Με έμπνευση από τον Διόνυσο, θεό του θεάτρου και της αμπέλου, έναν καρπό συνδεδεμένο με το κρασί και τη μέθεξη με τον κόσμο της τέχνης και των ιδεών, το grape, ακρωνύμιο του greek agora of performance, είναι η συστηματική πλατφόρμα επικοινωνίας που εγκαινιάζεται για πρώτη φορά στην ιστορία του Φεστιβάλ Αθηνών για να συστήσει τους Έλληνες καλλιτέχνες σε εκπροσώπους διεθνών φεστιβάλ και καλλιτεχνικούς διευθυντές πολιτιστικών φορέων του εξωτερικού ‒ η αποστολή Ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό αποτελεί μία από τις βασικές επιδιώξεις του Φεστιβάλ.
Σε δύο πενθήμερα ελληνικής δημιουργίας (30 Ιουνίου - 8 Ιουλίου και 17 - 22 Ιουλίου) θα παρουσιαστούν δεκατέσσερις παραγωγές, σχεδιασμένες με ευελιξία ώστε να μπορούν να ταξιδέψουν, που θα κάνουν πρεμιέρα στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, έχουν στο επίκεντρό τους σύγχρονες δραματουργικές αναζητήσεις και θεματολογία που απασχολεί το διεθνές καλλιτεχνικό γίγνεσθαι. Το κοινό θα ψηφίσει και το έργο που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους θα αποσπάσει το χρηματικό βραβείο που χορηγεί η Mastercard.
Το grape, ακρωνύμιο του greek agora of performance, είναι η συστηματική πλατφόρμα επικοινωνίας που εγκαινιάζεται για πρώτη φορά στην ιστορία του Φεστιβάλ Αθηνών για να συστήσει τους Έλληνες καλλιτέχνες σε εκπροσώπους διεθνών φεστιβάλ και καλλιτεχνικούς διευθυντές πολιτιστικών φορέων του εξωτερικού.
Από τις 30 Ιουνίου έως τις 8 Ιουλίου ο Παντελής Δεντάκης σκηνοθετεί στην Πειραιώς 260 το έργο «Το ρόδο είναι ρόδο» της Κατερίνας Λούβαρη Φασόη. Εμπνευσμένο από την πραγματική ιστορία της Δήμητρας της Λέσβου από τη Σκάλα Συκαμιάς και με οδηγό το βιβλίο του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, «Η δύναμη της αγάπης», το έργο μιλάει για τη βαρβαρότητα και την τυφλότητα των ανθρώπων. Η παράσταση μας προσκαλεί να αμφισβητήσουμε κάθε κοινωνικό αυτοματισμό που οδηγεί στην εξόντωση του διαφορετικού, ενώ υμνεί τη συγχώρεση και την αιώνια καλοσύνη.
Από την 1η έως τις 3 Ιουλίου η χορογράφος Ανδρονίκη Μαραθάκη και οι Cloudsdonthaveshape παρουσιάζουν το έργο «επώδυνα εύκολο», έναν χορό για τον πόνο. Οι ερμηνευτές «αφηγούνται» στο μικρόφωνο μάντρας λέξεις, οδηγίες για τη διαχείριση του πόνου, γελούν, κλαίνε, αναπνέουν και όλα ηχογραφούνται, αναπαράγονται και μεταβάλλονται σταδιακά σε ηχητικές συχνότητες, εστιάζοντας στην αίσθηση του πόνου τον οποίο βιώνει το σώμα που ζει, οργανώνεται και αυτορρυθμίζεται μέσα από τη μνήμη εμπειριών απ’ όταν αυτό ήταν «ολόκληρο» και υγιές και το φάντασμα του πόνου παραμόνευε και ακολουθούσε κοινωνικές, θρησκευτικές ή πολιτισμικές επιταγές.
