Έχουν συμπληρωθεί δέκα γεμάτα χρόνια από τότε που ο Yung Light ξεκίνησε να ασχολείται με τη μουσική. Ο 17χρονος τότε ράπερ από τις Συκιές Θεσσαλονίκης κατάφερε μέσα σε τέσσερα χρόνια να κάνει χιτ με πρωτοφανή νούμερα για το ελληνικό rap game και από το «Ποιος είμαι» και μετά να γίνει πρώτο όνομα, «ο Nο1 ράπερ στην Ελλάδα», ένας τίτλος που τον ακολουθεί από το 2016 και σήμερα ισχύει περισσότερο από ποτέ.
Το 2022 έκανε το αστρονομικό νούμερο των 195 εκατ. streams μόνο στο Spotify και πλέον ως Light, στα 28 του, είναι στην καλύτερη φάση της καριέρας του μέχρι τώρα. «Δεν θεωρώ ότι είμαι ράπερ, σίγουρα δεν θεωρώ ότι είμαι τράπερ –τράπερ δεν υπάρχει–, θεωρώ τον εαυτό μου μουσικό», λέει πιο χαλαρός από ποτέ, πιο κατασταλαγμένος, με μια ευφράδεια που σε εκπλήσσει.
Ο Light που έχω μπροστά μου δεν έχει καμία σχέση με τον Light όπως παρουσιάζεται στις εκπομπές της τηλεόρασης. Στο λαιμό του φοράει ένα χρυσό μενταγιόν με το πορτρέτο του Mad Clip και μιλάει για το (παρεξηγημένο) ελληνικό ραπ και τα δέκα χρόνια που άλλαξαν τα πάντα στη ζωή του και στην Ελλάδα – και όχι μόνο στη μουσική.
— Δέκα χρόνια Light, ήσουν παιδί κι έχεις γίνει άντρας.
Πραγματικά όμως. Αυτή νομίζω ότι είναι η μεγαλύτερη διαφορά.
— Τι έχει αλλάξει στον Light σε αυτά τα δέκα χρόνια;
Αρχικά έμαθα ποιος είμαι, πολύ περισσότερο. Δεν νομίζω ότι σταματάς ποτέ να μαθαίνεις ποιος είσαι, αλλά η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του Light του 2012 και του Light του 2023 είναι ότι βλέπω έναν πολύ πιο ολοκληρωμένο άνθρωπο που ξέρει πολύ περισσότερα για τον εαυτό του, ποια είναι τα όριά του, οι στόχοι του, τα ’χει σκιαγραφήσει, και μέσα από πολύ trial and error έχει φτάσει σε ένα σημείο που είναι πολύ happy με τον εαυτό του.
Δεν νομίζω ότι σταματάς ποτέ να μαθαίνεις ποιος είσαι, αλλά η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ του Light του 2012 και του Light του 2023 είναι ότι βλέπω έναν πολύ πιο ολοκληρωμένο άνθρωπο που ξέρει πολύ περισσότερα για τον εαυτό του, ποια είναι τα όριά του, οι στόχοι του, τα ’χει σκιαγραφήσει, και μέσα από πολύ trial and error έχει φτάσει σε ένα σημείο που είναι πολύ happy με τον εαυτό του.
— Τι δεν άλλαξε ποτέ;
Τα κλασικά κλισέ, η αγάπη για την οικογένειά μου, η αγάπη μου γι' αυτό που κάνω. Στον χαρακτήρα μου έχουν αλλάξει πολλά πράγματα.
— Είχες έναν στόχο όταν ξεκίναγες. Έχει εκπληρωθεί;
Τους βραχυπρόθεσμους στόχους κάθε χρόνο τους πιάνω, δόξα τω Θεώ, και βάζω καινούργιους και μεγαλύτερους. Είναι σαν ένα δέντρο οι στόχοι, απλώς βγαίνουν κι άλλα παρακλάδια συνεχώς.
Κάποια στιγμή ο στόχος μου ήταν να μετακομίσω σε ένα δικό μου σπίτι, μετά να μετακομίσω σε ένα μεγαλύτερο, να πάρω δικό μου αυτοκίνητο, μετά να πάρω ένα σπορ αυτοκίνητο, μετά να πάρω ένα ρολόι, μετά να δώσω στη μάνα μου πενήντα χιλιάδες ευρώ, μετά να στείλω την αδερφή μου να σπουδάσει, στην πορεία βγαίνουν συνεχώς άλλα πράγματα, οπότε θα έλεγα ότι είμαστε σε έναν καλό δρόμο, αλλά δεν εκπληρώνονται ποτέ πραγματικά όλοι οι στόχοι.
Αν το κατάφερνες αυτό, ποιο θα ήταν το νόημα της ζωής; Αν δεν έχεις κάτι να κάνεις strive for στην καθημερινότητα, να έχεις κάτι να στοχεύεις; Είναι μεν η επιτυχία ο στόχος, αλλά η επόμενη επιτυχία.
