Όταν γεννήθηκα, οι γονείς μου έμεναν στον δήμο Ευόσμου Κορδελιού, στη Θεσσαλονίκη, εκεί μεγάλωσα και έζησα τα πρώτα μου χρόνια. Στη συνέχεια μετακομίσαμε σε διάφορα σπίτια, ήταν η εποχή που ήταν όλοι καλά οικονομικά, οπότε πηγαίναμε μία στο Ρετζίκι, μία στο Ωραιόκαστρο ‒ ο πατέρας μου είχε νυχτερινά μαγαζιά όταν ήμουν πιτσιρικάς και ήταν στα πολύ στα high του, αλλά δεν το είχε ποτέ με τη αποταμίευση, οπότε έγινε το μεγάλο μπραφ, την έφαγε πιο χοντρά απ’ όλους και έμεινε στον άσο.
• Μεγάλωσα στη Θεσσαλονίκη μέχρι και την έκτη δημοτικού, όταν αποφάσισα να πάω να μείνω με τη μάνα μου. Είχαν χωρίσει με τον πατέρα μου όταν ήμουν πέντε χρονών, ζούσε με τον τότε σύζυγό της στα Γιαννιτσά και αποφάσισα να μείνω μαζί τους. Έκανα εκεί την έκτη δημοτικού και όλο το γυμνάσιο και στην Α’ Λυκείου, όταν είδα ότι δεν με σήκωναν τα Γιαννιτσά, ούτε η νοοτροπία ούτε ο κόσμος, τα ξαναμάζεψα και πήγα Θεσσαλονίκη. Έμεινα στη Νεάπολη για κάποια χρόνια και μετά στην Ξηροκρήνη.
Αυτή τη στιγμή όλα τα παιδιά θέλουν να γίνουν ράπερ γιατί είναι το δικό μας American dream. Γιατί βλέπουν αυτούς που δεν είχαν τίποτα να βγάζουν λεφτά, να φοράνε διαμαντένια ρολόγια, να οδηγούν super cars, να έχουν τοπ γυναίκες, και όλα αυτά με τις λέξεις.
• Ήμουν από τα παιδάκια που κάθε δυο-τρεις μήνες τα έπιανε ένας ενθουσιασμός για κάτι τελείως διαφορετικό. Κάποια στιγμή ήθελα να γίνω ποδοσφαιριστής και επειδή έχω τη γιαγιά μου στην Ολλανδία, είχα πάει να γραφτώ στις ακαδημίες του Άγιαξ, αλλά μέχρι γίνουν τα δοκιμαστικά, που ήταν σε έξι μήνες, είχα αλλάξει ήδη γνώμη για το τι ήθελα να γίνω. Μετά ήθελα να γίνω πεζοναύτης, μετά δικηγόρος, ιατροδικαστής, μπασκετμπολίστας. Έπαιζα εννιά χρόνια μπάσκετ και κάποια στιγμή, στα μέσα του γυμνασίου, μας ήρθε ένας προπονητής, ο Γιάννης Κασιμίδης, ο οποίος ήταν στην Εθνική Παίδων, πολύ διαφορετικός από τους προπονητές των ακαδημιών. Ασχολούνταν πολύ μαζί μας και μας έβαλε σε ένα τριπάκι πρωταθλητισμού, οπότε αυτά τα χρόνια έκανα διπλές και τριπλές προπονήσεις, το είχα πάρει πολύ θερμά και έπαιζα με τους άντρες, αλλά μετά άλλαξα πάλι γνώμη και αποφάσισα να γίνω ράπερ.
• Η μάνα μου άκουγε το ραδιόφωνο της ΕΡΤ, αλλά τα δικά μου ακούσματα από μικρός ήταν πάντα μαύρη μουσική. Μου είχε φέρει ένα CD Destiny’s Child και ένα CD 2Pac, που ήταν και η πρώτη μου επαφή με τη μουσική που μου άρεσε, αλλά έβλεπα και πολύ MTV και όλα αυτά τα κανάλια που έπαιζαν βιντεοκλίπ, οπότε παρακολουθούσα πολύ τι έπαιζε και άκουγα διάφορα. Άκουγα και Avril Lavigne, t.A.T.u., τα πάντα. Έβλεπα τα βίντεο στο MTV, σημείωνα τα κομμάτια και μετά πήγαινα σε ένα μαγαζί που σου «έκαιγαν» CD και έφτιαχνα άλλα, που μπορεί να είχε Eminem, 50 Cent, Avril Lavigne, Ρέμο, είκοσι κομμάτια άσχετα μεταξύ τους.
• Από μικρός μου άρεσε πολύ να διαβάζω βιβλία, οπότε διάβαζα πάρα πολύ, κυρίως μυθιστορήματα, κι αυτό θεωρώ ότι έπαιξε μεγάλο ρόλο στο πώς χειρίζομαι τώρα τον λόγο. Είχα ευφράδεια από μικρός, αλλά την καλλιεργούσα κιόλας. Η μάνα μου ήθελε να κάνω πολύ περισσότερα πράγματα απ’ όσα έκανα και τότε την έκραζα, αλλά τώρα το μετανιώνω. Ήθελε να μάθω και γαλλικά και σουαχίλι, επειδή είναι από την Κένυα. Γράφτηκα να κάνω ολλανδικά, αλλά δεν έμαθα ποτέ. Ευτυχώς, κάποια από τα πράγματα που με έβαλε να κάνω μου έμειναν. Έχω τα αγγλικά ως δεύτερη γλώσσα, τα μιλούσα από πέντε χρονών, σαν τα ελληνικά. Απέκτησα άνεση με τον λόγο και διαβάζω βιβλία, γιατί δεν γίνεται να πηγαίνεις γυμναστήριο, να φουσκώνεις τα μπράτσα και να μην κάνεις κάτι για το μυαλό σου.