Ο Δημήτρης Μπαμπίλης ανεβάζει από την 1η έως τις 4 Ιουλίου, στη σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου, την «Καταστροφή», μια παράσταση-σχόλιο για τον κόσμο που καταρρέει: η παγκόσμια οικονομία είναι σε ύφεση, το ρολόι της κλιματικής κρίσης μετράει αντίστροφα, η πανδημία απειλεί τους κοινωνικούς δεσμούς και ο πόλεμος είναι πραγματικότητα σε μια φαινομενικά ήσυχη Δύση. Οι έξι πολίτες που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια σκηνή-καταφύγιο αναζητούν τη «μεγάλη λύση» που θα μας λυτρώσει από την επικείμενη καταστροφή. Σε συνθήκες αποκλεισμού αυξάνεται η επινοητικότητά τους, εντείνονται οι αναφορές τους σε πολιτικά κινήματα και φιλοσόφους, ο έρωτας και η δίψα για τέχνη.
Στις 3 και 4 Ιουλίου η ομάδα της Λίντας Καπετανέα και του Γιόζεφ Φρούζεκ, Rootlessroot, παρουσιάζει τη «Σιωπή», ένα έργο που υμνεί τη σιωπή και τη δύναμή της, η οποία έχει βάναυσα εκδιωχθεί εξαιτίας της πανταχού παρούσας καταιγιστικής ανθρώπινης δραστηριότητας που προκαλεί ακατάπαυστη φασαρία. Εξερευνούν επί σκηνής ένα άγνωστο σύμπαν όπου η σιωπή επικοινωνεί με όσους την αφουγκράζονται, όσους συνδιαλέγονται μαζί της και αξιοποιούν αυτό που τους προσφέρει, αντλώντας υλικό από τη φιλοσοφία, τη θεολογία, την ποίηση, τη λογοτεχνία και τη ζωγραφική.
Από το καλοκαίρι του 2021 η «Δημοκρατία του Μπακλαβά» του Ανέστη Αζά διαγράφει μια καριέρα με διαδοχικά sold out σε Ελλάδα και εξωτερικό, έδωσε μάλιστα την ευκαιρία στον Γιώργο Κατσή να τιμηθεί με το Βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού στο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου MESS. Φέτος ανεβαίνει ξανά στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, από τις 6 έως τις 8 Ιουλίου. Οι πρωταγωνιστές του, ένας Έλληνας και μία Τουρκάλα, αποφασίζουν να ιδρύσουν το δικό τους έθνος-κράτος με βάση το σπίτι τους και την ιδιωτική τους επιχείρηση και έρχονται αντιμέτωποι με τις αντιφάσεις της νεοελληνικής κοινωνίας, την προβληματική της εθνικής ταυτότητας αλλά και την ουτοπική πραγματικότητα ενός μελλοντικού, οικουμενικού ψηφιακού κράτους.
Από τις 4 έως τις 6 Ιουλίου η Έλλη Παπακωνσταντίνου θα παρουσιάσει στην Πειραιώς 260 την πρωτότυπη ανάγνωσή της των Βακχών του Ευριπίδη, παντρεύοντας τον αρχαίο μύθο με την έρευνα πάνω στη ρευστότητα των φύλων και αξιοποιώντας στο έπακρο τα νέα μέσα, τον χορό και τον ήχο, τη μυστικιστική εμπειρία. Ο ομιχλώδης κόσμος της επιθυμίας και των μυθικών θηριωδιών συνομιλεί με έναν κόσμο μετα-αποκαλυπτικό εν όψει μιας επερχόμενης καταστροφής που ολοένα πλησιάζει. Η παράσταση ακολουθεί τη γραμμή του λόγου, της μουσικής αλλά και της χορευτικής αφήγησης, διερευνώντας μια queer παραστατική γλώσσα, ποπ αλλά με κλασικά οπερατικά ξεσπάσματα, χορευτική αλλά και μυστικιστική, ανεπαίσθητη.
Η Νεφέλη Μαϊστράλη γράφει ένα πρωτότυπο θεατρικό κείμενο, τις «Σπυριδούλες», που θα παρουσιάσει από τις 8 έως τις 11 Ioυλίου στην Πειραιώς 260 η ομάδα 4frontal σε σκηνοθεσία Θανάση Ζερίτη και Χάρη Κρεμμύδα. Η ιστορία της Σπυριδούλας, μιας 12χρονης υπηρέτριας που κακοποιήθηκε συστηματικά ψυχικά και σωματικά από το ζευγάρι για το οποίο εργαζόταν, συγκλόνισε την κοινή γνώμη τη δεκαετία του 1950 και σήμερα η ίδια, ως ένα πρόσωπο που βρήκε το θάρρος να μιλήσει, διαρρηγνύοντας τον φαύλο κύκλο της βίας, εμπνέει μια παράσταση που φιλοδοξεί να αποτελέσει πηγή ενδυνάμωσης για γενιές γυναικών που υφίστανται κακοποίηση.
