Η επίκληση στον Γκοντάρ
Εμπρός λοιπόν Ζαν-Λυκ, σαν μια τελευταία μάχη, σαν το πιο όμορφο γύρισμα, σαν ένα ποίημα απ' αυτά που ξέρεις να φτιάχνεις, με τη δική σου γλώσσα που όμως θα ηχεί μέσα μας: γάμα τα όλα. ZAD ΣΤΙΣ ΚΑΝΝΕΣ ΚΑΙ ΜΠΛΟΚΟ ΣΤΟ ΠΑΛΑΤΙ!
και η πλαστογραφία των θαυμαστών του
•
Απόψε προβάλλεται στις Κάννες η τελευταία ταινία του Γκοντάρ Το Βιβλίο εικόνων. Με την αφορμή αυτή, μια ομάδα επαγγελματιών του γαλλικού κινηματογράφου ζήτησε τον περασμένο Απρίλη από τον Γκοντάρ να ηγηθεί μιας νέας μάχης που να την σημαδέψει μία ύστατη ανατρεπτική χειρονομία, ένα ύστατο πυροτέχνημα κατά του θεσμού, και του όλου συστήματος που το θρέφει.
Αγαπητέ Ζαν-Λυκ,
Πριν 50 χρόνια, ο Μίλος Φόρμαν παρουσίαζε στις Κάννες την ταινία του "Φωτιά...Πυροσβέστες". Ως πράξη αλληλεγγύης με το κίνημα και την υπόθεση Λανγκλουά, απέσυρε την ταινία του από τον διαγωνισμό. Κι εσύ άδραξες την ευκαιρία για να σπείρεις τον πανικό σ' αυτό το φεστιβάλ και να υπενθυμίσεις πως η τέχνη θα έπρεπε να είναι στράτευση κι όχι θέαμα και βιομηχανία. Γινόσουν τότε η αιχμνή του δόρατος ενός πρωτοφανούς κινήματος κινηματογραφιστών. 'Ελεγες: Δεν υπάρχει ούτε μια ταινία που να δείχνει εργατικά ή φοιτητικά προβλήματα, έτσι όπως υπάρχουν σήμερα. Δεν υπάρχει καμία που να έχει γίνει από τον Φόρμαν, από μένα, από τον Πολάνσκι, τον Φρανσουά (Τρυφώ), δεν υπάρχει. 'Εχουμε καθυστερήσει.
Ωστόσο, σπάνια εσύ ήσουν ο αργοπορημένος. Και πιστεύουμε μάλιστα πως ήσουν ένας από τους λίγους που έθεσες στον εαυτό σου τις καλές ή τις κακές ερωτήσεις. Διέλυσες στα εξ ων συνετέθη ουκ ολίγους κώδικες του κινηματογράφου .... 'Εχεις καταπιαστεί με όλα, περνώντας από τη μυθοπλασία στο ντοκιμαντέρ, το βίντεο, την τηλεόραση, το κοινωνιολογικό, πολιτικό, φιλοσοφικό δοκίμιο, τη γραφή. 'Ηξερες να χειρίζεσαι επιδέξια τις λέξεις, τη γραμματική, αλλά και μεταξύ αυτονομίας κι επιχορηγήσεων, με ό, τι είναι ριζοσπαστικό και λαϊκό. Υπέγραψες ταινίες που θα μείνουν στην ιστορία, τόσο για την ποιησή τους, όσο και για την στρατευσή τους. Σήμερα, έχει καταντήσει πια σνομπισμός η αναφορά σε σένα.
Είναι ωστόσο αστείο να σε συναντάμε σε αγωνιστικές συναντήσεις με το Είναι και αλλού, ή σε ρομαντικές βραδιές με το Με κομμένη την ανάσα ή σε βαρετές βραδιές Tmtc [Toi Même Tu Sais, δηλαδή Εσύ ο 'Ιδιος Ξέρεις -σ.σ.]. Αυτός είναι όμως και ο πλούτος σου να ξέρεις να εναλλάσσεσαι και κυρίως να ξέρεις σε ποιούς μιλάς. Μας προτρέπεις να σκεπτόμαστε και να αναλύουμε μέσα σ' αυτήν την κοινωνία όπου όλα είναι μασημένα από τα πριν. Και να που τώρα εσένα, Ζαν-Λυκ, 50 χρόνια μετά, σε ξαναβρίσκουμε σ' αυτό το γαμημένο φεστιβάλ. 'Εβαλαν ένα φωτόγραμμα από τον Τρελό Πιερό στην αφίσα τους. Και την τελευταία σου ταινία Le livre d' image [το Βιβλίο εικόνων] την επέλεξαν για το επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα. Αυτό θα πει διασημότητα!