• Όταν ήμουν στη Γ’ Γυμνασίου είχε κυκλοφορήσει ένα άλμπουμ από κάποιον παλιό ράπερ και βάλαμε να το ακούσουμε στο κινητό, στο προαύλιο του σχολείου, με τον φίλο μου τον Νίκο Μποζνέα. Έπαιζε ένα κομμάτι και μου λέει «γαμάει το τραγουδάκι». Ακούω το rhyming scheme, τις ατάκες, το επίπεδο της μουσικότητας και γυρνάω και του λέω «γαμάει αυτό; Άμα κάτσω δεκαπέντε λεπτά τώρα, μπορώ να γράψω καλύτερο κομμάτι». Ήταν τότε που ήθελα να γίνω δικηγόρος και θυμάμαι ότι είχα πει στην παρέα μου: «Άμα δεν καταφέρω να κάνω τίποτα στη ζωή μου, θα γίνω Έλληνας ράπερ, είναι το πιο εύκολο πράγμα στον πλανήτη. Αν αυτό είναι το επίπεδο και αυτό είναι που γουστάρετε, το έχω, θα γίνω ο καλύτερος ράπερ στην Ελλάδα. I’m gonna blow your mind!».
• Με το ραπ ασχολούμαι επαγγελματικά από το 2012, από τα δεκαεφτά μου, όταν μπήκα στην Capital. Πριν από αυτό άκουγα πάρα πολύ ραπ και έγραφα για μένα, αλλά δεν είχα σκοπό να ηχογραφήσω τα κομμάτια ούτε να τα κυκλοφορήσω. Η Capital για μένα είναι το Νο 1 label στην Ελλάδα, όπως ήταν και όλα αυτά τα χρόνια που υπάρχει. Για όποιον το αμφισβητεί, υπάρχουν οι αριθμοί. Και το influence που έχει είναι ασύλληπτο, έκανε πολλά παιδιά να θέλουν να γίνουν ράπερ. Είναι μια εταιρεία που τα έχτισε όλα από το μηδέν και έγινε αυτό που είναι μόνη της, όχι από κάποιον κολοσσό.
• Ανά δύο-τρία χρόνια άλλαζα περιοχή, άλλαζα φίλους, άλλαζα παρέες. Ήμουν στην επαρχία πέντε κομβικά χρόνια, στην εφηβεία μου. Όταν βγαίναμε με τα ποδήλατα και πηγαίναμε από χωριό σε χωριό, παίζαμε πετροπόλεμο, παίζαμε ξύλο με τα παιδιά απ’ τις Αμπελιές, μπάσκετ έξω μέχρι το βράδυ, ανάβαμε φωτιές. Έχω ζήσει και το inner city και το χωριό. Επειδή έχω ζήσει σε πολλά διαφορετικά μέρη, με πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους, με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, με λεφτά, χωρίς λεφτά, με ανθρώπους καλλιεργημένους γύρω μου, με ανθρώπους που είναι street smart και είναι του δρόμου, η μουσική μου δεν είναι μονοδιάστατη. Όλα όσα έχω βιώσει αποτυπώνονται στη μουσική μου ως έναν βαθμό, οι άνθρωποι που με σμίλεψαν, ο τρόπος που μεγάλωσα, όλο αυτό το πέρα-δώθε. Γι’ αυτό δεν μπορώ να καταλήξω σε ένα στυλ, να ξέρεις τι θα ακούσεις. O δίσκος που έβγαλα τώρα, το «Immortale», έχει δώδεκα κομμάτια και αναρωτιούνται αν τραγουδάω εγώ σε όλα. Αν βάλεις σε έναν artist από το εξωτερικό, που δεν με ξέρει, να ακούσει τον δίσκο μου, πιθανότατα να νομίσει ότι είναι τρεις-τέσσερις καλλιτέχνες.
• Όλοι οι ράπερ βάζουν σάλτσα στα κομμάτια τους. Όποιος λέει ότι δεν βάζει, είναι ψεύτης. Αυτό δεν το κάνουν μόνο στην Ελλάδα, το κάνουν και στο εξωτερικό. Αν έχεις ένα πιστόλι, επιτρέπεται να γράψεις για ένα ούζι, αν έχεις μια Μερσεντές S Class επιτρέπεται να γράψεις για μια Πόρσε, αν έχεις πεντακόσια χιλιάρικα στην άκρη, επιτρέπεται να γράψεις για δύο εκατομμύρια. Υπάρχει στο στοιχείο της υπερβολής, αλλά πρέπει να υπάρχει ένας ρεαλισμός και μια επαφή με την πραγματικότητα. Δεν είμαι φαν του «fake it till you make it» και μπορεί να το δει αυτό κάποιος από τη μουσική μου. Αν ακούσει κάποιος το «Nero Greco», θα δει ότι δεν λέω τα ίδια πράγματα που λέω τώρα, θέλω πάντα αυτό που γράφω να έχει επαφή με την πραγματικότητα, αλλά η μουσική που κάνουμε, πέρα από τα προσωπικά κομμάτια, που πρέπει να είναι 100% real, έχει και την πλευρά της διασκέδασης, to make people have fun. Οπότε, άμα κάποια φορά υπερβάλλεις, δεν πειράζει, υπάρχουν υπερβολές που είναι ευχάριστες και το κάνουν το κομμάτι πιο διασκεδαστικό.
