100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο»

100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο» Facebook Twitter
2

Στις 20 Ιανουαρίου συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννηση ενός από τους κορυφαίους αλλά και πιο αγαπητούς δημιουργούς της έβδομης τέχνης και ήδη έχουν ξεκινήσει ανά τον πλανήτη μια σειρά από ποικίλες πανηγυρικές εκδηλώσεις με αφορμή την σημαντική επέτειο, με επίκεντρο την γενέτειρα του, το Ρίμινι. Το κείμενο που ακολουθεί είναι από την αγγλική έκδοση του βιβλίου "Fare un film" (Κάνοντας μια ταινία), την πιο πλήρη και συγκεντρωτική συλλογή των γραπτών του Φεντερίκο Φελίνι. Στο συγκεκριμένο απόσπασμα, ο μεγάλος δημιουργός καταθέτει τις πρώτες παιδικές αναμνήσεις του από το σινεμά, τους δισταγμούς του για το αν είχε αυτό που χρειαζόταν για να γίνει σκηνοθέτης και την καθοριστική επίδραση που είχε στην πιο κρίσιμη απόφαση της ζωής του ο Ρομπέρτο Ροσελίνι.

 

Πριν από το γυμνάσιο, ποτέ μου δεν είχα αναρωτηθεί τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου. Δεν μπορούσα καν να οραματιστώ κάποιο μέλλον για μένα. Πίστευα απλά ότι ένα επάγγελμα είναι κάτι το αναπόφευκτο, όπως η κυριακάτικη λειτουργία. Ποτέ μου δεν είχα πει, «όταν μεγαλώσω θα γίνω...!». Εξάλλου, μου φαινόταν ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ, και κατά βάθος είχα δίκιο.

Από τη μέρα που γεννήθηκα μέχρι που πάτησα για πρώτη φορά το πόδι μου στην Cinecittà ως δημοσιογράφος, ήταν να σα να έχει ζήσει τη ζωή μου κάποιος άλλος, ο οποίος μόνο σε κάτι εντελώς ανύποπτες και φευγαλέες στιγμές, αποφάσιζε ξαφνικά να μου επιτρέψει τη συμμετοχή σε σκόρπια σπαράγματα της μνήμης του. Θα πρέπει συνεπώς να παραδεχτώ ότι οι ταινίες μου απαρτίζονται από αναμνήσεις που αφηγούνται εντελώς φανταστικές ιστορίες. Εν τέλει όμως, τι σημασία έχει;

Νομίζω ότι η πρώτη ταινία που θυμάμαι είναι ο «Μασίστας στην κόλαση» (Maciste all'inferno, 1925). Ήμουν στην αγκαλιά του πατέρα μου, η αίθουσα ήταν αποπνικτικά ζεστή και γεμάτη κόσμο, ενώ την είχαν ψεκάσει και με ένα αντισηπτικό που μου έκαιγε τον λαιμό και μου προκαλούσε μια ελαφρά ζάλη. Μέσα σ΄ αυτήν την ηπίως ναρκωμένη ατμόσφαιρα, θυμάμαι κιτρινισμένες εικόνες στο πανί με πολλές μεγαλόσωμες, όμορφες γυναίκες.

Θυμάμαι επίσης τις διαφάνειες που μας πρόβαλλε ο παπάς στο κατηχητικό, ασπρόμαυρες εικόνες από εκκλησίες στην Ασίζη και στο Ορβιέτο, ενώ εμείς καθόμασταν σε κάτι ξύλινους πάγκους.

Για μένα, το σινεμά είναι μια μεγάλη αίθουσα που σφύζει από φωνές, ιδρώτα, ταξιθέτες, ψημένα κάστανα και παιδικά ούρα: μια ατμόσφαιρα τέλους του κόσμου, καταστροφής, επιδρομής.

Δεν είμαι εξοικειωμένος με κάποιους κλασικούς δημιουργούς: Μουρνάου, Ντράγιερ, Αϊζενστάιν. Ντρέπομαι να ομολογήσω ότι δεν έχω δει ποτέ τις ταινίες τους.

