Διονύσης Σαββόπουλος καλεί Bob Dylan! Over!

Διονύσης Σαββόπουλος καλεί Bob Dylan! Over! Facebook Twitter
0

Το 1962 ο 21χρονος Bob Dylan έγραψε το ''A hard rain's a-gonna fall'', τραγούδι που ο συγγραφέας Ian McDonald χαρακτήρισε ''ένα από τα πιο ιδιοσυγκρασιακά τραγούδια διαμαρτυρίας που γράφτηκαν ποτέ''. Κι αν η ''σκληρή βροχή'' θεωρήθηκε ότι υπαινισσόταν την πυρηνική απειλή, ο ίδιος ο Dylan ένα χρόνο μετά θα δήλωνε σε ραδιοφωνική εκπομπή: ''No, it's not atomic rain, it's just a hard rain''.

Το 1966 ο 22χρονος Διονύσης Σαββόπουλος καταθέτει το ''Φορτηγό'', το πρώτο του άλμπουμ ιστορικής σημασίας. Μέσα κει περιέχονταν το εμβληματικό ''Βιετνάμ Γιε - Γιε'' με έναν στίχο σαφώς επηρεασμένο από το ''A hard rain's a-gonna fall'' του Bob Dylan, που τότε άκουγε πολύ ο Σαββόπουλος: ''Η βροχούλα αν δεν έκαιγε καλύβια/ ο καιρός θα 'ταν όμορφος στο δάσος''.

Την άνοιξη του 1964 ο Bob Dylan γράφει το ''My back pages'' που εντάσσεται στο τέταρτο προσωπικό άλμπουμ του και τρία χρόνια αργότερα διασκευάζεται από το συγκρότημα των Byrds. Στο κομμάτι αυτό ο Dylan ασκούσε κριτική ουσιαστικά στον ίδιο τον εαυτό του και στην μέχρι τότε πολιτική στάση του, παρά το νεαρό της ηλικίας του. Το ''My back pages'' ήταν επίσης ένα κομμάτι που ο δημιουργός του δεν είχε παίξει ποτέ σε συναυλία του μέχρι το 1988!

Το 1969 στο "Περιβόλι του τρελλού", ο Διονύσης Σαββόπουλος ''πηγαίνει βόλτα στο σταθμό κι αλλάζει θεωρίες''. Κάνει ουσιαστικά ότι και ο Bob Dylan με τον δικό του τρόπο. Κι αν οι ''Πίσω μου σελίδες'' δεν είχαν σχέση με τη μελωδία του Dylan, ο τίτλος του τραγουδιού ήταν ο εξελληνισμός του ''My back pages".

Το Περιβόλι του Τρελλού

Το 1968 ο Bob Dylan παρουσιάζει το οριακό τραγούδι του, ''All along the watchtower'', στο άλμπουμ του, ''John Wesley Harding''. Το κάνει μεγάλη επιτυχία ο Jimi Hendrix, ενώ στην Ελλάδα το διασκευάζουν στη γλώσσα μας και ο Δημήτρης Πουλικάκος με τους M.G.C.

Δεν κυκλοφόρησε ποτέ σε δίσκο της εποχής, αλλά εμφανίστηκε πολλές δεκαετίες αργότερα στο διπλό CD του Πουλικάκου ''Αδέσποτα σκυλιά'' (2004). Στο ένθετο της έκδοσης ο Πουλικάκος θυμάται μια ενδιαφέρουσα ιστορία που αφορά και τον Σαββόπουλο:

Το All along the watchtower του Dylan το 1968 ήταν το πρώτο κομμάτι που τραγουδήσαμε στα ελληνικά με τους M.G.C. Είχα κάνει τη μετάφραση κι ένα βράδυ που το παίζαμε στου ''ΛΕΩΝΙΔΑ'' στην Πλάκα, είχε έρθει να μας ακούσει κι ο Διονύσης ο Σαββόπουλος, ο οποίος μου ζήτησε τα λόγια, του τά'δωσα και αλλάζοντας αρκετά τους στίχους, το έβγαλε ως ''Ο Παλιάτσος και ο Ληστής''...Εδώ το παίζουμε με τους M.G.C. στις Σπέτσες το καλοκαίρι του 1969. Ήταν η τελευταία μέρα που παίξανε οι M.G.C. Διαλυθήκαμε μετά από εκείνο το βράδυ...Το ηχογράφησε ο Βασιλάκης ο Ντάλας σ' ένα παλιό Telefunken.

