Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας

Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
5

Αν εξαιρέσεις την πρώτη-πρώτη πρεμιέρα της «Μαντάμα Μπατερφλάι» στη Σκάλα του Μιλάνου, στις 17 Φεβρουαρίου 1904, μια εκκωφαντική αποτυχία που ο Πουτσίνι δεν μπόρεσε να ξεχάσει ποτέ, όλες οι επόμενες παραστάσεις της ήταν ένας θρίαμβος για τον συνθέτη και την όπερά του – μία από τις τελευταίες μεγάλες στιγμές του ιταλικού μπελκάντο. Ο Πουτσίνι, ωστόσο, δεν πτοήθηκε – ήταν η όπερα που αγάπησε περισσότερο απ’ όλες.

Αμέσως μετά μείωσε την έκταση της –μεγαλύτερης απ’ όσο έπρεπε– δεύτερης πράξης και επέλεξε ένα αρκετά μικρότερο θέατρο για να εξασφαλίσει τη σωστή δραματική ατμόσφαιρα που χρειάζονταν το έργο του. Πράγματι, τρεις μήνες μετά, η δεύτερη παράσταση της Μαντάμα Μπατερφλάι στο Teatro Grande της Μπρέσια (Brescia) είχε ενθουσιώδη ανταπόκριση. Ο Πουτσίνι δούλεψε κι άλλο την δραματουργική οικονομία του έργου του, δίνοντας την έξοχη οριστική μορφή της στην εκδοχή που παρουσιάστηκε στην Opéra Comique του Παρισιού στις 28 Δεκεμβρίου 1906. Έκτοτε αποτελεί μία από τις πλέον δημοφιλείς όπερες του λυρικού ρεπερτορίου.

Τι έγινε στην πρώτη πρεμιέρα;

Το φιάσκο της πρώτης πρεμιέρας του έργου, πάντως, έχει ενδιαφέρον γιατί δεν αφορά την ποιότητα της καλλιτεχνικής δημιουργίας αυτή καθαυτή, αλλά τον τρόπο που λειτουργούσε η δυναμική αγορά του λυρικού θεάτρου τον 19ο αι. και στις αρχές του 20ού, και τα παιχνίδια που έπαιζαν και τότε τα ΜΜΕ (εν προκειμένω οι εφημερίδες).

Καθόλη της διάρκεια του 19ου αι. η κυριαρχία της όπερας στην ιταλική show-bizz ήταν απόλυτη. Το ενδιαφέρον κοινού και τύπου για κάθε νέο έργο ή για κάθε καινούργια παραγωγή παλαιότερου, ήταν μεγάλο. Οι λυρικοί τραγουδιστές ήταν οι σταρ της εποχής και οι συνθέτες όπερας ιδιαιτέρως προβεβλημένα πρόσωπα. Ήταν λογικό: σε μια εποχή που κάθε σπίτι περιωπής είχε πιάνο και που βασικός τρόπος διασκέδασης ήταν οι εσπερίδες στις οποίες δεσποινίδες και κυρίες έπαιζαν στο πιάνο δημοφιλείς συνθέσεις και άριες (οι παρτιτούρες ήταν συνήθως τυπωμένες, προς πώληση, τη μέρα της πρεμιέρας), κάθε όπερα που παρείχε νέο υλικό, γινόταν αμέσως σουξέ και θέμα συζήτησης.  

Αν εξαιρέσεις την πρώτη-πρώτη πρεμιέρα της «Μαντάμα Μπατερφλάι» στη Σκάλα του Μιλάνου, στις 17 Φεβρουαρίου 1904, μια εκκωφαντική αποτυχία που ο Πουτσίνι δεν μπόρεσε να ξεχάσει ποτέ, όλες οι επόμενες παραστάσεις της ήταν ένας θρίαμβος για τον συνθέτη και την όπερά του –μία από τις τελευταίες μεγάλες στιγμές του ιταλικού μπελκάντο.

