Για κάποιον που δεν τον έχει γνωρίσει, ο Valentin Rivera φαίνεται υπερβολικά σοβαρός και μάλλον απρόσιτος, με ένα σοφιστικέ ύφος που φτάνει στα όρια του μπλαζέ (ίσως και της αυθάδειας), -είναι αυτό που θα έλεγε κάποιος «ο ορισμός του cool». Στην πραγματικότητα, όταν τον έχεις γνωρίσει, είναι ένα ευγενικό παιδί, που είναι όντως σοβαρό και συγκρατημένο, αλλά και εξαιρετικά ταλαντούχο, από τους πιο ταλαντούχους 20άρηδες που μπορείς να βρεις αυτή τη στιγμή στην Αθήνα. Πολεμάει από μικρός να δημιουργήσει σε αυτή την πόλη και σε μία ηλικία που οι περισσότεροι ξεκινούν, έχει καταφέρει να έχει αφήσει το στίγμα του στην αισθητική των ελληνικών βίντεο.
Εκτός από τους ATH Kids που διαμόρφωσε την αισθητική και τους έκανε να ξεχωρίσουν, τα τέσσερα τελευταία χρόνια έχει κάνει και βίντεο που δύσκολα πιστεύεις ότι έχουν γίνει από ένα παιδί στην Ελλάδα -με ελάχιστο budget και μόνο με τη βοήθεια των φίλων του. Αυτή τη στιγμή είναι περιζήτητος, όχι μόνο για τα βίντεό του, αλλά και ως creative director και πρόσφατα έκανε άνοιγμα και σε πιο mainstream μουσικούς –έφτιαξε το βίντεο για το «Δεν έχω ιδέα» του Χρήστο Μάστορα, ενώ έχει κάνει κι ένα σωρό άλλα κλιπ για ραπ μουσικούς. «Συνολικά έχω κάνει καμία 20αριά βίντεο σε περίπου ένα χρόνο» λέει περήφανα. Ο Val -για τους φίλους του- ανήκει στη νέα γενιά Ελλήνων, παιδιά μεταναστών, που φέρνουν μια νέα κουλτούρα, πιο street αλλά και πιο κοσμοπολίτικη στο καλλιτεχνικό status της Αθήνας.
Θέλω να κάνω κάτι να αλλάξει ο κόσμος, να αλλάξει ο τρόπος που σκεφτόμαστε, ο τρόπος που κάνουμε κάποια πράγματα. Γι' αυτό υπάρχει η τέχνη, τα βίντεο, η μουσική, όλα αυτά είναι ένας τρόπος για να περάσουμε μηνύματα στον κόσμο, να δείξουμε κάτι.
«Γεννήθηκα στην Αργεντινή. Η μητέρα μου είναι από το Περού, ο πατέρας μου είναι από τον Ισημερινό» λέει. «Οι γονείς μου είναι ζωγράφοι και ταξίδευαν πάντα πολύ, ειδικά ο πατέρας μου. Τη μάνα μου τη γνώρισε σε ένα από τα ταξίδια του στο Περού και όταν γεννήθηκα ταξίδευαν στην Αργεντινή. Ο πατέρας μου ήθελε να φύγει από τη Λατινική Αμερική γιατί ήθελε να συνεχίσει το ταξίδι του, να ανοιχτεί κι άλλο, έτσι ήρθε στην Ευρώπη, μόνος στην αρχή. Πήγε Ισπανία, Ελβετία, και μετά Ιταλία. Έμεινε ένα χρόνο και μετά μας έφερε κι εμάς. Μείναμε στην Ιταλία μερικά χρόνια και όταν ήμουν στην Γ' Δημοτικού ήρθαμε στην Ελλάδα. Στην Ιταλία έβγαζε πολλά λεφτά, ήταν street artist και βασικά αυτός ήταν ο λόγος που ταξίδευε. Έφτιαχνε τοπία σε τζάμια με τις άκρες των δαχτύλων του, με τα αποτυπώματα. Τα έβαζε το ένα πάνω στο άλλο και δημιουργούσε τρισδιάστατα έργα, με βάθος. Απέκτησε φήμη από τη δουλειά του, τον έκαναν θέμα τα περιοδικά, αλλά επειδή τον αντέγραψαν στην Ιταλία και χάλασε όλο το business, φύγαμε και ήρθαμε στην Ελλάδα. Κι εδώ τα πήγε πολύ καλά στα νησιά και στην Αθήνα.