— Όλα αυτά τα χρόνια έχεις δημιουργήσει μια εικόνα για τον Light – δεν αναφέρομαι στον Christian. Αυτή η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω πόση σχέση έχει με αυτό που είσαι; Σε ρωτάω επειδή όσες φορές έχεις παίξει ως είδηση, δεν είναι επειδή είσαι ο Νο 1 καλλιτέχνης στην Ελλάδα.
Θέλω να σταθώ στην παρατήρηση ότι ποτέ στις ειδήσεις ή στις εκπομπές της τηλεόρασης δεν έχει προβληθεί το όνομα Light ή οποιοσδήποτε ράπερ για τις επιτυχίες του στο αντικείμενό του, που είναι η μουσική. Αντιθέτως, θα ακούσεις ότι ο τάδε λαϊκός τραγουδιστής κυκλοφόρησε το νέο του τραγούδι το οποίο έχει σαρώσει αυτήν τη στιγμή στα charts, επειδή έχει κάνει 100.000 streams.
Δεν έχω τίποτα με κανέναν καλλιτέχνη, το θέμα δεν είναι ο καλλιτέχνης, λαϊκός ή οτιδήποτε, το θέμα είναι ότι εγώ μπορεί να έχω κάνει 100 εκατ. streams και να έχω σπάσει ρεκόρ που δεν έχουν σπάσει ποτέ στην Ελλάδα, και ο λόγος για τον οποίο θα με αναφέρουν στις ειδήσεις είναι επειδή «ο Light τράβηξε βίντεο κάτι παιδιά που έπαιζαν ξύλο και είναι απαράδεκτος» και διάφορα τέτοια.
Θεωρώ ότι υπάρχει ένα narrative το οποίο δεν ξέρω από ποιον έχει δημιουργηθεί και τίνος τους σκοπούς εξυπηρετεί, αλλά όλα τα mainstream media ή, τουλάχιστον, η πλειοψηφία τους επιμένουν να προβάλλουν τους ράπερ κάτω από ένα συγκεκριμένο πρίσμα, ότι είναι ταραχοποιοί, κακά πρότυπα, κακά παραδείγματα, δημιουργούν προβλήματα, η μουσική τους προσβάλλει και προωθεί τον βιασμό και τις δολοφονίες κ.λπ. Κι αυτό γιατί στέκονται απέναντι και τους βλέπουν μόνο από τη μία πλευρά, με τον τρόπο που θέλουν, και μόνο αυτό προβάλλουν. Προφανώς κάποιος το επιβάλλει αυτό. Δεν έχει βγει κανείς να πει ότι «ξέρεις, ο άνθρωπος αυτός δεν είναι αυτό που προβάλλετε».
— Είναι και θέμα μάρκετινγκ. Η κακή είδηση πουλάει, ενώ η καλή σπανίως. Οι κακές ειδήσεις κάνουν μεγαλύτερα νούμερα. Η δράση που κάνατε με τον Άλλο Άνθρωπο, που ήταν όντως κάτι πολύ καλό, δεν προβλήθηκε καθόλου, παρότι θα μπορούσε να είναι μια είδηση, ειδικά για την τηλεόραση που καίγεται να δείξει καλά πρότυπα.
Προφανώς δεν πουλάει. Ο κόσμος θέλει να δει βία, ίντριγκα, θέλει να βλέπει ανθρώπους που είναι φαινομενικά ψηλά να καίγονται εκεί πάνω, αυτό είναι το ανθρώπινο είδος εδώ και χιλιάδες χρόνια.
— Δεν σε ενδιέφερε ποτέ να προστατέψεις την εικόνα σου; Τη μουσική σου και τα βίντεο τα προσέχεις μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, πρόσεξες ποτέ τι θα βγει προς τα έξω και ως εικόνα από τον Light, πέρα από τη μουσική;
Άμα πω ότι δεν με ενδιαφέρει τι εικόνα βγαίνει προς τα έξω θα είναι ψέμα, αν πω ότι είμαι cool και στ' αρχίδια μου, χέστηκα, δεν με νοιάζει. Νομίζω ότι όλοι οι άνθρωποι λίγο-πολύ ενδιαφέρονται για την εικόνα που έχει γι’ αυτούς ο κόσμος, πόσο μάλλον όταν είσαι δημόσιο πρόσωπο, καλλιτέχνης – σίγουρα σε ενδιαφέρει γιατί παίζει και άμεσο ρόλο στη δυνατότητά σου να βάλεις ψωμί στο τραπέζι. Άμα καταστραφεί το image σου και απ’ αυτό ζεις, ξαφνικά βρίσκεσαι άνεργος, οπότε σίγουρα με ενδιαφέρει η εικόνα μου.
Το όλο ζήτημα της εικόνας το βλέπω σε δακτύλιους, όπως είναι η κυκλοφορία στην πόλη: υπάρχει ο πρώτος δακτύλιος, που είναι η οικογένειά μου, οι φίλοι μου, οι άνθρωποι που αγαπώ και με αγαπάνε, και με ενδιαφέρει προφανώς η εικόνα που έχουν για μένα, και σε αυτή την περίπτωση τσακίζομαι για να την αλλάξω, να τη διορθώσω, κι αν κάτι παρεξηγηθεί, θα το εξηγήσω.