Light - Τι φοβάσαι
• Η διαφορά είναι ότι οι πιτσιρικάδες που βγαίνουν τώρα προσπαθούν να πάνε από το level 0 στο level 200, οπότε μπαίνει ο πιτσιρικάς στο στούντιο για πρώτη φορά και προσπαθεί να γράψει τις ίδιες μαλακίες μ’ εμένα: «Είμαι μέσα στο Panamera, έχω κάνει 20 χιτς, έχω όλες τις γυναίκες, οι δικοί μου όλοι είναι shooters, πυροβολάνε, με ένα τηλέφωνο θα σε στείλουμε στο διάολο, κι έχω ένα εκατομμύριο στην άκρη». Ηρέμησε φίλε, παίξε μπάλα δύο-τρία, πέντε χρόνια, βγάλε κάτι να έχεις να δείξεις. Όταν έγραψα τον στίχο με τον Toquel στο «Stars», που έλεγε «αγόρασα καινούργιο αυτοκίνητο», δεν είχα αγοράσει καινούργιο αυτοκίνητο, αλλά ήξερα ότι έχω κάποια χιλιάρικα στην άκρη και αν ήθελα να αγοράσω ένα καινούργιο αυτοκίνητο, μπορούσα να το κάνω. Πρέπει να έχει touch με την πραγματικότητα αυτό που λες, αλλιώς είναι αστείο. Βλέπεις καλλιτέχνες τύπου 6ix9ine, που βγαίνουν και λένε αυτές τις μαλακίες που δεν έχουν καμία σχέση με τον τρόπο που ζουν, και γράφουν γκανγκστεριλίκια, και υπάρχει κόσμος που τα ακούει και γουστάρει, γιατί τους ενδιαφέρει το fun aspect της μουσικής. Δεν ενδιαφέρει και πολύ τον κόσμο κατά πόσο οι artists που ακούνε είναι real ή εκπροσωπούν αυτά που λένε. Είναι διαφορετικό, όμως, το να είσαι ράπερ και διαφορετικό το να είσαι entertainer.
• Αυτό που με ξενερώνει είναι ότι όσο μεγαλώνει η σκηνή αυτή και έχει απήχηση και ακούει όλο και περισσότερος κόσμος, αποκτούν άποψη όλο και περισσότεροι. Όταν έμπαινα στην αρχή στο «Τραπ ποστίδια», ήταν κάποιοι που ένιωθαν, πλέον μπαίνει ο κάθε πικραμένος που έχει ακούσει έναν χρόνο Fly Lo, Thug Slime, Light, Snik και ξαφνικά νομίζει ότι την άποψή του πρέπει να την ενστερνιστούμε όλοι. Υπάρχουν οι άνθρωποι που είναι fair losers, που θα πουν «έχασα, θα δω τι δεν έχει πάει καλά και θα το διορθώσω» ή «δεν με ενδιαφέρει», κομπλέ, και υπάρχουν και οι sore losers, που, όταν χάνουν, φταίνε όλοι οι άλλοι εκτός απ’ αυτούς. Οποιοσδήποτε κερδίζει είναι κακός, είναι λάθος, είναι στραβός, κι εμείς που χάνουμε έχουμε δίκιο και όλοι μας αδικούν. Ποτέ δεν φταίει ο ίδιος για τη δική του αποτυχία.
• Επειδή ως παιδί ήμουν εύγλωττος και κοινωνικός και είχα πάντα φίλους, ήμουν αρχηγός στις παρέες και ήμουν καλός στα αθλήματα, δηλαδή αυτά που μετράνε στις παιδικές παρέες, δεν είχα πρόβλημα ως nero greco. Υπήρχαν άτομα που μου έλεγαν «άντε ρε, κωλόμαυρε», αλλά ήξερα να τους βάλω στη θέση τους, γελούσαν όλοι, στενοχωριόταν αυτός που με πείραζε και τελείωνε εκεί πέρα. Μου το λέγανε, αλλά στα παιδάκια έχει σημασία να μην κάνεις πίσω, αν υποχωρήσεις, θα σε διαλύσουν. Βίωσα ρατσισμό, αλλά όχι σε σημείο που να μου δημιούργησε πρόβλημα, το έπιασα από τη ρίζα και το ξερίζωσα. Τώρα είναι το πολύ ενδιαφέρον: βλέπω σε διάφορες σελίδες ότι δεν έχουν κάτι να μου προσάψουν για τη μουσική μου, το κλασικό που θα πει κάποιος, ο οποίος θα μπει να με κράξει, είναι ότι είμαι «γύφτος», ότι είμαι «Πακιστανός», ότι είμαι «κωλόμαυρος». «Έλα, ρε αράπη, τι μιλάς για την Ελλάδα που σε ταΐζει!». Τώρα, στα είκοσι έξι μου, με όλο αυτό το success, ξεφυτρώνουν όλοι αυτοί. Το ανησυχητικό είναι ότι τα πιο πολλά μηνύματα είναι από παιδιά δώδεκα-δεκατριών χρονών, που λένε πράγματα που σε σοκάρουν. Ακούνε τους μπαμπάδες τους που λένε «πάλι έφεραν εδώ πέρα αυτούς τους κωλοαραπάδες;».
