Το φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ξεκινά με δύο δυνατούς καλεσμένους, τον Ρέιφ Φάινς και τη Ζιλιέτ Μπινός, που τιμώνται με τον Χρυσό Αλέξανδρο για την καριέρα τους, θα παραστούν στην ειδική προβολή του υπέροχου Άγγλου Ασθενή και θα παρουσιάσουν τη νέα τους συνεργασία ως Οδυσσέας και Πηνελόπη στην Επιστροφή του άλλου Παζολίνι, του Ουμπέρτο. Και κλείνει στις 10 Νοεμβρίου, με τον επίσης άλλο Οπενχάιμερ, τον Τζόσουα, του Act of Killing και του Look of Silence, και την πρώτη του απόπειρα στη μυθοπλασία με το εσχατολογικό μιούζικαλ The End, με την Τίλντα Σουίντον. Καλώς εχόντων, στη Θεσσαλονίκη θα βρίσκεται και ο Ματ Ντίλον με αφορμή την πολυσυζητημένη ταινία του Being Maria, την επώδυνη εμπειρία της Μαρία Σνάιντερ στα γυρίσματα του Τελευταίου Τανγκό στο Παρίσι. Πέρα από τους δύο αυτούς εντυπωσιακούς «βιβλιοστάτες» της διοργάνωσης, την αναδρομή στο μικρού και μεγάλου μήκους σύμπαν του Πάνου Κούτρα και την πανελλήνια πρεμιέρα του Μαρία του Πάμπλο Λαραΐν, αυτές είναι οι 15 επιλογές μας από τα ειδικά αφιερώματα και τις διεθνείς και ελληνικές συμμετοχές στα διάφορα τμήματα.
The Last Showgirl
της Τζία Κόπολα
(Ειδικές Προβολές)
Είναι πράγματι συγκινητικό να βλέπεις ένα από τα πιο διάσημα sex symbols των ’90s να απεγκλωβίζεται από τον ρόλο της αιώνιας bimbo και την παγίδα του male gaze, κουβαλώντας στις πλάτες του μια ιστορία χειραφέτησης και αποδοχής. Κοιτάζοντας πίσω από τη λάμψη και τα φώτα του Λας Βέγκας που δεν σβήνουν ποτέ, η νέα ταινία της Τζία Κόπολα δίνει στην Πάμελα Άντερσον τον ρόλο που έψαχνε μια ολόκληρη ζωή. Στο Last Showgirl υποδύεται μια χορεύτρια σε ένα σόου της πόλης που μετά από 30 ολόκληρα χρόνια στη σκηνή θα πρέπει να επανεφεύρει τη ζωή της. Με θαυμάσιες ερμηνείες από την Άντερσον, την Τζέιμι Λι Κέρτις και τον Ντέιβ Μπαουτίστα, η ταινία μιλά για το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σε μια βιομηχανία –και μια κοινωνία– που αποθεώνει τη νεότητα.
H Tζούλι μένει σιωπηλή
του Λεονάρντο βαν Ντάιλ
(Διεθνές Διαγωνιστικό)
Η σιωπή που γίνεται λαλίστατη, το φορτίο ενός τραύματος που δεν θα επουλωθεί ποτέ, η ανάγκη της εποχή μας να έρθουν στο φως τα σκοτάδια του παρελθόντος. Η ζωή της Τζούλι, του πλέον ελπιδοφόρου ταλέντου μιας κορυφαίας ακαδημίας τένις του Βελγίου, περιστρέφεται γύρω από το άθλημα στο οποίο έχει αφοσιωθεί από παιδί. Ωστόσο, η καθημερινότητα στις τάξεις του συλλόγου κλονίζεται από την είδηση της αυτοκτονίας μιας νεαρής αθλήτριας. Μόλις ο προπονητής της Τζούλι βρεθεί στο στόχαστρο των Αρχών και τεθεί εκτός ακαδημίας με συνοπτικές διαδικασίες, όλα τα μέλη του κλαμπ ενθαρρύνονται να βγουν μπροστά και να μιλήσουν. Όμως η Τζούλι μένει σιωπηλή... Το πλημμυρισμένο από εσωτερική ένταση ντεμπούτο του Λεονάρντο βαν Ντάιλ –αναμφίβολα ένα από τα πλέον αξιομνημόνευτα των φετινών Καννών– σκιαγραφεί την άφθαστη δυσκολία τού να σπάσει τη σιωπή του ένα άτομο που έχει πέσει θύμα κακοποίησης. Προικισμένο με τη λιτή ερμηνεία της τενίστριας Τέσα φαν ντερ Μπρουκ, έξοχα κινηματογραφημένο από τον Νικόλα Καρακατσάνη και αυθεντικά υποβλητικό, το Η Τζούλι μένει σιωπηλή είναι μια γροθιά στο στομάχι.