Έπειτα υπάρχει ένας λίγο μεγαλύτερος δακτύλιος, που είναι οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργάζομαι, κι ένας ακόμα μεγαλύτερος, που είναι οι άνθρωποι που με ακούνε και με ξέρουν από τη μουσική μου και είναι όντως φαν μου. Μετά υπάρχουν και οι άνθρωποι που άκουσαν το «ο τράπερ Light» από την εκπομπή του Λιάγκα. Όταν φτάνουμε σε έναν τόσο μεγάλο δακτύλιο, με ανθρώπους που με ξέρουν ως «αυτόν που έχει ένα τραγούδι με τον Αργυρό» ή ως «αυτόν που έπαιξε ξύλο στα βραβεία», δεν κόπτομαι και πολύ ποια είναι η άποψή τους.
Σίγουρα δεν θέλω να αναπαράγονται ανακρίβειες, οπότε θα βγω πάντα, ή σχεδόν πάντα, αν είναι αρκετά σημαντικό το ζήτημα, και θα εξηγήσω τι έχει γίνει, για να μη λέει ό,τι θέλει ο καθένας, αλλά I don't go out of my way για να αλλάξω την άποψη της κυρίας ή του κυρίου τάδε. Γιατί; Γιατί δεν είναι αυτοί που υποστηρίζουν τη δουλειά μου. Στο core audience μου, που είναι άνθρωποι που ακούνε τον Light, δεν χρειάζεται να βγω να εξηγήσω γιατί ξέρουν ποιος είμαι και τι κάνω, αλλά και στον πιο κλειστό κύκλο των ακροατών και των φαν εξηγώ κάποιες φορές.
Light - Mosca
— Μπορείς να κάνεις cancel σε έναν ράπερ; Μπορείς δηλαδή να κάνεις cancel σε κάποιον καλλιτέχνη για το έργο του;
O καθένας μπορεί να φανατιστεί και να δει το ραπ με το κεφάλι κάτω, με παρωπίδες. Δεν έχει κατηγορηθεί κανένας ράπερ για βιασμό στην Ελλάδα, ποτέ, και εννοείται ότι δεν θα επικροτούσε κανείς τον βιασμό, από οποιοδήποτε μουσικό είδος, ποτέ δεν θα γινόταν αυτό.
Το concept του cancel εγώ το βλέπω ως εξής: οι άνθρωποι που έγιναν cancel δεν έγιναν για κάτι που έκαναν καλλιτεχνικά, αλλά επειδή παραβίασαν κάποια όρια και είχαν παραβιαστικές συμπεριφορές. Δεν έχει σημασία αν είσαι σκηνοθέτης, ράπερ, χορευτής, οτιδήποτε, αν το χέρι σου πάει εκεί που δεν πρέπει και γίνεσαι κακοποιητικός, θα φας cancel. Δεν μπορείς να κάνεις cancel τον Σκορσέζε επειδή τίναξαν τα μυαλά κάποιου στην ταινία του και επειδή σοκαρίστηκε το παιδί σου, ούτε μπορείς να κάνεις cancel τον Light επειδή λέει «θα του τινάξουμε τα μυαλά». It's fucking art, αυτό είναι, δεν κάνεις cancel κάποιον για την τέχνη του.
Γενικά, το φάσμα του cancel είναι ευρύ. Φυσικά και μπορείς να κάνεις cancel έναν ράπερ, υπάρχει το παράδειγμα του DaBaby, που είναι παγκόσμιου βεληνεκούς ράπερ και βγήκε κάποια στιγμή πριν από κάνα εξάμηνο, έκανε κάποια πολύ χοντρά σχόλια για την LGBTQΙ+ κοινότητα και τον πάγωσαν απ' όλα τα φεστιβάλ, όλοι οι χορηγοί του, πρακτικά του έκαναν cancel, όπως και του Kanye West, που βγήκε και είπε τα αντισημιτικά.
Ας έρθουμε όμως στην Ελλάδα. Ίσως να μην μπορούν να μου παγώσουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς ούτε να εμποδίσουν τα παιδιά τους να με ακούνε –όσο είναι καλό το προϊόν και ο κόσμος γουστάρει, θα συνεχίσει να τσουλάει–, αλλά στο κυνήγι μου, τώρα, να βρω έναν χώρο για να κάνω τη συναυλία μου, μπορώ να σου πω ότι πολλές πόρτες από κρατικά και δημοτικά ακίνητα ήταν κλειστές. Άκουγα «εμείς δεν βάζουμε τράπερ». Κάτσε, ρε φίλε, με ποιο κριτήριο επιλέγεις ποιο είδος τέχνης θα μπει σε κάθε χώρο; Άρα, λοιπόν, υπάρχει η προσπάθεια να κάνουν cancel, απλώς δεν μπορούν.
— Ανέφερες τον DaBaby και τον Kanye West, που και στους δύο το cancel το έκαναν για τα λεγόμενά τους, όχι για τη μουσική τους. Δεν αναφέρθηκε κανείς στους στίχους του Kanye West, ενώ στην Ελλάδα το cancel γίνεται για τους στίχους.