• Είμαι άνθρωπος που κάνει και πολιτική κριτική, κι ας είναι κακό για το business, γιατί έχασα πολλές χορηγίες από τα stories που έκανα πέρσι και φέτος, που έκανα κριτική στη διακυβέρνηση. Αλλά έχω μια πλατφόρμα και θέλω να την χρησιμοποιώ για καλό, για ό,τι κρίνω εγώ ως καλό. Όταν έβγαινα κι έκανα αυτή την κριτική, εμφανίζονταν αυτά τα παιδάκια και μου έστελναν μηνύματα του τύπου «τι μιλάς, ρε κωλόμαυρε, να πας πίσω στη χώρα σου, που η Ελλάδα σε ταΐζει και την κρίνεις, δεν έχεις δικαίωμα να μιλάς!». Πριν από έξι μήνες όλοι βγήκαν και πανηγύριζαν που μπήκε στη φυλακή η Χρυσή Αυγή, ήταν μόδα ο αντιρατσισμός, και έξι μήνες μετά επιστρέψαμε στην «κανονικότητα».
• Περιμένουν όλοι στη γωνία για το πρώτο λάθος. Και λάθος να μην είναι, θα βρουν κάτι. Αυτός ο ήχος (σ.σ. το τραπ) έτρωγε πολύ πόλεμο στην αρχή, δεχόταν περισσότερο πόλεμο απ’ ό,τι αγάπη. Αλλά ήταν κάτι που το πιστεύαμε, ξέραμε ότι αξίζει, δεν είχαμε αμφιβολίες μέσα μας, οπότε το αρχίσαμε και το συνεχίσαμε. Όταν ξεκινήσαμε, μας κορόιδευαν και γέλαγαν και οι ίδιοι, μετά από πέντε-έξι χρόνια, μου έγραφαν «το “Voodoo” είναι το αγαπημένο κομμάτι της κοπέλας μου». Δεν μπορώ να μιλήσω για όλους, αλλά κανένα κομμάτι μου από το 2012 και μετά δεν ήταν meme material. Ο καθένας έχει τη δική του διαδρομή, εγώ στη δική μου ήμουν πολύ προσεκτικός. Επειδή το έβλεπα σοβαρά, ήθελα να με βλέπουν και οι άλλοι σοβαρά. Γι’ αυτό και τον πρώτο ενάμιση χρόνο που έκανα μουσική δεν έβγαλα ούτε ένα βιντεοκλίπ. Ήθελα να με μάθουν από τον ήχο. «Τόσο μπροστά», «Οράματα», «Σκουπίδια», «Άλωση», «Λάθος δρόμος», όλα αυτά τα έβγαζα audio και έκανα ενάμιση χρόνο να βγάλω βίντεο, ακριβώς επειδή ήθελα να αποφύγω όλο αυτό το meme-zation που γινόταν εκείνη την εποχή. Και στο πρώτο μου βίντεο έβγαλα σοβαρή εικόνα. Σίγουρα η αισθητική δεν ήταν η ίδια με τώρα, γιατί ήμουν δεκαεφτά χρονών, αλλά έριξα τα μοναδικά λεφτά που είχα, εκατόν πενήντα ευρώ, αγόρασα ρούχα, έφτιαξα ένα outfit και βγήκα.
• Οι φίλοι έχουν παίξει πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή μου, και από τις δύο όψεις του νομίσματος. Και από την άποψη της στήριξης και από την άποψη της προδοσίας, γιατί η μουσική μου έχει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη θεματολογία της προδοσίας και των ανθρώπων που έκαναν switch up και είτε με πούλησαν είτε γύρισαν πίσω μετά την επιτυχία. Οπότε η φιλία έχει παίξει τον μεγαλύτερο ρόλο απ’ οτιδήποτε άλλο σε αυτήν τη μουσική. Και αυτούς που με στήριξαν και αυτούς που με πρόδωσαν τους ευχαριστώ, γιατί μου έδωσαν πολύ υλικό για να γράψω.
• Είναι πολύ εγωκεντρική η ραπ, αλλά έτσι κι αλλιώς είναι πολύ δύσκολο να κρατήσεις φιλίες όταν έρχεσαι από ένα street περιβάλλον, όπου όλοι είναι λύκοι και καρχαρίες. Γιατί μόνο έτσι επιβιώνεις στον δρόμο, αν είσαι λύκος ή καρχαρίας. Όταν φτάνεις σε ένα σημείο που ένας παίρνει το success, ό,τι και να δώσεις πίσω, ποτέ δεν είναι αρκετό. Θα δώσεις δέκα και θυμηθούν αυτήν τη μία φορά που είπες όχι. Έτσι είναι, όμως, ο δρόμος. Αλλιώς δεν επιβιώνεις.