100 χρόνια Φελίνι: «Μικρός πίστευα ότι δεν θα μεγαλώσω ποτέ και κατά βάθος είχα δίκιο» Facebook Twitter
«Για μένα, το σινεμά είναι μια μεγάλη αίθουσα που σφύζει από φωνές, ιδρώτα, ταξιθέτες, ψημένα κάστανα και παιδικά ούρα: μια ατμόσφαιρα τέλους του κόσμου, καταστροφής, επιδρομής»

Όταν πρωτοξεκίνησα την ενασχόλησή μου με το σινεμά, πίστευα ότι δεν ήμουν φτιαγμένος για σκηνοθέτης. Δεν είχα καμία κλίση προς την τυραννική καταπίεση, τη συνέπεια, τη σχολαστικότητα, την σκληρή δουλειά, και τόσα άλλα πράγματα που απαιτεί αυτός ο ρόλος, και πάνω απ΄ όλα το κύρος της εξουσίας. Όλα αυτά απουσιάζουν από το ταπεραμέντο μου. Ως παιδί ήμουν εσωστρεφής, εύκολος στόχος, ευάλωτος μέχρι λιποθυμίας. Και εξακολουθώ να παραμένω συνεσταλμένος, ασχέτως του τι πιστεύει για μένα ο κόσμος. Πώς μπορεί κανείς να συνδυάσει όλα αυτά τα ελλείματα με τις μπότες, το μαστίγιο, το μεγάφωνο, τις φωνές και όλα τα υπόλοιπα παραδοσιακά σκηνοθετικά όπλα; Το να σκηνοθετείς μια ταινία είναι σα να είσαι ο Κολόμβος και να προσπαθείς να διαχειριστείς ένα πλήρωμα που έχει στασιάσει και θέλει να γυρίσει πίσω.

Την εποχή ακόμα που ήμουν μόνο σεναριογράφος, μου έκανε τρομερή εντύπωση το γεγονός ότι ένας σκηνοθέτης μπορούσε να συντηρεί επαγγελματικές σχέσεις με τους ηθοποιούς του. Μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να γράφω διαλόγους μέσα στην απέραντη σύγχυση των γυρισμάτων. Κι όμως τελικά ανακάλυψα ότι μόνο σε τέτοιες χαοτικές συνθήκες μπορούσα να εργαστώ σωστά, όπως όταν ήμουν δημοσιογράφος και έγραφα άρθρα την τελευταία στιγμή πριν το τυπογραφείο.

Πιο άνετα ένιωθα πάντα στα εξωτερικά γυρίσματα, στην ύπαιθρο, και η αιτία είναι ο Ροσελίνι. Η εμπειρία μου με τον Ροσελίνι, το ταξίδι για τα γυρίσματα της ταινίας του "Paisà" (Αυτοί που έμειναν ζωντανοί, 1946), είχε σαν αποτέλεσμα να ανακαλύψω την Ιταλία. Προηγουμένως δεν είχα δει και πολλά πράγματα: μόνο το Ρίμινι, την Φλωρεντία, την Ρώμη και κάποιες μικρές πόλεις στο Νότο. Αλλά και ο τρόπος που γύριζε τις ταινίες του ήταν για μένα μια αποκάλυψη, σα να πηγαίνεις ένα όμορφο ταξίδι παρέα με φίλους. Εκ των υστέρων, μου φαίνεται ότι τότε ξεκίνησαν όλα για μένα.

Τότε ήταν που είχα και μια χαρμόσυνη επιφοίτηση, όταν συνειδητοποίησα ότι μπορούσε να κάνει κάποιος ταινίες με την ίδια ελευθερία και την ίδια άνεση που προσφέρει το γράψιμο ή το σκιτσάρισμα, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, χωρίς να ανησυχείς τόσο πολύ για το τελικό αποτέλεσμα. Πρόκειται για την ίδια μυστική, αγχωτική, εξευγενισμένη, συναρπαστική σχέση που έχει κανείς με τις ίδιες του τις νευρώσεις. Τα εμπόδια, οι αμφιβολίες, οι αναθεωρήσεις, οι κρίσεις, οι προσπάθειες δεν είναι τόσο διαφορετικές από αυτές που βιώνει ένας ζωγράφος που αναζητά ιδανικές σκιές στον καμβά ή ένας συγγραφέας που σβήνει και ξαναγράφει, αναζητώντας έναν τρόπο έκφρασης, αψηλάφητο και φευγαλέο, που ζει κρυμμένος ανάμεσα σε χιλιάδες πιθανότητες.

