Τρέξε! (Get Out)

0

Ο Αφροαμερικανός Κρις θα συνοδεύσει τη λευκή κοπέλα του Ρόουζ στο πατρικό της για να περάσουν ένα Σαββατοκύριακο με τους γονείς της και τον αδερφό της Τζέρεμι. Αρχικά, ο Κρις θεωρεί πως η παράξενη ατμόσφαιρα που επικρατεί στο σπίτι, όπου το υπηρετικό προσωπικό είναι μαύροι, κατά τη διάρκεια μιας ετήσιας οικογενειακής συνάθροισης οφείλεται στη διαφυλετική επιλογή της Ρόουζ, σύντομα όμως βρίσκεται αντιμέτωπος με την τρομακτική αλήθεια.

Αν δεν είχε προηγηθεί το Moonlight, ένα λυρικό χρονικό ενηλικίωσης μέσα στην τρομακτική, κατάμαυρη Αμερική των '90s, ασχέτως της περιπετειώδους τελευταίας πράξης στο οσκαρικό του φινάλε, τότε θα μιλούσαμε για μια σοκαριστική ανατροπή στο τυποποιημένο σκηνικό των ταινιών που αναμένουμε από το Χόλιγουντ και τα ανεξάρτητα παρακλάδια του.

Το ντεμπούτο-δυναμίτης του Τζόρνταν Πιλ Τρέξε αποτελεί το ιδανικό flip side του Moonlight, σε μια χρονιά που φέρνει τα πάνω-κάτω, και μάλιστα στο είδος της φρίκης, ένα αποκλειστικά λευκό ιδίωμα, βιομηχανοποιημένο για να ξεδιψά τις μάζες του σαββατοκύριακου και πακεταρισμένο για να ανατριχιάζει με χρονομετρημένα αναμασήματα και déjà vu.

Ο Πιλ (ομόηχος, κατά σύμπτωση, με το ρήμα «ξεφλουδίζω») επιτέλους θέλει να πει πολλά, ευτυχώς χωρίς να τα κατονομάζει, πέρα από την επιφάνεια της εύκολης φρίκης, και το κάνει χωρίς να ξεχνάει τις κωμικές ρίζες του, κυρίως με έναν μελετημένο φόρο τιμής σε κλασικές ταινίες τρόμου, όπως το Μωρό της Ρόζμαρι και το Invasion of the Body Snatchers.

Σταδιακά και μαεστρικά ξεμακραίνει από το απλώς δυνατό thrill, βαθαίνοντας σημαντικά την ταραχή που προκαλεί το δράμα του νέου μαύρου που πηγαίνει να συναντήσει για πρώτη φορά τους γονείς της λευκής φιλενάδας του με αταβιστικό άγχος, γιατί εκείνη δεν έχει φροντίσει να τους (προ)ειδοποιήσει για το χρώμα του. Μάντεψε ποιος θα έρθει το βράδυ, το 2017; Όχι, βέβαια.

Ο Κρις (Ντάνιελ Καλούγια – αποκάλυψη) δεν έχει βάσιμο λόγο να ανησυχεί, η Ρόουζ τον καθησυχάζει με ερωτική συνενοχή και πειράγματα, αλλά η λογική υποχωρεί μπροστά σε ένα αφομοιωμένο σύμπλεγμα, την υπαρξιακή αγωνία αιώνων υποτέλειας που οδηγεί έναν μορφωμένο, σκεπτόμενο, υγιή Αφροαμερικανό σε έλλειψη πλεονεκτήματος, ακόμη κι όταν παίζει στην έδρα σκεπτόμενων, φιλελεύθερων επιστημόνων, αλλά λευκών.

Όταν φτάνει στο σπίτι και γνωρίζεται με τους υποψήφιους πεθερούς του (το ζευγάρι είναι έκδηλα ερωτευμένο) τυγχάνει θερμότατου καλωσορίσματος, και μάλιστα με την παρατήρηση-ξεκάρφωμα του πατέρα για τον κηπουρό και την υπηρέτρια, πως δηλαδή φαίνεται περίεργο που έχουν δύο μαύρους που μιλούν σαν προγραμματισμένα δουλικά και χαμογελαστά τούς υπηρετούν (κληρονομημένοι από παλιά, «ψυχικό» τούς κάνουν, με βαριά καρδιά, και ταυτόχρονα συνείδηση της προοδευτικής φιλευσπλαχνίας).

