ΠΑΡΟΤΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ να κάνει ακόμα το αναγκαίο άλμα για τη μεγάλη επιστροφή που προσδοκά, το ΠΑΣΟΚ εδώ και λίγο καιρό έχει αναδειχθεί δημοσκοπικά σε δεύτερο κόμμα, λόγω της συνεχιζόμενης πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ. Θα έλεγε κανείς ότι με αυτό τον τρόπο πετυχαίνει τον στόχο των ευρωεκλογών, έστω με μερικούς μήνες καθυστέρηση. Άλλωστε και ο ΣΥΡΙΖΑ, πριν από 12 χρόνια, λόγω της παρακμής και της πτώσης του ΠΑΣΟΚ μεγάλωσε.
Υπήρχε όμως η δυναμική του «αντιμνημονίου» τότε, η οποία του έδωσε την απαιτούμενη ώθηση για να ανέβει. Σήμερα, που η κατάσταση έχει κατά κάποιον τρόπο αντιστραφεί, δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο. Η προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ μοιάζει ξέπνοη και δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη δυναμική. Αυτή βέβαια είναι και η γενικότερη κατάσταση σε όλο το πολιτικό φάσμα της κεντροαριστεράς, η οποία αυτή την περίοδο δεν χαρακτηρίζεται από ζωτικότητα και πολιτικό σφρίγος.
Εδώ και καιρό υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση και ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς. Θα μπορέσει το ΠΑΣΟΚ να καλύψει τα κενά που αφήνει πίσω της η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ; Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα πάνω του αυτήν τη στιγμή, αλλά κανένας ακόμα δεν μπορεί να προβλέψει με σιγουριά αν θα αρπάξει την ευκαιρία και θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες που αναπτύσσονται.
Η σταδιακή απόσυρση του ΣΥΡΙΖΑ ως πρωταγωνιστή έχει οδηγήσει την πολιτική κατάσταση σήμερα σε μια συνθήκη η οποία μοιάζει με εκείνη που υπήρχε πριν από το 2012, στην αρχή των μνημονίων, όταν τα δύο κόμματα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, είχαν χάσει τη λαϊκή τους απήχηση, αλλά χωρίς την ελπίδα ανάταξης της χώρας που πρόσφερε τότε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Πολλοί σκέφτονται ότι η «ανακαίνιση» του ΠΑΣΟΚ και η επιστροφή του στη θέση του αντίπαλου δέους απέναντι στη Νέα Δημοκρατία ίσως είναι κάποια λύση, εφόσον υπάρχει πολιτική δυστοκία για τη δημιουργία ενός νέου φορέα της κεντροαριστεράς. Αρκετοί θα ήθελαν τη δημιουργία ενός καινούργιου κόμματος, έχουν γίνει και διερευνητικές κινήσεις, αλλά δεν φαίνεται να μπορούν.
Η σταδιακή απόσυρση του ΣΥΡΙΖΑ ως πρωταγωνιστή έχει οδηγήσει την πολιτική κατάσταση σήμερα σε μια συνθήκη η οποία μοιάζει με εκείνη που υπήρχε πριν από το 2012, στην αρχή των μνημονίων, όταν τα δύο κόμματα, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, είχαν χάσει τη λαϊκή τους απήχηση, αλλά χωρίς την ελπίδα ανάταξης της χώρας που πρόσφερε τότε ο ΣΥΡΙΖΑ. Μοιάζει σαν να έχουμε επιστρέψει πολιτικά περίπου εκεί που ήμασταν μετά την «αποκάλυψη» της κρίσης.
Αυτό που «διορθώθηκε» είναι το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, μετά τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις ότι θα γινόταν κάτι που δεν μπορούσε να γίνει. Ο ΣΥΡΙΖΑ μεγάλωσε επειδή ισχυρίστηκε ότι μπορούσε να καταργήσει τις πολιτικές των μνημονίων. Όταν αποδείχθηκε η πολιτική εξαπάτηση, ξεκίνησε η επαναφορά. Παρότι, όμως, οι δανεικοί ψηφοφόροι του τον εγκαταλείπουν μαζικά (οι περισσότεροι το έχουν κάνει ήδη), δεν επιστρέφουν εξίσου μαζικά στο ΠΑΣΟΚ.
Από την άλλη, η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ είχε συσπειρώσει την εκλογική βάση της ΝΔ και τώρα που το κόμμα της –κατ’ όνομα– ριζοσπαστικής αριστεράς αποσυντίθεται, αποσυσπειρώνεται και το κυβερνών κόμμα. Άλλωστε η προηγούμενη διαίρεση, η οποία διαμόρφωσε τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση, ήταν «αντιμνημονιακοί vs μενουμευρωπαίοι». Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να εκπροσωπήσει τους πρώτους και η ΝΔ τους δεύτερους.
Αυτή η διαίρεση δεν υπάρχει πια. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να διατηρήσει τη λαϊκή εμπιστοσύνη που κέρδισε εκείνη την περίοδο. Η απόσυρση του ΣΥΡΙΖΑ όμως ως «μπαμπούλα» κατέδειξε τις μεγάλες αδυναμίες και τις ανεπάρκειες της ΝΔ, η οποία έδειχνε πιο αξιόπιστη λόγω της διαχειριστικής αδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Η χώρα βιώνει ακόμα τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης, που έφεραν πολλές αλλαγές στην ελληνική κοινωνία και άφησαν πίσω τους ένα αποδυναμωμένο πολιτικό σύστημα, με έναν μόνο μεγάλο παίκτη, ο οποίος χάνει ξανά δυνάμεις.
Το ερώτημα που καίει τώρα το ΠΑΣΟΚ είναι: Θα γυρίσουν πίσω οι ψηφοφόροι που το εγκατέλειψαν πριν από 12 χρόνια, τώρα που το οικοδόμημα του ΣΥΡΙΖΑ καταρρέει και η ισχύς της ΝΔ υποχωρεί; Η ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ δοκιμάζεται σκληρά και δεν φαίνεται να υπάρχει προοπτική, αλλά δεν αποκλείεται να δοκιμαστεί και του ΠΑΣΟΚ μετά την εκλογή νέου προέδρου.
Υπάρχει απόλυτη ρευστότητα αυτήν τη στιγμή και κανένας δεν γνωρίζει πώς θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ούτε και το ΠΑΣΟΚ, στο τέλος του Οκτωβρίου. Το βέβαιο είναι ότι οι πολιτικές εξελίξεις των δύο επόμενων μηνών σε αυτά τα δύο κόμματα θα επηρεάσουν τη διαμόρφωση του νέου πολιτικού σκηνικού.