• Φυσικά και μπορεί να υπάρξει ράπερ χωρίς beef. Ο FY, ο Immune, ο Lil Barty δεν έχουν κάνει κάποιο beef. Και σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Lil Uzi Vert και όλοι οι artists π.χ. που κάνουν feel good μουσική δεν beef-άρουν με κανέναν. Απλώς, στην Ελλάδα μιλάμε για πολλούς ανθρώπους μαζεμένους σε λίγα τετραγωνικά, δεν είναι όπως στην Αμερική, που ο ένας είναι στην Ατλάντα, άλλος στη Νέα Υόρκη και άλλος στην Φλόριντα, εδώ οι μισοί βρίσκονται στην Αθήνα, οι άλλοι μισοί στη Θεσσαλονίκη και ό,τι κι να γίνει, θα πέσει ο ένας πάνω στον άλλο. Οπότε, γίνεται να είσαι ράπερ χωρίς beef, αλλά εξαιτίας του μεγέθους της χώρας μας και της σκηνής είναι πολύ δύσκολο να μην έρθεις σε ρήξη και κόντρα με κάποιον. Τα πράγματα θα αγριέψουν κι άλλο τα επόμενα χρόνια γιατί έχουν πέσει μέσα σε αυτή την κατσαρόλα των ράπερ πολλά διαφορετικά στοιχεία, real Gs, φυλακόβιοι, μπράβοι, φλώροι που το παίζουν μάγκες, έχουν μπει και τα οπαδικά μέσα, και αυτό, όσο ανακατεύεται, κάνει την κατάσταση πιο εκρηκτική και κάποια στιγμή θα γίνει το μπαμ. Το ραπ για αρκετούς ανθρώπους είναι συνυφασμένο με την παραβατικότητα και την εγκληματικότητα, δεν είναι αστείο γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Σχεδόν όλοι οι ράπερ πλέον έχουν κάποιον τέτοιο από πίσω τους.
• Αυτή τη στιγμή όλα τα παιδιά θέλουν να γίνουν ράπερ γιατί είναι το δικό μας American dream. Γιατί βλέπουν αυτούς που δεν είχαν τίποτα να βγάζουν λεφτά, να φοράνε διαμαντένια ρολόγια, να οδηγούν super cars, να έχουν τοπ γυναίκες, και όλα αυτά με τις λέξεις. Ο Lil Pump δεν είχε φοβερή τεχνική, είχε μια ενδιαφέρουσα περσόνα, αν τον δεις ως meme, ως joke, αλλά έκανε εκατομμύρια. Ο Soulja Boy, δεν είναι τεχνικός ράπερ, έχει sauce. Είναι το δικό μας αμερικανικό όνειρο το ραπ, «if i did it, then you can do it». Θέλει ταλέντο προφανώς και σκληρή δουλειά, αλλά είναι κάτι πολύ αόριστο, δεν είναι σαν ένα άθλημα, άμα αρέσεις, μπορείς να κάνεις success. Γι’ αυτό θέλουν όλα τα παιδιά να γίνουν ράπερ, γιατί, ειδικά στην Ελλάδα της φτώχειας και της κρίσης, όταν βλέπεις άλλους ανθρώπους να διαπρέπουν κάνοντας κάτι που σου αρέσει λες «οk, μπορώ να κάνω αυτό, μαμά θα γίνω ράπερ».
• Υπάρχει πολλή οργή γενικά στα νέα παιδιά. Η φτώχεια δεν πάει χωρίς νεύρα και τα νεύρα χωρίς βία, οπότε η μουσική που θες να ακούσεις είναι αυτή, για τζουριές, για σκηνικά, για κλoτσομπούνια, γιατί ταυτίζεσαι και εκτονώνεσαι. Μπήκαν πολύ δυναμικά τα οπαδικά μέσα στο ραπ game και αυτά που ακούς τώρα δεν υπήρχαν πριν από πέντε χρόνια.
• Άμα κοιτάξεις το αμερικανικό ραπ, που είναι και το blueprint γι’ αυτό που κάνουμε, θα δεις ότι υπάρχουν εκατομμύρια artists που βγάζουν μουσική με διακόσια views, με χίλια views, με εκατομμύρια views. Όλοι κάνουν ραπ αποδεδειγμένα, λοιπόν, και, ασχέτως του τι πιστεύουμε εγώ κι εσύ, είναι καλό να βγαίνει τόσο μεγάλη ποσότητα μουσικής. Σίγουρα έχει γίνει πιο δύσκολο για τους καλλιτέχνες να καθιερωθούν και να κάνουν το break through, αλλά μεγαλύτερη ποσότητα μουσικής σημαίνει μεγαλύτερες πιθανότητες να κυκλοφορήσει κάτι καλό, μεγαλύτερες πιθανότητες να βγει ένας καλός καινούργιος artist, αυτοί που θα ξεχωρίσουν θα είναι αυτοί που είναι όντως καλοί, και υπάρχει όφελος για τον ακροατή, γιατί υπάρχει κάτι για τ’ αυτιά όλων. Δεν μου αρέσει που βρίσκουν όλοι ένα format και πατάνε πάνω σε αυτό, το ελληνικό drill που ξαφνικά έχει γίνει το νέο wave και όλοι κάνουν Ricta drill. Είναι κι αυτό μέσα στο έργο όμως, είδαν κάτι που είναι εύκολο και το κάνουν όλοι. Για μένα, όμως, είναι καλό το ότι βγαίνει τόση μουσική. Δεν υπάρχουν πλέον πέντε artists και είσαι αναγκασμένος να ακούς τις μαλακίες που βγάζουν αυτοί, μπορείς να ακούσεις ό,τι γουστάρεις. Μακάρι να υπήρχαν άλλο ένα εκατομμύριο ράπερ.