Τα δύο πολύ ανησυχητικά σημάδια έρχονται με φόρα όταν η μητέρα της Ρόουζ βοηθάει, ετσιθελικά, τον Κρις να κόψει το τσιγάρο με ύπνωση, οδηγώντας τον σε ένα βυθισμένο σκοτάδι πέρα από τις αισθήσεις του, και στη μάζωξη των γειτόνων, ένα σμάρι αλλόκοτων και ετερόκλητων ανθρώπων, κατευθείαν βγαλμένο από έναν γνήσιο, πολανσκικό εφιάλτη.

Ο Πιλ άλλοτε παγώνει την casual ροή με έναν αμήχανο Κρις μπροστά στο μυστήριο που κρύβεται πίσω από την τέλεια υπολογισμένη συμπεριφορά της οικογένειας, κι άλλοτε παίζει με χιούμορ πάνω στην ουσία της ιστορίας του, αφήνοντας τον θεατή να μαντέψει τι μπορεί να σημαίνουν οι απονενοημένες κινήσεις του υπηρετικού προσωπικού, το ξέσπασμα του μοναδικού μαύρου καλεσμένου στο πάρτι στη θέα του φλας της φωτογραφικής μηχανής και οι παράταιρες, προσβλητικές παρατηρήσεις των φίλων της οικογένειας που ηχούν σαν απολειφάδια αποικιοκρατών που αντικρίζουν δείγμα μαύρου για πρώτη φορά, τον κοιτούν στα δόντια και θαυμάζουν το καλογυμνασμένο του σώμα. Πρόκειται για αίρεση; Εξωγήινους; Ρομπότ;

Όπως σε όλα τα σπουδαία θρίλερ, κοιτάξτε προσεκτικά, και ακόμη κι αν βρείτε ή μαντέψτε τον γρίφο πιο γρήγορα από την βίαιη επίλυση, θα διαπιστώσετε πως το ζουμί βρίσκεται στους χαρακτήρες.

Αυτός είναι ο λόγος, για παράδειγμα, που ο Εξορκιστής του Φρίντκιν επιβιώνει του πράσινου εμετού, του ιπτάμενου κρεβατιού, του εκπαραθυρώματος του ιερέα Κάρας, του υβρεολογίου της δαιμονισμένης Ρίγκαν, του σοκ. Η πιο τρομακτική σκηνή του είναι όταν η μικρή τα κάνει πάνω της κατεβαίνοντας τις σκάλες, απειλεί ανέκφραστη τον σκηνοθέτη και στο πρόσωπο της μητέρας της, της μοναδικής Έλεν Μπέρστιν, διαγράφεται ο απόλυτος τρόμος που δεν έχει διαφυγή.

Όπως και η ορθάνοιχτη, παθητική φάτσα της Σέλι Ντιβάλ στη Λάμψη όταν, τρέχοντας αλαφιασμένη στους δαιδάλους του ξενοδοχείου, ανοίγει μια πόρτα και αντικρίζει δύο ακατανόητα όντα να φορούν μάσκες και να κάνουν... κάτι που δεν διακρίνεται (και που μάλλον έχει βγει από την Κόλαση), απόκοσμο, ακόμη πιο ανείπωτο από τη δολοφονική μανία του Τζακ Νίκολσον.

Στο Τρέξε οι κακοί δεν είναι οι συνηθισμένοι ρατσιστές της βαθιάς, trash Αμερικής με τα πριόνια και τις τραβηγμένες, νότιες προφορές αλλά μια ήσυχη ελίτ που υποψιάζεσαι πως ψήφισε Ομπάμα και είδε στο σινεμά... το Moonlight – άντε, αφού πήρε τις υποψηφιότητες στα Όσκαρ.

Το γλυκομίλητο ζευγάρι εγκλωβίζει έναν νέο μαύρο που έχει χαλαρώσει από την πολιτική συγκυρία και θεωρεί πως ακόμα κι αν δεν έχει βρει ακόμη τη θέση που πιστεύει ότι του αρμόζει στην κοινωνία ανεξάρτητα από το χρώμα και τη φυλή του, τουλάχιστον βλέπει μπροστά του τις διεκδικήσεις των δικαιωμάτων να ευδοκιμούν και αισιοδοξεί για τα πατήματά του.

Ωστόσο, η περπατησιά του δείχνει μια αστάθεια: είναι καλοπροαίρετος όσο και υποψιασμένος. Κι έχει ένα τραύμα, τις τύψεις μιας μητέρας που έφυγε από τη ζωή άδικα και γρήγορα. Όταν οδηγούν με τη Ρόουζ προς το πατρικό της, σκοτώνουν ένα ελάφι που πετάγεται μπροστά τους. Το κοιτάζει καθώς ψυχορραγεί και άθελά του έλκεται προς αυτό, όπως το έντομο στη φωτιά.