Επιπλέον τότε δεν θεωρούνταν ανάγωγο να εκφράσουν οι θεατές μεγαλοφώνως, την ώρα της παράστασης, την αρέσκεια ή την απαρέσκειά τους. Δεν τους απασχολούσε αν θα έκοβαν την συνοχή του έργου και της σκηνικής ερμηνείας του. Αν μία άρια ή ένα ντουέτο τους έκανε εντύπωση ζητούσαν, φωνάζοντας το γνωστό bis, την άμεση επανάληψή τους. Οπότε το έργο «πάγωνε» και η ορχήστρα και ο τραγουδιστής ερμήνευαν ξανά το κομμάτι για να ευχαριστήσουν το κοινό.

Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
Πάνω: H σοπράνο Ροζίνα Στόρκιο στην πρώτη παράσταση. Κάτω: Μακέτα του σκηνικού

Τι γινόταν, όμως, στην αντίθετη περίπτωση που το έργο δεν άρεσε; Οι φωνές, τα γέλια, οι αποδοκιμασίες και τα σαρκαστικά bis ήταν ο εφιάλτης συνθέτη και τραγουδιστών. Εννοείται πως δεν έλειπαν και οι στημένες αποδοκιμασίες που, αν γενικότερη συγκυρία ήταν ευνοϊκή, μπορούσαν να επηρεάσουν και τους αθώους θεατές.

Αυτό συνέβη με τη Μαντάμα Μπατερφλάι, στο τεράστιο (χωρητικότητας  σχεδόν 2.000 θέσεων) θέατρο της Σκάλα, που βρισκόταν στην κορυφή των πλέον επιδραστικών θεάτρων όπερας της εποχής. Φαίνεται πως η μυστικότητα που επεδίωξε ο παραγωγός κατά τη διάρκεια των προβών, ώστε να προκαλέσει το μέγιστο ενδιαφέρον του κοινού για το καινούργιο έργο του Πουτσίνι –δημιουργού, την προηγούμενη δεκαετία, των μεγάλων επιτυχιών Μανόν Λεσκό (1893), Λα Μποέμ (1896) και Τόσκα (1900)–, είχε αντίθετο αποτέλεσμα και προκάλεσε τη στημένη απόρριψή της πρεμιέρας.

Ο Ρικόρντι απαγόρευσε να κυκλοφορήσουν οι παρτιτούρες της μουσικής εκτός θεάτρου και απέκλεισε δημοσιογράφους και κριτικούς από τη συνήθη τακτική να παρακολουθήσουν πρόβα. Το γεγονός ότι για την πρώτη παράσταση είχαν εξασφαλιστεί εκλεκτοί, ιδιαιτέρως δημοφιλείς λυρικοί τραγουδιστές, με πρώτη την σοπράνο Ροζίνα Στόρκιο (Rosina Storchio) στον ρόλο της νεαρής Γιαπωνέζας, δεν στάθηκε αρκετό.

Σχεδόν από την αρχή της παράστασης το κλίμα ήταν αρνητικό. Κάποιες ατυχείς στιγμές, ένα σημείο της μουσικής που θύμισε «Μποέμ», η μεγάλη διάρκεια της δεύτερης πράξης, ήταν αρκετά για τις έντονες αποδοκιμασίες και τα έως και χυδαία σχόλια που ακούγονταν, εμποδίζοντας τους τραγουδιστές ν’ ακούν την ορχήστρα. Οι κριτικές της επόμενης μιλούσαν για «Φιάσκο στη Σκάλα!» Ο Πουτσίνι δεν θέλησε να δοθεί άλλη παράσταση, αναλαμβάνοντας το κόστος της ματαίωσης: έδωσε 20.000 λίρες στον Ρικόρντι!

Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
Αφίσα που δημιούργησε ο καλλιτέχνης Adolfo Hohenstein για ανέβασμα της Μαντάμα Μπατερφλάι

