Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, Kατερίνα Ευαγγελάτου, έξι χρόνια μετά την Άλκηστη που αποτέλεσε το ντεμπούτο της στο αργολικό θέατρο, διασκευάζει και σκηνοθετεί για το Εθνικό Θέατρο τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη, την τραγωδία στην οποία η ανθρώπινη βούληση κονταροχτυπιέται με τη μοίρα όπως την ορίζει το θείο. Άλλωστε στην παράσταση που εγκαινιάζει τα φετινά Επιδαύρια στις 7 και 8 Ιουλίου η παρουσία της θεάς Αφροδίτης, η οποία είναι υπαίτια για τον παράφορο και εμμονικό έρωτα της Φαίδρας για τον Ιππόλυτο, γιο του άντρα της Θησέα, θα είναι αδιάλειπτη. Σαν να κινεί τα νήματα της ζωής αρχόντων και θνητών, που είναι αδύναμοι να αντισταθούν στη δίνη στην οποία έχουν πέσει.
Μια παράσταση που δεν θα περιοριστεί στην ορχήστρα αλλά θα βγει και έξω από αυτήν, ένας σύγχρονος εφιάλτης με φόντο μια δυστοπία, την ποιητική σκηνογραφία που υπογράφει η Εύα Μανιδάκη. Το υγρό στοιχείο παίζει καταλυτικό ρόλο, ενώ η κάμερα αποκαλύπτει τις πιο σκοτεινές πλευρές του αρχαίου κειμένου. Παίζουν η Έλενα Τοπαλίδου (Αφροδίτη - Άρτεμη), η Κόρα Καρβούνη (Φαίδρα), ο Ορέστης Χαλκιάς (Ιππόλυτος), ο Γιάννης Τσορτέκης (Θησέας), η Μαρία Σκουλά (τροφός) και άλλοι 24 ηθοποιοί. Τέσσερις μουσικοί θα είναι επί σκηνής.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την θεατρική παράσταση «Ιππόλυτος» εδώ
Στην παράσταση που εγκαινιάζει τα φετινά Επιδαύρια στις 7 και 8 Ιουλίου η παρουσία της θεάς Αφροδίτης, η οποία είναι υπαίτια για τον παράφορο και εμμονικό έρωτα της Φαίδρας για τον Ιππόλυτο, γιο του άντρα της Θησέα, θα είναι αδιάλειπτη. Σαν να κινεί τα νήματα της ζωής αρχόντων και θνητών, που είναι αδύναμοι να αντισταθούν στη δίνη στην οποία έχουν πέσει.
Στις 14 και 15 Ιουλίου ακολουθούν οι Σφήκες του Αριστοφάνη, μια συμπαραγωγή του Εθνικού Θεάτρου και του ΚΘΒΕ. Η ανατρεπτική κωμωδία, που έχει να ανέβει στην πρώτη κρατική σκηνή εξήντα χρόνια, θα παρουσιαστεί σε μετάφραση του Στέλιου Χρονόπουλου και δραματουργική επεξεργασία, διασκευή και σκηνοθεσία της Λένας Κιτσοπούλου στην πρώτη της κάθοδο στην Επίδαυρο ως σκηνοθέτιδας.
Η οξεία σάτιρα του σημαντικότερου εκπροσώπου της αττικής κωμωδίας μέσα από την κριτική του για τη σχέση Δικαιοσύνης και δημοκρατίας στην Αθήνα των ημερών του γίνεται ιδανικό όχημα ώστε η ανατρεπτική καλλιτέχνις να σχολιάσει τη σύγχρονη πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα. Ο Αριστοφάνης, για να στηλιτεύσει τη δικομανία των Αθηναίων και τη στάση του Κλέωνα που έχριζε γηραιούς πολίτες μισθωτούς δικαστές, τοποθετεί στο επίκεντρο του έργου του έναν ψυχωτικό και άδικο γέρο, τον Φιλοκλέωνα, που έχει μανία να καταδικάζει και να τιμωρεί. Ο γιος του όμως τον κλειδώνει στο σπίτι για να τον εμποδίσει να καταστρέφει αθώους ανθρώπους.