'Οταν βλέπουμε όσα συμβαίνουν σήμερα στη χώρα, απορούμε με τους υπεύθυνους του προγράμματος πόσο τους αρέσει να παίζουν με τη φωτιά και να καταγίνονται με κακόγουστα αστεία. Κι αν γίνονται πράγματα σ' αυτήν την επέτειο! Παραδέξου πως κολυμπάμε μέσα στον απόλυτο κυνισμό, so french!
Από παντού οι θεσμοί θέλουν να γιορτάσουν το Μάη του 68 ενώ από την άλλη στέλνουν τεθωρακισμένα στη Notre-Dame des Landes ή CRS [τα γαλλικά ΜΑΤ) για να διώξουν τους φοιτητές. Τους σιδηροδρομικούς τους δέρνουν, τις νοσοκόμες τις περιφρονούν, τους ηλικιωμένους τους εγκαταλείπουν. Είναι απλό, η Γαλλία έχει το μπλε χρώμα των CRS και το κόκκινο του αίματος. Μαρκέρ, ξύπνα, τρελάθηκαν!
Ξέρουμε πολύ καλά πως ανάμεσα σε δύο παιχνίδια τένις, η επικαιρότητα δεν σου έχει διαφύγει κι ότι παρακολουθείς με τη μεγαλύτερη προσοχή όσα συμβαίνουν.
Λοπόν, Ζαν-Λυκ, αυτή τη φορά θα ήταν βλακία να καθυστερήσεις. Επειδή είσαι και ο μόνος (δεν θα υπολογίσουμε τον Honoré ή τον Brizé, έτσι δεν είναι;). Είσαι ο τελευταίος, εσύ ο αθάνατος. Δεν πα νά είσαι 87 χρονών, είσαι ο τελευταίος των Μοϊκανών, ο τελευταίος των μαχητών, ο πανκ του γαλλικού κινηματογράφου.
Κι έπειτα έχεις και μια εκδίκηση να πάρεις. Δεν πα να έκανες τη Νουβέλ Βαγκ, το Μάη του 68, κλπ., ο γαλλικός κινηματογράφος εξακολουθεί να είναι το ίδιο κενός. Είναι αρτηριοσκληρωμένος, σαν να έχει καταργηθεί η λέξη πολιτική στις σχολές κινηματογράφου. Ακόμη χειρότερα, ο χώρος αστικοποιήθηκε και διαπιστώνουμε πως ανήκει πλέον στους έχοντες και στους γιούς των τάδε.
Εμείς κάνουμε όνειρα.
'Οτι έρχεσαι εσύ, με το κεφάλι ψηλά, 50 χρόνια μετά, ότι είσαι ακόμη εδώ για να τους τα πρίζεις, για να σε τρέμουν, κι εμάς να μας δονείς με τη στάση σου, τύπου δεν με νοιάζει τίποτα, τα κάνω όλα λίμπα.
Βουαλά, σου γράφουμε ίσα για να σου πούμε πως, αν είχες όρεξη να τα βροντήξεις σ' αυτήν τη σκατένια επέτειο, να πας στο μέτωπο, αν είχες ακόμη όρεξη να έστελνες στο διάολο αυτό το τιποτένιο αστικό κόσμο που ασχολείται με τον εαυτό του, αν σιχαινόσουν ακόμη τις Κάννες, κι αν ο αγώνας είχε ακόμη ένα νόημα για σένα, θα ήμασταν εδώ, μαζί σου, έτοιμοι να σε βοηθήσουμε σε μία απο τις τελευταίες σου μάχες.
Ο γαλλικός κινηματογράφος βρωμάει ναφταλίνη και αστικούρα, παρ' όλες τις εποποιίες σου. Το λοιπόν τίμα το και σπάσ' του τη μούρη. Οι ρωγμές είναι άπειρες, είτε είσαι μπροστά σε μια οθόνη, σ' ένα μέτωπο, απέναντι από τους CRS, σ' ένα σύννεφο από δακρυγόνα, στο μπλόκο μιας σχολής, ή στην κεφαλή μιας πορείας, είμαστε εδώ έτοιμοι να κλονίσουμε τον παλιό αυτόν κόσμο, όλοι μαζί.
Εμπρός λοιπόν Ζαν-Λυκ, σαν μια τελευταία μάχη, σαν το πιο όμορφο γύρισμα, σαν ένα ποίημα απ' αυτά που ξέρεις να φτιάχνεις, με τη δική σου γλώσσα που όμως θα ηχεί μέσα μας: γάμα τα όλα. ZAD ΣΤΙΣ ΚΑΝΝΕΣ ΚΑΙ ΜΠΛΟΚΟ ΣΤΟ ΠΑΛΑΤΙ!
Μια συλλογικότητα λυσσασμένων τεχνικών
Πηγή: Lundi matin
Μτφ. Σ.Σ.