September Says
της Αριάν Λαμπέντ
(Διεθνές Διαγωνιστικό)
Οι δαιδαλώδεις διαδρομές της οικογενειακής συνθήκης σε ένα γυναικείο σκαληνό τρίγωνο ανισορροπίας, αμήχανης αγάπης και υπόκωφων εντάσεων. Η Αριάν Λαμπέντ υπογράφει το σενάριο και τη σκηνοθεσία της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας της, μιας κινηματογραφικής διασκευής του γοτθικού μυθιστορήματος Sisters της Ντέιζι Τζόνσον (της νεότερης υποψήφιας για το λογοτεχνικό βραβείο Man Booker). Χτίζοντας μια ατμόσφαιρα μυστηρίου που στοιχειώνει τον θεατή, η ταινία αφηγείται την ιστορία δύο δεμένων αδελφών που έχουν δημιουργήσει τον δικό τους κόσμο, ένα συναρπαστικό και σκοτεινό σύμπαν. Η συγκινητική και καθηλωτική εξερεύνηση της εφηβείας ζωντανεύει με τις ερμηνείες των πρωταγωνιστριών.
Ο Μοϊκανός
του Φρεντερίκ Φαρουτσί
(Meet the Neighbors+)
Μια ιστορία αντίστασης, αξιοπρέπειας και προσωπικής ηθικής με φόντο ένα από τα πιο sui generis νησιά σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Κορσική του υπερ-τουρισμού και της μαφίας των εργολάβων ένας βοσκός που διατηρεί το κοπάδι του σε προνομιακό σημείο, πάνω στη θάλασσα, δέχεται απειλές από τους μαφιόζους, αλλά αντιστέκεται. Όταν, σε μια αψιμαχία μ’ ένα πρωτοπαλίκαρο, ο βοσκός διαπράττει αμυνόμενος φόνο, οι μαφιόζοι και οι Αρχές εξαπολύουν ένα ανελέητο ανθρωποκυνηγητό απ’ άκρη σ’ άκρη του νησιού. Δεν είναι μόνο ότι ο Μοϊκανός είναι μια εντυπωσιακά καλοφτιαγμένη ταινία καταδίωξης αλλά είναι καμωμένη και με άκρα λιτότητα που ανανεώνει τον αρχετυπικό μύθο του «απλού ανθρώπου απέναντι στο διεφθαρμένο σύστημα».
Οικουμενική γλώσσα
του Μάθιου Ράνκιν
(>>Film Forward)
Μια ανορθόδοξη και τεθλασμένη κωμωδία που μας ταξιδεύει στην πιο αχαρτογράφητη περιοχή του σύμπαντος, την ανθρώπινη συνθήκη. Σε μια μυστηριώδη, αλλόκοτη περιοχή, κάπου ανάμεσα στην Τεχεράνη και στο Γουίνιπεγκ, οι ζωές διαφόρων χαρακτήρων διασταυρώνονται με παράξενους και απρόβλεπτους τρόπους. Οι μαθήτριες Νεγκίν και Ναζγκόλ ανακαλύπτουν χρήματα θαμμένα κάτω από τον πάγο και αποφασίζουν να τα κρατήσουν. Την ίδια στιγμή ο Μασούντ οδηγεί μια ομάδα τουριστών που μοιάζουν ολοένα και πιο μπερδεμένοι καθώς περιηγούνται στα αξιοθέατα του Γουίνιπεγκ. Χώρος, χρόνος και ταυτότητες περιπλέκονται, αλληλεπιδρούν και ενώνονται, δημιουργώντας μια σουρεαλιστική κωμωδία γεμάτη παρεξηγήσεις και αλλεπάλληλες ανατροπές.