• Για ποιον γράφω; Στα ερωτικά κομμάτια μου, μέχρι να χωρίσω, είχα στο μυαλό μου την κοπέλα μου. Στα diss και στα πιο «πολεμικά» έχω στο μυαλό μου αυτόν στον οποίον αναφέρομαι κάθε φορά ‒ υπάρχουν και ράπερ που έχουν φανταστικούς εχθρούς, που γράφουν μια ατάκα και όποιον πιάσει. Εγώ, ό,τι γράφω, είναι για κάποιον. Με πιο ευρεία έννοια, μπορείς να πεις ότι γράφω ένα κομμάτι για να το ακούνε οι κοπέλες στα κλαμπ, για να το ακούνε τα αλάνια στις γωνίες, κάθε κομμάτι που κάνω ξέρω σε ποιον απευθύνομαι. Όταν γράφω τα βιωματικά, που είναι τρία-τέσσερα κουπλέ χωρίς ρεφρέν, ξέρω ότι απευθύνομαι σε μια πολύ μικρή πίτα φαν μου, δεν είναι αυτά τα κομμάτια που χιτάρουν. Με το «Βlow up» ή το «Πρώτη θέση» ξέρω ότι απευθύνομαι στο fan base μου, που με γουστάρει για τα «Primo», για τον «Χριστό», και ξέρω ότι γράφω γι’ αυτούς.
• Το μόνο που έχει να ζηλέψει το ελληνικό rap game από το αμερικανικό είναι τα budgets. Τίποτε άλλο. Θεωρώ ότι υπάρχουν και οι Kendrick Lamars στο ελληνικό rap game, και Lil Pumps και Drakes και Migos. Έχει πετύχει τρομερή άνθηση το ελληνικό ραπ game, δεν θεωρώ ότι έχει να ζηλέψει κάτι, καλλιτεχνικά μιλώντας ή δημιουργικά, πέρα από τα budgets. Δεν συγκρίνονται, φυσικά, οι δύο οικονομίες. Πιο ρεαλιστική ερώτηση θα ήταν πώς είναι το ελληνικό ραπ σε σχέση με το γερμανικό, το γαλλικό ή το ιταλικό, που είναι πιο κοντά στη δική μας πραγματικότητα. Εκεί υπάρχει μια κουλτούρα στήριξης στον καλλιτέχνη που δεν έχει αποτυπωθεί ακόμα στον Έλληνα ακροατή. Ο Έλληνας ακροατής τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να πληρώνει το Spotify του, ώστε ο αγαπημένος του ράπερ να μη χρειάζεται να είναι περιπτεράς, να ζει με παρανομίες ή να έχει δουλειά 9-5 για να μπορεί να κάνει τη μουσική που αγαπάει. Στις άλλες χώρες ‒κι αυτό είναι κάτι που το έχουν εδώ και πολλά χρόνια‒ όταν ο αγαπημένος τους artist βγάλει ένα δίσκο σε CD, σε βινύλιο, το merch του θα το αγοράσουν για να τον στηρίξουν και να μη χρειάζεται να κάνει τίποτε άλλο, ώστε να είναι αφοσιωμένος στη μουσική. Ευτυχώς, αυτό είναι κάτι που μαθαίνουν αυτόν τον καιρό στην Ελλάδα. Δεν θεωρώ ότι θα είμαι από αυτούς που θα το καρπωθούν, αλλά οι επόμενες γενιές ράπερ θα είναι σε πολύ καλύτερη μοίρα.
Light - MVP Freestyle
• Επίσης, το μποϊκοτάζ του ραπ από τα mainstream media είναι κάτι που δυσκολεύει πολύ την άνοδο των budgets. Όταν το ραδιόφωνο και η τηλεόραση αρνούνται να παίξουν κάτι, κι ας είναι το Νο 1, υπάρχει πρόβλημα. Αυτό γίνεται γιατί υπάρχουν κλίκες που θέλουν να ταΐσουν τους δικούς τους. Αρχικά πίστευα ότι είναι άσχετοι, αλλά στο τέλος της ημέρας στο ραδιόφωνο είναι και businessmen, και όταν τα νούμερα είναι τόσο μεγάλα και αρνείσαι να αναπαράγεις μια επιτυχία, κάτι άλλο κρύβεται πίσω από αυτό. Οι εταιρείες που εδώ και πάρα πολλά χρόνια πληρώνουν τα πνευματικά δικαιώματα είναι μασονίες, είναι συγκεκριμένοι άνθρωποι γύρω από ένα τραπέζι που παίρνουν μια πίτα και την κόβουν, και όσο μπορούν και τους επιτρέπεται θα συνεχίσουν να κάνουν αυτό το πράγμα. Αρνούνται να βάλουν στο τραπέζι οποιονδήποτε άλλον. Μοιράζουν ψίχουλα. Από το «Mama», το μεγαλύτερο περσινό χιτ που έπαιζε και σε ραδιόφωνα και τηλεοράσεις, κάθε καλλιτέχνης πήρε από 250 ευρώ. Εδώ πρέπει να συνεχίζουμε να ταΐζουμε για πάντα τα ιερά τέρατα, γι’ αυτό ακούς στο ραδιόφωνο τραγούδια που δεν αφορούν κανέναν. Δεν θα ακούσεις ποτέ τα κομμάτια που είναι δημοφιλή στο YouTube ή στο Spotify. Ούτε καν τα Νο 1. Δεν είναι μποϊκοτάζ αυτό; Και θα το κάνουν για όσο τους επιτρέπεται να το κάνουν. Την επόμενη πενταετία θα αλλάξουν πολύ τα πράγματα.