Η μόδα του ιαπωνισμού

Έως το 1853 η Ιαπωνία ήταν κλειστή στον έξω κόσμο. Στις 8 Ιουλίου δύο φρεγάτες κι άλλα δύο ακόμη πλοία του αμερικανικού πολεμικού Ναυτικού υπό τον Μάθιου Πέρι προσέγγισαν το λιμάνι της Ουράγκα. Αποστολή τους ήταν να πείσουν την ιαπωνική αρχή για έναρξη διπλωματικών σχέσεων και εμπορικών συναλλαγών. Κάτι τα κανόνια των Αμερικανών, κάτι που η Ιαπωνία είχε ξεμείνει με τον εξοπλισμό και την πολεμική τακτική των σαμουράι, η συνθήκη με τις ΗΠΑ για άνοιγμα των λιμανιών της Ιαπωνίας υπεγράφη το Μάρτιο του 1854. Ανάλογες συμφωνίες υπογράφηκαν και με άλλες χώρες της Δύσης τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Το άνοιγμα του υπέροχου, μυστικού έως τότε, κόσμου της εξωτικής Ιαπωνίας και η εμφάνιση στις δυτικές αγορές ιαπωνικών χειροποίητων κομψοτεχνημάτων (από βεντάλιες και κιμονό, λεπταίσθητες πορσελάνες, πολύτιμα έπιπλα από λάκα και είδη από και σμάλτο έως τις έξοχες γιαπωνέζικες ξυλογραφίες ουκίγιο-έ) προκάλεσαν μεγάλη αίσθηση. Το β' μισό  του 19ου αι. η αδηφάγα (εμπορικά και πολιτιστικά) Ευρώπη υιοθέτησε την μόδα του «ιαπωνισμού» και σημαντικοί δημιουργοί διαφορετικών τεχνών αφέθηκαν στη γοητεία του σινοϊαπωνικού πολιτισμού.

 

Πιο γνωστή είναι η επιρροή που άσκησαν τα ιαπωνικά χαρακτικά στους ιμπρεσιονιστές και μετα-ιμπρεσιονιστές ζωγράφους (Μανέ, Μονέ, Βαν Γκογκ, Ντεγκά, Ρενουάρ, Γκογκέν, Τουλούζ-Λοτρέκ κ.ά.). Ωστόσο στην ίδια μόδα εντάσσονται μουσικά έργα όπως η μονόπρακτη όπερα « La Princesse Jaune» (1871) του Καμίλ Σαιν-Σανς αλλά και το κωμικό μελόδραμα «The Mikado» (1885) των εμπορικών Γκίλμπερτ και Σάλιβαν.

 

Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
Κλοντ Μονέ, «Η Γιαπωνέζα» (1875)
Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
Η Μαρία Κάλλας στο ρόλο της Μπατερφλάι

 

 

Το 1887 κυκλοφορεί το μυθιστόρημα Madame Chrysanthème του Πιερ Λοτί, αξιωματικού του Ναυτικού και συγγραφέα πολύ δημοφιλών εξωτικών ιστοριών και αυτοβιογραφικών χρονικών από υπερατλαντικά ταξίδια και αποστολές. Ο συγγραφέας, αντλώντας από την προσωπική του εμπειρία, γράφει την ιστορία ενός ναυτικού που κατά τη διάρκεια της προσωρινής διαμονής του στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου, και για όσο αυτή διαρκεί, εξαγοράζει για «σύζυγο» μία γκέισα.

Φαίνεται πως στο β' μισό του 19ου αι., κατά την κατάκτηση της Ιαπωνίας από τους βιομηχάνους και τους εμπόρους της Δύσης, το φαινόμενο ήταν συχνό και υπήρχαν μεσάζοντες που έβρισκαν εξωτικές «συζύγους» στους ενδιαφερόμενους. Το μυθιστόρημα του Λοτί σύντομα μεταφράστηκε στα αγγλικά και επηρέασε τη νουβέλα του Τζον Λούθερ Λονγκ «Madame Butterfly» που δημοσιεύτηκε το 1898 στο περιοδικό Century Illustrated Monthly Magazine. Ο ίδιος, βέβαια, είχε πει ότι την ιδέα του έδωσε η αδελφή του Τζέιν Κορέλ, που είχε ζήσει στην Ιαπωνία ως σύζυγος Μεθοδιστή ιεραπόστολου.

