Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου

Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου Facebook Twitter
0

— Πείτε μας δυο λόγια για την ιστορία πίσω από τους MAKI. Και, επιτέλους, τι σημαίνει το όνομά σας;

Καταρχάς, το 2002 οι Σεμπαστιάν Περού και Ζιλιέν Λομπντέζ του πολιτιστικού οργανισμού της Γκρενόμπλ «Culture Ailleurs» έκαναν σε τρεις κινηματογραφιστές του Atelier MTK μια τρελή πρόταση: να πάνε σε ένα χωριό στο Μάλι, που είναι χαμένο στο δάσος, για να κάνουν λήψεις σε φιλμ 8 και 16 χιλιοστών και να στήσουν ένα μικρό κινηματογραφικό εργαστήριο προκειμένου να εμφανίσουν τα φιλμ και να τα προβάλουν στους χωρικούς. Όταν επιστρέψαμε στην Γκρενόμπλ μετά το ταξίδι ξεκινήσαμε να επεξεργαζόμαστε ξανά τις ταινίες και αργότερα επιστρέψαμε στο ίδιο χωριό το 2003 και δημιουργήσαμε, μαζί με 3 μουσικούς του χωριού κι έναν... σιδηρουργό-κυνηγό, μια οπτικοακουστική περφόρμανς (με φιλμ, σκιές και μουσική). Στην πορεία κάναμε μια περιοδεία –με κάρο και γαϊδουράκι– στα γύρω χωριά για να παρουσιάσουμε μια περφόρμανς με τον τίτλο «Maki». Λίγους μήνες αργότερα, προσκαλέσαμε τους μουσικούς από το Μάλι για να παίξουν μαζί μας στην περφόρμανς στη Γαλλία. Με τον καιρό, οι MΑΚΙ εξελίχτηκαν. Ταξιδεύαμε στο Μάλι, στη Σενεγάλη και στη Γαλλία, πότε κάνοντας ποδήλατο μέσα στο δάσος και πότε ταξιδεύοντας στα χωριά, καμιά φορά μόνο με μοντέρ σκιές. Στην ουσία είμαστε μια ετερόκλητη ομάδα ανθρώπων που προερχόμαστε από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους. Η ιδέα πίσω από τους MAKI είναι συνδεδεμένη με μια ανταλλαγή που πραγματοποιήθηκε στη Δυτική Αφρική. Η δουλειά, όμως, δεν είναι προσανατολισμένη μόνο γύρω από εκείνη τη γεωγραφική ζώνη, επεκτείνεται και σε διαφορετικές περιοχές. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία ήρθαν μαζί μας η μουσικός Anne-Julie Rollet και η χορεύτρια Celine Perroud. Όσο για το όνομά μας, στο Μάλι η λέξη»Maki» παραπέμπει σ' έναν τύπο μικρού μπαρ που είναι σχετικά άγνωστο στον κόσμο, ανοίγει αργά και όπου μπορείς καμιά φορά να χορέψεις. Στα γαλλικά «Maquis» (ακούγεται σαν το Maki) είναι μια ζώνη με πυκνή και άγρια, θαμνώδη βλάστηση που βρίσκεται κυρίως στο νότιο τμήμα της Γαλλίας και της Κορσικής. Η έκφραση «prendre le maquis» σημαίνει αντίσταση σε μια κυρίαρχη δύναμη με ένα μυστικό τρόπο.

— H περφόρμανς που παρουσιάζετε απόψε στο Syros Film Festival θυμίζει ένα είδος «σινεμά πριμιτίφ», αφού συνδυάζει την προβολή φιλμ 16 χιλιοστών, το θέατρο σκιών, τη μουσική και τον χορό. Ποια είναι η ιδέα πίσω από την περφόρμανς;

Έχουμε εισέλθει στην ψηφιακή εποχή. Τα κομπιούτερ βασιλεύουν. Τα οπτικοακουστικά φεστιβάλ κυριαρχούνται από κομπιούτερ και βιντεοπροβολές. Εμείς, ως ομάδα, ελκόμαστε από την ποίηση που παράγεται από τα αναλογικά εργαλεία και τα ειδικά εφέ που δημιουργούνται από το παιχνίδι με τις σκιές και τον χορό. Όποια κι αν είναι η πηγή του φωτός στις παραστάσεις μας (φωτιά, λάμπα ή προβολέας), παθιαζόμαστε με αυτό που προκύπτει εκείνη ακριβώς τη στιγμή. Μέσω αυτής της διαδικασίας η κίνηση και ο χορός συμμετέχουν και διαμορφώνουν αυτή την πειραματική και αυτοσχεδιαστική διαδικασία. Όλοι μας έχουμε παίξει με τη σκιά του χεριού που δημιουργεί το φως των κεριών. Η σκιά έχει μια κάπως παιδική απλότητα, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί μια δύναμη που μας συναρπάζει ανεξάρτητα από την ηλικία, τη φυλή ή το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ζούμε. Μια ποιητική, ονειρική γλώσσα που σε μαγεύει αμέσως.

Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι η μάχη κόντρα σε κάθε είδος ομογενοποίησης, στην κανονικοποίηση της σκέψης.

— Είναι η πρώτη σας επίσκεψη στην Ελλάδα και το νησί της Σύρου;
Κανείς από μας δεν έχει επισκεφτεί τη Σύρο, αλλά αρκετοί έχουμε επισκεφτεί την Ελλάδα. Αν σήμερα η Ελλάδα αποτελεί κομμάτι του δυτικού κόσμου (ή του λεγόμενου «ανεπτυγμένου κόσμου»), εγκατεστημένο στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη μας, στο παρελθόν η Ελλάδα είχε αναπτύξει έναν πολιτισμό με μεγάλα επιτεύγματα σε διάφορους τομείς, όπως η ιατρική, οι τέχνες, η φιλοσοφία, η πολιτική σκέψη, η κοινωνική ζωή, η πνευματικότητα κ.ά. Φυσικά, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να μελετήσουμε αυτά τα φαινόμενα, αλλά τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει μια πραγματική επίσκεψη π.χ. στους Δελφούς, όπου μπορούμε να φανταστούμε ότι ακούμε τους χρησμούς του μάντη, ή στην Αρχαία Επίδαυρο, όπου καθόμαστε στις κερκίδες του θεάτρου και φανταζόμαστε 20.000 ανθρώπους να παρακολουθούν μια παράσταση. Για μια ακόμη φορά η Ελλάδα βρίσκεται στην καρδιά των παγκόσμιων εξελίξεων χάρη στην τολμηρή και γενναία στάση της που είναι αδύνατον να αγνοήσει κανείς.

Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου Facebook Twitter

— Έρχεστε στην Ελλάδα σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο, κατά την οποία εν πολλοίς διακυβεύεται το μέλλον της χώρας. Ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη σε αυτούς τους καιρούς;

Όταν ταξιδεύουμε στην Αφρική, το πλαίσιο είναι ήδη εξαιρετικά περίπλοκο. Επίσης, δεν υπάρχει ελπίδα ν' αλλάξει αυτό, τόσο στο οικονομικό όσο και στο κοινωνικό επίπεδο ή στο επίπεδο διαβίωσης. Πολλές φορές μάς υποβάλλον ακριβώς το ίδιο ερώτημα – αν είναι η κατάλληλη στιγμή για κάποιο εγχείρημά μας, ειδικά τον τελευταίο καιρό. Το ότι δεν δίνουμε σαφή απάντηση δεν σημαίνει πως έχουμε παραιτηθεί από το ερώτημα αλλά πως πιστεύουμε ότι η τέχνη και οι ερωτήσεις που γεννά είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τον καιρό τους και μόνο έτσι μπορεί να βρεθεί απάντηση. Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει τον συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου. Μια κοινωνία χωρίς πολιτισμό και χωρίς τέχνη είναι καταδικασμένη να εξαφανιστεί. Όπως λέει ο Σενεγαλέζος ποιητής και πολιτικός Λεοπόλντ Σεντάρ Σενγκόρ: «Όλα ξεκινούν με τον πολιτισμό και σταματούν στον πολιτισμό». Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι επίσης η μάχη κόντρα σε κάθε είδος ομογενοποίησης, στην κανονικοποίηση της σκέψης. Μπορούμε, λοιπόν, να μιλήσουμε για αντίσταση (όπως αναφέραμε παραπάνω για το «maquis»). Το σινεμά πριμιτίφ είναι μια μορφή αντίστασης στο High Definition, που αποτελεί πλέον τον κανόνα. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα και παρουσιάζοντας τη δουλειά μας μπορούμε να υποδηλώσουμε πόσο περίπλοκη μπορεί να γίνει η αντίσταση στην Ελλάδα σήμερα, στην προσπάθεια αντίστασης στον νεοφιλελευθερισμό.

— Ποιες είναι οι βασικές επιρροές σας στην τέχνη και στο σινεμά;

Προτιμούμε να αναφερθούμε σε όσα στοιχεία μάς ενώνουν παρά να αναπτύξουμε λεπτομερώς τις ξεχωριστές αναφορές μας: η διαμόρφωση του προσωπικού μας γούστου βασίζεται στην πρακτική του αυτοσχεδιασμού και στους πειραματισμού στο πεδίο του ζωντανού προβλήματος.