Αυτόν το συσχετισμό εκμεταλλεύεται η μητέρα της Ρόουζ και τον αιχμαλωτίζει, σαν τρομαγμένο ζώο που παραδίδεται στο διεστραμμένο κέλευσμα μιας ανώτερης δύναμης. Τα δάκρυα κυλούν ποτάμι από το μαρμαρωμένο του πρόσωπο. Δεν είναι απλώς ένας ζωντανός-νεκρός. Παρακολουθεί τη διαγραφή του.

Η συγκεκριμένη σκηνή χαράχτηκε ανεξίτηλα στη μνήμη μου περισσότερο από το εξαιρετικά προσεγμένο σασπένς, τα πολλαπλά στρώματα ρατσισμού που θίγονται και το στακάτο, αλλά κάπως γυμνό (παρά τα εγκώμια που έχει δεχτεί από τη διεθνή κριτική) φινάλε.

Αν και σε κατάσταση ασυνειδησίας και ενδεχομένως εξαιτίας της, το αποσβολωμένο βλέμμα του Κρις αντικαθρεφτίζει την ανημπόρια αιώνων, μιας ολόκληρης φυλής να αντισταθεί και να αντιδράσει μπροστά σε ένα έγκλημα, αντιγυρίζοντας τη σωματοποιημένη σκλαβιά σε ένα φλας φρίκης από το παρελθόν.

Εκ μεταφοράς, το προσωπικό δράμα του σεναρίου μετατρέπεται σε μια αξέχαστη κινηματογραφική στιγμή, σε μια παρατεταμένη βουτιά στο χειρότερο σενάριο, την απώλεια μιας συνολικότερης ελευθερίας.

Ωστόσο, ο Τζόρνταν Πιλ, που μάλιστα γύρισε την ταινία πριν από την εκλογή του Τραμπ, έχει τον τελευταίο λόγο. Και η εκδίκηση, με την όψη του αιματοβαμμένου θρίλερ και το πνεύμα της πολιτικής αλληγορίας, είναι όλη δική του.

Oscars Critics
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Κωστής Χαραμουντάνης / Κωστής Χαραμουντάνης: «Για να κάνω σινεμά μένω ακόμα στο πατρικό μου»

Ο 31χρονος σκηνοθέτης νιώθει πως ενηλικιώθηκε μαζί με την πρώτη του βραβευμένη ταινία, «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού», κινηματογραφεί τις αναμνήσεις του και είναι μία από τις πιο μεγάλες ελπίδες του ελληνικού κινηματογράφου.
M. HULOT
«Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Thalia Mavros / «Το γυναικείο σώμα είναι το πρώτο που προσπαθεί να ελέγξει κάθε εξουσία»

Η διεθνώς βραβευμένη παραγωγός και σκηνοθέτις Thalia Mavros μιλά στη LIFO για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η «αυτοκρατορία» του Τραμπ, καθώς και για τη θέση της γυναίκας σε έναν κόσμο που αλλάζει - και όχι προς το καλύτερο.
M. HULOT
«The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Οθόνες / «The last of us» - S02 : Να δεις τι σου 'χω για μετά

Το πρώτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της αγαπημένης σειράς του HBO λειτουργεί ως εισαγωγή, συστήνοντας νέους χαρακτήρες, το περιβάλλον της δράσης, τη σχέση των παλιών χαρακτήρων με αυτό αλλά και μεταξύ τους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια ‘σύγχρονη’»

Οθόνες / «Κρίστοφερ Νόλαν, σε εκλιπαρώ, μην κάνεις την Οδύσσεια σύγχρονη»

Ο επιφανής μελετητής του Ομήρου και διευθυντής του New York Times Review of Books, Ντάνιελ Μέντελσον, περιγράφει στην εφημερίδα Telegraph τους τρεις βασικούς κανόνες που ελπίζει να τηρηθούν κατά τη μεταφορά της «Οδύσσειας» στη μεγάλη οθόνη.
THE LIFO TEAM
Movies

Οθόνες / Μια ταινία για τον Bloody Hawκ και άλλοι 8 λόγοι για να πάτε σινεμά

Αυτή την εβδομάδα έχουν την τιμητική τους τα κατασκοπικά θρίλερ, παίζει η επανέκδοση του Delicatessen και ένα ντοκιμαντέρ για τον δημοφιλή ράπερ που δεν απευθύνεται μόνο στο fan base του — όχι άλλο Minecraft.
THE LIFO TEAM
«Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Οθόνες / «Οι περισσότεροι κινηματογράφοι στην Αργεντινή έχουν μετατραπεί σε εκκλησίες ευαγγελιστών»