Ο Ροσελίνι ήταν σαν τροχονόμος που με βοήθησε να διασχίσω τον δρόμο. Δε νομίζω ότι με επηρέασε με την έννοια που συνήθως αποδίδουμε σ΄ αυτή την λέξη. Αυτό που αναγνωρίζω σ' εκείνον είναι μια πατρότητα σαν αυτή του Αδάμ: ένα είδος προγόνου από τον οποίον καταγόμαστε όλοι. Είναι δύσκολο να προσδιορίσω ακριβώς τι κληρονόμησα από εκείνον. Ο Ροσελίνι διευκόλυνε τη μετάβασή μου από μια αόριστη, κυκλοθυμική, αναποφάσιστη, διστακτική περίοδο, στην φάση του κινηματογράφου. Ήμουν έτοιμος για κάποιου είδους δέσμευση κι αυτός ήταν εκεί για να με βοηθήσει να την πραγματώσω.

Όταν αργότερα με βασάνιζαν αμφιβολίες για το αν θα πρέπει να συμφωνήσω να γυρίσω την πρώτη ταινία μου, το μόνο που είχα να κάνω για να αντλήσω δύναμη, ήταν να στραφώ στις όμορφες αναμνήσεις εκείνου του ταξιδιού.

Απόδοση: Δημήτρης Πολιτάκης

Οθόνες
2

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

τομ χάρντι

Οθόνες / 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε την άνοιξη

Από τη μεγάλη επιστροφή του «The Last of Us» σε εκείνη του «Αστερίξ» και από τη σεξουαλική αναζήτηση της Μισέλ Ουίλιαμς σε μια απολαυστική ματιά στον κόσμο του σύγχρονου μπαλέτου, αυτές είναι οι σειρές που θα μας κρατήσουν καθηλωμένους στη μικρή οθόνη το επόμενο διάστημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Σάττι

Μυθολογίες / «Οι εικόνες του Ζβιάγκιντσεφ είναι υπνωτιστικές»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Σάττι

Στην κινηματογραφική λίστα της τραγουδοποιού, η σιωπή λέει περισσότερα από τα λόγια, οι εικόνες αποκαλύπτουν κρυμμένα συναισθήματα, οι κόσμοι είναι γεμάτοι αβεβαιότητες και συγκρούσεις, και η μουσική έχει μια ιερή διάσταση.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
21 ντοκιμαντέρ του 21ου αιώνα που αξίζει να δείτε

Οθόνες / 21 ντοκιμαντέρ του 21ου αιώνα που αξίζει να δείτε

Από μια σπουδαία στιγμή του σκορσεζικού σινεμά ως την ψηφιακή επανάσταση της Ανιές Βαρντά κι από το συγκλονιστικό δίπτυχο του Τζόσουα Οπενχάιμερ ως τη μεγάλη φιλμική «σκανταλιά» του Banksy, αυτοί είναι 21 σταθμοί του σύγχρονου σινεμά τεκμηρίωσης που πρέπει να έχει δει κάθε σινεφίλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Μπορεί να γίνει μια παραγωγή σαν το “Flow” στην Ελλάδα, αρκεί να το θέλουμε»

Οθόνες / «Μπορεί να γίνει μια παραγωγή σαν το “Flow” στην Ελλάδα, αρκεί να το θέλουμε»

Με αφορμή τη δεύτερη απονομή των βραβείων Stratos, που τιμούν το ελληνικό animation, o πρόεδρος της ASIFA HELLAS Κωνσταντίνος Κακαρούντας μιλά για την άνθηση της σκηνής, τις προκλήσεις και για το πώς η Ελλάδα μπορεί να πετύχει μια παραγωγή οσκαρικού επιπέδου.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
 «Εσύ, θείο, δεν θα φύγεις, θα μείνεις εδώ μαζί μου!» ή Γιάννα Δεληγιάννη: «Βρίσκω την ουσία μόνο στο να στηρίζει ο ένας τον άλλον». ή Η Γιάννα Δεληγιάννη προβάλλει ταινίες στους μαθητές της άγονης γραμμής.

