Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Edward Hopper. Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, 23 Οκτωβρίου 1891, όταν ο Hopper ήταν 9 ετών. The Arthayer R. Sanborn Hopper Collection Trust.
2

Ο Πικάσο ολοκλήρωσε τις Δεσποινίδες της Αβινιόν ( 1907) στα 26 του, ο Νταλί την Εμμονή της Μνήμης (1931) στα 27 και ο Μιχαήλ Άγγελος αποκάλυψε τον Δαβίδ του όταν ήταν 29. Τρία αριστουργήματα που ολοκληρώθηκαν πριν οι  δημιουργοί τους γίνουν τριάντα ετών. Πώς αυτοί οι δημιουργοί ολοκλήρωσαν αυτά τα αριστουργήματα σε τόσο νεαρή ηλικία; Αν το ταλέντο είναι το πρώτο σκέλος της απάντησης, το γεγονός ότι όλοι τους ξεκίνησαν την ενασχόλησή τους με την τέχνη νωρίς είναι σίγουρα το δεύτερο. Παρουσιάζουμε επτά έργα σπουδαίων καλλιτεχνών που δημιούργησαν σε νεαρή ηλικία. 

Albrecht Dürer,

Αυτοπορτρέτο σε ηλικία 13 ετών, (1484)

 

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Albrecht Dürer, Αυτοπορτρέτο σε ηλικία 13 ετών, 1484. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.


Ο Dürer στα 28 του ζωγράφισε το πιο διάσημο αυτοπορτρέτο του -ένα έργο που παρουσιάζει τον καλλιτέχνη με πλούσιο γούνινο παλτό και με μακριά μαλλιά να κρέμονται χαλαρά γύρω από τους ώμους του. Το παραπάνω βέβαια αριστοτεχνικό πορτρέτο που ολοκλήρωσε όταν ήταν μόλις 13 χρονών, δεν είναι λιγότερο εντυπωσιακό. Έγινε την εποχή που άρχισε να εργάζεται ως μαθητευόμενος σε κατάστημα κοσμημάτων στη Νυρεμβέργη. Λίγο καιρό πριν είχε εγκαταλείψει την οικογενειακή επιχείρηση για να εκπαιδευτεί δίπλα στον καλλιτέχνη Michael Wolgemut, με τον οποίο έμαθε την τέχνη της ξυλογλυπτικής. Ο Dürer θα συνεχίσει το επαναστατικό έργο του και θα γίνει ο σημαντικότερος Γερμανός καλλιτέχνης της Αναγέννησης.

Paul Klee

Γυναίκα με ομπρέλα, (1883–5)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Παιδικό σχέδιο μιας κυρίας με ομπρέλα, (1883-1885) που έκανε μεταξύ 4 και 6 ετών ο Paul Klee. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.


Το 1902, έχοντας μόλις ολοκληρώσει τέσσερα χρόνια σπουδών τέχνης στη Ρώμη ο Klee ανακάλυψε καταχωνιασμένα παιδικά του σχέδια - μεταξύ αυτών και το σκίτσο της γυναίκας που κρατούσε μια ομπρέλα. Ο ίδιος περιέγραψε τα έργα αυτά -που δημιούργησε από τα τρία μέχρι τα δέκα του- ως «τα πιο σημαντικά που έχω κάνει μέχρι τώρα». Ο δάσκαλος του Bauhaus θα συνεχίσει να εκθειάζει τις αρετές της παιδικής τέχνης καθ 'όλη τη διάρκεια της καριέρας του φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να αντιγράψει σχέδια του γιου του και να τα ενσωματώσει σε ώριμους πίνακες του ώστε να αγγίξει την ακατέργαστη ποιότητα που τόσο βαθιά εκτιμούσε. 

Georgia O'Keeffe

Άτιτλο (Χέρι), (περ. 1902)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Georgia O’Keeffe, Άτιτλο (Χέρι), περ. 1902. Δωρεά του The Georgia O’Keeffe Foundation. Georgia O’Keeffe Museum. © Georgia O’Keeffe Museum.
 

Το 1901, η 14χρονη O'Keeffe εγκατέλειψε το ειδυλλιακό αγρόκτημα της οικογένειάς της για να φοιτήσει στη Sacred Heart Academy, ένα καθολικό οικοτροφείο στα περίχωρα του Μάντισον του Ουισκόνσιν. Την πρώτη μέρα στην Ακαδημία, οι μαθητές κλήθηκαν να σκιτσάρουν ένα γύψινο παιδικό χέρι. Ο δάσκαλος βρήκε την εκδοχή της O'Keeffe πολύ μικρή και έντονα σκιαγραφημένη, γεγονός που την στεναχώρησε ιδιαίτερα. Τους επόμενους μήνες, η νεαρή O'Keeffe εργάστηκε σκληρά για να βελτιωθεί. Ο δάσκαλός της όχι μόνο την επαινούσε για τις προσπάθειές της αλλά έγραφε το όνομά της πάνω τους και περήφανα τα κρεμούσε στους τοίχους της τάξης. «Ήταν σοκαριστικό να βλέπω το όνομά μου τόσο μεγάλο και μαύρο στα αχνά σχέδια μου», θυμόταν χρόνια αργότερα η ζωγράφος. «Δεν έμοιαζε να είναι το όνομά μου - ήταν κάποιου που βρισκόταν έξω από μένα.»