Δυτικός 'Ανεμος: το πλαστό βίντεο με την -πραγματική- φωνή του Γκοντάρ πάνω από τα βίντεο της αστυνομίας, τους στόχους και τις εικόνες βίας και καταστροφής.
"Στις 10 Μαίου, το γαλλικό σάιτ lundimatin ανήγγειλε μία μικρού μήκους ταινία του Jean-Luc Godard που αφορούσε τη Zad της Notre Dame des Landes. 'Ενα πεντάλεπτο που χαιρέτησε ευρέως η κριτική (συμπεριλαμβανομένης και της Libération). Ο εκπρόσωπος Τύπου του σκηνοθέτη έσπευσε να δηλώσει πως επρόκειτο για πλαστό. Το σάιτ Médiapart διεξήγε τη δική του μικρή έρευνα, συμπεραίνοντας πως η ταινία "ήταν ένα συλλογικό έργο στο οποίο συνεργάστηκαν ένας στενός φίλος του μεγάλου βέλγου κινηματογραφιστή Boris Lehman και κάποιος από το Berry με ρωσικές καταβολές και έφεση στις απομιμήσεις".
Μήπως ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ αναφέρθηκε στην απομίμηση (ή τιμητική χειρονομία;) στη συνέντευξη Τύπου των 45 λεπτών; Η απάντηση είναι όχι. Καμία ερώτηση δεν του απευθύνθηκε πάνω σ' αυτό το θέμα. Ωστόσο, ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ αναφέρθηκε σύντομα στη ZAD. Ερωτηθείς για το Μάη του '68, κατέφυγε στις αναμνήσεις του. Αναφερόμενος στον Gilles Tautin (τον μαθητή που πνίγηκε στο Σηκουάνα το 1968), τον Pierre Overnay (τον νεαρό μαοϊκό εργάτη που πυροβολήθηκε θανάσιμα από έναν υπάλληλο της ασφάλειας της Renault στο εργοστάσιο της Boulogne-Billancourt το 1972), γλίστρησε προς το παρόν μιλώντας για τους "ζαντιστές". Το θέμα της ταινίας που επομένως δεν πραγματοποίησε."
liberation.fr/desintox
Το κείμενο που φέρεται να εκφωνεί ο Γκοντάρ (συρραφή στην πραγματικότητα από παλιές του ταινίες και δηλώσεις):
Παλιά υπήρχαν μόνο κινηματογραφιστές. Δεν μιλάγαμε για τεχνικούς. Méliès, Thalberg, Grémillon. Τα γυναικεία χέρια του σοβιετικού μοντάζ, όπως κι εκείνα των εργατριών της Rhodia έλεγαν την εξαίρεση παντού όπου ορθωνόταν ο κανόνας.
Vinci, Darty.
Σήμερα υπάρχει το βασίλειο των τεχνικών. Τεχνικοί μεγάλων σούπερμάρκετ, κινητής τηλεφωνίας, τεχνικοί των οπτικοακουστικών μέσων, της χωροφυλακής. Ο κινηματογράφος φώλιασε σε κάθε απόκρυφη γωνιά του καπιταλισμού. Η τεχνική υπερίσχυσε της χειρονομίας. Και το ανθρώπινο εγκατέλειψε το μάτι εκείνου που βλέπει.
Αυτοί που πιστεύουν στην τεχνική την θεωρούν αντικειμενική, ενώ αντικειμενικός είναι μόνο ο στόχος.
Στόχος της ασφάλειας, της επιτήρησης, του φόβου, του θανάτου.
Και ο θάνατος, για να μην έχει να φοβηθεί πολύ, αντικατέστησε την ίδια του τη σιωπή από έναν ήχο όχι πέρα από τον τάφο, αλλά πέρα από τη ζωή.
Ο λανθάνων ήχος της αγωνίας, αυτής του καπιταλισμού, της διαρκούς καταστροφής.
Η βιομηχανία και οι μηχανές της πάντα δημιουργούσαν τη δική τους μουσική. Εικόνες και ήχους που εκπέμπει η ζωή, που αναμεταδίδονται, σα να κλάπηκαν, από μια αγωνία και προορίζονται για τον θάνατο, τις δομές του θανάτου.
Και σ' αυτές τις δομές από μπετόν, ανθίζει πάντα στο διάκενο, εκεί όπου η υγρασία εισχωρεί ακόμη, το αγριόχορτο αυτό που το λένε επεκτατικό, ενώ μας προστατεύει απλά από την διάβρωση, και τότε προκύπτουν το Gourbi, το Far West, οι 100 Noms [αυτοσχέδιες παράγκες ή φάρμες στη ZAD της Notre-Dame des Landes - σ.σ.]
Αντιστροφή της πορείας, επιστροφή στη ζωή μέσα από το θάνατο, κατάργηση της αγωνίας.
Κατάργηση της αγωνίας.
Μτφ.Σ.Σ.
Το τρέιλερ του Βιβλίου εικόνων