• Αν αρνείται ο άλλος να αναπαράγει τα ραπ κομμάτια, δεν δίνει κίνητρο να γίνουν και clean versions. Προσπαθούν με νύχια και με δόντια να κρατήσουν το ραπ Ως το παραπαίδι της ελληνικής μουσικής και ελπίζουν και προσεύχονται ότι είναι μια μόδα που θα φύγει σε έναν χρόνο. Αυτό το ζω από το 2012. Παρακαλούν να μην έχουν να ασχοληθούν του χρόνου με τον Light ή τον Snik, αλλά εδώ και εννιά χρόνια γινόμαστε όλο και πιο δυνατοί. Κι εμείς όταν ξεκινήσαμε δεν είχαμε κανέναν να μας πει τι να κάνουμε, μάθαμε by trial and error, για να φτάσουμε εδώ που είμαστε. Κι έχουμε φτάσει να έχουμε την εταιρεία μας, να την τρέχουμε και σε πέντε χρόνια θα μπορέσουμε να είμαστε και μέσα σε όλα αυτά από τα οποία μας αποκλείουν τώρα. Και θα είμαστε εμείς που θα λέμε πώς θα μοιράζεται η πίτα.
• Για να μπει κάποιος στην Capital πρέπει να έχει originality, καλή μουσική, εμπορικότητα. Μου άρεσαν πολλοί ράπερ στο ξεκίνημά τους, αλλά κοιτάω τι μπορώ να κάνω και businesswise με τον εκάστοτε καλλιτέχνη, αν μπορώ να του δώσω κάτι. Μέχρι στιγμής έχουμε μόνο ένα blueprint, μπορούμε να κάνουμε τους καλλιτέχνες δυνατούς στα κλαμπ, να χιτάρουν στους δρόμους, οπότε θα πρέπει να πέφτει στα δικά μου κριτήρια, του Skive, τoυ Mad Clip, για να τον βοηθήσουμε να κάνει success. Τελευταίο, και ίσως το σημαντικότερο, είναι να ταιριάζουν τα χνότα μας. Δεν αρκεί να είναι κάποιος καλός ράπερ. Στην Capital αυτήν τη στιγμή είμαστε ο Skive, ο Mad Clip, ο FY, ο Lil Barty, ο Thug Slime κι εγώ. Και στο Capital Clique, ένα sub label που θα κάνουμε κάτω από την ομπρέλα της Capital, έχουμε υπογράψει τον Scar από τους Young Montanas, τώρα υπογράψαμε έναν νέο καλλιτέχνη που λέγεται GSA και συζητάμε και με διάφορους άλλους που θεωρούμε ότι θα ταίριαζαν.
• Στην αρχή έδινα μεγαλύτερη αξία στο ηχητικό μέρος απ’ ό,τι στο αισθητικό, τώρα, που είμαι σε μια φάση που μπορώ να τα κάνω και τα δύο, τους δίνω την ανάλογη σημασία. Μπορεί το 2021 είναι η εποχή της εικόνας πιο πολύ και από του ήχου, σημαντικότερο, όμως, για μένα είναι πάντα το ηχητικό μέρος, το μουσικό. Σίγουρα είναι πολύ σημαντικό και το αισθητικό, αλλά αν έπρεπε να λείψει ένα από τα δύο, ας έφευγε το αισθητικό για πάντα. Γιατί, στο κάτω-κάτω, δεν είσαι βιντεάς, είσαι ράπερ.
• Μου αρέσει πάρα πολύ να περνάω χρόνο με την οικογένειά μου γιατί, μεγαλώνοντας, δεν είχα αυτήν τη δυνατότητα. Ήταν χωρισμένοι οι δικοί μου, δεν είχα αδέλφια. Τα αδέλφια μου είναι πολύ μικρότερά μου, ο πρώτος μου αδελφός γεννήθηκε όταν ήμουν δέκα, οι γονείς μου ήταν ο ένας στα Γιαννιτσά και ο άλλος στη Θεσσαλονίκη, οπότε αυτός είναι ο λόγος που θέλω πάρα πολύ να κάνω μεγάλη οικογένεια. Και μου αρέσει πάρα πολύ που στις γιορτές μαζευόμαστε, κάνουμε μεγάλο τραπέζι, είμαστε δέκα άτομα, τρώμε, γελάμε, παίζουμε επιτραπέζια παιχνίδια. Μου αρέσει πάρα πολύ να ταξιδεύω, να πηγαίνω σε καινούργια μέρη, όχι για δουλειά, γιατί έτσι δεν προλαβαίνεις να δεις και πολλά πράγματα. Μου αρέσει να κάνω άκυρα πράγματα εκεί πέρα, να ζω όπως οι ντόπιοι. Ενθουσιάζομαι όταν έχω ιδέες και μου αρέσουν πολύ τα πρώτα τριάντα λεπτά όταν κατεβαίνω στο στούντιο για να ηχογραφήσω, μου αρέσει να είμαι παραγωγικός. Γενικά, μου αρέσει να γεμίζω τη μέρα μου με δουλειές, ίσως επειδή κάνω κάτι που αγαπώ. Μου αρέσει να φτάνω στο σπίτι κουρασμένος, έχοντας κάνει ένα σωρό πράγματα μέσα στη μέρα μου. Μου αρέσει το sense of achievement, ότι έκανα κάτι, δεν μου αρέσει να νιώθω αδρανής.
