Φαίδρα
της Μαρίνας Τσβετάγιεβα
Η Μαρίνα Τσβετάγιεβα (1892-1941), από τις σημαντικότερες ποιητικές φωνές του 20ού αιώνα, ολοκλήρωσε τη Φαίδρα το 1927, παραδίδοντάς μας μία από τις βαθύτερες ψυχολογικά εκδοχές του μύθου. Στο έργο αυτό μεταγράφει τον μύθο της Φαίδρας και του Ιππόλυτου σε μια ποιητική αλληγορία που μας καλεί να αφυπνίσουμε τη σχέση μας με τη φύση και το ένστικτο. Μια σκηνική σύλληψη σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά για πέντε πρόσωπα, τα οποία διερευνούν, σε έναν νεκρό τόπο, την ελευθερία, την ερωτική επιθυμία και την εξόντωση των ενοχών.
Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Στεφανία Γουλιώτη, Αλεξία Καλτσίκη, Αναστάσης Ροϊλός, Μιχάλης Σαράντης
Θέατρο Προσκήνιο, από αρχές Νοεμβρίου
Το τρίτο στεφάνι
του Κώστα Ταχτσή
«Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τι μου κόστισε αυτό το βιβλίο. Το έχω πληρώσει με τη μισή μου ζωή» είχε πει ο Κώστας Ταχτσής. Το αριστούργημά του, το Τρίτο Στεφάνι, θα ζωντανέψει τον Οκτώβριο στο θέατρο Παλλάς σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη, με τις Μαρία Καβογιάννη και Μαρία Κίτσου στους εμβληματικούς ρόλους της Εκάβης και της Νίνας αντίστοιχα. «Έχουμε εδώ να κάνουμε με το έπος της ανερχόμενης τάξης, αυτής που αργότερα βαφτίστηκε με το επίθετο "μικροαστική"» σημείωνε το 2009 ο Μένης Κουμανταρέας για το εμβληματικό μυθιστόρημα. «O ευαίσθητος αναγνώστης, τα "παιδιά τα φανατικά για γράμματα", όσοι νέοι αναγνώστες προστεθούν, θα εκτιμήσουν τις περιπέτειες της Εκάβης και της Νίνας, αλλά και τη συλλογική περιπέτεια του ρωμαίικου που προβάλλεται στο βάθος [...]. Το Τρίτο Στεφάνι θα τους αποκαλύψει από πού ξεκίνησαν οι Εκάβες και οι Νίνες. Θα τους δείξει ποια είναι η ζωή μας σήμερα και γιατί είναι αυτή και όχι άλλη...»
Παίζουν: Ντάνη Γιαννακοπούλου, Δανάη Επιθυμιάδη, Μαρία Καβογιάννη, Σύρμω Κεκέ, Μαρία Κίτσου, Καλλιρρόη Μυριαγκού, Γιώργος Νούσης, Αλεξάνδρα Παντελάκη κ.ά.
Παλλάς, 10 Οκτωβρίου
Φαίδρας Έρως
της Σάρα Κέιν
Το έργο της Σάρα Κέιν Φαίδρας Έρως θα παρουσιαστεί για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων σε σκηνοθεσία και εικαστική σύλληψη Άντζελας Μπρούσκου. Πρόκειται για μια σύγχρονη, πρωτότυπη εκδοχή της ιστορίας της Φαίδρας με μακρινές επιρροές από την ελληνική μυθολογία αλλά και τον Σενέκα. Μια τολμηρή και προκλητική αναθεώρηση του πασίγνωστου μύθου που μιλά για το εμμονικό και καταστροφικό πάθος της Φαίδρας για τον θετό της γιο Ιππόλυτο. Το κείμενο αποκαλύπτει τη βίαιη φύση του έρωτα μέσα από τη δυσλειτουργία μιας σεξουαλικά διεφθαρμένης βασιλικής οικογένειας σε μια κοινωνία που έχει ως θρησκεία τη λατρεία διασημοτήτων. Το Φαίδρας Έρως είναι το δεύτερο έργο της Σάρα Κέιν (1996), που σκηνοθετήθηκε από την ίδια στο Gate Theatre.
