έτσι η μικρή Ρομπέρτα τα πέρασε περιπλανώμενη από την μια στρατιωτική βάση στην άλλη. Στην ηλικία των 8, περνά πολιομυελίτιδα καθώς η επιδημία είχε χτυπήσει τον Καναδά. Νοσηλεύεται για καιρό και μετά από χρόνια παραδέχεται πως ο χειμώνας εκείνος που πέρασε στο νοσοκομείο ξύπνησε μέσα της την πρώτη επιθυμία για το τραγούδι. Την είπαν ότι μπορεί να μην περπατούσε ξανά αλλά εκείνη είχε ήδη βρει τον τρόπο να θεραπευτεί: χόρευε ασταμάτητα σε πάρτυ Ρέι Τσαρλς και Ελβις Πρίσλεϊ.
Το 1957 αγόρασε ένα γιουκαλίλι. Η πραγματική της επιθυμία ήταν μια κιθάρα αλλά η παραδοσιακή της μητέρα αρνήθηκε να την φέρει σε επαφή με τις "ξενόφερτες" παραδόσεις. Επειτα άρχισε δειλά να τραγουδά σε διάφορα συνοικιακά μπαρ, στους δρόμους, όπου έβρισκε πρόθυμο ακροατήριο. Το 1968 μπήκε στη δισκογραφία, το 1969 ήρθε το πρώτο Γκράμι και το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται.
Ο,τι κι αν έκανε η Τζόνι Μίτσελ σε αυτά τα 45 χρόνια καριέρας είχε την προσωπική της σφραγίδα κι ένα ασίγαστο πάθος: Ανανέωνε διαρκώς το ενδιαφέρον της για την μουσική. Λάτρεψε την ζωγραφική. Μίλησε με ειλικρίνεια και αμεσότητα. Κάπνισε αρειμανίως. Ανύπαντρη και απένταρη απέκτησε το 1965 μια κόρη που έδωσε τελικά για υιοθεσία και ξανασυνάντησε 32 χρόνια μετά. Εμπλεξε στους πειραματισμούς της την φολκ με την τζαζ. Αμφισβήτησε πρόσφατα τον άλλοτε συνοδοιπόρο της Μπομπ Ντίλαν. Κι εν τέλει υπήρξε από τις προσωπικότητες εκείνες που επηρέασε όσο λίγοι τους νέους.
Στην πολύ συχνή ερώτηση "ποιες ήταν οι βασικές σας επιρροές" που τίθεται σε νέους τραγουδοποιούς, η Τζόνι Μίτσελ είναι πάντα στις πρώτες σειρές. Η Independent αναζήτησε την αφρόκρεμα μιας νέας γενιάς καλλιτεχνών και τους ζήτησε να μαρτυρήσουν τί στην πραγματικότητα τους συνδέει με αυτήν την σπουδαία γυναίκα.
Ρούφους Γουέινράιτ
"Ήταν η μουσική, οι στίχοι ή η σαγηνευτική της προσωπικότητα; Η εμπειρία που έζησα πάντως τον περασμένο Ιούνιο στο Φεστιβάλ Luminato του Τορόντο, όπου αντίκρισα και τα τρία αυτά στοιχεία την ίδια στιγμή, άλλαξαν τη ζωή μου και τις ζωές όσων έστεκαν δίπλα μου. Η γυναίκα αυτή είναι ένας θρύλος και, όπως συμβαίνει με όλους τους μυθικούς θησαυρούς – βιβλία, πίνακες, περφόρμερ κ.ά–, σε μεταμορφώνουν με τη θέλησή σου, σε κάνουν καλύτερο, από τη στιγμή που θα βρεθείς στο δημιουργικό τους μονοπάτι".
