Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Chevalier
1

Η Christina Newland επιλέγει για το site του BFI δέκα ελληνικές ταινίες που αξίζει να ψάξει κάποιος από το ελληνικό σινεμά, κυρίως ταινίες που έχουν συμμετάσχει και διακριθεί σε διεθνείς διαγωνισμούς. «Το ελληνικό εθνικό σινεμά ως business και ως τέχνη χαρακτηρίζεται από αντιξοότητες και από αγωνιώδεις προσπάθειες τα τελευταία 50 χρόνια» γράφει. «Ενώ άλλα εθνικά σινεμά άνθισαν, -συχνά παρόλα τα δικτατορικά καθεστώτα και το χάος κατά τις περιόδους πολέμου- η κινηματογραφική βιομηχανία στην Ελλάδα δεν κατάφερε να ακμάσει. Χωρίς οικονομική στήριξη από την πολιτεία και αυστηρά ελεγχόμενο για προπαγανδιστικούς σκοπούς, το πολιτικό τοπίο πρόσφερε πολλές απογοητεύσεις ακόμα και για τους πιο αποφασισμένους κινηματογραφιστές. Ένα χρόνο μετά την λήξη της ναζιστικής κατοχής, το έθνος βούτηξε σε έναν βάναυσο  εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στους βασιλικούς και τους κομμουνιστές. Στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 υπήρξε μια δημιουργική περίοδος για το «νέο ελληνικό σινεμά». Με δάνεια από τον ιταλικό νεορεαλιστικό κινηματογράφο σκηνοθέτες όπως ο Μιχάλης Κακογιάννης, ο Νίκος Κούνδουρος και ο Αλέξης Δαμιανός ηγήθηκαν μιας νέας στυλιστικής αναγέννησης. Αυτή η δυναμική σταμάτησε απότομα το 1967, όταν ένα πραξικόπημα οδήγησε στην στρατιωτική χούντα που κράτησε σχεδόν μια δεκαετία, με καταπίεση και σκληρή λογοκρισία. Τα στούντιο κατέρρευσαν, οι ελληνικές ταινίες δεν κατάφερναν να περάσουν τα ελληνικά σύνορα και ελάχιστες ταινίες έφταναν σε αγγλόφωνο κοινό. Τα τελευταία χρόνια αυτό άλλαξε δραστικά. Μια γενιά avant-garde δημιουργών με ταινίες πολύ μικρού προϋπολογισμού άρχισε να εμφανίζεται στα ευρωπαϊκά φεστιβάλ. Το 2009 ο Γιώργος Λάνθιμος κέρδισε τα Βραβεία Ένα Κάποιο Βλέμμα (Un Certain Regard) και Νεότητας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών με τον εμπνευσμένο Κυνόδοντα.

Παρόλο που η οικονομική κρίση του 2008 συνεχίζει να δημιουργεί πολιτικό διχασμό, έχει προκαλέσει την ανεξέλεγχτη αναρχία ενός νέου είδους σινεμά –που χοντρικά ταξινομήθηκε σε ένα νεο είδος: το weird wave (το κύμα του αλλόκοτου). Οι σκηνοθέτες του weird wave έχουν πάει κόντρα στην επικρατούσα κινηματογραφική παράδοση: την τάση να κοιτούν προς τα μέσα, επικεντρώνοντας στην ελληνική ιστορία και την ταυτότητα, αντιμετωπίζοντας το αυστηρά λογοκριμένο παρελθόν.

Ανάμεσα στους αντιπροσώπους του είναι και η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη η ταινία της οποίας –το Chevalier- χαρακτηρίστηκε ως «καλύτερη ταινία» στο περσινό BFI London Film Festival. Το Chevalier μόλις βγήκε στις αγγλικές αίθουσες.

Tι ακριβώς γράφει το BFI για τις ελληνικές ταινίες:

Στέλλα (1955)

Του Μιχάλη Κακογιάννη

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Στέλλα

Ο σκηνοθέτης της Μιχάλης Κακογιάννης (του Ζορμπά, 1964) είναι ίσως ο πιο γνωστός Έλληνας σκηνοθέτης στο αγγλόφωνο κοινό. Η Στέλλα (Μελίνα Μερκούρη) είναι ένα ελεύθερο πνεύμα που δέχεται -παρά τη θέλησή της να μην δεσμευτεί- να παντρευτεί έναν ποδοσφαιριστή. Η συνέχεια θυμίζει ελληνική τραγωδία με δάνεια από τον ιταλικό νεορεαλισμό.

Ο Δράκος (1956)

Του Νίκου Κούνδουρου

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ο Δράκος

Θαυμάσιο ελληνικό noir, με αναφορές σε έναν διαβόητο Έλληνα γκάνγκστερ. Ο δύστυχος Θωμάς (ο Ντίνος Ηλιόπουλος στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του) μοιάζει με έναν δράκο που έχει αναστατώσει την Αθήνα. Στην αρχή τρομάζει, αλλά μετά καταλαβαίνει ότι αυτό έχει και τα οφέλη του.

