Η κληρονομιά του Μπρους Λι 50 χρόνια μετά τον θάνατό του

bruce lee Facebook Twitter
Εκτός από τις εκθαμβωτικές σωματικές του ικανότητές, οι ταινίες του Λι ήταν αφηγήματα αντίστασης. Φωτ.: Golden Harvest Company/Sunset Boulevard/Corbis via Getty Images/Ideal Image
0



Ο ΜΠΡΟΥΣ ΛΙ
είναι ένας από εκείνους τους σπάνιους αστέρες που είναι πολύ μεγαλύτερος από τις ταινίες του. Παρά το γεγονός ότι άφησε πίσω του μικρό έργο στην οθόνη - μόλις τέσσερις ολοκληρωμένες ταινίες - ουσιαστικά δημιούργησε ένα ολόκληρο κινηματογραφικό είδος δημιουργώντας το καλούπι των ταινιών δράσης του Χόλιγουντ μέχρι σήμερα. Ο Μπρους Λι διατρέχει το DNA της παγκόσμιας κουλτούρας: βιντεοπαιχνίδια, hip-hop και πολεμικές τέχνες, για να μην αναφέρουμε το ανδρικό σωματικό ιδεώδες μηδενικού λίπους. Το γεγονός ότι πέθανε νέος, κάτω από αινιγματικά κοινότυπες συνθήκες (έντονη αλλεργική αντίδραση σε παυσίπονο), απλώς ενισχύει τον μύθο του.

Ο Λι έχτισε μια μοναδική προσωπικότητα - έντονη, πειθαρχημένη, σωματική αλλά και εγκεφαλική - έτη φωτός μακριά από τα δυτικά στερεότυπα περί ασιατικής αρρενωπότητας  που ήταν πολύ έντονα όταν πρωτοήρθε στο Χόλιγουντ στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Ο Μπρους Λι γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο και στη συνέχεια μεγάλωσε στο Χονγκ Κονγκ πριν επιστρέψει στις ΗΠΑ, σε ηλικία 18 ετών. Ήταν μια εποχή που οι Ασιάτες απεικονίζονταν ως υπηρέτες, μοχθηροί κακοποιοί ή σαλτιμπάγκοι (και συχνά τους υποδύονταν λευκοί ηθοποιοί). Ο ίδιος ο Λι βίωνε όλο και πιο βαθιά απογοήτευση με τον ρόλο του όταν υποτακτικού που του είχε δοθεί στην τηλεοπτική σειρά The Green Hornet. Παρά το γεγονός ότι εκπαίδευσε μια σειρά από διάσημους μαθητές στις πολεμικές τέχνες (μεταξύ των οποίων ο Στιβ ΜακΚουίν, ο Τζέιμς Κόμπερν και η Σάρον Τέιτ), είχε συνειδητοποιήσει ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν έτοιμες να δεχτούν έναν Ασιάτη πρωταγωνιστή.

Θα μπορούσε να τραβήξει κανείς μια ευθεία γραμμή από τον Μπρους Λι μέχρι τον Τομ Κρουζ του «Mission: Impossible» και τον Κιάνου Ριβς του «John Wick».

Η ύστατη προσβολή ήρθε με την τηλεοπτική σειρά Kung Fu της δεκαετίας του 1970. Ο Μπρους Λι πέρασε από οντισιόν για τον πρωταγωνιστικό ρόλο (ένας Σαολίν μοναχός στην Άγρια Δύση), τον οποίον όμως έχασε από τον Ντέιβιντ Κάρανταϊν, παρότι εκείνος δεν είχε ούτε κινεζική καταγωγή ούτε γνώσεις πολεμικών τεχνών.

Επιστρέφοντας στο Χονγκ Κονγκ το 1971, ο Λι γύρισε τέσσερις ταινίες μέσα σε δύο χρόνια που τον έκαναν παγκόσμιο σταρ. Εκτός από τις εκθαμβωτικές σωματικές του ικανότητές, οι ταινίες του Λι ήταν αφηγήματα αντίστασης. Στάθηκε στο πλευρό των καταπιεσμένων εργατών και ενάντια στη διαφθορά στο The Big Boss, ενώ στο Fist of Fury στράφηκε ενάντια στην αποικιοκρατία. Στο The Way of the Dragon, σώζει το οικογενειακό εστιατόριο και κατατροπώνει τον Τσακ Νόρις. Όταν οι φοιτητές του Χονγκ Κονγκ αντιστάθηκαν στον κινεζικό αυταρχισμό το 2019, υιοθέτησαν το διάσημο απόφθεγμά του: «Γίνε νερό».