Με το βραβευμένο ντοκιμαντέρ Μουσείο της Νύχτας, ο Φερμίν Ελόι Ακόστα αναδεικνύει ένα πολύτιμο φωτογραφικό αρχείο για τη Νέα Υόρκη των δεκαετιών του ’70 και του ’80, ενώ μιλά στη LiFO για την αβεβαιότητα του μέλλοντος του κινηματογράφου στην Αργεντινή και τις πολιτικές αναταράξεις στη χώρα του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
JASON MOMOA

Οπτική Γωνία / Το σινεμά ως τοποθέτηση προϊόντος: Το «Minecraft» σπάει ταμεία

Η τεράστια επιτυχία της κινηματογραφικής διασκευής του δημοφιλούς παιχνιδιού θεμελιώνει μια νέα εποχή στο στουντιακό σινεμά που καθιστά την ταύτιση θεατή και καταναλωτή εντονότερη από ποτέ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Μυθολογίες / «Ο Βέγγος είναι το αγχολυτικό μου»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Γιώργου Γάλλου

Από τον Κουροσάβα και τον Μπέργκμαν, από τις ταινίες της Pixar μέχρι τα Batman του Nόλαν, ο ηθοποιός φτιάχνει μια ετερόκλητη και ειλικρινή λίστα και πιστεύει ότι «σινεμά είναι να βλέπεις άλλες πλευρές του κόσμου».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

Oι Αθηναίοι / Εβελίνα Παπούλια: «Δεν μου χαρίστηκε τίποτα»

«Μην παίξεις ποτέ κωμωδία», της είχαν πει, αλλά τελικά το ευρύ κοινό τη λάτρεψε ως Μαρίνα Κουντουράτου. Όταν αποφάσισε να ερμηνεύσει τον ρόλο μιας τρανς γυναίκας, της είπαν «θα καταστραφείς». Ήταν πάντα τολμηρή και άφοβη. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ: «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Pulp Fiction / «Αν είσαι υπαρξιστής άθεος όπως εγώ, το ανθρώπινο σώμα είναι η ζωή σου»

Ο Ντέιβιντ Κρόνεμπεργκ επιστρέφει με το «Ο Κύριος των Νεκρών» και μιλά στη LiFO για τις σκέψεις του πάνω στο πένθος, την τεχνητή νοημοσύνη που του έλυσε τα χέρια, και εξηγεί γιατί ασχολείται διαρκώς με τρομακτικές καταστάσεις.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βαλ Κίλμερ: Ο άνθρωπος που θα (μπορούσε να) γινόταν σταρ

Απώλειες / Βαλ Κίλμερ (1959-2025): Ο άνθρωπος που θα μπορούσε να είχε γίνει σούπερσταρ

Έφυγε από τη ζωή ο Κρις του «Heat», ο Iceman του «Top Gun», ο «ξανθός» Μπάτμαν του Τζόελ Σουμάχερ, ο Τζιμ Μόρισον του Όλιβερ Στόουν, ο γκέι ντέτεκτιβ του «Kiss Kiss Bang Bang», ένας ηθοποιός που κατέγραψε μερικές αξέχαστες εμφανίσεις στο ενεργητικό του, μα δεν έκανε την αναμενόμενη καριέρα μεγάλου σταρ λόγω ατυχών συγκυριών αλλά και προσωπικών επιλογών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Η Λάιζα Μινέλι σήμερα δηλώνει ευτυχισμένη. ή Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης.

Οθόνες / Λάιζα Μινέλι: Mια απίστευτη ιστορία επιβίωσης

Gay icon, μια χαρισματικά αφοσιωμένη performer, αλλά και αντικείμενο χλεύης. Το ντοκιμαντέρ του Μπρους Ντέιβιντ Κλάιν «Liza: A Truly Terrific, Absolutely True Story» σίγουρα δεν αφηγείται την ιστορία ενός τυπικού nepo baby.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
τομ χάρντι

Οθόνες / 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε την άνοιξη

Από τη μεγάλη επιστροφή του «The Last of Us» σε εκείνη του «Αστερίξ» και από τη σεξουαλική αναζήτηση της Μισέλ Ουίλιαμς σε μια απολαυστική ματιά στον κόσμο του σύγχρονου μπαλέτου, αυτές είναι οι σειρές που θα μας κρατήσουν καθηλωμένους στη μικρή οθόνη το επόμενο διάστημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