Παίζουν: Παρθενόπη Μπουζούρη, Γιάννης Παπαδόπουλος, Τσιμάρας Τζανάτος, Νατάσα Εξηνταβελώνη
Μπάγκειον, από 15 Οκτωβρίου
Σ' εσάς που με ακούτε
της Λούλας Αναγνωστάκη
Το Εθνικό Θέατρο τιμά τη μνήμη της Λούλας Αναγνωστάκη ανεβάζοντας ένα από τα σημαντικότερα έργα της, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Αβρανά. Όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης, σε μια εποχή που το «απολιτίκ» έχει γίνει μόδα, το έργο έρχεται να μας θυμίσει πως κάποτε, όχι πολύ μακριά, υπήρχαν ακόμα ιδεολογίες. Μπορεί στην εποχή μας η έννοια της επανάστασης να έχει ξεπεραστεί πια, η ανάγκη, ωστόσο, των ανθρώπων να μιλήσουν –και κυρίως να εισακουστούν– παραμένει η ίδια.
Παίζουν: Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Γιώργος Μπινιάρης, Αγλαΐα Παππά, Πηνελόπη Τσιλίκα κ.ά. Εθνικό Θέατρο (Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»), μέσα στον Οκτώβριο
Η στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι υπό Αγνώστου
Η ολοκαίνουρια «μικρή» σκηνή του ΔΗΘΕΠΕΙ, που δημιουργήθηκε στο υπόγειο του θεάτρου ύστερα από πρωτοβουλία του νέου καλλιτεχνικού διευθυντή Λευτέρη Γιοβανίδη, θα εγκαινιαστεί με τη νέα πρόταση του Σίμου Κακάλα. Η Στρατιωτική ζωή εν Ελλάδι, Χειρόγραφον Έλληνος Υπαξιωματικού εκδιδόμενον υπό Χ. Δημοπούλου εκδόθηκε το 1870 στη Βραΐλα, που σήμερα ανήκει στη Ρουμανία. Δεν είναι γνωστό ποιος την έγραψε. Ο κεντρικός ήρωας βγαίνει με το απόσπασμά του να καταδιώξει τους ληστές στην ύπαιθρο, αλλά και στην Αθήνα, όπου συμπληρώνει τη στρατιωτική του εμπειρία ως μεταφραστής του υπουργείου.
Παίζουν: Σίμος Κακάλας, Κωσταντίνος Μωραΐτης, Μάνος Πετράκης
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, 13 Νοεμβρίου
Η κυρία του Μαξίμ
του Ζορζ Φεντό
Στην Κυρία του Μαξίμ ο κεντρικός ήρωας, ο δύσμοιρος κύριος Πετιπόν, ξυπνά στο σπίτι του έπειτα από ένα ξενύχτι στο καμπαρέ «Μαξίμ». Δεν θυμάται τίποτα από τη χθεσινή βραδιά, στο κρεβάτι του όμως βρίσκεται μια νεαρή χορεύτρια από τα μπαλέτα. Η φάρσα τίθεται σε κίνηση και η ζωή του γίνεται άνω-κάτω εν ριπή οφθαλμού. Οι άπειροι χαρακτήρες του έργου μπλέκονται σε ατελείωτες συγχύσεις, παρεξηγήσεις και αναποδιές.
Παίζουν: Έμιλυ Κολιανδρή, Γαλήνη Χατζηπασχάλη, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Θέμης Πάνου, Κώστας Φιλίππογλου κ.ά.