 

All along the watchtower

Κι αν η τότε εταιρεία των M.G.C. αρνήθηκε την ηχογράφηση του ''All along the watchtower'' του Bob Dylan ως ''Γύρω - γύρω στη σκοπιά'', θεωρώντας το αντιεμπορικό, το 1971 ο Διονύσης Σαββόπουλος ηχογραφεί τη δική του εκδοχή στον ''Μπάλλο'' του. Πρόκειται για την πρώτη καθαρόαιμη διασκευή του σε τραγούδι του Bob Dylan με τα Μπουρμπούλια του και τον υπέροχο rock ήχο τους! Λεπτομέρεια: Στα credits του ''Μπάλλου'' βλέπουμε και το όνομα του Πουλικάκου στα κρουστά! Το ''Ο Παλιάτσος και ο ληστής'' επανεξετάστηκε από τον Διονύση Σαββόπουλο στο άλμπουμ του, ''Ξενοδοχείο'' του 1997, ντουέτο του με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Το ηχογράφησαν ακόμη η Χαρά Αργυροπούλου και live οι αδερφοί Κατσιμίχα.

Μπάλλος

Το 1968, επίσης στο άλμπουμ ''John Wesley Harding'', ο Bob Dylan καταθέτει το ''The Wicked messenger'' (εδώ το ακούμε διασκευασμένο από την Patti Smith). Γραμμένο στα τέλη του '67, το κομμάτι αυτό περιείχε τις αναφορές του δημιουργού του στη Βίβλο, την οποία διάβαζε εκείνη την περίοδο στο πλαίσιο θρησκειολογικών αναζητήσεων.

Η ελληνική εκδοχή του τραγουδιού του Dylan φτιάχτηκε από τον Διονύση Σαββόπουλο και εντάχθηκε στο άλμπουμ ''Το βρώμικο ψωμί'' που κυκλοφόρησε στα τέλη του 1972. Εδώ το ''Wicked messenger'' έγινε ''Άγγελος - Εξάγγελος'' και ο καθαρός country ήχος του Dylan συνάντησε το χίπικο κλίμα του Σαββόπουλου με το φλάουτο της Στέλλας Γαδέδη. Κατά τη γνώμη μου, η διασκευή αυτή του Νιόνιου, τόσο σε στιχουργικό, όσο και σε μουσικό επιπεδο, ξεπέρασε την αρχική εγγραφή του Dylan και άγγιξε την αναδημιουργία! Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και στη wikipedia, στο λήμμα Bob Dylan - The Wicked Messenger, αναφέρεται η ελληνική βερσιόν του Σαββόπουλου μαζί με τις διασκευές των Faces, Patti Smith, Jerry Garcia κ.α. Τον ''Άγγελο - Εξάγγελο'' επανεξέτασε ο Σαββόπουλος στο άλμπουμ ''Ξενοδοχείο'' του 1997.

Στα επόμενα χρόνια δεν είχαμε άλλη "επίσημη" διασκευή του Διονύση Σαββόπουλου στον Bob Dylan. Θα έλεγα ότι το "Μακρύ ζεϊμπέκικο για τον Νίκο" του στη "Ρεζέρβα" του 1979 ήταν η απάντηση του κατά ένα τρόπο στο "Joey" από το άλμπουμ ''Desire'' του 1976, στο οποίο ο Bob Dylan και ο συνεργάτης του, Jacques Levy, κατέθεταν τη συμπάθεια τους προς το πρόσωπο του δολοφόνου Joe Gallo. 