Κόσμος
του Ζερμινάλ Ρο
(Ανοιχτοί Ορίζοντες)
Η σύγκλιση δύο διαφορετικών κοσμοθεωριών, μια αληθινή συνάντηση με την ετερότητα και την αποδοχή του Άλλου σε έναν εκθαμβωτικό ασπρόμαυρο καμβά. Σε ένα λησμονημένο χωριό του Γιουκατάν, η Λένα, μια 68χρονη χήρα, γνωρίζεται τυχαία με τον Λεόν, έναν 62χρονο Μάγια, φύλακα των μυστικών και των πνευμάτων της φύσης. Η ηλικιωμένη βρίσκει στο πρόσωπό του έναν απρόσμενο σύντροφο. Στη νέα του ταινία ο Ζερμινάλ Ρο, μία από τις πιο ξεχωριστές φωνές του ευρωπαϊκού κινηματογράφου της εποχής μας, παραδίδει μια φιλοσοφική ιστορία για το γήρας και τη φθορά του σώματος, πάνω απ’ όλα όμως για την αλληλεγγύη και τις μικρές χειρονομίες αγάπης που νοηματοδοτούν –και καταξιώνουν– την ύπαρξή μας. Πιστή στους αισθητικούς κώδικες που έχει αποκρυσταλλώσει στο έργο του, η ταινία του Ρο –ασπρόμαυρη, μ’ έναν τελετουργικό ρυθμό που ενσωματώνει το βραδύ πέρασμα του χρόνου στο γέρμα της ζωής– μιλά με ποίηση και γνήσια συγκίνηση για ό,τι ουσιαστικότερο μάς συνέχει: την αγάπη.
Μια φάλαινα
του Πάμπλο Ερνάντο
(Ανοιχτοί Ορίζοντες)
Μία από τις πιο ευρηματικές και αντισυμβατικές ταινίες του φετινού προγράμματος, που μας υπενθυμίζει ότι η πραγματικότητα και η αλήθεια δεν είναι τίποτα περισσότερο από κατασκευές του μυαλού. H Ίνγκριντ είναι μια πληρωμένη δολοφόνος με ένα ιδιαίτερο χάρισμα: χρησιμοποιεί το σκοτάδι για να περάσει σε ένα παράλληλο σύμπαν ώσπου να επανεμφανιστεί σε κάποιο άλλο μέρος στον αληθινό κόσμο. Αυτό της επιτρέπει να μπαινοβγαίνει στα σπίτια των θυμάτων της χωρίς να αφήνει πίσω κανένα αποδεικτικό στοιχείο, αλλά της στερεί κάτι από την ανθρώπινη υπόστασή της. Τη δύναμη αυτή την απέκτησε όταν ήταν ακόμα παιδί, όταν ένα βράδυ την άγγιξε ένα τέρας και τα μάτια της έγιναν μαύρα. Έκτοτε, κάθε φορά που επιστρέφει από το σκοτάδι, από το κεφάλι της εκκρίνεται μια παράξενη λευκή ουσία, την οποία συλλέγει και φυλάει πολύ προσεκτικά σε ένα μεταλλικό μπαούλο. Βυθιζόμαστε σε μια άβυσσο όπου τα όρια του ανθρώπινου και του μη ανθρώπινου είναι οριστικά δυσδιάκριτα.
Αναμνήσεις ενός σαλιγκαριού
του Άνταμ Έλιοτ
(Ανοιχτοί Ορίζοντες)
Μια ταινία που ξυπνά μέσα σου ή, έστω, ανανεώνει τη δύναμη και τη διάθεση για ζωή, αποπνέοντας ένα ασυναίσθητο κύμα ταύτισης και ενσυναίσθησης. Η Γκρέις Πάντελ είναι μια μοναχική, κοινωνικά απροσάρμοστη κοπέλα, με αδυναμία στη συλλογή διακοσμητικών σαλιγκαριών και βαθιά αγάπη για τα βιβλία. Σε νεαρή ηλικία, όταν χωρίστηκε από τον οξύθυμο δίδυμο αδερφό της, τον Γκίλμπερτ, βυθίστηκε στο άγχος και στη νευρικότητα. Από τον βραβευμένο με Όσκαρ σκηνοθέτη και δημιουργό animation Άνταμ Έλιοτ, η ταινία ξετυλίγει το μοναδικό εικαστικό όραμα ενός συγκινητικού, ειλικρινούς και ξεκαρδιστικού χρονικού της ζωής μιας γυναίκας που ανακτά την αυτοπεποίθησή της καθώς ανακαλύπτει μερικές αχτίδες φωτός στο χάος της καθημερινότητάς της.
Harvest
της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη
(Ειδικές προβολές)
Οι ταινίες της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη είναι, όπως πάντα, δοκίμια της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, μπολιασμένα με ένα απορρυθμιστικό χιούμορ. Στο Harvest, για μία ακόμη φορά, δεν χάνει τον στόχο της. Στη διάρκεια επτά παραισθησιογόνων ημερών, ένα ανώνυμο χωριό, σ’ έναν απροσδιόριστο χρόνο και τόπο, εξαφανίζεται. Στην κωμικοτραγική εκδοχή του γουέστερν της Τσαγγάρη, o Γουόλτερ Θερσκ –ένας αστός που έγινε αγρότης– και ο λόρδος Τσαρλς Κεντ, γαιοκτήμονας της περιοχής, είναι δυο παιδικοί φίλοι που προετοιμάζονται να αντιμετωπίσουν μια εισβολή από τον έξω κόσμο: την πληγή της νεωτερικότητας.