Ποτέ την Κυριακή (1960)

Του Ζυλ Ντασέν

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ποτέ την Κυριακή

Η πρώτη ταινία της Μελίνας ως σύζυγος του Ζυλ Ντασέν, σε μια ταινία που την έκανε μία από τις πιο διάσημες Ελληνίδες όλων των εποχών. Η πόρνη με την καλή καρδιά που προσπαθεί να αλλάξει ο Αμερικάνος γίνεται ένα ειρωνικό –και λίγο αδέξιο- σχόλιο για την αμερικάνικη κυριαρχία σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο Θίασος (1975)

Του Θεόδωρου Αγγελόπουλου

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ο Θίασος

Η περιπλάνηση ενός μπουλουκιού από το 1939 στην ελληνική επαρχία και μέσα από τον εμφύλιο είναι ένα έπος με την ιστορία της Ελλάδας να περνάει μέσα από τα γεγονότα 50 χρόνων. Αργά πλάνα, ελληνικά τοπία και το χαρακτηριστικό στυλ ενός δημιουργού που για τους ξένους ταυτίστηκε για χρόνια με το ελληνικό σινεμά.

Ρεμπέτικο (1983)

Του Κώστα Φέρρη

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ρεμπέτικο

Η ιστορία του ρεμπέτικου μέσα από την μυθιστορηματική ζωή της Μαρίκας Νίνου, και παράλληλα μια απεικόνιση της Ελλάδας από την αρχή του αιώνα μέχρι τη δεκαετία του ’50. «Καμία άλλη μοντέρνα δημιουργία δεν ξυπνάει τόσο άμεσα και αυτόματα την ψυχη του Έλληνα, τον επαναστάτη που έχει ο κάθε Έλληνας μέσα του» λέει ο σκηνοθέτης.

Ταξίδι στα Κυθηρα (1984)

Του Θεόδωρου Αγγελόπουλου

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ταξίδι στα Κύθηρα

Η πρώτη ταινία της «τριλογίας της σιωπής» (μαζί με τον «Μελισσοκόμο» και το «Τοπίο στην Ομίχλη»). Ο Μάνος Κατράκης επιστρέφει στο σπίτι του μετά από 35 χρόνια στην εξορία.  

Κυνόδοντας (2009)

Του Γιώργου Λάνθιμου

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Κυνόδοντας

Εμπνευσμένος, ενοχλητικός, βίαιος, αλλόκοτος, ο Κυνόδοντας είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του νέου κύματος του ελληνικού σινεμά. Μια οικογένεια προβληματική, με τους γονείς να κρατούν φυλακισμένα τα παιδιά τους. Έφτασε μέχρι τα Όσκαρ και άνοιξε το δρόμο για όλα αυτά που ακολούθησαν.

Ακαδημία Πλάτωνος (2009)

Του Φίλιππου Τσίτου

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Ακαδημία Πλάτωνος

Λιγότερη γνωστή από τις πρόσφατες βραβευμένες ταινίες του ελληνικού σινεμά που σχολιάζει με χιούμορ και συγκίνηση τον εθνικισμό και την πολυ-πολιτισμικότητα που αναπτύσσονται σε όλη την Ευρώπη και κάνουν τα ακροδεξιά κόμματα να κερδίζουν έδαφος. Ένας Ελληνάρας που αράζει όλη μέρα στο ψιλικατζίδικό του ανακαλύπτει ότι έχει Αλβανικό αίμα.    

Attenberg (2010)

Της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
Attenberg

Η ταινία που προηγήθηκε του Chevalier, με δάνεια από Αντονιόνι, δράμα για την σεξουαλική σύγχυση, την σύγχρονη αποξένωση και την γυναικεία φιλία. Κεντρικό πρόσωπο είναι η Μαρίνα, η οποία είναι κλεισμένη μαζί με τον άρρωστο πατέρα της σε ένα ευρύχωρο σπίτι και περνάει το χρόνο της βλέποντας ντοκιμαντέρ του David Attenborough.  

ΟΧΙ: An Act of Resistance (2014)

Του Ken McMullen

Οι 10 σπουδαίες ελληνικές ταινίες που διάλεξε το BFI Facebook Twitter
ΟΧΙ: An Act of Resistance

Μια φιλοσοφική απάντηση στην ελληνική οικονομική κρίση από έναν ξένο, σε ένα ευρύτερο ιστορικό και πολιτιστικό υπόβαθρο. Από τον πόλεμο του ’40 μέχρι το πρόσφατο «όχι» (που χρονικά επακολούθησε της ταινίας) είναι μια ποιητική προσέγγιση με φανταστικά αποσπάσματα που κάνουν την ταινία ενδιαφέρουσα.  

1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM
Ο Άγγελος Φραντζής θέλησε να κάνει μια αστεία ταινία 

Οθόνες / Άγγελος Φραντζής: «Mόνο αν πας στην πηγή των τραυμάτων, μπορείς να απελευθερωθείς»

Μια κουβέντα με τον ακατάτακτο σκηνοθέτη λίγο πριν από την επίσημη πρεμιέρα της νέας του ταινίας «Ο Νόμος του Μέρφυ», μιας σουρεαλιστικής υπαρξιακής κωμωδίας που δεν μοιάζει με καμία από τις προηγούμενες δουλειές του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

The Review / Γιατί διχάζει τόσο το «The Substance»;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και η δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου Ιωσηφίνα Γριβέα συζητούν για την πιο αμφιλεγόμενη ταινία της χρονιάς, που έχει προκαλέσει έντονες διαμάχες στα social media, για τη φεμινιστική της διάσταση και για τις γυναικείες φωνές στο σινεμά, που επιτέλους ακούγονται πιο ηχηρά από ποτέ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