ΠΑΙΡΝΟΝΤΑΣ ΤΗ ΣΚΥΤΑΛΗ από τους millennials, η Gen Z είναι πια με διαφορά η πιο πολυσυζητημένη γενιά, αυτή για την οποία γράφονται δεκάδες άρθρα, σε μια προσπάθεια να γίνει κατανοητή, ενώ τα slang της, π.χ. brain rot ή demure, αναδεικνύονται «λέξεις της χρόνιας».
Όμως είναι λογικό. Η Gen Z δεν είναι μόνο η πολυπληθέστερη γενεαλογική ομάδα στον πλανήτη αλλά και η πρώτη που μεγάλωσε σε έναν πλήρως ψηφιακό και ολοένα μεταβαλλόμενο κόσμο.
Συνεπώς, το λεγόμενο χάσμα γενεών ενδέχεται να είναι μεγαλύτερο σε σχέση με τους zoomers, κάτι που γίνεται εμφανές στον εργασιακό χώρο, εκεί όπου άτομα διαφορετικών ηλικιών καλούνται να συνεργαστούν, κάποιες φορές υπό πίεση. Τι κάνει, λοιπόν, την Gen Z να διαφέρει τόσο έντονα από τις προηγούμενες γενιές και πώς αυτές οι ιδιομορφίες αναδιαμορφώνουν τα σύγχρονα workplaces;
Με πολύ απλούς όρους, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η Gen Z έχει διαφορετικές προτεραιότητες. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στη φετινή έρευνα της Deloitte, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 28.000 εργαζόμενοι από 44 χώρες. Στην ερώτηση αν θεωρούν ότι η δουλειά τους αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ταυτότητάς τους, μόνο το 36% των zoomers απάντησε θετικά σε σύγκριση με το 49% των millennials. Ευτυχώς, αμφότερες οι ομάδες δίνουν πάνω απ’ όλα περισσότερη σημασία στις διαπροσωπικές σχέσεις, την οικογένεια και τους φίλους. Αλλά, ενώ για τους millennials η επαγγελματική ζωή είναι με διαφορά δεύτερη στη λίστα των προτεραιοτήτων, οι zoomers δήλωσαν ότι της δίνουν περίπου την ίδια σημασία που δίνουν και στα χόμπι τους, π.χ. στο διάβασμα ή στη μουσική.
Στην ερώτηση αν θεωρούν ότι η δουλειά τους αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ταυτότητάς τους, μόνο το 36% των zoomers απάντησε θετικά.
Τεμπελιά ή work-life balance;
Τα παραπάνω ευρήματα ίσως επηρεάζονται από το γεγονός ότι τα μεγαλύτερα μέλη της Gen Z είναι 27 ετών, άρα βρίσκονται ακόμα στην αρχή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Ή δείχνουν ότι οι zoomers ψάχνουν μια ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής τους ζωής. Φυσικά, αυτό ισχύει για τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων, αλλά η Gen Z δεν το κρύβει καθόλου.
Αυτό φαίνεται από τη μεγάλη σημασία που δίνουν στην ύπαρξη επιλογής για εξ αποστάσεως εργασία και από το ότι στηρίζουν συντριπτικά την ιδέα της τετραήμερης εργασίας, όπως δείχνουν οι απαντήσεις τους στην έρευνα της Deloitte. Μάλιστα, αυτή η επιθυμία για ευελιξία έχει οδηγήσει σε αύξηση της δημοτικότητας των λιγότερο παραδοσιακών μοντέλων απασχόλησης, όπως οι δεύτερες, συμπληρωματικές δουλειές, που στο διαδίκτυο είναι γνωστές ως «side hustles».
Όμως αυτή η προσέγγιση ερμηνεύεται από κάποιους ως έλλειψη κινήτρου και ανεπαρκές επίπεδο επαγγελματισμού. Τουλάχιστον αυτοί ήταν οι δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους απολύθηκαν φέτος πτυχιούχοι της Gen Z, σύμφωνα με τις απαντήσεις 966 εταιρικών στελεχών σε πρόσφατη έρευνα του Intelligent.com.
Αλλά άσχετα από το αν οι εταιρείες βλέπουν θετικά τις πολιτικές work from home και τα ευέλικτα ωράρια, η αλήθεια είναι ότι πρέπει να προσαρμοστούν· και οι περισσότερες έτσι κινούνται, με τις ευέλικτες πολιτικές εργασίας να έχουν γίνει πλέον κοινός τόπος.
Φυσικά, αυτή την εξέλιξη επηρέασε πρωτίστως η πανδημία του κορωνοϊού, όπως επηρέασε και τις προτιμήσεις της Gen Z. Με λίγα λόγια, τα περισσότερα μέλη της δεν έχουν υπάρξει σε εργασιακό χώρο πριν από την πανδημία, έτσι θεωρούν δεδομένες τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στον απόηχό της.