Στη μεταγραφή της η Κιτσοπούλου παρουσιάζει τον Φιλοκλέωνα ως έναν άρρωστο, κακιασμένο άνθρωπο που ασφυκτιά κλεισμένος στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού του, ενώ παράλληλα καυτηριάζει αναγνωρίσιμες σε όλους μας καταστάσεις, σαν εκείνες όπου όλοι κρίνουν και καταδικάζουν όσους διαφοροποιούνται π.χ. στο άτυπο λαϊκό δικαστήριο της κοινωνικής δικτύωσης, αποκαλύπτοντας την υποκρισία όλων όσοι κατακεραυνώνουν δημόσια οποιονδήποτε. Παίζουν οι Δημήτρης Ναζίρης, Νίκος Καραθάνος, Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, Πάνος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Θοδωρής Σκυφτούλης, η Λένα Κιτσοπούλου κ.ά. Η μουσική είναι του Νίκου Κυπουργού.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Σφήκες» εδώ
Η Στεφανία Γουλιώτη, η Σοφία Κόκκαλη, η Μαρία Ναυπλιώτου, η Αγγελική Παπούλια και η Ευδοκία Ρουμελιώτη ερμηνεύουν παραλλαγές της Μήδειας σε μια ανατρεπτική και ρηξικέλευθη εκδοχή της τραγωδίας του Ευριπίδη από τον σημαντικό Γερμανό σκηνοθέτη Φρανκ Κάστορφ, τον επί είκοσι πέντε χρόνια καλλιτεχνικό διευθυντή του ιστορικού θεάτρου Volksbühne του Βερολίνου. Στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα στην Επίδαυρο, συνεπής στην προσωπική σχέση που έχει αναπτύξει με τη θεατρική τέχνη, ο Κάστορφ θα παρουσιάσει ένα κείμενο που εμπνέεται από το αρχαίο έργο, αλλά ελάχιστη δραματουργική σχέση έχει μ’ εκείνο, καθώς είναι προϊόν έρευνας πάνω στο αυθεντικό έργο και σύνθεσης υλικού από τρία έργα του Χάινερ Μίλερ (Μήδειας υλικό, Ρημαγμένη όχθη, Τοπίο για Αργοναύτες) αλλά και άλλων συγγραφέων, και ταυτόχρονα αντλεί έμπνευση από τις πρόβες. Το αποτέλεσμα θα το δούμε στη διεθνή του πρεμιέρα στις 21 και 22 Ιουλίου.
Ως διανοούμενος και auteur τοποθετεί το άτομο απέναντι από την Ιστορία και ως εκ τούτου η δική του Μήδεια θα έχει αναφορές στην ιστορική πορεία της πατρίδας του, της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, στη Γαλλική Επανάσταση, στη Ρωσία του Πούτιν αλλά και στην καπιταλιστική Ευρώπη. Εκτός των πέντε πρωταγωνιστριών συμμετέχουν οι Αινείας Τσαμάτης, Νικόλας Χανακούλας και Νίκος Ψαρράς. Τη μετάφραση του έργου του Ευριπίδη υπογράφει ο Στρατής Πασχάλης και του Μίλερ η Ελένη Βαροπούλου. Οι υπόλοιποι συντελεστές της παράστασης είναι οι μόνιμοι συνεργάτες του σκηνοθέτη.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Μήδεια» εδώ
Στις 28 και 29 Ιουλίου η εικαστικός και σκηνοθέτις Έφη Μπίρμπα, επίσης στην πρώτη της παράσταση στην Επίδαυρο, σκηνοθετεί τα Βατράχια του Αριστοφάνη σε μετάφραση του Κωνσταντίνου Μπλάθρα. Σε αυτήν την «κωμωδία με DNA τραγωδίας», όπως χαρακτηρίζει η ίδια το έργο που γράφτηκε το 405 π.Χ. λίγο πριν από το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου, κατά τον οποίο η Αθήνα υπέστη μεγάλη και ταπεινωτική ήττα, ο θεός Διόνυσος κατεβαίνει στον Κάτω Κόσμο μαζί με τον δούλο του Ξανθία για να φέρει πίσω τον Αισχύλο, τον μόνο που μπορεί κατά τη γνώμη του να σώσει τους Αθηναίους.