Η Αθήνα είναι η πόλη μου. Εδώ μεγάλωσα, εδώ γεννήθηκαν και οι δύο αδελφές μου, εδώ πήγα σχολείο. Συνέχισα στο ιταλικό σχολείο μέχρι το λύκειο κι επειδή έμεινα δύο φορές, πήγα σε ΕΠΑΛ κι έκανα γραφιστική. Εκεί ανακάλυψα σιγά-σιγά τι μου άρεσε να κάνω. Βέβαια το ήξερα ήδη, γιατί ως ζωγράφος ήμουν ο καλύτερος στο σχολείο, αυτά που έφτιαχνα τα έδειχναν σε όλες τις τάξεις, αλλά στο λύκειο άρχισα να καταλαβαίνω όλα αυτά που είχα μέσα μου. Εκτός από γραφιστική ασχολήθηκα με τη φωτογραφία και μόλις πήρα απολυτήριο λυκείου έφυγα για Ιταλία. Στην Ελλάδα τότε είχα μείνει μόνος μου, οι γονείς μου είχαν φύγει από την Ευρώπη, ο πατέρας μου για Βόρεια Αμερική, για Νέα Υόρκη, η μάνα μου κι οι αδερφές μου για νότια, στο Περού.
Στην Ιταλία άνοιξε το μυαλό μου, συγκεντρώθηκα σε αυτό που ήθελα να κάνω και έζησα εμπειρίες που με βοήθησαν να έχω όραμα για το μέλλον. Σκέφτηκα ότι είχα τον Kareem, τον κολλητό μου, που είναι ταλέντο και ραπάρει, που έχει την εμφάνιση, που τα έχει όλα, και μπορούσαμε να κάνουμε πολλά πράγματα μαζί. Τον είχα γνωρίσει στα 14 όταν κάναμε μαζί skate και από τότε φτιάχναμε βιντεάκια με το κινητό, κόβαμε και ράβαμε. Μόλις γύρισα από την Ιταλία, επειδή είχα μάθει το Premiere και είχα ασχοληθεί με το editing, του είπα "bro, πρέπει να κάνουμε μια κολεκτίβα. Εγώ θα ασχολούμαι με το βίντεο, το creative direction και όλα αυτά και εσύ θα είσαι ο ράπερ".
Εμπνευστήκαμε πάρα πολύ από τον Vinny Chase και τον Kid Art που ήταν στην ίδια φάση με μας, και είπαμε "αυτό θέλουμε να κάνουμε κι εμείς στην Ελλάδα", επειδή γουστάραμε να το κάνουμε, δεν είχαμε στο μυαλό μας ότι θα βγάλουμε λεφτά από αυτό. Θέλαμε να κάνουμε τέχνη και να την δείξουμε στον κόσμο. Πήρα την κάμερα της κοπέλας μου και πήγαμε να κάνουμε random, ούτε σκηνοθεσία ούτε τίποτα, ό,τι βγαίνει στον δρόμο, γιατί αυτό κάναμε έτσι κι αλλιώς. Έτσι βγήκε το πρώτο κλιπ που ήταν το "New Flame"».
Kareem Kalokoh - New Flame
Το «New Flame» ήταν ένα απίθανο βίντεο. Ξεκινάει με μια σκηνή στο laundry της Φωκίωνος Νέγρη με την ταμπέλα να γράφει «πλύντο μόνος σου» και μια παρέα νεαρών Αφρο-Αθηναίων που μιλάνε μεταξύ ελληνικά και πίνουν μπίρες να περιφέρεται στα OK της γειτονιάς, στους σταθμούς του μετρό και με το τρένο, σε στιγμιότυπα που θα μπορούσαν να είναι στη Νέα Υόρκη, στο Λονδίνο ή στο Παρίσι. Ήταν ξεκάθαρα Αθήνα, σκηνές της πόλης εντελώς οικείες, που όμως δεν τις είχες ξαναδεί σε βιντεοκλίπ. Αυτή ήταν και η αρχή των ATH Kids.