Είναι η Gen Z woke ή είναι απλώς η γενιά της συμπερίληψης;
Όσον αφορά τα παράπονα ορισμένων μεγαλύτερων σε ηλικία συναδέλφων τους για τη συμπεριφορά τους, οι zoomers φαίνεται πως έχουν επίγνωση της κατάστασης. Σε μια μελέτη του Intelligent.com από τον περασμένο Νοέμβριο για την Gen Z, διαπιστώθηκε πως το 59% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι συνάδελφοί τους τούς θεωρούν «τεμπέληδες» και το 53% ότι τους λείπει ο «επαγγελματισμός».
Ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το 38% απάντησε πως οι συνάδελφοι τούς θεωρούν υπερβολικά «woke». Πράγματι, η Gen Z δίνει πολύ μεγαλύτερη σημασία στη συμπερίληψη και στην εξάλειψη των ανισοτήτων από οποιαδήποτε άλλη σύγχρονη γενιά. Αλλά, αντί απλώς να μιλούν για τα πιστεύω τους, οι zoomers απαιτούν από τις εταιρείες να αναλάβουν δράση. Αυτό αποτυπώνεται σε μια νέα έκθεση της ManpowerGroup, στην οποία το 56% των μελών της Gen Z δήλωσε ότι δεν θα δεχόταν μια θέση σε εταιρεία χωρίς ποικιλομορφία. Ακόμη, το 68% υποστήριξε ότι ο εργοδότης του δεν κάνει αρκετά για να δημιουργήσει ένα πιο ποικιλόμορφο εργασιακό περιβάλλον.
Εδώ και αρκετά χρόνια, ο corporate κόσμος δείχνει να έχει πάρει το μήνυμα. Πλέον, οι περισσότερες πολυεθνικές φροντίζουν να έχουν την εταιρική κοινωνική ευθύνη σε περίοπτη θέση στην ιστοσελίδα τους, γνωρίζοντας πόσο μεγάλη σημασία έχουν για τους νέους οι ενέργειες που προωθούν την εξάλειψη των ανισοτήτων. Μάλιστα, πολλές εταιρείες προχωρούν και σε καινοτόμες δράσεις και αλλαγές προκειμένου να «πολεμήσουν» χάσματα και ανισότητες εντός του οργανισμού τους.
Κάπως έτσι, οι εταιρικές καμπάνιες στήριξης της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας έχουν γίνει παράδοση κάθε Ιούνιο, παρά τις αντιδράσεις κάποιων. Γιατί, όσο δυνατά και να ακούγονται οι φωνές της οπισθοδρομικής μειοψηφίας, το εργατικό δυναμικό του μέλλοντος, οι millennials και οι zoomers, θέλουν οι εργοδότες τους να παίρνουν ξεκάθαρη στάση σε κοινωνικά ζητήματα. Οπότε, οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόζονται.
Η Gen Z έχει ψηφιακά skills αλλά και κάποια κενά
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημεία που δείχνουν πως και οι zoomers πρέπει να προσαρμοστούν και να εξελιχθούν περαιτέρω. Μπορεί η Gen Ζ να είναι η πρώτη πραγματικά πλήρως ψηφιακή γενιά, αλλά η στενή σχέση τους με την τεχνολογία έχει και αρνητικές συνέπειες.
Πέρα από τη μείωση του attention span, δηλαδή του διαστήματος κατά το οποίο κάποιος μπορεί να παραμείνει συγκεντρωμένος σε κάτι προτού αποσπαστεί η προσοχή του, οι zoomers αντιμετωπίζουν ένα ακόμη πρόβλημα λόγω της εξοικείωσής τους με τις κινητές συσκευές. Αρκετοί δεν κατέχουν βασικές γνώσεις των προγραμμάτων που καλούνται να χρησιμοποιήσουν στη δουλειά, έχοντας περάσει περισσότερη ώρα με ένα tablet ή ένα smartphone απ’ ό,τι δουλεύοντας σε υπολογιστή.
Σύμφωνα με μια περσινή μελέτη της Dell, το 37% των zoomers δήλωσε ότι η εκπαίδευσή τους δεν τους προετοίμασε επαρκώς για τις τεχνολογικές δεξιότητες που θα απαιτούσε η δουλειά τους. Ακόμη, το 44% δήλωσε ότι γνωρίζει πολύ βασικά πράγματα από Πληροφορική.
Μπορεί να ακούγεται παράδοξο, αλλά ο τρόπος με τον οποίο τα νέα άτομα περιηγούνται στο διαδίκτυο, κυρίως μέσω ενός smartphone, δεν τους δίνει τα απαραίτητα εφόδια για να εξοικειωθούν με τα υπολογιστικά εργαλεία που θα χρησιμοποιήσουν σε μια δουλειά γραφείου.
Βέβαια, εξακολουθούν να έχουν πλεονέκτημα στην εκμάθηση τεχνολογικών συστημάτων σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους, που έχουν μεγαλώσει, και θυμούνται, έναν κόσμο χωρίς το ίντερνετ. Αλλά αν θέλετε να συντάξετε, για παράδειγμα, ένα αναλυτικό έγγραφο Excel, μην υποθέσετε ότι ο 20χρονος συνάδελφός σας «το παίζει στα δάχτυλα».