Θα μπορούσα ακόμη να υποστηρίξω πως ολόκληρα τα ''Τραπεζάκια Έξω'' του 1983 με ''των Ελλήνων τις κοινότητες'' και την ''Ορθοδοξία'' ήταν επίσης η απάντηση του Σαββόπουλου σε ολόκληρο το ''Slow Train coming'', το δέκατο ένατο άλμπουμ του Bob Dylan από τα 1979, που σηματοδότησε την ανοιχτή στροφή του και τη βαθιά του πίστη στον χριστιανισμό. 

Τραπεζάκια έξω

Ας κλείσω με δυο λόγια του Διονύση σαββόπουλου περί Bob Dylan από την ηχητική μπάντα του ντοκιμαντέρ ''Ζωντανοί στο Κύτταρο - Σκηνές Ροκ'':

Το '70 άκουγα Bob Dylan, The Beatles, Frank Zappa, αλλά από την εφηβεία μου άκουγα πολύ Dylan και Georges Brassens. Χατζιδάκι άκουγα επίσης. Πάντα! Αυτό που έκανε ο Dylan ήταν πολύ σημαντικό! Έβαλε την ποίηση στο αμερικανικό τραγούδι και το έκανε να λέει βαθύτερα πράγματα, υπήρξε ο πρώτος ποιητής μέσα στην pop βιομηχανία. Ε, και με τη βοήθεια της αμερικανιάς, όλο αυτό έγινε πλανητικό! Τότε καταλάβαμε κι εμείς ότι η rock στην Ελλάδα πρέπει να έχει δυνατό στίχο μέσα από τη δική μας μουσική παράδοση και ταυτότητα!

0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Μότσαρτ και τα μυστήρια

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Ο Μότσαρτ και τα μυστήρια

Η πιο διάσημη Συμφωνία του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ κρύβει ακόμη και σήμερα άλυτα μυστήρια για ακροατές και μελετητές, τόσο για τη δημιουργία της όσο και για την πρώτη της εκτέλεση. Η συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στις 21 Μαρτίου στο Μέγαρο Μουσικής, στην οποία θα ακουστεί το περίφημο έργο, γίνεται αφορμή για τη Ματούλα Κουστένη να «σκαλίσει» τη ζωή του μεγάλου συνθέτη και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γράφτηκαν τα τελευταία του έργα.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Δημήτρης Μπάκουλης: «Έχω σταθεί τυχερός λόγω του φύλου μου»

Lifo Videos / Δημήτρης Μπάκουλης: «Έχω σταθεί τυχερός λόγω του φύλου μου»

Ο τραγουδοποιός που ξεκίνησε από το YouTube μιλά για τη νέα του δουλειά «Η άνθρωπος», για την ανάγκη να σπάσουν τα γλωσσικά στερεότυπα και για τον σεξισμό που επικρατεί στη μουσική βιομηχανία. 
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η «καταραμένη γενιά» των Βρετανίδων ποπ σταρ

Μουσική / Η «καταραμένη γενιά» των Βρετανίδων ποπ σταρ

Η μουσική βιομηχανία συχνά ρομαντικοποιεί τον πόνο, αλλά οι γυναίκες πληρώνουν το τίμημα. Από την Amy Winehouse μέχρι τη Duffy, πολλές επιτυχημένες τραγουδίστριες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με ανελέητη πίεση, κακοποίηση και προβλήματα ψυχικής υγείας.
THE LIFO TEAM
79’ με τον Παντελή Δημητριάδη

Μουσική / «Νιώθω ότι δεν μπορώ να συμπλεύσω με τον κόσμο γύρω μου»

Ο Παντελής Δημητριάδης, βασικός δημιουργός των Παιδιών της Παλαιότητας –αρχικά Κόρε. Ύδρο.– μιλά για όλα όσα τον κάνουν να νιώθει ως ένα ον σε μια παράλληλη πραγματικότητα, σε μια ειλικρινή συνέντευξη-απολογισμό με αφορμή τις εμφανίσεις τους στην Αθήνα.
M. HULOT
Laibach: «Μπορούμε να είμαστε όλα όσα φοβάστε και όλα όσα επιθυμείτε»