Οθόνες / Η Γιάννα Δεληγιάννη προβάλλει ταινίες στους μαθητές της άγονης γραμμής

Η κινηματογραφίστρια και πρόεδρος της Cinemathesis μιλά για την πρωτοβουλία της να υλοποιεί κινηματογραφικά εργαστήρια για παιδιά σε απομακρυσμένα δημοτικά σχολεία της άγονης γραμμής, το όραμα και το αποτύπωμα της δράσης της, για τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και για το τι λείπει από την τυπική εκπαίδευση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί το «Adolescence» έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο;

Pulp Fiction / Γιατί το «Adolescence» έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο φαινόμενο;

Είναι η τεχνική αρτιότητα μιας αστυνομικής σειράς με επίκαιρο κοινωνικό θέμα που της χαρίζει τόσο μεγάλο αντίκτυπο στο κοινό; Ή μήπως η πραγματική δύναμη πηγάζει από τον φόβο των γονιών για τις εγκληματικές παραλείψεις και, κυρίως, για την άγνοιά τους απέναντι στα κρυφά σημάδια του ψηφιακού κόσμου;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η μαμά μου, ο Μπαρτ Ρέινολντς κι ένας θάνατος που παραμένει μυστηριώδης εδώ και μισό αιώνα

Οθόνες / Η μαμά μου, ο Μπαρτ Ρέινολντς κι ένας θάνατος που παραμένει μυστηριώδης εδώ και μισό αιώνα

Ο γιος της ηθοποιού Σάρα Μάιλς ήταν τεσσάρων ετών όταν βρέθηκε νεκρός ο μάνατζερ και πρώην εραστής της μητέρας του. Οι υποψίες είχαν πέσει τότε πάνω στον συμπρωταγωνιστή της Μπαρτ Ρέινολντς. 51 χρόνια αργότερα, ο Μπολτ προσπαθεί να θυμηθεί τι συνέβη.
LIFO NEWSROOM
Το Παιδί Τραύμα επιλέγει τις 10 αγαπημένες του ταινίες

Μυθολογίες / «Το Festen έχει επηρεάσει τους στίχους μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Παιδιού Τραύματος

Χάνεκε αλλά και Αγγελόπουλος, «Καμιά πατρίδα για τους μελλοθάνατους» αλλά και «Aftersun», το Παιδί Τραύμα επιλέγει 10 ταινίες που κυμαίνονται από τον ωμό ρεαλισμό και τη βία μέχρι τον θρίαμβο της ποίησης και της τρυφερότητας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
10 εξαιρετικές ταινίες που μπορείτε να δείτε τώρα στο Netflix

Οθόνες / 10 εξαιρετικές ταινίες που μπορείτε να δείτε τώρα στο Netflix

Το Netflix έχει γίνει ο παράδεισος της εύκολης ψυχαγωγίας, αλλά για τους πραγματικούς σινεφίλ κρύβει και έναν άλλο κόσμο. Αυτή είναι μια λίστα με ταινίες που απαιτούν προσοχή και αφοσίωση, που αξίζουν τον κόπο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Movies

Οθόνες / Η Χιονάτη και 8 καλύτεροι λόγοι για να πάτε σινεμά

Ένα υποψήφιο για Όσκαρ animation για ενήλικες, το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Αριάν Λαμπέντ και μια τολμηρή ταινία για την προσφυγική εμπειρία, γυρισμένη στην Αθήνα, είναι μερικές από τις προτάσεις της εβδομάδας που θα σας αποζημιώσουν.
THE LIFO TEAM
Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Daily / Tο πρόβλημα με την «Εφηβεία»

Συμπονά κανείς όχι μόνο τους γονείς που μετά την παρακολούθηση της δραματικής μίνι σειράς του Netflix θα ψάχνουν μάταια απαντήσεις στα «ιερογλυφικά» μηνύματα που κρύβονται στα κινητά των παιδιών τους, αλλά και τα ίδια τα παιδιά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ

σχόλια

2 σχόλια
Sei GRANDE, GRANDE, GRANDE...Γι' αυτό είσαι τεράστιος, Federico, επειδή δεν μεγάλωσες ποτέ!Σε ευχαριστούμε, που θα μπορείς πάντα να κάνεις και τους άλλους να πιστεύουν ότι δεν μεγάλωσαν ποτέ!
Ο διασημος Ιταλος σκηνοθετης Φεντερικο Φελινι βοηθιεται απο τους Ναζι να ξεφυγει απο βρετανους στην Αφρικη…In November 1942, Fellini was sent to Libya, occupied by Fascist Italy, to work on the screenplay of I cavalieri del deserto (Knights of the Desert, 1942), directed by Osvaldo Valenti and Gino Talamo. Fellini welcomed the assignment as it allowed him "to secure another extension on his draft order".[18] Responsible for emergency re-writing, he also directed the film's first scenes. When Tripoli fell under siege by British forces, he and his colleagues made a narrow escape BY BOARDING A GERMAN MILITARY PLANE flying to Sicily. His African adventure, later published in Marc’Aurelio as "The First Flight", marked “the emergence of a new Fellini, no longer just a screenwriter, working and sketching at his desk, but a filmmaker out in the field”.[19]Πηγη : https://en.wikipedia.org/wiki/Federico_Fellini( Εχω γραψει ενα πολυσελιδο κειμενο που περιλαμβανει 10ετες αρχειο για την συμπεριφορα των αμερικανικων μηντια στο ζητημα Ιταλια και ιταλικος φασισμος. Παροτι το κειμενο που βασιζεται στο βιβλιο της αγγλιδας ιστορικου Λιζας Τζαρντιν, “Εγκοσμια Αγαθα” ( του 1996 ) και επιχειρηματολογει πολιτικοφιλοσοφικα οτι στα πρωτα μεταψυχροπολεμικα χρονια συμφερε την Αμερικη να προμοταρει την Ιταλια και να την ρομαντικοποιει, αφου επαιζε το ρολο της Τζενοα και την Βενετιας οταν επεσε το Βυζαντιο ( οπου Βυζαντιο η Σοβιετικη Ενωση ), με σκοπο και στοχο τον επεκτατισμο προς την Κασπια και το Αζερμπαιτζαν του Αλιγιεφ, εχει χασει κομματι της δυναμικης του μετα τη νεοσυντηρητικη στροφη στην εξωτερικη πολιτικη της χωρας το 2003, παραμενει στα βασικα του σημεια σωστο.  Πχ ολες οι ταινιες ( απο μεγαλες εταιρειες διανομης ) που εχουν βγει αναφερομενες στο φαινομενο του ιταλικου φασισμου τα τελευταια τριανταπεντε και πλεον χρονια, τον ρομαντικοποιουνε. Επιγραμματικα : "Μεντιτερανο", "Καπεταν Κορελι", "Τσαι με τ Μουσολινι", "Ζωη ειναι Ωραια", "Μαλενα", "Καφε Παραντισο" κοκ. Το ιδιο ισχυει για ολα τα μεσα, ραδιοφωνο, εφημεριδες, βιβλια κλπ.Στο επιπεδο των βιβλιων η αναλογια Γερμανια- Ιταλια ειναι σκανδαλωδης για μια χωρα που γεννησε τον φασισμο και εζησε μ αυτον για ενα τεταρτο του αιωνα. Χαρακτηριστικη ειναι μια δηλωση του περιβοητου Ουμπερτο Εκο την εποχη Μπερλουσκονι : "Το 1931 ο φασισμός επέβαλε στους πανεπιστημιακούς καθηγητές -1.200 εκείνη την εποχή- έναν όρκο πίστης στο καθεστώς. Μόνον 12 αρνήθηκαν και έχασαν τη δουλειά τους…”,  ενω οποτε γραφονται βιβλια που προσπαθουν να συνδεσουν - λογικα αφου ειναι ενα ιστορικα επιστεμικο αντικειμενικο δεδομενο οχι αποψη - την Ιταλια με τη Γερμανια ( ο Ναζισμος πρακτικα γεννηθηκε απο μια συμφωνια βιομηχανων το 1927 στη Βενετια ), βιβλια οπως του σπουδαιου Μπερναρντ Νοξ, μπουκοταρονται απο τα mainstream δυτικα μηντια και χανουν την απηχηση που δικαιως θα πρεπε να εχουν.Δε θελω να συνεχισω γιατι το ζητημα ειναι τεραστιο. Αναφερω αυτα τα λιγα για τους “σινεφιλ” συμπατριωτες μου.