Εθνικό Θέατρο (Κεντρική Σκηνή), 18 Οκτωβρίου
Παίζοντας το θύμα
των Όλεγκ και Βλαντίμιρ Πρεσνιακόφ
Οι Όλεγκ και Βλαντίμιρ Πρεσνιακόφ συγκαταλέγονται στους γνωστότερους σύγχρονους Ρώσους συγγραφείς και εκπροσώπους του ρωσικού «νέου δράματος». Τα έργα τους χαρακτηρίζονται μαύρες κωμωδίες, ενώ η θεματολογία τους περιστρέφεται γύρω από την παράδοξη βία του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Το έργο που μας προτείνει το Εθνικό ακολουθεί την ιστορία του νεαρού Βάλια, ο οποίος δουλεύει στην αστυνομία παίζοντας το θύμα σε αναπαραστάσεις εγκλημάτων: υποδύεται πότε μια γυναίκα που ίσως δολοφονήθηκε κατά λάθος από τον άντρα της, πότε μια κοπέλα πνιγμένη σε μια πισίνα από τον αλλοδαπό εραστή της και πότε έναν άντρα που δολοφονήθηκε από έναν συμμαθητή του σε reunion του σχολείου τους. Όπως και στη δουλειά του, έτσι και στο σπίτι του, ο Βάλια νιώθει ότι όλα είναι μια αναπαράσταση...
Παίζουν: Κώστας Μπερικόπουλος, Εύη Σαουλίδου, Λαέρτης Μαλκότσης, Ερρίκος Μηλιάρης κ.ά.
Εθνικό Θέατρο (Θέατρο Rex, Σκηνή «Κατίνα Παξινού»), μέσα στον Οκτώβριο
Φθινόπωρο — Χειμώνας
του Λαρς Νορέν
Μετά τη γόνιμη συνάντησή τους στο έργο του Τόμας Μπέρνχαρντ Πριν την αποχώρηση, η Μπέττυ Αρβανίτη συνεργάζεται εκ νέου φέτος με τον σκηνοθέτη Νίκο Μαστοράκη. Αυτήν τη φορά θα ανεβάσουν το έργο Φθινόπωρο - Χειμώνας του Λαρς Νορέν. Ο 76χρονος Σουηδός συγγραφέας και ποιητής θεωρείται ο «εγγονός» του Στρίντμπεργκ, εφόσον καταπιάνεται με την κλασική στριντμπεργκική θεματολογία της οικογένειας ως πεδίου μάχης και της αιώνιας αντιπαράθεσης αρσενικού-θηλυκού.
Παίζουν: Μπέττυ Αρβανίτη, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Μαρία Καλλιμάνη, Άννα Καλαϊτζίδου
Θέατρο της οδού Κεφαλληνίας, μέσα στον Δεκέμβριο
Μεταμφίεση
του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη
Η Χάρις Αλεξίου, με αφορμή το θεατρικό αφήγημα Μεταμφίεση του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, ανεβαίνει στη σκηνή του Μικρού Παλλάς. Υποδύεται μια γυναίκα χωρίς όνομα, η οποία, μέσα στην ησυχία του μικρού της κόσμου, μονολογεί. Κάνει τον απολογισμό της ακροβατώντας επιδέξια μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας, ειλικρίνειας και παραπλάνησης, κωμικότητας και ακραίας μοναξιάς. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Σταύρος Ράγιας.
Κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.
Μικρό Παλλάς
Μια Γερμανίδα Γραμματέας
του Κρίστοφερ Χάμπτον
Ο μονόλογος αυτός είναι το πιο πρόσφατο θεατρικό έργο του καταξιωμένου Άγγλου συγγραφέα Κρίστοφερ Χάμπτον. Παίχτηκε πρόσφατα στο Λονδίνο, το 2019, με τη Μάγκι Σμιθ στον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία Τζόναθαν Κεντ. Το έργο βασίζεται στις μαρτυρίες της Μπρουνχίλντε Πόμσελ (1911-2017), η οποία διετέλεσε γραμματέας του Γκέμπελς. Το 2016 η Πόμσελ, σε προχωρημένη ηλικία, δέχτηκε να μιλήσει για πρώτη φορά δημόσια –μετά από 70 χρόνια– για την περίοδο που δούλευε για τους ναζί. «Μπορεί ένας κοινός άνθρωπος, όπως οι περισσότεροι από εμάς, να επηρεάσει τον ρου της Ιστορίας; Πόσο επηρεάζουμε, ο καθένας μας, την πραγματικότητα στην οποία ζούμε;» αναρωτιέται ο σκηνοθέτης της παράστασης Γιάννης Μόσχος.