«Το New Flame ήταν το πρώτο μου βίντεο με τον Kareem, το πρώτο επίσημο» λέει ο Βαλεντίν. «Είδαμε ότι είχε πολύ ωραία σχόλια, "είναι λες και είναι εξωτερικό, δείχνετε πολύ σωστά την Αθήνα", οπότε είπαμε ότι πρέπει να το συνεχίσουμε γιατί ο κόσμος το γουστάρει. Μετά κάναμε το "ΟΤΑΜ", πάντα low budget πράγματα, και μετά ήρθαν κι άλλα άτομα στην ομάδα. Ήρθε ο Ιωσήφ, ο οποίος ήταν DJ στα πάρτι μας, αλλά βοηθούσε και πολύ στην παραγωγή των βιντεοκλίπ».
Με το «ΟΤΑΜ» οι ATH Kids κατάφεραν να γίνουν talk of the town –τουλάχιστον σε ένα κοινό που ενδιαφέρεται για την αθέατη δημιουργική πλευρά της Αθήνας- και κατάφεραν να έχουν ένα πολύ ισχυρό fan base και εμφανίσεις σε χώρους που δύσκολα μπαίνει το ελληνικό ραπ, από την Στέγη μέχρι το Μέγαρο Μουσικής. «Μετά κάναμε το "Congo", το "Whip Game" –το κομμάτι που έχει τα περισσότερα views απ' όλα- και τελευταία βγάλαμε το "Figgaz" με λίγο αλλαγμένο style, το πήγαμε πιο πολύ στο hip hop της Αμερικής του 2002-2003.
Kareem Kalokoh - FIGGAZ
Μικρός είχα όνειρα να γίνω ηθοποιός. Μου άρεσε πάρα πολύ το σινεμά κι ακόμα μου αρέσει γενικά αυτός ο χώρος, και νομίζω ότι το έχω (γελάει). Έχω κάνει δύο θεατρικά, απλά ήταν κάτι που δεν το κυνήγησα γιατί ήθελα κάτι άλλο. Από μικρός οραματίζομαι ότι κάνω κάτι μεγάλο, το έχω μέσα μου αυτό το πράγμα, θέλω να κάνω κάτι πολύ big για την ανθρωπότητα. Θέλω να κάνω κάτι να αλλάξει ο κόσμος, να αλλάξει ο τρόπος που σκεφτόμαστε, ο τρόπος που κάνουμε κάποια πράγματα. Γι' αυτό υπάρχει η τέχνη, τα βίντεο, η μουσική, όλα αυτά είναι ένας τρόπος για να περάσουμε μηνύματα στον κόσμο, να δείξουμε κάτι. Σίγουρα θέλω να είναι αναγνωρισμένος από τον κόσμο, θέλω να είμαι big, από μικρός τον έχω αυτόν τον στόχο».
«Πλούσιος ή διάσημος;».
«Πλούσιος και διάσημος! Μου αρέσει να ζω καλά, το θέλω όπως και όλοι οι άνθρωποι. Κάποιος μπορεί να ζει καλά αλλά να μην χρειάζεται περισσότερα από ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο και μία οικογένεια, εγώ θέλω πιο πολλά, να έχω για ταξίδια, εμπειρίες, να τρώω καλά, να είμαι clean».
«Σου αρέσει πολύ το φαγητό;».
«Ναι, μου αρέσει πάρα πολύ! Σκέφτομαι να πάω το Νοέμβριο στο Περού γιατί η χώρα δεν είναι μόνο το Μάτσου Πίτσου και τα αρχαία του, αυτό που ερωτεύεσαι όταν πας είναι το φαγητό. Είναι από τα πιο σημαντικά πράγματα στο Περού και μόνο γι' αυτό αξίζει να κάνεις το ταξίδι. Βλέπω συνέχεια βίντεο και μου έχει ανοίξει πολύ η όρεξη να γνωρίσω τις ρίζες μου».
Οι ΑΤΗ Kids κατάφεραν να αποκτήσουν cult status, να γίνουν θέμα σε ξένα μέσα –ως εκπρόσωποι της νέας σκηνής της Αθήνας- αλλά τα views που έχουν τα κομμάτια τους στο YouTube δεν συγκρίνονται με των ραπ με ελληνικό στίχο. Αν ο Kareem ράπαρε στα ελληνικά, ίσως να είχε εκατομμύρια views.
«Γιατί δεν ραπάρατε ποτέ στα ελληνικά, αφού για όλους είναι η βασική σας γλώσσα;».