Quiet Life
του Αλέξανδρου Αβρανά
(Ειδικές Προβολές)
Το προσφυγικό δράμα που, όπως και η ταινία της Τσαγγάρη, έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας, δοσμένο μέσα από μια φρέσκια ματιά που αποφεύγει τον διδακτισμό και στηρίζεται σε ένα συναρπαστικό αλληγορικό εύρημα. Βρισκόμαστε στη Σουηδία το 2018 κι ένα μυστηριώδες σύνδρομο που πλήττει τα παιδιά προσφύγων προκαλεί έντονη ανησυχία στους γιατρούς και τους πολιτικούς. Ο Σεργκέι και η Νατάλια αναγκάζονται να δραπετεύσουν από τη χώρα τους μετά από μια επίθεση που παραλίγο να στοιχίσει στον Σεργκέι τη ζωή του. Όταν όμως η αίτησή τους για άσυλο απορρίπτεται, η μικρότερη κόρη τους, η Κάτια, καταρρέει και βυθίζεται σε ένα ανεξήγητο κώμα.
Όλα όσα φανταζόμαστε ως φως
της Πέιαλ Καπάντια
(Ειδικές Προβολές)
Πώς μπορούν να συνδυαστούν το working-class ντοκιμαντερίστικο ύφος με έναν υπερβατικό λυρισμό που μεταμορφώνει ανθρώπους, τοπία αλλά και τη δική μας αντίληψη των πραγμάτων; Το φως και οι λεπτές αποχρώσεις της καθημερινότητας της εργατικής τάξης στη Βομβάη εξετάζονται από κοντινή απόσταση και εξυμνούνται με ζεστασιά, ζωντάνια και ανθρωπιά από μια νεαρή Ινδή σκηνοθέτιδα, η οποία κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο στο φετινό Φεστιβάλ Καννών για το συναρπαστικό ντεμπούτο της στη μυθοπλασία. Εστιάζοντας σε δύο συγκατοίκους που δουλεύουν αμφότερες σε ένα νοσοκομείο της πόλης και σε μια συνάδελφό τους που μόλις βγήκε στη σύνταξη, η λεπταίσθητη αυτή ταινία στρέφεται σε πεζές στιγμές σύνδεσης και στενοχώριας, ελπίδας και ματαίωσης. Καθώς η ανάγλυφη κάμερα περιηγείται από το βουητό της μητρόπολης στη γαλήνη ενός παραθαλάσσιου θέρετρου, κάθε κάδρο ακτινοβολεί με έναν εκφραστικό, παράδοξα λυρικό νατουραλισμό, κάνοντας την ονειροπόληση εργαλείο αντίστασης και μεταμόρφωσης.
Οι ελληνικές ταινίες των τριών διαγωνιστικών τμημάτων
Μη χάσετε τις εννιά ελληνικές ταινίες που συμμετέχουν στα τρία διαγωνιστικά τμήματα. Στο Διεθνές Διαγωνιστικό βρίσκουμε τις ταινίες Αγαπούσε τα λουλούδια περισσότερο του Γιάννη Βεσλεμέ, Arcadia του Γιώργου Ζώη και Meat του Δημήτρη Νάκου. Το διαγωνιστικό τμήμα Meet the Neighbors+ περιλαμβάνει άλλες τρεις ελληνικές συμμετοχές, και πιο συγκεκριμένα το Κυνήγι του Χρήστου Πυθαρά, τη Ριβιέρα του Ορφέα Περετζή και το Killerwood του Χρήστου Μασσαλά. Τέλος, στο διαγωνιστικό τμήμα >>Film Forward θα προβληθούν το Κιούκα πριν το τέλος του καλοκαιριού του Κωστή Χαραμουντάνη, οι Μαλδίβες του Ντανιέλ Μπόλντα και το CAFÉ 404 του Αλέξανδρου Τσιλιφώνη.