Από τις 8 ως τις 10 Ιουλίου ο Δημήτρης Μυτιληναίος παρουσιάζει στην Πειραιώς 260 το «Repair» που αποτελείται από τρία εμβληματικά, μικρής διάρκειας χορογραφικά έργα [L’après midi d’un faune (Παρίσι 1912), Grand pas classique (Παρίσι 1949), Tchaikovsky Pas de Deux (Νέα Υόρκη 1960)] τα οποία μπαίνουν στο μικροσκόπιο, αναλύονται και ανασυντίθενται ως χορογραφικό κολάζ σε ένα νέο όλον. Ο τίτλος υποδηλώνει καταρχάς την πρόθεση αποκατάστασης της σύγχρονης έννοιας του «χορευτικού ζευγαριού», λαμβάνοντας υπόψη την επίκαιρη συζήτηση περί έμφυλων ταυτοτήτων.
Από τις 17 έως τις 19 Ιουλίου ο Γιώργος Βαλαής ανεβάζει στο Εθνικό Θέατρο το «Run – Ένα σκηνικό δοκίμιο για την έλλειψη χρόνου». Μέσα σε ένα μεγάλο lounge, στη διάρκεια ενός διαλείμματος κατά την προετοιμασία μια παράστασης, μιας «παύσης» που έχει τα χαρακτηριστικά της ονειροπόλησης, του άγχους, των ανειλημμένων υποχρεώσεων και των καθηκόντων, συντελεστές και τεχνικοί συναντιούνται, ενώ μια camera συλλαμβάνει live αυτές τις στιγμές κενού, ελευθερίας ή απόδρασης. Η παράσταση αντλεί έμπνευση από τη σημερινή εργασιακή και κοινωνική πραγματικότητα και από κείμενα όπως η Κοινωνία της κόπωσης του Μπιουνγκ-Τσουλ Χαν.
Βασισμένη στο έργο της Ίνγκεμποργκ Μπάχμαν, η παράσταση της Ζωής Χατζηαντωνίου με τίτλο «Ρέκβιεμ για τη Φάνι Γκόλντμαν» που θα παιχτεί από τις 17 ως τις 20 Ιουλίου στην Πειραιώς 260 περιγράφει τη σχέση μιας ηθοποιού με έναν άγνωστο, αλλά φιλόδοξο συγγραφέα. Όταν η σχέση τους τελειώνει, όλα όσα είπε βρίσκονται στις σελίδες του βιβλίου του. Το μυαλό και το σώμα της κατακλύζονται από μίσος που την οδηγεί στον θάνατο. Η παράσταση δημιουργεί ένα τοπίο αφηγηματικών σπαραγμάτων για τον λανθάνοντα φασισμό της καθημερινότητας και τους τρόπους εξόντωσης της γυναικείας υπόστασης εντός της πατριαρχικής λογικής.
Το drag ορατόριο «Τραγούδια του ελληνικού λαού» παρουσιάζουν 17-20 Ιουλίου στην Πειραιώς 260 ο Γιάννης Σκουρλέτης και οι bijoux de kant, διαβάζοντας άλλη μια φορά «λοξά» την παράδοση. Αντλεί έμπνευση από τον σπουδαίο Μικρασιάτη συνθέτη, μαέστρο και πιανίστα Γιάννη Κωνσταντινίδη για να δημιουργήσει ένα αλλόκοτο τοπίο μιας άλλης, αθέατης πολλές φορές Ελλάδας που ζει στο περιθώριο του αστισμού, στην απέραντη ύπαιθρο που περιβάλλει τις κωμοπόλεις, στο διάκενο ανάμεσά τους.