«Επειδή ο στόχος μας ήταν να πιάσουμε το παγκόσμιο κοινό, δεν ήταν στόχος μας μόνο η Ελλάδα. Έτσι σκεφτήκαμε ότι αν το κάνουμε στα αγγλικά θα πάμε κατευθείαν στο παγκόσμιο κοινό. Βέβαια, τώρα σκέφτομαι ότι αν κάνεις τα ελληνικά να ακούγονται με style μπορείς να καταφέρεις να κάνεις κάτι παγκόσμιο. Υπάρχουν άτομα που είναι στο τσακ να το καταφέρουν αυτό. Ο Light, για παράδειγμα. Πρέπει να πουλήσεις γενικά μια εικόνα. Αυτό που ετοιμάζομαι να κάνω τώρα, το δεύτερο βήμα μου, δηλαδή μια καινούργια ομάδα, θα έχει ελληνικό στίχο. Αλλά θα γίνει με σωστό τρόπο όλο αυτό».
Συζητάμε για τους 15.000 ανθρώπους που πήγαν στο live του ΛΕΞ στο θέατρο Βράχων και αναρωτιέμαι αν το τραπ θα κατάφερνε να γεμίσει τόσο μεγάλους χώρους. «Έχει μεγάλη διαφορά αυτό που λέμε underground rap με το nu school rap στα live» εξηγεί. «Οι οπαδοί του underground θα γεμίσουν πιο εύκολα έναν μεγάλο χώρο, γιατί το nu το ακούνε πιο πολύ μικρά παιδάκια που δεν θα μπορούν να πάνε στο live. Το underground το ακούνε από 16-17 μέχρι 40άρηδες και 50άρηδες γιατί τους είναι πιο οικείο. Δοκιμάσαμε στα πάρτι μας "Από στόμα σε στόμα" να ξεκινήσουμε νωρίς, για να μπορούν να έρθουν οι νεαρές ηλικίες, αλλά ο χώρος δεν γέμισε ποτέ. Το κοινό του underground που θα πάει σε live είναι μεγαλύτερο γιατί πιάνει μεγαλύτερη γκάμα ηλικιών».
«Ποιοι ήταν οι στόχοι σας όταν ξεκινήσατε;».
«Σίγουρα ήταν να αποκτήσουμε δικιά μας ταυτότητα και σίγουρα να δείξουμε την Ελλάδα στον κόσμο με διαφορετικό μάτι. Ότι στην Ελλάδα, ρε γαμώτο, υπάρχουν παιδιά δεύτερης γενιάς που κάνουν πράγματα. Που έχουν ένα όραμα, γιατί γενικά δεν είχε ασχοληθεί κανείς με κάτι τέτοιο εδώ πέρα, ειδικά να δείξει τι κάνουν οι νέοι άνθρωποι, ότι δημιουργούν κι ότι υπάρχουν κι εδώ παιδιά που κάνουν κάτι φρέσκο, όχι μόνο στο Λονδίνο και στο Παρίσι.
Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή υπάρχουν δημιουργοί βιντεοκλίπ που είναι top, εγώ, ο Angel Saft, -respect για τον Angel Saft, μου αρέσουν πολύ οι δουλειές που κάνει.
Ξεκίνησα με τον Kareem γιατί είχαμε το ίδιο μυαλό, με ένιωθε και εγώ ένιωθα τον ίδιο, είναι πολύ σπουδαίο όταν βρίσκεις τον συνεργάτη σου, αυτόν που θα δουλέψεις, γιατί πάνω απ' όλα είναι η χημεία μεταξύ σας.