Το διαγωνιστικό τμήμα Immersive και η καλλιτεχνική εγκατάσταση Intangible
Το διαγωνιστικό τμήμα Immersive του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης περιλαμβάνει οκτώ ταινίες που μας ταξιδεύουν από τις υδρορροές ενός καθεδρικού ναού μέχρι το λιμάνι του Πειραιά, μας αιχμαλωτίζουν σε μια διαμάχη μεταξύ αυτοκρατορικών δυνάμεων και πειρατών, ενώ παράλληλα μας επιτρέπουν να καθοδηγήσουμε πνεύματα γιαγιάδων στο στερνό τους ταξίδι. Η κλιματική αλλαγή και οι κίνδυνοι που εγκυμονεί, ο θάνατος και το επέκεινα, το καλλιτεχνικό έργο ως πεδίο αλληλεπίδρασης καθώς και η βαθιά επικοινωνιακή κρίση της εποχής μας είναι ορισμένες από τις θεματικές που κυριαρχούν στο φετινό πρόγραμμα.
Οι ταινίες θα προβάλλονται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο στο ισόγειο της Αποθήκης Γ (Λιμάνι Θεσσαλονίκης) για όλη τη διάρκεια του Φεστιβάλ (31/10-10/11/2024), με καθημερινό ωράριο λειτουργίας 13:00-21:00. Παράλληλα, στο πλαίσιο του τμήματος Immersive θα παρουσιαστεί, εκτός συναγωνισμού, η καλλιτεχνική εγκατάσταση «Intangible» του Δανού καλλιτέχνη και σχεδιαστή Καρλ Εμίλ Κάρλσεν στο Δυτικό Φυλάκιο Εισόδου της Πύλης 1 του Λιμανιού (31/10-10/11/2024, 13:00-21:00).
Η εικαστική έκθεση «We, the Monster» του 65ου ΦΚΘ
Δύο ανερχόμενοι Έλληνες εικαστικοί, η Μαλβίνα Παναγιωτίδη και ο Δαυίδ Σαμπεθάι, προσεγγίζουν με τα έργα τους τη θεματική που διατρέχει το μεγάλο αφιέρωμα του 65ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το Τέρας, ένα διαχρονικό σύμβολο από τις απαρχές της ανθρώπινης ύπαρξης, που λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης για κάθε μορφή τέχνης και πολιτισμού. Το φεστιβάλ ανέθεσε στους δύο δημιουργούς να φιλοτεχνήσουν έργα που βρίσκονται σε συνεχή διάλογο μεταξύ τους αλλά και με τις 22 ταινίες που θα προβληθούν στο αφιέρωμα «Εμείς, το Τέρας / We, the Monster», ανάμεσά τους αριστουργήματα που επέλεξε ο κορυφαίος προγραμματιστής φεστιβάλ, Κάρλο Σατριάν, όπως ο Άνθρωπος χωρίς πρόσωπο του Φρανζί, το Spirited Away του Μιγιαζάκι, ο Άνθρωπος ελέφαντας του Λιντς και το άγνωστο Arms - We’re Fascists των Μαντζίνι - Ντελ Φρα.
Διάρκεια: 1/11-24/11, Εγκαίνια: 2/11, 18:00. Εκθεσιακός χώρος: MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών. Τοποθεσία: Αποθήκη Β1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης. Ωράρια λειτουργίας: 1-10/11, 10:00-22:00 // 12-24/11/2024: Τρ., Τετ., Παρ.-Κυρ. 10:00-18:00, Πέμ. 12:00-20:00. Είσοδος ελεύθερη
Το αφιέρωμα στον Γέσπερ Γιουστ
To 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα φιλοξενήσει αφιέρωμα στον πολυσχιδή, ανατρεπτικό και πολυπράγμονα Δανό καλλιτέχνη Γέσπερ Γιουστ, ο οποίος αξιοποιεί την κινηματογραφική γλώσσα για να αντιμετωπίσει και να μεταμορφώσει τις στερεοτυπικές χολιγουντιανές κατασκευές της αρρενωπότητας και της θηλυκότητας, καθώς και τις προκαταλήψεις που σχετίζονται με την αναπαράσταση των μειονοτήτων και των ατόμων με αναπηρίες στην κυρίαρχη κουλτούρα. Στο πλαίσιο του αφιερώματος το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει 18 μικρού μήκους ταινίες του Γιουστ, ανάμεσα στις οποίες και η τελευταία του δημιουργία με τίτλο Interfears (2023) και πρωταγωνιστή τον Ματ Ντίλον, η οποία θα προβάλλεται με τη μορφή οπτικής εγκατάστασης στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1-Λιμάνι Θεσσαλονίκης).
Ωράρια λειτουργίας: 10:00-22:00 καθημερινά, όσο διαρκεί το φεστιβάλ. Ο Γιουστ θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει το έργο του σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου, στις 17:00, στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1, Λιμάνι Θεσσαλονίκης).
Το 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί από τις 31 Οκτωβρίου ως τις 10 Νοεμβρίου. Περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα των προβολών στο https://www.filmfestival.gr