Ναι. Αυτό που έγινε στα βραβεία Mad ήταν ενορχηστρωμένο, δεν μπορώ να πιστέψω ότι ήταν τυχαία αυτά τα πράγματα, γιατί υπήρξαν συζητήσεις και γραπτά μηνύματα με τα οποία παρακάλεσα και ξαναπαρακάλεσα να καθίσουμε μακριά (σ.σ. με τον Snik).
Επίτηδες έγινε έτσι, άφησαν κάποιον να ανέβει για να γίνει ντόρος, επειδή είχαμε δει στα Όσκαρ ότι ο Will Smith έδωσε μια σφαλιάρα στον Chris Rock και το συζητούσε όλος ο πλανήτης για έξι μήνες. Τι θα κάναμε στην Ψωροκώσταινα; Καρμπόν ό,τι έγινε στην Αμερική, όπως κάνουμε τόσα χρόνια τώρα. Τουλάχιστον στα Όσκαρ, επειδή ήταν και λίγο συνεννοημένοι όλοι, και ο Will Smith το πήρε το Όσκαρ του, και ο Chris Rock είδε να γίνεται μια ανάφλεξη ξανά στην καριέρα του, ξεκίνησε να κάνει stand-up comedy, εμείς εδώ πέρα μόνο ζημιωμένοι βγήκαμε.
Το καλό είναι ότι οκτώ χρόνια τώρα έχουμε καταφέρει να γίνουμε το μεγαλύτερο μουσικό κίνημα στην Ελλάδα χωρίς τη βοήθεια ούτε των Mad VMAs, ούτε του Mad Walk, ούτε του Λιάγκα, ούτε κανενός. Όλο αυτό έγινε από ένα στούντιο, σε ένα YouTube, μετά σε ένα Spotify, μετά σε έναν δρόμο, μετά σε ένα κλαμπ κ.λπ. Έτσι αναπαράχθηκε και έτσι μπορεί να συνεχίσει να αναπαράγεται. Μπορεί να μην καταφέρει ποτέ να γίνει τόσο mainstream που να το παίζουν στο ραδιόφωνο, γιατί υπάρχουν τα καρτέλ, υπάρχουν οι μασονίες…
O καθένας μπορεί να φανατιστεί και να δει το ραπ με το κεφάλι κάτω, με παρωπίδες. Δεν έχει κατηγορηθεί κανένας ράπερ για βιασμό στην Ελλάδα, ποτέ, και εννοείται ότι δεν θα επικροτούσε κανείς τον βιασμό, από οποιοδήποτε μουσικό είδος, ποτέ δεν θα γινόταν αυτό. Το concept του cancel εγώ το βλέπω ως εξής: οι άνθρωποι που έγιναν cancel δεν έγιναν για κάτι που έκαναν καλλιτεχνικά, αλλά επειδή παραβίασαν κάποια όρια και είχαν παραβιαστικές συμπεριφορές.
— Θα σε ενδιέφερε να σε παίζει το ραδιόφωνο;
Ιδανικά θα το ήθελα για λόγους πρεστίζ, αλλά μπορεί να μη γίνει και ποτέ. Έχουμε καταφέρει όμως να κυριαρχήσουμε τα τελευταία πέντε-έξι χρόνια σε όποιο οργανικό chart και να μπεις, που δεν είναι ραδιοφωνικό –γιατί το ραδιοφωνικό είναι και λίγο «ταϊσμένο»–, τα πρώτα 30 κομμάτια είναι ραπ και τραπ μουσική. Οπότε δεν μας θέλουν; Κακό του κεφαλιού τους, αυτοί χάνουν.
— Είναι κι ένα είδος που έχει αντέξει πιο πολύ από πολλά άλλα μουσικά είδη, γιατί από την πρώτη στιγμή άκουγες «έλα μωρέ, μόδα είναι, θα περάσει»… Ωστόσο δεν απέκτησε ποτέ θετικό πρόσημο για αρκετούς ανθρώπους.
Θεωρώ ότι όσο είναι αυτή η γενιά ανθρώπων στα πόστα που επιλέγουν τι θα παιχτεί στα media και με ποιον τρόπο θα παιχτεί, θα συνεχίσει να υπάρχει αυτή η διάθεση απέναντι σε αυτού του είδους τη μουσική. Όταν οι νεότεροι άνθρωποι θα αρχίσουν να αναλαμβάνουν θέσεις κομβικής σημασίας, θα αλλάξει και το φως κάτω απ' το οποίο χρωματίζεται η ραπ και η τραπ μουσική.
— Πιστεύεις ότι σου έχουν φερθεί άσχημα τα ελληνικά μέσα;
Μου έχουν φερθεί άδικα, σίγουρα. Κι ας βγάλω τον άνθρωπο Christian απ’ τη μέση, ας πάρουμε την περσόνα Light. Ο Light είναι ένας καλλιτέχνης ο οποίος κάνει 100 πράγματα, τα 50 καλλιτεχνικά, τα 50 μη, μπορεί να είναι δράσεις κοινωνικές κ.λπ., τα mainstream media, τα media γενικά, από τις 50 μουσικές δράσεις που κάνω δεν θα αναφερθούν σε καμία, εκτός αν μία είναι σε συνεργασία με κάποιον καλλιτέχνη όπως τον Αργυρό ή τη Φουρέιρα.