• Ο πιο μεγάλος μου φόβος είναι μήπως δεν πετύχω τα πράγματα που θέλω να πετύχω στη ζωή μου και από τις επιλογές μου να μείνω μόνος στα γηρατειά μου. Η ζωή αυτή είναι μια ζωή του φαίνεσθαι, του γρήγορου χρήματος, του εύκολου σεξ, της απόλαυσης κ.λπ. και άμα δεν δημιουργήσεις ουσιώδεις σχέσεις και την αφήσεις να σε καταπιεί, δεν είναι καθόλου δύσκολο να καταλήξεις όπως πολλοί καλλιτέχνες που γνωρίζουμε, τραγουδιστές, ηθοποιοί, οι οποίοι έμειναν μόνοι τους, με τα ναρκωτικά ή ένα μπουκάλι για συντροφιά, γιατί δεν έδωσαν ποτέ αξία στα βασικά. Επειδή ακριβώς με φοβίζουν όλα αυτά, λειτουργώ έτσι να μη βρεθώ σε τέτοια θέση. Πάντα βρίσκω χρόνο μέσα στην εβδομάδα να μιλήσω με τη μάνα μου, με τα αδέλφια μου, με τους φίλους μου, όσο μπορώ.
Hawk, Light - City don't love me
• Η Ελλάδα είναι η χώρα της μιζέριας, του Καζαντζίδη, του Παντελίδη, του «με πλήγωσες», «θα πέσω απ’ τον γκρεμό», «τι θα κάνω τώρα;», η χώρα του Βασιλάκη Καΐλα. Είναι αυτό το mentality, το ελληνικό, που έχουμε φάει στα μούτρα όλα αυτά τα χρόνια, και η αποστροφή που όλα τα νέα παιδιά νιώθουν γι’ αυτό είναι ακριβώς επειδή μας έχουν ταΐσει ένα κάρο σκατά. Δεν θέλουμε να ψάξουμε να βρούμε έναν καημό και να τον εξυμνήσουμε. Να γιατί όλοι θέλουν να γίνουν ράπερ, γιατί αναζητούν το αμερικανικό όνειρο. Πλέον υπάρχει το mentality «θέλεις κάτι; Βγες έξω και παρ’ το». Δεν είναι κακό να βγάζεις λεφτά. Ζούμε σε μια χώρα που ενοχοποιεί το να είσαι πετυχημένος. Θα πρέπει να αισθάνεσαι άσχημα που βγάζεις λεφτά επειδή ο άλλος δεν βγάζει και θα έπρεπε να είσαι ταπεινός. Πρέπει να ζήσεις το success story σου, ρε φίλε. Δουλεύεις, δεν τα έκλεψες από κανέναν και πρέπει να είσαι περήφανος. Να τα δείξεις, να τα χαρείς, γιατί τα έβγαλες με τον ιδρώτα σου. Εγώ γι’ αυτό το αποστρέφομαι αυτό το mentality, γιατί φέρνει μόνο μιζέρια. Και τη μουσική μου δεν θέλω να την ακούει κάποιος και να μιζεριάζει.
• Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες που ένα άλμπουμ μου μπαίνει στο παγκόσμιο Tοp 10 του Spotify. Τον Δεκέμβριο το «Supernova» με τον Hawk και τώρα το «Immortale». Κι έχει συμβεί μόνο δύο φορές στα ελληνικά χρονικά άλμπουμ οποιοδήποτε είδους να καταφέρει να περάσει μεγάλα παγκόσμια ονόματα και να μπει στα δέκα πρώτα παγκοσμίως. Το «Immortale» βρέθηκε στο Νο 9, ανάμεσα σε τεράστια ονόματα. Σε όσους αρνούνται τη δυναμική του ραπ έχω να πω ότι δεν έχω δει ούτε ένα ελληνικό ποπ άλμπουμ, ούτε λαϊκό, ούτε έντεχνο, ούτε άλλου είδους, να το καταφέρνει αυτό. Ραπ ήταν και τις δύο φορές. Και τα βίντεό μου έχουν συνολικά πάνω από 250 εκατομμύρια views στο YouTube.
• Η ζωή μου έχει μάθει να μην τα παρατάω και if at first you don't succeed, try again, γιατί τις περισσότερες φορές δεν πετυχαίνεις με την πρώτη. Είναι θέμα επιμονής και υπομονής. Έχω μάθει ότι τις περισσότερες φορές το πιο λαμπερό, το πιο φωτεινό, το πιο έντονο δεν είναι αναγκαστικά το καλύτερο. Μου έχει μάθει ότι το να μπορείς να εμπιστεύεσαι ανθρώπους είναι σπάνιο αγαθό και όταν το βρίσκεις, δεν πρέπει να το μεταχειρίζεσαι ελαφρά. Και ότι ενώ είναι σημαντικό να δουλεύεις για την επόμενη μέρα και να λειτουργείς σαν μέρμηγκας που προετοιμάζεται για τον χειμώνα, τους χειμώνες της ζωής γενικότερα, πρέπει να είσαι και λίγο τζίτζικας και να απολαμβάνεις κάθε στιγμή γιατί δεν γυρνάει ποτέ, καμία πίσω. Έχεις μόνο εβδομήντα, ογδόντα χρόνια πάνω σε αυτόν τον πλανήτη και πρέπει να τα ευχαριστηθείς.
Το «Immortale» του Light κυκλοφορεί σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες από την Capital Music/Panik Records. Όλα τα βίντεο του Light υπάρχουν στο κανάλι της Capital Music στο YouTube.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