— Μπορείτε να θυμηθείτε την πρώτη φορά που αγαπήσατε μια τανία;

Την πρώτη φορά που είδα το «Rétour á la raison» του Μαν Ρέι δεν ήξερα τίποτε για το πειραματικό σινεμά. Τον πρώτο καιρό ένιωθα απίστευτη έκπληξη και αποπροσανατολισμό, δεν μπορούσα ν' αποφασίσω αν μου άρεσε ή όχι. Ωστόσο, με τον καιρό το πνεύμα ελευθερίας που κυριαρχεί στον κόσμο του φιλμ αλλά και γενικότερα στον χώρο του πειραματικού κινηματογράφου υπερίσχυσε και με συνάρπασε. Από τότε είμαι αφοσιωμένος σε αυτή την κατεύθυνση.

— Έχετε την έδρα σας στην Γκρενόμπλ, μια όμορφη πόλη στη νοτιανατολική Γαλλία. Πώς είναι η ζωή εκεί; Τι κάνετε στον ελεύθερο χρόνο σας;

Η φύση και το ψηλό βουνό συνυπάρχουν, είναι δύο λεπτά από το κέντρο της πόλης, σ' ένα πλούσιο και πολυσύνθετο καλλιτεχνικό δίκτυο που, κατά τη γνώμη μας, καθιστά την πόλη ενδιαφέρουσα. Σίγουρα υπάρχουν ιδρύματα και επίσημοι φορείς πολιτισμού αλλά και μια φοβερή δυναμική και ανεξάρτητες κολεκτίβες που κάνουν πρωτότυπα τα πρότζεκτ.

Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου Facebook Twitter
Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου Facebook Twitter
Ο καλλιτέχνης οφείλει να σημαίνει το συναγερμό για την κινητικότητα αυτού του κόσμου Facebook Twitter

Οι ΜAKI αποτελούνται από τους Xavier Quérel, Anne-Julie Rollet, Sébastien Perroud, Julien Lobbedez, Céline Perroud).

Το 3o Syros Film Festival θα διαρκέσει μέχρι τις 12/7. Το αναλυτικό πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να δείτε εδώ.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM
Ο Άγγελος Φραντζής θέλησε να κάνει μια αστεία ταινία 

Οθόνες / Άγγελος Φραντζής: «Mόνο αν πας στην πηγή των τραυμάτων, μπορείς να απελευθερωθείς»

Μια κουβέντα με τον ακατάτακτο σκηνοθέτη λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Ο Νόμος του Μέρφυ», μιας σουρεαλιστικής υπαρξιακής κωμωδίας που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες δουλειές του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

The Review / Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και η δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου Ιωσηφίνα Γριβέα συζητούν για την πιο αμφιλεγόμενη ταινία της χρονιάς, που έχει προκαλέσει έντονες διαμάχες στα social media, για τη φεμινιστική της διάσταση και για τις γυναικείες φωνές στο σινεμά, που επιτέλους ακούγονται πιο ηχηρά από ποτέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Οθόνες / Ματ Ντίλον: Outsider για πάντα

Ξεκίνησε ως εφηβικό είδωλο στα ’80s, πρωταγωνίστησε σε δύο εμβληματικές ταινίες του Κόπολα και έχτισε την καριέρα του επιλέγοντας ταινίες με γνώμονα τα ενδιαφέροντά του. Στα 60 του έχει συνδεθεί με μερικές από τις πιο αγαπημένες καλτ ταινίες διεθνώς, δηλώνει ζωγράφος και διατηρεί σημαντική συλλογή τέχνης. Έρχεται στη Θεσσαλονίκη για να παραλάβει έναν τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οθόνες / Τζέιμς Φράνκο και Σεθ Ρόγκεν: Το πικρό τέλος ενός μεγάλου bromance

Οι κατηγορίες εναντίον του Φράνκο για σεξουαλική κακοποίηση έβαλαν στον γύψο όχι μόνο την καριέρα του στο Χόλιγουντ αλλά και τη στενή φιλία του με τον επί εικοσαετίας κολλητό και συνεργάτη του.
THE LIFO TEAM
15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Οθόνες / 15 highlights του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Πάμελα Άντερσον, Αριάν Λαμπέντ, Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη, σινεφίλ τέρατα και όλη η νέα ελληνική κινηματογραφική παραγωγή της χρονιάς στην 65η διοργάνωση που για δέκα μέρες (31/10-10/11) θα μεταμορφώσει τη Θεσσαλονίκη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