Στη σειρά των μετα-γραφών ακολουθεί το μονόπρακτο θεατρικό έργο του Ντέιβιντ Μπελάσκο, του γνωστού Αμερικανού παραγωγού, ιμπρεσάριου, σκηνοθέτη και συγγραφέα. Το μικρό έργο του συμπλήρωνε, σε ενιαία παράσταση, τη φάρσα του «Naughty Anthony» και λόγω του εξωτικού σκηνικού και της συγκινητικής νεαρής Γιαπωνέζας που αυτοκτονεί, μετά την εγκατάλειψή της από τον Αμερικανό αξιωματικό, άρεσε στο κοινό. Άρεσε και στον Πουτσίνι, που είδε το έργο στο Λονδίνο το καλοκαίρι του 1900.

Επιστρέφοντας στην Ιταλία είχε ήδη αποφασίσει να γράψει μία όπερα πάνω στην ιστορία της δεκαπεντάχρονης λεπτοκαμωμένης σαν πεταλούδα γκέισας Τσο-τσο-σαν, που «παντρεύεται» τον Αμερικανό Πίνκερτον. Αυτός μετά από λίγο καιρό φεύγει. Εκείνη, εγκαταλειμμένη από τους δικούς της, φέρνει στον κόσμο το παιδί του και τον περιμένει να γυρίσει. Όταν, δύο χρόνια μετά, ο Πίνκερτον επιστρέφει με κανονική Αμερικανίδα σύζυγο, αυτοκτονεί.

Μαντάμα Μπατερφλάι: Η ιστορία μιας σπουδαίας όπερας Facebook Twitter
Η Ερμονέλα Γιάχο στο νέο ανέβασμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Φωτό: Valeria Isaeva

Ο Πουτσίνι έψαξε και μελέτησε την Ιστορία της Ιαπωνίας και του πολιτισμού της πριν γράψει την εξαίσια μουσική της «Μαντάμα Μπάτερφλαι». Η αλληλογραφία του το αποδεικνύει. Ήρθε σε επαφή με την κυρία Ογιάμα, τη σύζυγο του Ιάπωνα πρέσβη στην Ρώμη, η οποία του έδωσε πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες και του τραγούδησε τραγούδια της πατρίδας του.

Ο συνθέτης μελέτησε τις μεταφράσεις ιαπωνικών μουσικών στο δυτικό σημειολογικό σύστημα και χάριν του ρεαλισμού που επεδίωκε στα έργα του, ενέταξε επτά αυτούσιες ιαπωνικές μελωδίες στην μουσική σύνθεση (π.χ. στη σκηνή του γάμου ακούγεται το θέμα από τον ιαπωνικό αυτοκρατορικό ύμνο). Σε αντιδιαστολή των δύο πολιτισμών, η εμφάνιση του Πίνκερτον συνδέεται με τον αμερικανικό εθνικό ύμνο.

Τις τελευταίες δεκαετίες που οι post-colonial σπουδές γνώρισαν άνθηση, η υπέροχη όπερα του Πουτσίνι μελετάται στο πλαίσιο της σύγκρισης και σύγκρουσης δυο διαφορετικών στο πνεύμα και στην πράξη πολιτισμών. Ο Πίνκερτον κάνει το κέφι του, ενώ η αδύναμη μικρή Γιαπωνέζα αυτοκτονεί με το μαχαίρι που έκαναν χαρακίρι οι σαμουράι – έτσι έδιναν τέλος στη ντροπή για την ήττα τους, εξαγνίζονταν για τα κρίματά τους, αποκαθιστούσαν την τιμή τους και την τιμή των συγγενών και των συντρόφων τους. 

Περισσότερο από τις μετα-αποικιακές προσεγγίσεις, ωστόσο, με συγκινούν εκείνες οι προτάσεις που γράφει ο Τζέιμς Τζόις από το Δουβλίνο, στην αγαπημένη του Νόρα στην Τεργέστη, στις 25 Οκτωβρίου 1909:

«Και τώρα, μικρό μου κακοδιάθετο, κακότροπο, υπέροχο κοριτσάκι, υποσχέσου μου ότι δεν θα κλαις αλλά θα μου δίνεις κουράγιο να συνεχίσω τη δουλειά μου εδώ. Θα ήθελα να πας να δεις τη "Μαντάμ Μπατερφλάι" και να με σκέφτεσαι όταν ακούσεις τις λέξεις "Un bel di"».