Η Ρένη Πιττακή ερμηνεύει τον απαιτητικό ρόλο.
Θέατρο Ιλίσια-Βολανάκης, 14 Οκτωβρίου
Τέφρα και σκιά
του Χάρολντ Πίντερ
Το Θέατρο της οδού Κυκλάδων - Λευτέρης Βογιατζής γυρνάει σελίδα. Ο πολιτιστικός οργανισμός «Λυκόφως» του Γιώργου Λυκιαρδόπουλου αναλαμβάνει το ιστορικό θέατρο της Κυψέλης για τα επόμενα δέκα χρόνια. Τη σεζόν πρόκειται να ανοίξει το αινιγματικό έργο Τέφρα και Σκιά του Χάρολντ Πίντερ σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα, με πρωταγωνιστές τον Δημήτρη Ήμελλο και τη Μαρία Σκουλά. Ως θύμα σεξουαλικής βίας, η Ρεβέκκα ταυτίζεται με όλα τα θύματα ιστορικών τραγωδιών, όπως εκείνη του Ολοκαυτώματος. Ο σεξουαλικός φασισμός ανάγεται σε πολιτικό, η ατομική συνείδηση γιγαντώνεται σε συλλογική. Ποια η ευθύνη της μνήμης απέναντι στην Ιστορία; Το έργο πρωτοανέβηκε από τον Λευτέρη Βογιατζή το 2000 με τη Ρένη Πιττακή και τον ίδιο επί σκηνής.
Θέατρο της Οδού Κυκλάδων, μέσα στον Οκτώβριο
Διπλός Μπέκετ
Το Τέλος και το Τέλος του Παιχνιδιού του Σάμουελ Μπέκετ θα παρουσιαστούν διαδοχικά στο Σύγχρονο Θέατρο, σε σκηνοθεσία Γιώργου Σκεύα. Το πρώτο θα κάνει πρεμιέρα στα μέσα Οκτωβρίου και το δεύτερο τον Δεκέμβριο. Και στις δύο παραστάσεις πρωταγωνιστεί ο Δημήτρης Καταλειφός. Το Τέλος γράφτηκε το 1946 στα γαλλικά με τον τίτλο La Fin και το 1954 μεταφράστηκε στα αγγλικά από τον ίδιο τον συγγραφέα με τον τίτλο The End. Μέσω αφήγησης σε πρώτο πρόσωπο παρακολουθούμε τη σταδιακή αποξένωση και αποδόμηση (βιολογική, ψυχική και πνευματική) του ήρωα. Λόγος τολμηρός, ωμός, χιουμοριστικός – φαινομενικά «αθώος λογοτεχνίας», αλλά βαθιά ειρωνικός. Γλώσσα υπαινικτική, ανατρεπτική, ανελέητη, ποιητική.
Στο αριστουργηματικό Τέλος του Παιχνιδιού παίζουν επίσης οι Άρης Μπαλής, Όλγα Δαμάνη, Γιώργος Ζιόβας.
Σύγχρονο Θέατρο, τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο
Αφανισμός
του Τόμας Μπέρνχαρντ
Το τελευταίο μυθιστόρημα του Τόμας Μπέρνχαρντ, με τίτλο Αφανισμός (1986), επιλέγει το θέατρο Σφενδόνη για τη νέα παραγωγή του. Αυτή η εκ βάθρων επανεξέταση όλων των δεσμών και αξιών του σύγχρονου ανθρώπου που επιχειρεί εδώ ο μεγάλος Αυστριακός συγγραφέας θεωρείται η πνευματική διαθήκη του.
Η δράση του μυθιστορήματος εκτυλίσσεται ανάμεσα στην είδηση του θανάτου των γονιών και του αδελφού του ήρωα και στην κηδεία τους. Τον χρόνο αυτόν καταλαμβάνει ένας πληθωρικός εσωτερικός μονόλογος, γεμάτος αντιφάσεις: ο πειρασμός να αλλάξει ριζικά τη ζωή του συγκρούεται διαρκώς με τις πιέσεις που υφίσταται ώστε να αναλάβει τις ευθύνες του ως γενικός κληρονόμος.