Pablo Picasso

The Picador, (1889–90)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Pablo Picasso, The Picador, 1890.Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Ο πρώτος δάσκαλος του Πικάσο ήταν ο πατέρας του, ο José Ruiz y Blasco, ο οποίος δίδασκε σχέδιο σε μια τοπική σχολή τέχνης. Βλέποντας τις δεξιότητες και τη βελτίωση του γιου του, ο Blasco συχνά του ζητούσε να προσθέσει τις τελευταίες πινελιές στους πίνακες του. Χωρίς ίχνος μετριοφροσύνης ο Πικάσο θα πει χρόνια αργότερα: «Ποτέ δεν έμοιαζα σαν παιδί. Όταν ήμουν 12 ετών ζωγράφιζα σαν τον Ραφαήλ.» Αν και τα σχέδια του από την εποχή εκείνη αποκαλύπτουν έναν ολοκληρωμένο ζωγράφο με εντυπωσιακή μυϊκή δύναμη, ο Picador - ο πρώτος του πίνακας που ολοκλήρωσε όταν ήταν οκτώ - έγινε πριν ο Picasso ξεκινήσει επίσημα τα μαθήματα τέχνης. Εκτός από την έμφυτη ιδιοφυΐα του αυτό το πρώιμο έργο σηματοδοτεί και την μανιώδη ενασχόλησή του με την ταυρομαχία και τις παγίδες της.

Salvador Dalí

Τοπίο κοντά στο Figueres, (1910–1914)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Salvador Dali, Τοπίο κοντά στο Figueres, 1910-1914. Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Το παραπάνω έργο είναι ο πρώτος πίνακας του Νταλί, που ζωγράφισε μεταξύ έξι και 10 ετών στο πίσω μέρος μιας κενής καρτ ποστάλ (κοιτώντας προσεκτικά διακρίνεται και ένα τυπωμένο σχέδιο μέσα από το λεπτά ζωγραφισμένο ουρανό και τα σύννεφα). Ο Νταλί μεγάλωσε στην μικρή ισπανική πόλη Figueres, κοντά στη Βαρκελώνη και σε πολλά από τα πρώτα του έργα απεικονίζει το γνώριμό του καταλανικό τοπίο. Εμπνευσμένος από τον Ramón Pichot, τον δάσκαλο και οικογενειακό φίλο, ο νεαρός Νταλί καλλιέργησε ιμπεριαλιστικό ύφος. Ο Pichot -επαγγελματίας καλλιτέχνης και φίλος του Πικάσο- έπεισε τον πατέρα του Νταλί να στείλει το γιο του σε σχολή τέχνης στη Μαδρίτη - βοηθώντας να ξεκινήσει τη σταδιοδρομία του μοναδικού, παγκοσμίου φήμης σουρεαλιστή.

Edward Hopper

Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, (1891)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Edward Hoppe. Ένα μικρό αγόρι, κοιτάει τη θάλασσα, 23 Οκτωβρίου 1891, όταν ο Hopper ήταν 9 ετών. The Arthayer R. Sanborn Hopper Collection Trust.

Ο Χόπερ, που γεννήθηκε σε μία μεσοαστική οικογένεια στο Nyack της Νέας Υόρκης ξεκίνησε να ζωγραφίζει στα πέντε του. Οι γονείς του ήταν πολύ ενθαρρυντικοί. Στα επτά του του πήραν δώρο έναν μαυροπίνακα ενώ στα δέκα του βιβλία με οδηγίες για σχέδιο και ζωγραφική. Ο ίδιος φαίνεται να είχε προβλέψει το μέλλον του και είχε γράψει στο κουτί με τις μπογιές του τη φράση "would-be artist".  Όπως και το νεαρό αγόρι του σκίτσου, ο Hopper πέρασε μεγάλο μέρος της νεανικής του ζωής κοντά στο νερό - το παιδικό του δωμάτιο έβλεπε στον ποταμό Hudson- και συχνά γυρόφερνε στις όχθες του με ένα μπλοκ στο χέρι για να καταγράψει την κατασκευή και συντήρηση των σκαφών που αγκυροβολούσαν εκεί.