 

Δύο μέρες της ξαναγράφει και αναφέρεται και πάλι στην ίδια όπερα:

«Το μόνο που ήθελα ήταν ν’ ακούσω αυτήν την όμορφη, ευαίσθητη μουσική συντροφιά μ’ εσένα. Ήθελα να νιώσω την ψυχή σου να σκιρτά από πόθο και λαχτάρα όπως η δική μου, όταν η ηρωίδα τραγουδάει τη ρομάντζα της ελπίδας της, "Un bel di", στη δεύτερη πράξη: "Μια μέρα, μια μέρα θα δούμε μια στήλη καπνού να ανεβαίνει στον ορίζοντα από τη θάλασσα, μακριά: τότε το πλοίο θα φανεί"».

 

 

Με τη Μαντάμα Μπαττερφλάι ανοίγει η Εθνική Λυρική Σκηνή στις 14 Οκτωβρίου 2020 | trailer

Μαντάμα Μπαττερφλάι

Τζάκομο Πουτσίνι

14, 16, 18, 20, 23, 25, 30 Οκτωβρίου & 1, 8, 15 Νοεμβρίου 2020

(Ώρα έναρξης 20.00 | Κυριακές 18.30)

Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος ΕΛΣ – Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός

Σκηνοθεσία, σκηνικά, κοστούμια: Ούγκο ντε Άνα

Σχεδιασμός προβολών: Σέρτζιο Μετάλλι – Ideogamma

Φωτισμοί: Βαλέριο Αλφιέρι

Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Τσο-Τσο-Σαν: Ερμονέλα Γιάχο (16, 20, 25/10/2020), Τσέλια Κοστέα (14, 18/10 & 15/11/2020), Κριστίνε Οπολάις (23, 30/10 & 1, 8/11/2020)

Σουτζούκι: Ολέσια Πετρόβα (18, 20/10/2020), Χρυσάνθη Σπιτάδη (14, 16, 23, 25, 30/10 & 1, 8, 15/11/2020)

Πίνκερτον: Τζανλούκα Τερρανόβα (16, 20, 23, 25/10/2020), Δημήτρης Πακσόγλου (14, 18, 30/10 & 1, 8, 15/11/2020)

Σάρπλες: Διονύσης Σούρμπης (16, 20, 23, 25/10 & 1/11/2020), Νίκος Κοτενίδης (14, 18, 30/10 & 8, 15/11/2020)

Γκόρο: Νίκος Στεφάνου (16, 20, 23, 25/10 & 1/11/2020), Γιάννης Καλύβας (14, 18, 30/10 & 8, 15/11/2020)

Μπόνζο: Γιάννης Γιαννίσης (16, 20, 23, 25/10 & 1/11/2020), Δημήτρης Κασιούμης (14, 18, 30/10 & 8, 15/11/2020)

Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της ΕΛΣ

Σημειώνεται ότι λόγω της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19, η όπερα θα παρουσιαστεί στην ενορχήστρωση του Έττορε Πανίτσα για περιορισμένη ορχήστρα (εκδ. Ricordi).

Τιμές: €15, €20, €30, €35, €42, €50, €55, €70

Φοιτητικό, παιδικό: €12

Περιορισμένης ορατότητας: €10

 

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 25.5.2017

Θέατρο
5

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Θέατρο / Onassis Dance Days 2025: Ένας ύμνος στα αδάμαστα σώματα

Ένα νέο, αλλιώτικο σύμπαν για τον «χορό» ξεδιπλώνεται από τις 3 έως τις 6 Απριλίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, μέσα από τα πρωτοποριακά έργα τεσσάρων κορυφαίων Ελλήνων χορογράφων και του διεθνούς φήμης Damien Jalet.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κώστας Νικούλι

Θέατρο / «Μπορώ να καταλάβω το πώς είναι να νιώθεις παρείσακτος»

Ο 30χρονος Κώστας Νικούλι μιλά για την πορεία του μετά το «Ξενία» που του χάρισε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού όταν ήταν ακόμα έφηβος, για το πόσο Έλληνας νιώθει, για την πρόκληση του να παίζει τρεις γκέι ρόλους και για το πόσο τον έχει αλλάξει το παιδί του.
M. HULOT
Μέσα στον θησαυρό με τις εμβληματικές φορεσιές της Δόρας Στράτου