Τον μοναδικό ρόλο ερμηνεύει η Άννα Κοκκίνου, η οποία υπογράφει και τη σκηνοθεσία.
Θέατρο Σφενδόνη, τον Δεκέμβριο
«Έξι μονόπρακτα»
Στο πλαίσιο ενός μικρού αφιερώματος στην Έλλη Λαμπέτη, η Όλια Λαζαρίδου ερμηνεύει έξι διαφορετικούς ρόλους από τα θρυλικά «Έξι μονόπρακτα» του 1978 (στα οποία η πρωτοεμφανιζόμενη τότε Όλια Λαζαρίδου έπαιζε έναν βουβό ρόλο). Σε αυτήν τη διαφορετική σκηνική εκδοχή περιλαμβάνονται κείμενα Τσέχοφ, Κοκτό, Στρίντμπεργκ και Σαίξπηρ, καθώς και μικρές ιστορίες του θεάτρου, που μετέφρασε ο Στέλιος Βαφέας. Την εναρκτήρια αυτή παράσταση του δημοφιλούς κύκλου «Θέατρο@Megaron Underground» σκηνοθετεί ο Γιώργος Νανούρης.
Στο Μέγαρο Μουσικής, Υποσκήνιο Β' της Αίθουσας «Αλεξάνδρα Τριάντη», από 15 Οκτωβρίου έως τις 22 Νοεμβρίου.
Ευρυδίκη
της Σάρα Ρουλ
«Τον καλλιτέχνη δεν τον χτυπά το κτήνος, εκείνος το δαμάζει». Η Ευρυδίκη, μία από τις πιο αγαπητές παραστάσεις στην ιστορία του θεάτρου Πορεία, ξανασυστήνεται στο ελληνικό κοινό με τους ίδιους πρωταγωνιστές. Η υποψήφια για βραβείο Pulitzer, Σάρα Ρουλ, δανείζεται τον πασίγνωστο μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης και τον επεξεργάζεται εκ νέου, γράφοντας τη δική της εκδοχή πάνω στο θέμα της αιώνιας αγάπης. Πόσο λεπτά είναι τα όρια που χωρίζουν τη ζωή από τον θάνατο; Ένα σύγχρονο έργο σκηνοθετημένο ως underground μιούζικαλ από τον Δημήτρη Τάρλοου, με την πρωτότυπη μουσική της Κατερίνας Πολέμη να ερμηνεύεται ζωντανά από τους ηθοποιούς.
Παίζουν: Κόρα Καρβούνη, Γιάννης Νταλιάνης, Λαέρτης Μαλκότσης
Θέατρο Πορεία, από 21 Νοεμβρίου
Η τριλογία των Lehman Brothers
του Στέφανο Μασίνι
Το έργο αφηγείται την ιστορία των τριών αδελφών Λίμαν, που μετανάστευσαν στα μέσα του 19ου αιώνα από τη Βαυαρία στην Αμερική, άνοιξαν ένα μαγαζί με υφάσματα στην Αλαμπάμα, ακολούθησαν λαμπρή επιχειρηματική πορεία και δημιούργησαν, οι ίδιοι, οι γιοι και τα εγγόνια τους, τον διαβόητο χρηματοοικονομικό κολοσσό που κατέρρευσε θεαματικά το 2008, προκαλώντας μια (ακόμη) μεγάλη οικονομική κρίση. Μέσα από την ιστορία των Λίμαν γνωρίζουμε την ιστορία της ίδιας της Αμερικής αλλά και του καπιταλισμού. Όλοι οι ρόλοι αυτής της επικής πορείας 174 χρόνων, που αναπτύσσεται σε τρία μέρη, ερμηνεύονται από τρεις μόνον ηθοποιούς. Σκηνοθετεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος.
Παίζουν: Αργύρης Ξάφης, Μάκης Παπαδημητρίου, Μιχάλης Οικονόμου
Θέατρο Ιλίσια, από τέλη Οκτωβρίου
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