Εκτός από το σχεδόν μπεκετικό δίδυμο του Άρη Σερβετάλη (Διόνυσος) και του Μιχάλη Σαράντη (Ξανθίας), στην παράσταση παίζουν οι ηθοποιοί Μιχάλης Θεοφάνους, Αλεξάνδρα Καζάζου, Έκτορας Λιάτσος, Μαίρη Μηνά, Νάνσυ Μπούκλη, Ηλέκτρα Νικολούζου, Αργύρης Ξάφης, Κυριάκος Σαλής. Η Μπίρμπα, εκτός από τη διασκευή που συνυπογράφει με τους Μπλάθρα και Σερβετάλη, έχει αναλάβει και τα σκηνικά και τα κοστούμια σε συνεργασία με τη Βασιλεία Ροζάνα. Μια συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Βατράχια» εδώ
Στις 4 και 5 Αυγούστου ο σπουδαίος ηθοποιός με τη σημαντική καλλιτεχνική πορεία στο ελληνικό θέατρο ρεπερτορίου Δημήτρης Καταλειφός κάνει την πρώτη του πρωταγωνιστική εμφάνιση στην Επίδαυρο με τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή. Το τελευταίο έργο του μεγάλου τραγικού ποιητή παρουσιάστηκε για πρώτη φορά πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του και πραγματεύεται το τέλος του Οιδίποδα, του άλλοτε κραταιού βασιλιά της Θήβας.
Γέροντας πια, τυφλός και εξόριστος, φτάνει μετά από μακρά περιπλάνηση στον αθηναϊκό δήμο του Ίππιου Κολωνού, οδηγούμενος από την κόρη του Αντιγόνη. Κάθεται σ' έναν βράχο μέσα στο ιερό άλσος των Ευμενίδων, αλλά κάποιος κάτοικος του Κολωνού τον ανακαλύπτει και του ζητά να φύγει, γιατί ο χώρος όπου κάθεται είναι ιερός και άβατος. Ο Οιδίποδας αρνείται γιατί, σύμφωνα με τον χρησμό, αυτό το μέρος θα είναι ο τόπος της τελικής του ανάπαυσης.
Η παράσταση φωτίζει τη διφορούμενη εκκρεμότητα του τέλους ενός ήρωα σημαδεμένου από τη μοίρα, θέτοντας το ερώτημα πώς μπορεί να μεταφραστεί σκηνικά η ταλάντευση ανάμεσα στο δίκαιο και στο άδικο, στην αποδοχή της μοίρας και στην άρνησή της. Σκηνοθετεί ο Γιώργος Σκεύας, η μετάφραση είναι της Χρύσας Προκοπάκη και του Θάνου Τσακνάκη, ενώ τους κεντρικούς ρόλους ερμηνεύουν οι Χρήστος Χατζηπαναγιώτης, Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Μάξιμος Μουμούρης, Αγγελική Παπαθεμελή και Χρήστος Σαπουντζής.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Οιδίπους επί Κολωνώ» εδώ
Η Ιώ Βουλγαράκη σκηνοθετεί στις 11 και 12 Αυγούστου την Εκάβη του Ευριπίδη σε νέα μετάφραση της Ελένης Βαροπούλου, η οποία ολοκληρώθηκε ειδικά για την παράσταση. Στην Εκάβη τα πάντα συμβαίνουν σε έναν μεταιχμιακό χρόνο, μετά το τέλος του πολέμου. Η βία όμως δεν έχει τελειώσει κι εκεί ακριβώς, στον χρόνο της μετάβασης, η Εκάβη του πένθους γίνεται η Εκάβη της εκδίκησης, ανοίγοντας μια τολμηρή διαλεκτική με το σήμερα των ΜΜΕ και της αναλγησίας του Δυτικού ανθρώπου, στο πλαίσιο του οποίου εξοικειωνόμαστε με την εικόνα και την πληροφορία της βίας και εκπαιδευόμαστε στον θάνατο, έχοντας ξεμάθει να πενθούμε. Ερμηνεύουν οι Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Μαρίνα Καλογήρου, Ελένη Κοκκίδου, Θανάσης Κουρλαμπάς, Ερρίκος Μηλιάρης, Ηλεάνα Μπάλλα, Άκης Σακελλαρίου και Αλέκος Συσσοβίτης.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Εκάβη» εδώ
Στις 18 και 19 Αυγούστου το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος παρουσιάζει μια «ανατρεπτική ανάγνωση» των Τρωάδων του Ευριπίδη. Το «κορυφαίο και πιο διαχρονικό έργο όλων των εποχών», όπως λέει σε σημείωμά του ο Στέφανος Κορκολής, ο οποίος θα συνοδεύει επί σκηνής με το πιάνο του την παράσταση, γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άντρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά.