— Το βραβείο που πήρατε για το βίντεο του «Ανεξάρτητα» στις Κάννες δεν έγινε ούτε καν μικρή είδηση.
Πραγματικά. Δεν έχει γίνει ξανά κάτι τέτοιο, αλλά πέρασε στο ντούκου γιατί nobody cares. Nobody απ’ αυτούς. Ο κόσμος που μας παρακολουθεί γούσταρε, έδωσε συγχαρητήρια σε εμάς, στον Bodega, γενικά ήταν κάτι που δεν πίστευα ότι είναι ρεαλιστικό να συμβεί.
Με τον Αλέξη, που είναι ο Bodega Visuals, συνεργαζόμαστε πολλά χρόνια ως Capital Music, είναι απ’ τη Θεσσαλονίκη και αυτός κι έχουμε κάνει πολλά βίντεο μαζί, κι έτυχε να καταθέσει ένα απ' αυτά ως συμμετοχή στο Φεστιβάλ των Καννών, για special effects, και κάθε βδομάδα πήγαινε και καλύτερα. Περάσαμε στα προκριματικά, περάσαμε στους 16, περάσαμε στους 8, στους 4, φτάσαμε στον τελικό και κάπως έγινε αυτό το θαύμα και ο Bodega κέρδισε το βραβείο!
Η δουλειά και τα εύσημα είναι του Bodega, αλλά είμαι κι εγώ πολύ τυχερός και πολύ χαρούμενος που συμμετέχω σ’ αυτό το πρότζεκτ. Έτυχε να είναι στο δικό μου βιντεοκλίπ και με τη δική μου μουσική. Κατάφερε ο άνθρωπος αυτός και έφερε την πρωτιά στην Ελλάδα στο Φεστιβάλ των Καννών και δεν το έπαιξαν πουθενά. Και είδα κάπου τίτλους «ο γιος της Ευγενίας Μανωλίδου υποψήφιος για Όσκαρ», που ήταν νερουλάς σε μία παραγωγή. Και έπαιξε εκατό φορές στις ειδήσεις για κάτι που τελικά δεν ίσχυε και η ταινία δεν το κέρδισε καν το Όσκαρ.
Light - Anexartita - Official Music Video
— Είδα μια συνέντευξη χθες που μιλούσες για τον σεξισμό και τον τρόπο που μας έχουν μεγαλώσει. Αναφέρθηκες στο χαστούκι που είχε φάει η Βουγιουκλάκη στο «Ξύλο βγήκε απ’ τον παράδεισο», που ήταν κάτι αποδεκτό τότε...
Κάποτε όχι απλά έτρωγε χαστούκι και δεν έτρεχε τίποτα, άμα δεν έτρωγε χαστούκι, δεν υπήρχε έρωτας. Κάποτε ήταν η φάση politically correct, τώρα πλέον, τη μετά Andrew Tate εποχή, το popular είναι να είσαι αντι-politically correct. Εγω δεν θέλω να είμαι ούτε με το ένα ούτε με το άλλο. Εγώ παραμένω ο Christian και σταθερός στις απόψεις μου, δεν λέω πράγματα ούτε για να είμαι edgy και αντι-politically correct ούτε και να είμαι μέσα στο φάσμα του political correctness για να μη με σταυρώσουν. Τα λέω όπως τα βλέπω.
Τώρα έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που, συνδυαστικά με το κλίμα ενάντια στους ράπερ –τράπερ, όπως τους χαρακτηρίζουν–, θέλουμε να τους δικάσουμε και να τους κρεμάσουμε και να τους κάψουμε στην πλατεία για ό,τι κι αν κάνουν, ό,τι κι αν πουν.
Αν γράψω σε έναν στίχο «ο κώλος σου έχει κοκκινίσει απ’ τα χαστούκια», αν έχεις ένα IQ πάνω από πέντε, αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για σεξουαλικό περιεχόμενο, δεν υπάρχει κάποιος που κακοποιεί τις γυναίκες δίνοντάς τους χαστούκια στον κώλο, πρόκειται για kink, είναι ένα σεξουαλικό παιχνίδι. Έχουμε φτάσει στο σημείο να παίρνεις αυτόν τον στίχο, να τον απομονώνεις (που και πάλι καταλαβαίνεις ότι δεν μιλάει για κακοποίηση) και να λες ότι αυτός είναι που προωθεί τη βία κατά των γυναικών. Κάπου όπα.
— Μιλάμε για ραπ όμως, δεν έχει μεγάλη σημασία ο στίχος;
Εξαρτάται τι θες να κάνεις. Εξαρτάται ποιος είναι ο σκοπός του κάθε καλλιτέχνη. Άμα θες να κάνεις μια επιτυχία, όχι, ο στίχος δεν παίζει τόσο ρόλο. Παίζει περισσότερο ρόλο η μελωδία, πόσο catchy είναι. Άμα είσαι λυρικός καλλιτέχνης και θέλεις να περάσεις κάποιο συναίσθημα ή κάποιο μήνυμα, προφανώς παίζει ρόλο ο στίχος.