Μουσική / Laibach: «Μπορούμε να είμαστε όλα όσα φοβάστε και όλα όσα επιθυμείτε»

Λίγο πριν από την αποψινή της περφόρμανς στην Αθήνα (Gazarte), η ρηξικέλευθη σλοβένικη μουσική κολεκτίβα εκθέτει το καλλιτεχνικό και φιλοσοφικό της μανιφέστο στη LiFO «προειδοποιώντας» ότι δεν είναι εδώ για να προσφέρει την άνεση του ψέματος, αλλά τη δυσφορία της αλήθειας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Δημήτρης Παπαδημητρίου - Βερόνικα Δαβάκη: «Στο ρεμπέτικο έχουν ειπωθεί πράγματα πιο καίρια και πιο λακωνικά απ’ ό,τι στην υψηλή ποίηση»

Μουσική / «Στο ρεμπέτικο έχουν ειπωθεί πράγματα πιο καίρια απ’ ό,τι στην υψηλή ποίηση»

Με αφορμή τη νέα τους μουσική παράσταση με εντελώς άγνωστα τραγούδια των Παπαϊωάννου και Τούντα, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και η Βερόνικα Δαβάκη μιλάνε για όσα οραματίζονται για το «Ελληνικό Σχέδιο» που βρίσκεται στην υπηρεσία της ελληνικής μουσικής και των δημιουργών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η ξανθιά φιλοδοξία της Sabrina Carpenter

Μουσική / Η Sabrina Carpenter ξέρει ακριβώς τι κάνει στην ποπ

Η πρώτη καλλιτέχνιδα που είχε ταυτόχρονα ένα νο1 άλμπουμ και τρία τραγούδια στην πεντάδα των UK Charts και τρια κομμάτια στην πεντάδα του Billboard Hot 100 –κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή των Beatles– δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνεται. Στην πορεία, έχει σπάσει αρκετά στερεότυπα.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
«Ελάχιστοι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την τέχνη άφησαν παρακαταθήκη»

Οι Αθηναίοι / «Αυτό που λέμε ευτυχισμένη ζωή δεν υπάρχει»

Ο Θέμης Ανδρεάδης γνώρισε τεράστια επιτυχία με το σατιρικό τραγούδι αλλά το ρίσκο να ασχοληθεί με το αγαπημένο του είδος, την μπαλάντα, τον άφησε εκτός μουσικής για σχεδόν είκοσι χρόνια. Η επιστροφή του με ένα δίσκο βινυλίου με συμμετοχές μουσικών από τις νεότερες γενιές ανοίγει ένα νέο, πιο φωτεινό κεφάλαιο στη ζωή του.
M. HULOT
Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από τον θάνατο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει το Κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα με σολίστα τον Βαντίμ Ρέπιν. Με αυτήν την αφορμή, η Ματούλα Κουστένη ξετυλίγει μια ιστορία ζωής και μουσικής που καθορίστηκε τόσο από την πολιτικές εξελίξεις και το πλαίσιο του σοβιετικού καθεστώτος, όσο και από τις προσωπικές επιλογές του μεγάλου Ρώσου συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Το αριστουργηματικό σετ των Pan Pot στην Αθήνα

Μουσική / Pan Pot: Πόσο καταπληκτική μουσική παίζει αυτό το δίδυμο;

Δεν είναι πλέον εικοσάρηδες, αλλά δεν καταφεύγουν μονάχα σε νοσταλγικούς ήχους. Συνεχίζουν να καθορίζουν ηχητικά το μέλλον της techno, κάτι που απέδειξαν και στο extended σετ τους στην Αθήνα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
«Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Lifo Videos / «Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Η Marseaux, μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της σύγχρονης ελληνικής ποπ σκηνής μιλά για την τυχαία της συνάντηση με το τραγούδι αλλά και για τις προσωπικές δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει και την έφεραν μέχρι το σήμερα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