Michelangelo Buonarroti

Το μαρτύριο του Αγίου Αντωνίου, (1487)

Να πώς ζωγράφιζαν οι μεγάλοι δάσκαλοι όταν ήταν παιδιά Facebook Twitter
Μιχαήλ Άγγελος,Το μαρτύριο του Αγίου Αντωνίου, (1487-88). Εικόνα από τη Wikimedia Commons.

Το ταλέντο του Μιχαήλ Άγγελου ήταν φανερό στα 12-13 του όπως φαίνεται και σ' αυτό το εξαιρετικό έργο. Οι πρώτοι βιογράφοι του υποστήριζαν ότι εκτός από μερικά σχέδια, το συγκεκριμένο έργο -που ανήκει σε μια σειρά που απεικονίζει πειρασμούς και δοκιμασίες που υπέστη ο Άγιος Αντώνιος κατά τη διάρκεια ενός προσκυνήματος στην έρημο - ήταν το πρώτο έργο που ζωγράφισε ο Ιταλός καλλιτέχνης. Παρόλο που πρόκειται για αντίγραφο ενός χαρακτικού του Γερμανού καλλιτέχνη, του 15ου αιώνα Martin Schongauer, ο Μιχαήλ Άγγελος άλλαξε ελαφρώς το πρωτότυπο ενσωματώνοντας τη κοιλάδα του ποταμού Άρνο στο παρασκήνιο.

Εικαστικά
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης διοργανώνει τη μεγαλύτερη έκθεση έργων του Μιχαήλ Άγγελου στην ιστορία του

Culture / Το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης διοργανώνει τη μεγαλύτερη έκθεση έργων του Μιχαήλ Άγγελου στην ιστορία του

Στην έκθεση θα παρουσιαστούν περισσότερα από 150 σχέδια, μαρμάρινα γλυπτά και άλλα έργα του σπουδαίου Ιταλού αρχιτέκτονα, γλύπτη και ζωγράφου
LIFO NEWSROOM
«Ας ζωγραφίζω κι ας ζω όπως θέλω»: Εντυπώσεις από την συναρπαστική έκθεση της Georgia O’Keeffe «Living Modern» στο Μπρούκλιν

Εικαστικά / «Ας ζωγραφίζω κι ας ζω όπως θέλω»: Εντυπώσεις από την συναρπαστική έκθεση της Georgia O’Keeffe «Living Modern» στο Μπρούκλιν

Η Σεβερίν Κελιδωνά διασχίζει τις χίπστερ γειτονιές του Μπρούκλιν για να επισκεφθεί μια έκθεση με πίνακες, ρούχα και προσωπικά αντικείμενα της θρυλικής ζωγράφου
ΣΕΒΕΡΙΝ ΚΕΛΙΔΩΝΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ
Η Κιμώνα τα μεσάνυχτα γίνεται γάτα

Εικαστικά / Όταν η Κιμώνα ήταν μικρή έκλεβε τους μαγνήτες του παππού της, του γλύπτη Takis

Η τοσοδούλα γκαλερί Red Carpet, με το τέλειο γκράφιτι στον τοίχο, ξεχωρίζει από μακριά στην οδό Σολωμού. Κόρη της εικαστικού Λυδίας Βενιέρη και εγγονή του γλύπτη Takis, η ιδιοκτήτριά της, η Κιμώνα, φιλοξενεί 7 καλλιτέχνες σε 15 τετραγωνικά. Όταν της μιλούν για τα Eξάρχεια τα μάτια της βγάζουν καρδούλες.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Άγγελος Μεργές: Οff season παραθεριστές με χρώματα που εκπέμπουν ηλεκτρισμένη ενέργεια

Εικαστικά / Παραθεριστές ή πρόσφυγες; Οι αινιγματικές φιγούρες του Άγγελου Μεργέ

Ο 36χρονος Έλληνας ζωγράφος, με έδρα τη Ζυρίχη, εκθέτει στην γκαλερί Καλφαγιάν έργα του με διφορούμενες –έντονα χρωματισμένες και ηλεκτρισμένες– ανθρώπινες φιγούρες σε off season παραλίες, που θυμίζουν ήρωες του Αντονιόνι.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Leigh Bowery: ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Nothing Days / Leigh Bowery: Ακόρεστη όρεξη για έρωτα και υψηλή τέχνη από την καλτ φιγούρα που σημάδεψε μια εποχή

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης που ο Boy George είχε χαρακτηρίσει ως «μοντέρνα τέχνη με πόδια» έζησε μια περιπετειώδη ζωή με εκατοντάδες συνευρέσεις στις τουαλέτες του Λονδίνου, δημιουργώντας ταυτόχρονα τέχνη με τα μοναδικά καλτ κοστούμια του που σημάδεψαν μια γενιά σχεδιαστών και εξακολουθούν να εμπνέουν.
M. HULOT
Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