Αυτό είναι το όμορφο πράγμα με την τέχνη, ότι μπορεί ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει. Δεν περιμένεις κανείς όταν μπαίνει να ακούσει Tranno να ακούσει κάποια κοσμογονική θεωρία που θα του αλλάξει τη ζωή, θέλει να ακούσει κάτι για να διασκεδάσει, να περάσει ωραία, και ξέρει ότι άμα βάλει Tranno θα τα καταφέρει.
Όπως και κάποιος που ακούει Βέβηλο, θα τον ακούσει για άλλους λόγους. Αυτό είναι το όμορφο πράγμα με την τέχνη, ο καθένας δημιουργεί για διαφορετικό σκοπό και με διαφορετικά εργαλεία, και υπάρχει κάτι για τον οποιοδήποτε. Οπότε, δεν μπορώ να πω αν έχει ή δεν έχει σημασία ο στίχος, εξαρτάται από το τι θέλει να επιτύχει ο καλλιτέχνης.
— Παλιότερα δεν υπήρχαν τόσες αντιδράσεις για τον στίχο στη ραπ γιατί δεν υπήρχε ελληνικό αντίστοιχο και δεν τον καταλάβαιναν. Δεν έλεγε ποτέ διαφορετικά πράγματα.
Ακριβώς, ο στίχος πάντα αυτός ήταν, απλά δεν τον καταλάβαιναν. Οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι αντιτάσσονται στον στίχο της ελληνικής τραπ, είναι άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν και δεν είχαν ποτέ καμία επαφή με το είδος. Ξέρουν να σου πουν «α, ο 2Pac δεν έγραφε αυτά». Και βέβαια αυτά έγραφε, αλλά τυχαίνει το μόνο τραγούδι του 2Pac που ξέρεις να είναι το «Dear Mama». Ή ο Biggie τι έγραφε; «I got bitches» και «You look so good, huh, I'll suck on your daddy's dick» – φαντάσου να το έγραφε αυτό κάποιος Έλληνας ράπερ.
Αυτό ήταν πάντα το περιεχόμενο της ραπ μουσικής, αυτός ο στίχος, απλά τυχαίνει οι άνθρωποι που έχουν αυτό το επιχείρημα, ότι η ραπ παλιά δεν ήταν έτσι, να έχουν ακούσει τρία τραγούδια ραπ.
Και η Ελλάδα, επίσης, είναι μια χώρα όπου, όταν ξεκίνησε το ραπ, ήταν περισσότερο πανκ. Δηλαδή οι TXC, FFC, όλοι αυτοί, δεν κάνανε ραπ, κάνανε πανκ οι άνθρωποι, είχανε κοινωνικοπολιτικό στίχο, γιατί άκουσαν κάτι αντίστοιχο στην Αμερική και είπαν αυτό θα κάνουμε. Και αυτό δημιούργησε την αυταπάτη στον Έλληνα ότι το σωστό ραπ και το αληθινό ραπ είναι αυτό που πραγματεύεται κοινωνικοπολιτικά θέματα. Δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο μακριά απ’ την πραγματικότητα. Αλλά εδώ είμαστε, σε αυτήν τη χώρα, με αυτούς τους ακροατές.
— Το μέλλον της Capital πώς το βλέπεις;
Θεωρώ ότι όταν έχεις τις κατάλληλες γνώσεις και τα κατάλληλα εργαλεία και τους κατάλληλους ανθρώπους, αφήνεις στην τύχη πολύ μικρότερο ποσοστό που μπορεί να σε επηρεάσει, απ’ ό,τι αν πηγαίνεις blind για hate.
Για την άποψή μου για τον Skive δεν χρειάζεται να πω πάρα πολλά, θεωρώ ότι είναι ένας άνθρωπος που γνωρίζει αυτό το αντικείμενο μέσα-έξω, πάνω-κάτω, δεξιά-αριστερά, είναι ένας άνθρωπος με τρομερό work ethic, διορατικός, έξυπνος, θα ήθελα να πουν τα ίδια και για μένα, οπότε με συνέταιρο τον Skive και μία ομάδα στελεχωμένη πολύ προσεκτικά δεν μπορώ να βρω κάτι που δεν θα πάει καλά στο μέλλον της Capital. Δηλαδή πιστεύω ότι θα συνεχίσουμε ακριβώς όπως ξεκινήσαμε.
— Τα μεγάλα νούμερα είναι εις βάρος της καλλιτεχνικής επιτυχίας;
Το καλό πράγμα με το ραπ και ο λόγος που θεωρώ ότι έχει διογκωθεί τόσο και παγκοσμίως και θα συνεχίσει να είναι Νο1 είδος μουσικής για πολλά χρόνια είναι ότι ο καθένας μπορεί να προσπαθήσει να το κάνει. Πάντα πάμε με γνώμονα την Αμερική, γιατί αυτή είναι η γενέτειρα του ραπ, οπότε όταν θέλουμε να δούμε κάτι πώς θα προχωρήσει, κοιτάμε την Αμερική.