Τζέιμς Μπλέικ
"Μέχρι να κυκλοφορήσει το πρώτο μου άλμπουμ είχα ακούσει μόνο το «Blue». Μετά την κυκλοφορία του έκανα ένα φλας μπακ και άκουσα το Clouds και το Song to a Seagull. Όσο δύσκολο κι αν είναι να παραδεχθώ ότι έχω λίγους δίσκους της, ενθουσιάζομαι στην ιδέα ότι θα ανακαλύψω το έργο της στην υπόλοιπη ζωή μου – όπως όταν τραβάς την κουρτίνα αργά αργά για να αποκαλύψεις τη γενική εικόνα. Η συνάντηση μαζί της με διαβεβαίωσε ότι η διαδικασία αυτή δεν θα είναι ποτέ βαρετή. Έχει μια διαπεραστική ειρωνεία – όλο το απόγευμα το περάσαμε γελώντας. Το να γνωρίζεις αυτή την πλευρά μ' έκανε να ξαναθυμηθώ κάποιους στίχους από το Clouds και το Blue. Με τις συμβουλές της φρέσκες ακόμη στο μυαλό μου, έγραψα το δεύτερο άλμπουμ – Overgrown- στο αεροπλάνο της επιστροφής. Η μουσική της Τζόνι μου θυμίζει πάντα ότι η μελωδία είναι ευέλικτη και εάν θέλεις να επανεφεύρεις τον εαυτό σου, όπως το έχει κάνει εκείνη, πρέπει να αφήνεσαι κάθε φορά στην «άμπωτη» και την «παλίρροια». Η Τζόνι είναι το καλύτερο φάρμακο, όταν μπλοκάρεις μουσικά".
Κέιτι Μελούα
"Το πρώτο τραγούδι της Τζόνι Μίτσελ που άκουσα ήταν το "Marcie". Θυμάμαι ήταν σας να χτυπήθηκα από το πώς είχε χρησιμοποιήσει τα μουσικά χρώματα κι από την ικανοτητά της να διηγείται μια ιστορία και να μας μεταφέρει σε αυτήν μέσα σε λίγα λεπτά. Ως καλλιτέχνης, που είναι μεθυστική. Στιχουργικά, είναι δυναμίτης.
Στην πορεία είδα ένα φίλο που περνούσε μια ταραχώδη ερωτική σχέση. Άκουγε το "A Case of You" (στην ορχηστρική εκδοχή) και διαπίστωσα πως αυτό το τραγούδι τον έσωσε. Ως τραγουδοποιός κι εγώ αισθάνομαι πως αυτή είναι η απόλυτη κατάκτηση στην οποία προσβλέπω: να λέω μια ιστορία φαίνεται τόσο προσωπική μου κι η οποία συγχρόνως εκφράζει και επηρεάζει βαθιά τον ακροατή".
Κορίν Μπέιλι Ρέι
"Έμαθα το άλμπουμ Blue από τον τραγουδοποιό Rod Bowett αφού άκουσε ένα ντέμο του δικού μου τραγουδιού «Like a Star». «Αυτό θα το λατρέψεις», μου είπε. Αμέσως άνοιξε μπροστά μου ένας κόσμος υπόγειων επιθυμιών, «ταξιδιού, ταξιδιού, ταξιδιού», εμπιστευτικής εγγύτητας και θηλυκής δύναμης που ταρακούνησε την ψυχή κι ακουγόταν σαν τον ήχο των πουλιών. Δεν μπορούσα να πιστέψω τους τίτλους των τραγουδιών της, τόσο γεμάτοα από μνήμες, ειδικά το κομμάτι «The Last Time I Saw Richard». Τέτοιοι τίτλοι σου επιτρέπουν να γράψεις για οτιδήποτε κια οποιονδήποτε. Τίποτε δεν είναι υπερβολικά ρομαντικό ή πεζό. Τα τραγούδια της έχουν επίσης ταυτιστεί με συγκεκριμένους τόπους δικούς μου. Το Λόρελ Κάνυον, όπου ζω τώρα και ηχογραφώ το νέο μου άλμπουμ, έχει γίνει –μέσω του «California»- μία μεταφορά: όπως όταν τινάζεις τη στάχτη απ' τα παπούτσια σου και ξεκινάς για κάτι καινούριο. Όταν δεν φοβάσαι να αποτύχεις και να πιστέψεις ότι αντέχεις την πτήση στον αέρα".
*****
σχόλια