Θέατρο / «Κάποτε έδιναν τις φορεσιές για έναν πλαστικό κουβά, που ήταν ό,τι πιο μοντέρνο»

Μια γνωριμία με τη μεγάλη κληρονομιά της Δόρας Στράτου μέσα από τον πλούτο αυθεντικών ενδυμάτων που δεν μπορούν να ξαναραφτούν σήμερα και συντηρούνται με μεγάλο κόπο, χάρη στην αφοσίωση και την εθελοντική προσφορά μιας ομάδας ανθρώπων που πιστεύουν και συνεχίζουν το όραμά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Οι Αθηναίοι / Βασιλική Δρίβα: «Με προσβάλλει να με χρησιμοποιούν σαν καθρέφτη για την ανωτερότητά τους»

Ανατρέποντας πολλά από τα στερεότυπα που συνοδεύουν τους ανθρώπους με αναπηρία, η Βασιλική Δρίβα περιγράφει τις δυσκολίες που αντιμετώπισε αλλά και τις χαρές, και μπορεί πλέον να δηλώνει, έστω δειλά, πως είναι ηθοποιός. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ξαναγράφοντας τον Ίψεν

Θέατρο / Ο Ίψεν στον Πειραιά, στο μουράγιο

«Δεν είναι εύκολο να είσαι ασυμβίβαστη. Όπως δεν είναι εύκολο να ξαναγράφεις τον Ίψεν» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση «Εχθρός του λαού» σε διασκευή και σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Βασιλακόπουλου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Lifo Videos / «Δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ τις αρνητικές κριτικές και αποσύρθηκα για έναν χρόνο»

Η ηθοποιός Παρασκευή Δουρουκλάκη μιλά για την εμπειρία της με τον Πέτερ Στάιν, τις προσωπικές της μάχες με το άγχος και την κατάθλιψη, καθώς και για το θέατρο ως διέξοδο από αυτές.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Θέατρο / Μαρία Σκουλά: «Πιστεύω πολύ στο χάος μέσα μου»

Από τον ρόλο της Μάσα στην πραγματική ζωή, από το Ηράκλειο όπου μεγάλωσε μέχρι τη ζωή με τους ανθρώπους του θεάτρου, από τον φόβο στην ελευθερία, η ζωή της Μαρίας Σκουλά είναι ένας δρόμος μακρύς και δύσκολος που όμως την οδήγησε σε κάτι δυνατό και φωτεινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Θέατρο / Μια νέα παράσταση χαρτογραφεί το χάσμα μεταξύ γενιάς Z και γενιάς X

Μέσα από την εναλλαγή αφηγήσεων, εμπειριών, αναπαραστάσεων, χορού, βίντεο και ήχου, η παράσταση του Γιώργου Βαλαή αναδεικνύει τις διαφορές αλλά και τις συνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ των δυο διαφορετικών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρομέο Καστελούτσι: «Όπου παρεμβάλλεται το κράτος, δεν υπάρχει χώρος για τον έρωτα. Ο έρωτας είναι εναντίον του κράτους και το κράτος εναντίον του έρωτα».

Θέατρο / Ρομέο Καστελούτσι: «Πάντα κάποιος πολεμά τον έρωτα. Και οι εραστές είναι πάντα τα θύματα»

Ο σπουδαίος Ιταλός σκηνοθέτης, λίγο πριν επιστρέψει στην Αθήνα και στη Στέγη για να παρουσιάσει τη «Βερενίκη» του, μας μίλησε για τον έρωτα, τη γλώσσα και τη μοναξιά, την πολιτική και την ανυπέρβλητη Ιζαμπέλ Ιπέρ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
CHECK How soon is now: Μια παράσταση για τους μετεξεταστέους της συστημικής ιστορίας