Στο μόνο έργο του που σώθηκε από την ευριπίδεια τριλογία για τον Τρωικό Πόλεμο ο ποιητής επιχειρεί να προειδοποιήσει για τις συνέπειες της ασυδοσίας των νικητών και να υπενθυμίσει τη σημασία τού να παραμένει κανείς μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες. Στη φιλόδοξη παραγωγή θα δούμε στην πρώτη της πρωταγωνιστική εμφάνιση στην Επίδαυρο ως Εκάβη τη Ρούλα Πατεράκη, πλαισιωμένη από τους Δημήτρη Πιατά, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Μαρίζα Τσάρη, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Λουκία Βασιλείου και τον Αντώνη Καφετζόπουλο. Η μετάφραση είναι του Θόδωρου Στεφανόπουλου και η σκηνοθεσία του βραβευμένου από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών Χρήστου Σουγάρη.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Τρωάδες» εδώ
Καθώς η Ιστορία μάς έχει δείξει ότι πολύ συχνά στο χείλος μιας καταστροφής το κακό που πολεμάμε είμαστε οι ίδιοι, έτσι και στο πρόσωπο του Οιδίποδα καθρεφτίζεται η ίδια η ανθρωπότητα. Έχοντας βρει τον υπαίτιο, βρίσκεται στο σημείο να πρέπει να κάνει μια επιλογή έστω την τελευταία στιγμή, έστω έχοντας κάνει ήδη το μεγαλύτερο σφάλμα. Με αυτό το σκεπτικό ο Σίμος Κακάλας στις 25 και 26 Αυγούστου σκηνοθετεί τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, μια παράσταση ιδωμένη ως τελετουργικό εξαγνισμού. Μια ομάδα με μάσκες γερόντων, που αποτελεί τον Χορό, συστρέφεται, θρηνεί και αγωνιά.
Μέσα από αυτόν αποκαλύπτονται τα τραγικά πρόσωπα του Οιδίποδα, της Ιοκάστης, του Τειρεσία και του Κρέοντα. Η μετάφραση είναι του Γιώργου Μπλάνα και τους κεντρικούς ρόλους κρατούν οι Γιώργος Αμούτζας, Μαριλίτα Λαμπροπούλου, Χρήστος Μαλάκης, Γιάννης Νταλιάνης, Γιάννης Στάνκογλου, Πανάγος Ιωακείμ. Επί σκηνής μουσική θα παίζει ο Φώτης Σιώτας.
ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ, από τις 7 Ιουλίου μέχρι τις 26 Αυγούστου, με έναυσμα την παράσταση του Κάστορφ και αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, παρουσιάζεται στον εκθεσιακό χώρο της Επιδαύρου που επαναλειτουργεί μετά από είκοσι δύο χρόνια, μια περιοδική έκθεση αφιερωμένη στη Μήδεια. Μια αναδρομή σε όλες τις παραστάσεις του ομότιτλου έργου του Ευριπίδη από το 1956 και τη Μήδεια του Εθνικού Θεάτρου με την Κατίνα Παξινού σε σκηνοθεσία του Μινωτή μέχρι τις πιο ανατρεπτικές και πιο πρόσφατες εκδοχές της.
Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Οιδίπους Τύραννος» εδώ
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.