ABOVE THE HOOD - SEASON BEGINS (OFFICIAL MUSIC VIDEO)
Τα βίντεο που δουλεύω οι μουσικοί τα έχουν αφήσει πάνω μου. Με εμπιστεύονται γιατί δουλεύω πολύ διαφορετικά από τους άλλους, προσέχω πώς θα ντυθούν, ποιος θα είναι μπροστά, ποιος θα είναι πίσω, το ύφος που θα έχουν μπροστά στην κάμερα. Αυτό φαίνεται στο αποτέλεσμα και λένε όλοι respect. Ξέρω πώς να τους πουλήσω. Θέλω να βγαίνει πολύ διαφορετική η εικόνα τους στο βίντεο, να τους κάνω να φαίνονται μάγκες, να φαίνεται ότι το έχουν, ότι είναι style. Δεν τους πουλάω μόνο την σκηνοθεσία, πουλάω και την ιδέα. Είμαι πολύ ανοιχτός, δεν έχω κανένα πρόβλημα με κανέναν, όποιος θέλει του δίνουμε τέχνη, γιατί η ζωή είναι μία και άμα δεν κάνουμε πράγματα τώρα που είμαστε νέοι δεν θα τα κάνουμε ποτέ. Παλεύω για κάτι καλύτερο και πιστεύω ότι έχω αφήσει υπογραφή. Αυτό που έχουμε κάνει έχει περάσει στην ιστορία. Δώσαμε έμπνευση σε πάρα πολλά άτομα, μικρούς και μεγάλους. Το επόμενο βήμα μου είναι να μάθω σε νεότερα παιδιά όσα ξέρω, να τα διδάξω για να μπορέσει να βρει ο καθένας το δρόμο του και να κάνει αυτό που γουστάρει να κάνει. Πολλούς γονείς δεν τους ενδιαφέρει τι θέλουν να κάνουν τα παιδιά τους, δεν τους νοιάζει τίποτα, δεν τα βοηθούν να δημιουργήσουν, δεν τους δίνουν κίνητρα κι όταν μεγαλώσουν γίνονται βαρεμένοι άνθρωποι, που δεν έχουν κάνει τίποτα στη ζωή τους. Θα ήθελα να ανοίξω έναν χώρο, ένα πενταώροφο κτίριο όπου να μπορείς να κάνεις φωτογραφία, βίντεο, θεωρία γενικά του πώς πρέπει να σκέφτεσαι για τα πράγματα, πώς να φερθείς στον διπλανό σου, όλα αυτά έχουν σχέση με την τέχνη. Μπορεί η τέχνη να μην σου δίνει λεφτά, τα λεφτά σου τα δίνει η καγκουριά, παρόλα αυτά την τέχνη δεν θα την αφήσω ποτέ στη ζωή μου. Δυστυχής, για να μπορεί να προχωρήσει αυτό πρέπει να κάνεις και κάτι άλλο παράλληλα και χρειάζεται χρόνο και υπομονή.
Το ότι είμαι ξένος για μένα είναι καλό. Δεν τα βλέπω άσχημα τα πράγματα γιατί δεν κοιτάζω έξω από αυτό που εγώ θέλω. Δεν με ενδιαφέρει η πολιτική γιατί δεν θα αλλάξουν ποτέ τα πράγματα, όλα είναι ελεγχόμενα. Οπότε ασχολούμαι μόνο με τον εαυτό μου, πώς θα προχωρήσω στη ζωή μου, γιατί κανένας δεν θα σου δώσει λεφτά και σίγουρα όχι το κράτος. Έχω καταλάβει ότι αν θέλεις να πετύχεις τα όνειρά σου πρέπει να τα κυνηγήσεις μόνος σου, να το παλέψεις και να βγάλεις ιδρώτα. That's it. Και να δώσεις παράδειγμα σε άλλους. Σίγουρα σκέφτομαι να φύγω και για κάποιο διάστημα από την Ελλάδα, να μαζέψω εμπειρίες. Παίζουν και περισσότερα λεφτά σε άλλες χώρες. Αν έκανα έξω αυτό που κάνω στην Ελλάδα, θα πληρωνόμουν πολύ καλύτερα. Εδώ κάποιες φορές νιώθω ότι μου αξίζουν πολύ περισσότερα για αυτά που κάνω.
Με έχει επηρεάσει full ο Kanye West, παλιότερα που ήταν idol, μεγάλωσα με Μπομπ Μάρλεϊ που άκουγε ο πατέρας μου. Ξύπναγα το πρωί ως παιδάκι και η μάνα μου έβαζε Μάικλ Τζάκσον, Μαντόνα, Μπίλι Άιντολ, Men at Work από Aυστραλία, salsa με ρέγκε, κάθε είδος μουσική από Λατινική Αμερική.
Μου αρέσει να ανακαλύπτω, μου αρέσει να πάω ταξίδια, είναι το πιο ωραίο πράγμα για μένα, να μαγειρεύω για μένα και για άλλους, φτιάχνω πιο πολύ φαγητά Λατινικής Αμερικής΄. Ευτυχώς που είχαμε την ευκαιρία μέσα από τη μουσική μας να κάνουμε μερικά ταξίδια και να γνωρίσουμε νέα μέρη και είμαι πολύ περήφανος γι' αυτό. Μου αρέσει να δημιουργώ, ό,τι έχει σχέση με τη δημιουργικότητα, από φαγητό μέχρι να σου φτιάξω το σπίτι. Το creative direction γενικά...».
Χρήστος Μάστορας - Δεν Έχω Ιδέα