Ο Μάριο Μπανούσι μας μεταφέρει σε ένα εστιατόριο στα Τίρανα, στον τόπο καταγωγής του, με την παράσταση «Taverna Miresia - Mario Bella Anastasia» που θα ανέβει στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου από τις 18 έως τις 20 Ιουλίου. Χρησιμοποιώντας ως δραματουργικά υλικά τις προσωπικές του μνήμες για να τις μετατρέψει σε τελετουργική πράξη κάθαρσης, φωτίζει την ιστορία της οικογένειάς του μέσα από μια οικογενειακή συνάντηση με παρόντες και απόντες, αποχαιρετώντας τον πατέρα του και καλωσορίζοντας την ενηλικίωση και τις υπαρξιακές της ανησυχίες.
Χορογράφος με διεθνή παρουσία, η Λενιώ Κακλέα παρουσιάζει στις 19 και 20 Ιουλίου το «Αγρίμι» στην Πειραιώς 260, όπου χορογραφεί με ακρίβεια μια παράσταση για την αγριότητα των σωμάτων. Οι ασκήσεις, οι χοροί και οι τελετουργίες που αναπτύσσει επί σκηνής εξερευνούν αυτόν τον φυσικό και φανταστικό τόπο, όπου συντελείται η διάλυση των ταυτοτήτων και η μεταμόρφωση των σωμάτων. Η δράση τοποθετείται μέσα στα δάση, συνδέοντας τη χορογραφική δημιουργία με τον γεωγραφικό, περιβαλλοντικό και ποιητικό πλούτο τους.
Στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου, στις 21 και 22 Ιουλίου, ο Παντελής Φλατσούσης παρουσιάζει το «Θήβα: A global civil war», εμπνευσμένο από τους Επτά επί Θήβας του Αισχύλου. Με όχημα το θέατρο-ντοκουμέντο εστιάζει στο φαινόμενο του εμφυλίου, φέρνει στη σκηνή αφηγήσεις ανθρώπων που τον έζησαν στις χώρες τους κατά το πρόσφατο παρελθόν και εξερευνά το αποτύπωμα των πολέμων στην ατομική μνήμη, εκεί όπου ατομικές και συλλογικές ταυτότητες αλληλεπιδρούν σε τέτοιον βαθμό ώστε μπορούν να ιδωθούν ως «γεωπολιτικές ταυτότητες».
Αναλυτικό Πρόγραμμα:
Το ρόδο είναι ρόδο
Πειραιώς 260 (Ε)
30/6-2/7, 21:00 & 3/7, 21:30
επώδυνα εύκολο
Πειραιώς 260 (Β)
1-2/7, 21:00 & 3/7, 20:00
Καταστροφή
Εθνικό Θέατρο (Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»)
1-2/7, 21:00, 3-4/7, 19:00
Σιωπή
Πειραιώς 260 (Δ)
3-4/7, 21:30
H Δημοκρατία του Μπακλαβά
Εθνικό Θέατρο (Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»)
6/7, 19:30, 7/7, 21:00, 8/7, 17:00 & 20:00
Βάκχες
Πειραιώς 260 (Η)
4-5/7, 21:00, 6/7, 21:30
Σπυριδούλες
Πειραιώς 260 (Ε)
8/7, 22:00, 9-11/7, 21:00
Repair
Πειραιώς 260 (Β)
8/7, 20:00 & 22:00, 9/7 έως 10/07/2023 στις 21:00
Run - Ένα σκηνικό δοκίμιο για την έλλειψη χρόνου
Εθνικό Θέατρο (Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος»)
17/7, 21:00, 18-19/7, 19:00, 20/7, 21:00
Ρέκβιεμ για τη Φάνι Γκόλντμαν
Πειραιώς 260 (Ε)
17/7, 21:00, 18/7, 20:00, 19/7, 19:30, 20/7, 21:00
Τραγούδια του ελληνικού λαού – Drag ορατόριο
Πειραιώς 260 (Β)
17/7, 21:00, 18-20/7, 21:30
Taverna Miresia – Mario, Bella, Anastasia
Εθνικό Θέατρο (Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη»)
18-20/7, 19:30
Αγρίμι (Fauve)
Πειραιώς 260 (Η)
19-20/7, 21:30
Θήβα: A global civil war
Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου
21-22/7, 21:30
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