Η επιτυχία αυτών των ταινιών τράβηξε επιτέλους την προσοχή του Χόλιγουντ, αλλά, ακόμη και με την κλασική ταινία Enter The Dragon (που κυκλοφόρησε ένα μήνα μετά το θάνατό του), τα στούντιο δεν πίστεψαν ότι μπορούσε να «κουβαλήσει» μόνος του την ταινία, οπότε επιλέχθηκαν ο Τζιμ Κέλι και ο Τζον Σάξον για να τον πλαισιώσουν. Η τρέλα με το κουνγκ φου στη δεκαετία του '70 τροφοδότησε τα πάντα, από τα κόμικς (ο Σταν Λι της Marvel τον περιέγραψε κάποτε ως «έναν υπερήρωα χωρίς στολή») μέχρι την ποπ μουσική. Μέχρι τότε, ο Λι είχε επίσης αναζωογονήσει την κινηματογραφική βιομηχανία του Χονγκ Κονγκ, η οποία έκτοτε τροφοδοτεί με ηθοποιούς και σκηνοθέτες το Χόλιγουντ. Για να μην αναφέρουμε μια αλληλουχία δυτικών σταρ των πολεμικών τεχνών, από τον Ζαν-Κλοντ Βαν Νταμ μέχρι τον Τζέισον Στέιθαμ. Θα μπορούσε επίσης να τραβήξει κανείς μια ευθεία γραμμή από τον Μπρους Λι μέχρι τον Τομ Κρουζ του Mission: Impossible και τον Κιάνου Ριβς του John Wick.

Και, ας μην ξεχνάμε τον Κουέντιν Ταραντίνο, ο οποίος τόσα έχει δανειστεί πολλά από τον κινηματογράφο του Χονγκ Κονγκ γενικότερα παρότι έκανε ελάχιστα για να ανταποδώσει τη χάρη: στο Once Upon a Time in Hollywood παρουσίασε τον Λι ως «έναν μικρό άνθρωπο με μεγάλο στόμα», σύμφωνα με τα λόγια του χαρακτήρα που υποδύεται ο Μπραντ Πιτ, ο οποίος εμφανίζεται να τον νικά σε έναν καυγά. Αυτή η απεικόνιση δικαίως θεωρήθηκε ως προσβλητική καρικατούρα από πολλούς, συμπεριλαμβανομένης και της κόρης του Λι, Σάνον, η οποία είχε δηλώσει: «Δεν χρειαζόταν να του φερθούν ξανά με τον βαθιά υποτιμητικό τρόπο που του είχε φερθεί το λευκό Χόλιγουντ όταν ήταν ζωντανός».

Με στοιχεία από The Guardian

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

15 επιλογές από το 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, 6-16/3/25

Οθόνες / 15 πολύ καλά ντοκιμαντέρ που έρχονται στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Το φεστιβάλ-θεσμός επιστρέφει από τις 6 έως τις 16 Μαρτίου με μια ποικιλία από συναρπαστικά ντοκιμαντέρ, που καλύπτουν επίκαιρα και διαχρονικά κοινωνικά ζητήματα, καθώς και προσωπικές ιστορίες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Οθόνες / «Daredevil: Born again»: Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Παρά τη μεταγραφή της στη Disney από το Netflix, η σειρά διατηρεί τον βλοσυρό τόνο και τα αιματοβαμμένα set-pieces, επιχειρώντας, παράλληλα, να μιλήσει για κάτι πέρα από το είδος της – σπάνιο αυτό για δημιουργία της Marvel.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Οθόνες / «Θέλουμε να φαινόμαστε δυνατοί και άτρωτοι, πιστεύοντας ότι έτσι θα επιβιώσουμε»

Γοητεύτηκε ξαφνικά από το θέατρο και διάβαζε γι' αυτό ενώ εργαζόταν σε ένα περίπτερο. Όταν, δίχως να ξέρει τι τον περιμένει, ο Γιάννης Καράμπαμπας βρέθηκε μπροστά από την κάμερα της Πέννυς Παναγιωτοπούλου στο «Wishbone», διακρίθηκε με το βραβείο του πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

Οθόνες / Oι δέκα αγαπημένες ταινίες μυστηρίου της Ευτυχίας Γιαννάκη

«Αν δεν ξέρεις το όνομα Keyser Söze, τότε έχεις ένα σοβαρό κινηματογραφικό κενό» - Είναι δυνατόν μια συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων να μην ξέρει από ατμόσφαιρα που κόβει την ανάσα και σασπένς; Αποκλείεται.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