Θέατρο / How soon is now: Μια παράσταση για τους μετεξεταστέους της Iστορίας

Σκηνοθετημένη από έναν νέο δημιουργό, η παράσταση που βασίζεται στο τελευταίο κείμενο της Γλυκερίας Μπασδέκη επιχειρεί έναν διάλογο με μία από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ελληνικής ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αγορίτσα Οικονόμου

Αγορίτσα Οικονόμου / «Πέφτω να κοιμηθώ και σκέφτομαι ότι κάτι έχω κάνει καλά»

Βρέθηκε να κυνηγάει το όνειρο της υποκριτικής, χωρίς να γνωρίζει τον τρόπο, αλλά με τη βεβαιότητα ότι δεν ήθελε ποτέ να μείνει με την απορία «γιατί δεν το έκανα;». Μέσα από σκληρή δουλειά και πολλούς μικρούς ρόλους, κατάφερε να βρει τον δρόμο της στην τέχνη, στον οποίο προχωρά και αισθάνεται τυχερή. Η Αγορίτσα Οικονόμου είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ 

Θέατρο / «Αν κλάψω με ένα έργο, είμαι σε καλό δρόμο»

Ο Χρήστος Θεοδωρίδης, που έχει σκηνοθετήσει με επιτυχία δύο έργα φέτος, του Βιριπάγιεφ και της Αναγνωστάκη, εξηγεί γιατί τον ενδιαφέρουν τα κείμενα που μιλάνε στον άνθρωπο σήμερα, ακόμα κι αν σε αυτά ακούγονται ακραίες απόψεις που ενοχλούν και τον ίδιο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Να είσαι γκέι στη Νέα Υόρκη

Θέατρο / «Η Κληρονομιά μας»: Τι αποκομίσαμε από την εξάωρη παράσταση στο Εθνικό

«Μία ποπ queer saga, παραδομένη πότε στη μέθη των κοκτέιλ Μανχάταν και πότε στο πένθος μιας αλησμόνητης συλλογικής απώλειας» – Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το πολυβραβευμένο έργο του Μάθιου Λόπεζ, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα από τον Γιάννη Μόσχο.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή ούτε αιρετική»

Θέατρο / «Δεν είμαι ασεβής, ούτε ιδιοσυγκρασιακή, ούτε αιρετική»

Μετά την Ορέστεια του Στρίντμπεργκ και τις πρόβες για το έργο του Βασίλη Βηλαρά, η Λένα Κιτσοπούλου μιλάει για προσδοκίες και αποφάσεις, για επιτυχίες και απορρίψεις, για το «σύστημα» μέσα στο οποίο δουλεύει και για όλους εκείνους τους χαρακτηρισμούς που της αποδίδουν.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Με Μαρμαρινό, Κουρεντζή, Ράσσε, Mouawad και Ζυλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Πολιτισμός / Μαρμαρινός, Κουρεντζής, Ράσε, Mouawad και Ζιλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Καλλιτέχνες με ιστορικό ίχνος στην Επίδαυρο θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους δίπλα σε ξένους και άλλους Έλληνες δημιουργούς, ενώ στις 19 Ιουλίου θα ακούσουμε την ορχήστρα Utopia υπό τη διεύθυνση του Θ. Κουρεντζή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει τον εαυτό του;      

Θέατρο / Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει επιτυχημένα τον εαυτό του;      

«Αν θες να αναμετρηθείς με κάτι, αν θες να πας στην ουσία, πρέπει να πονέσεις» – Κριτική για την πολυσυζητημένη παράσταση «Merde!» των Βασίλη Μαγουλιώτη και Γιώργου Κουτλή στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ο Γιάννος Περλέγκας βρίσκει τη χαρά της δημιουργίας στη φλόγα για συνύπαρξη

Θέατρο / «Έχω νιώσει ακατάλληλος και παρωχημένος δεινόσαυρος μέσα στο θεατρικό τοπίο που αλλάζει»

Με αφορμή το έργο του Μπέρνχαρντ «Η δύναμη της συνήθειας», ο Γιάννος Περλέγκας μιλά με ταπεινότητα και πάθος για το θέατρο, με το οποίο συνεχίζει να παλεύει και που διαρκώς τον νικά. Αυτό, όμως, είναι που τον κρατά ζωντανό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