Στην Αμερική αυτήν τη στιγμή παίζει να βγαίνουν κάθε μέρα χίλιοι καινούργιοι ράπερ, αυτό είναι καλό, θεωρώ ότι το ίδιο πρέπει να γίνει και στην Ελλάδα, είναι πολύ refreshing για τον ήχο, για τη σκηνή. Κι εμείς αυτό προσπαθούμε να κάνουμε, προσπαθούμε να βρίσκουμε νέους καλλιτέχνες, να τους βοηθάμε να εξελιχθούν, να γίνουν γνωστοί, να δείξουν το έργο τους στον κόσμο κ.λπ.
Δεν είναι όλοι οι καλλιτέχνες στο κυνήγι του χιτ, υπάρχουν ράπερ όπως ο Novel που δεν κυνηγάνε σώνει και καλά το κλαμπ χιτ, έχουν έναν πυρήνα πολύ δυνατό που τους ακούει γι’ αυτό που κάνουν.
Τα νούμερα είναι πολύ σημαντικά, άμα το κοιτάς επαγγελματικά, γιατί καλά νούμερα ίσον περισσότερα λεφτά, αλλά δεν σε περιορίζουν στο τι μπορείς να κάνεις. Δηλαδή ο Sidarta κάνει νούμερα, κι ο Trannos κάνει νούμερα, κι ο Novel κάνει νούμερα, κι ο Light κάνει νούμερα, κι ο Snik κι ο Saske κάνουν νούμερα, οπότε άμα κάνεις κάτι καλά, τα νούμερα θα έρθουν. Σε έναν καλλιτέχνη που τσαρτάρει συνέχεια και είναι Νο1 σίγουρα του δημιουργεί ένα άγχος να δοκιμάσει κάτι καινούργιο, γιατί λέει «κι άμα τώρα αυτό κάνει flop;». Εγώ δεν το είχα αυτό.
Άμα θες να κάνεις μια επιτυχία, όχι, ο στίχος δεν παίζει τόσο ρόλο. Παίζει περισσότερο ρόλο η μελωδία, πόσο catchy είναι. Άμα είσαι λυρικός καλλιτέχνης και θέλεις να περάσεις κάποιο συναίσθημα ή κάποιο μήνυμα, προφανώς παίζει ρόλο ο στίχος.
— Δεν είσαι μόνο καλλιτέχνης όμως, είσαι και CEO μιας εταιρείας, σε ενδιαφέρει μόνο να χιτάρουν οι καλλιτέχνες με τους οποίους υπογράφεις ή αρκεί και το πρεστίζ που θα δώσουν φέρνοντας νέο ήχο, κι ας μη χιτάρουν;
Αυτό σου λέω, δεν είναι τα πάντα τα νούμερα. Ενώ είχα την ευκαιρία να έχω κάποιους καλλιτέχνες στην εταιρία μου, οι οποίοι κάνουν αξιοπρεπή νούμερα, δεν τους ήθελα γιατί αισθητικά δεν μου κάνανε.
— Είναι μεγαλύτερος ο ανταγωνισμός στο ραπ απ' ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο είδος μουσικής;
Είναι πιο ειλικρινής χώρος το ραπ. Είναι ένας χώρος όπου ο κόσμος δεν κρύβεται πίσω απ' το δάχτυλό του όσο στα υπόλοιπα είδη μουσικής, γιατί έτσι είναι και η φύση του ραπ, όλοι λένε εγώ θέλω να είμαι ο Νο1, θέλω να είμαι ο καλύτερος, ο πιο καλοπληρωμένος, να έχω το πιο καινούργιο αμάξι, την πιο ωραία γκόμενα, το πιο μεγάλο σπίτι κ.λπ.
Όλοι θέλουν να είναι top dog σε αυτό το παιχνίδι και το έχει κάνει λίγο decriminalize αυτό το πράγμα, γιατί πάντα στη μουσική υπήρχε από μπροστά το «δεν είμαι εγώ ο καλύτερος, εσύ είσαι ο καλύτερος» και από πίσω βάζουν τρικλοποδιές ο ένας στον άλλον, που εμείς στο ραπ δεν μπορούμε ούτε να τις φανταστούμε.
Στο ραπ δεν θα έλεγα ότι είναι πιο μεγάλος ο ανταγωνισμός, θα έλεγα ότι είναι πιο ειλικρινής. Μπορεί να φοράνε αρκετοί μάσκες, αλλά φοράνε πολύ λιγότερες από στο ποπ ή στο λαϊκό ή σε οποιοδήποτε άλλο είδος μουσικής, γιατί it's ok to want to be number one στο ραπ.