OSCARS 2025 / H μεγάλη βραδιά της Ανόρα

Ο Σον Μπέικερ έσπασε τα κοντέρ κερδίζοντας 4 προσωπικά Όσκαρ για την άγρια κωμικοτραγική κινηματογραφική του χειροτεχνία. Η Μάϊκι Μάντισον χάλασε το πάρτι της Ντέμι Μουρ. Και η ιστορία της σεξεργάτριας, έδωσε ηχηρό μήνυμα για την ανάγκη του σινεμά να φτιάχνει ταινίες θαρραλέες και αυθεντικές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
11 ταινίες για οσκαρικό binge-watching

Οθόνες / 11 ταινίες για οσκαρικό binge-watching (και πού να τις δείτε)

Καθώς πλησιάζει η 97η απονομή των Όσκαρ, επιλέγουμε 11 νικήτριες του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας που μπορείτε να βρείτε σε streaming πλατφόρμες και στη συνδρομητική τηλεόραση, για να κάνετε προθέρμανση.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
CHECK Gene Hackman 1930-2025

Απώλειες / Τζιν Χάκμαν (1930-2025): Ο πιο ευαίσθητος σκληρός του αμερικανικού σινεμά

Ήθελε να τον θυμούνται ως τίμιο ηθοποιό, που έντυσε με ειλικρίνεια τους χαρακτήρες που υποδύθηκε. Ο Τζιν Χάκμαν πέτυχε πολύ περισσότερα, αφού κατάφερε να γίνει ο σπουδαιότερος καρατερίστας του αμερικανικού σινεμά από την εποχή του Σπένσερ Τρέισι.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στην καρδιά του ταύρου - στην κοιλιά του καλλιτέχνη

Οθόνες / «Η καρδιά του ταύρου»: Ένα ντοκιμαντέρ για την πίστη στην ψευδαίσθηση

Σε παραγωγή Onassis Culture, η Εύα Στεφανή επιχειρεί μια κατάδυση στον σαγηνευτικό κόσμο του Δημήτρη Παπαϊωάννου και της προετοιμασίας της παράστασής του «Εγκάρσιος Προσανατολισμός».
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Oscar stories: Οι «ξένοι» στα Όσκαρ

Pulp Fiction / Οι «ξένοι» στα Όσκαρ

Από το αριστούργημα του Ζαν Ρενουάρ μέχρι τη σαρωτική διάκριση της Εμίλια Πέρεζ με τις 13 υποψηφιότητες, η πορεία των ξενόγλωσσων ταινιών στα Όσκαρ είναι γεμάτη από σταθμούς που αμφισβητούν και αναμορφώνουν τα όρια του κινηματογράφου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μετά τα 35 κατάλαβα τον Αντονιόνι»: Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Βεσλεμέ

Μυθολογίες / «Μετά τα 35 κατάλαβα τον Αντονιόνι»: Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Γιάννη Βεσλεμέ

Παραγνωρισμένα διαμάντια, ένας Σουηδός ημίθεος και χαρακτήρες που ξεπερνούν τα βιβλία από τα οποία γεννήθηκαν: ο σκηνοθέτης μοιράζεται τις ταινίες που τον σημάδεψαν καθώς και την αγαπημένη του αφίσα για καθεμιά από αυτές.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
12 ταινίες κάτω των 90 λεπτών για streaming

Οθόνες / 12 ταινίες κάτω των 90 λεπτών για streaming

Για όσους δεν έχουν αρκετό χρόνο, αλλά θέλουν να τηρήσουν τη σινεφιλική τους δίαιτα, και για παραπονούμενους ότι η διάρκεια των ταινιών «έχει μεγαλώσει πολύ», ξεψαχνίσαμε τις πλατφόρμες και τους καταλόγους τους και παρουσιάζουμε 12 ταινίες που δεν υπερβαίνουν τη μιάμιση ώρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Sly Lives!: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκηπα

Daily / «Sly Lives!»: Τα μπλουζ του (ψυχεδελικού) πρίγκιπα

Ένα εξαιρετικό μουσικό ντοκιμαντέρ στο Disney+ για τη διαστημική άνοδο και την αργόσυρτη πτώση του ιδιοφυούς Sly Stone, ηγέτη της πιο εντυπωσιακά πολυμορφικής μπάντας όλων των εποχών, τόσο ηχητικά όσο και εμφανισιακά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