Light - Ti Fovasai - Official Music Video
— Η συνεργασία σου με τους λαϊκούς θεωρείς ότι έκανε καλό ή κακό στην εικόνα σου;
Μου έκανε καλό και στη μουσική νομίζω, όχι μόνο σε μένα και στην τσέπη μου, αλλά και στην πορεία μου ως καλλιτέχνη. Δεν πιστεύω ότι ο αντίπαλός μου ή ο εχθρός μου είναι κάποιος λαϊκός τραγουδιστής, ούτε το πίστευα ποτέ. Βέβαια, όταν είσαι έξω από τα τείχη ενός κάστρου δεν ξέρεις ποιος είναι από μέσα και δεν σ' αφήνει να μπεις, οπότε μπορεί να πεις «γαμώ τους λαϊκούς, αυτοί δεν μας αφήνουν να μπούμε», και όταν στην τελική μπεις μέσα, βλέπεις ότι κι αυτοί οι άνθρωποι το ίδιο πράγμα με σένα προσπαθούν να κάνουν.
Είναι άλλα τα συμφέροντα τα οποία προσπαθούσαν να σε κρατήσουν έξω από το κάστρο και τώρα που μπήκες, θέλουν να σε βγάλουν πάλι έξω. Δεν έχεις κάτι να χωρίσεις με τους λαϊκούς, οι περισσότεροι είναι παιδιά που είχαν ένα ταλέντο στη μουσική, βρήκαν μία δίοδο να ζήσουν μία καλή ζωή κάνοντας αυτό που αγαπάνε και αυτό κάνουνε.
Εμένα σίγουρα μου έκανε καλό η συνεργασία μου με τον Αργυρό και καλλιτεχνικά θα έλεγα ότι μου διεύρυνε τους ορίζοντες και μου έδειξε ότι it's ok to try to do new things, και επαγγελματικά-οικονομικά it made sense, και με έβαλε και σε έναν πολύ διαφορετικό χώρο και διαφορετικό τρόπο σκέψης, οπότε μόνο κερδισμένος θα έλεγα ότι βγήκα. Το ίδιο και ο Κωνσταντίνος, δεν θεωρώ ότι είναι one way. Θεωρώ ότι όσο πήρα, έδωσα.
— Στο live στην πλατεία Νερού τι θα δούμε;
Μια πολύ προσεκτική και καλοδουλεμένη επιλογή κάποιων κομματιών από τα τελευταία δέκα χρόνια, πολλά από τα οποία είναι προσωπικά μου αγαπημένα, δεν είναι μόνο εμπορικές επιτυχίες. Τις έχω κι αυτές προφανώς, γιατί θα τις θέλει ο κόσμος που θα έρθει να με ακούσει, αλλά έχω κάνει ένα πρόγραμμα περίπου 90-100 λεπτών το οποίο το έχω προσέξει και το έχω δουλέψει πολύ και θεωρώ ότι δίνει ό,τι πιο κοντινό σε μια επαρκή εικόνα της δισκογραφίας μου τα τελευταία δέκα χρόνια.
Παράλληλα θα έχω πολλούς φίλους με τους οποίους είχα την τύχη να συνεργαστώ, που θα έρθουν να με τιμήσουν εκείνη τη μέρα τραγουδώντας πάνω στη σκηνή τις συνεργασίες που έχουμε μαζί, από όλα τα φάσματα της μουσικής βιομηχανίας.
Για το show που έχει στηθεί δεν γνωρίζω αν έχει γίνει κάτι αντίστοιχο σε ελληνική ραπ συναυλία, το visual και audio κομμάτι είναι πάρα πολύ καλοστημένα, γενικά είναι ένα dream come true για μένα. Γενέθλια από τότε που ξεκίνησα να κάνω αυτό που αγαπώ.
— Τι να περιμένουμε από σένα μουσικά στο άμεσο μέλλον;
Έχω μια σειρά από πολύ δυνατά σινγκλ τα οποία σκοπεύω να βγάζω μέχρι τον Σεπτέμβρη, και με το που χειμωνιάσει και κάνει λίγο κρύο και μπουν όλοι σπίτι και βάζουν τα ακουστικά τους και επιστρέψουν στα σχολεία και στις σχολές και στα γυμναστήρια, θα τους δώσω έναν πολύ κλάσικ δίσκο να ακούσουν. Θα τους δώσω κάτι πολύ δυνατό.
Θεωρώ τον εαυτό μου καλλιτέχνη, δεν θεωρώ ότι είμαι ράπερ, σίγουρα δεν θεωρώ ότι είμαι τράπερ, τράπερ δεν υπάρχει, trapper is the person who traps, who sells drugs, ας το πούμε άλλη μια φορά, και σε έναν να το εξηγώ κάθε φορά είμαι χαρούμενος. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ούτε ντρίλερ, ούτε ντανσχόλερ, ούτε ρεγκετόνερ. Θεωρώ τον εαυτό μου μουσικό. Οπότε, με αυτό ως βάση, οι πιθανότητες είναι ατελείωτες και το ταβάνι δεν υπάρχει. Η μουσική δεν έχει όρια.
O Light γιορτάζει τα 10 χρόνια επιτυχιών με το «X Tour» στην πλατεία Νερού, την Παρασκευή 7 Απριλίου. Οι πύλες ανοίγουν στις 19:00. Προπώληση εισιτηρίων εδώ.