«Όταν ήμουν 15 ή 16 χρονών, ο αδερφός μου Ρίβερ γύρισε σπίτι από τη δουλειά με μια βιντεοκασέτα με τίτλο "Οργισμένο Είδωλο". Με έβαλε να καθίσω και να τη δω. Την επόμενη μέρα με ξύπνησε και με ανάγκασε να τη δω ξανά και μου είπε: "Θα αρχίσεις να παίζεις ξανά, αυτό θα κάνεις". Δεν το ζήτησε. Το απαίτησε. Και θα του χρωστάω πάντα, γιατί η υποκριτική μού χάρισε μια απίστευτη ζωή» δήλωσε πριν από λίγες μέρες ο κορυφαίος ηθοποιός Χοακίν Φίνιξ.
Όχι περισσότερο από πέντε χρόνια μετά, το 1993, συνέβη ένα γεγονός που έμελλε να σημαδέψει για πάντα τη ζωή του. Ένα φθινοπωρινό βράδυ του Οκτωβρίου, έξω από το κλαμπ «The Viper Room» στο Λος Άντζελες, το οποίο ανήκε στον Τζόνι Ντέπ, ο Ρίβερ Φίνιξ πεθαίνει από υπερβολική δόση ναρκωτικών μπροστά στα μάτια του αδερφού του Χοακίν. Η πρόωρη απώλεια του αδερφού του λειτούργησε καταλυτικά στην εντυπωσιακή του πορεία στην έβδομη τέχνη, αφού αποφάσισε να κάνει πράξη αυτό που του είχε ζητήσει ο Ρίβερ: να ασχοληθεί και να αφοσιωθεί στον χώρο της υποκριτικής.
Ο Χοακίν Φίνιξ γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1974 στο Σαν Χουάν του Πουέρτο Ρίκο, τέσσερα χρόνια μετά τον αδικοχαμένο αδελφό του Ρίβερ. Τα παιδιά της οικογένειας ήταν πέντε και κύριο χαρακτηριστικό τους τα παράξενα ονόματα: Ρίβερ (ποταμός), οι αδελφές του Σάμερ (καλοκαίρι), Ρέιν (βροχή) και Λίμπερτι (ελευθερία), ενώ ο ίδιος ο Χοακίν άλλαξε το όνομά του σε Λιφ (φτερό), αν και αργότερα επέστρεψε στο αρχικό του.
Αναμφίβολα, θεωρείται ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του. Αντισυμβατικός, απρόβλεπτος, αιρετικός και εκκεντρικός, καταφέρνει πάντοτε να μαγνητίζει κοινό και κριτικούς, παίζοντας σκοτεινούς, ανορθόδοξους και ανασφαλείς ήρωες.
Οι γονείς του ανήκαν στη θρησκευτική αίρεση «Παιδιά του Θεού» και ήταν χίπηδες. Τα πρώτα χρόνια της ζωής του ταξίδευαν όλοι μαζί, ζούσαν με ελάχιστα χρήματα, μάζευαν μέντα από φάρμες της περιοχής και μετακινούνταν με οτοστόπ. Όταν η οικογένεια εντάχθηκε στην αίρεση, το έκανε με αγαθές προθέσεις, αφού ακόμη προσέλκυε πλήθη, κηρύττοντας την αγάπη και τον λόγο του Θεού. Ωστόσο, στα τέλη της δεκαετίας του '70 η αίρεση άρχισε να αλλάζει χαρακτήρα. Ο ηγέτης της Ντέιβιντ Μπεργκ εισήγαγε νέες τακτικές για τον προσηλυτισμό μελών, όπως η προσφορά σεξουαλικών υπηρεσιών. Ο Μπεργκ υποστήριζε ότι οι γονείς έπρεπε να έχουν σεξουαλικές σχέσεις με τα παιδιά τους γιατί δεν υπήρχε κανείς άλλος που θα τους φερόταν με τέτοια τρυφερότητα και αγάπη, ενώ πίστευε ότι η σεξουαλική απόλαυση ήταν σταλμένη από τον Θεό. Όργια, σεξ και αιμομιξία ήταν όλα όσα στοίχειωσαν τα πρώτα χρόνια του σπουδαίου ηθοποιού, αν και ο ίδιος στάθηκε τυχερός σε σχέση με το αδερφό του Ρίβερ.
Έτσι, όταν οι γονείς του αντιλήφθηκαν τις διεστραμμένες προθέσεις της αίρεσης, απομακρύνθηκαν απ' αυτήν. Όταν ο Χοακίν ήταν τεσσάρων ετών έφυγαν από τη Βενεζουέλα, όπου διέμεναν, και μετακόμισαν στο Λος Άντζελες, ενώ παράλληλα άλλαξαν το επίθετό τους σε Φίνιξ, παραπέμποντας στο μυθικό πουλί που αναγεννιέται από τις στάχτες του. Ουσιαστικά, ήταν μια απόφαση που συμβόλιζε ένα νέο, ελπιδοφόρο ξεκίνημα.
Ο Χοακίν μεγάλωσε ως vegan ‒η διατροφή της οικογένειας ήταν αυστηρά χορτοφαγική‒, μια θέση που εξακολουθεί να πρεσβεύει ακόμη και σήμερα. Από πολύ νωρίς άρχισε να παίζει σε τηλεοπτικά διαφημιστικά και αργότερα ακολούθησαν μικροί ρόλοι σε τηλεταινίες, ενώ στη συνέχεια εξασφάλισε σημαντικούς δεύτερους ρόλους. Ο πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος ήταν στην ταινία «Russkies» το 1987, ενώ το 1989 συμπρωταγωνίστησε στην ταινία «Δεσμοί Στοργής» σε σκηνοθεσία Ρον Χάουαρντ.
Η παγκόσμια αναγνώριση θα έρθει το 2000, όταν ενσάρκωσε τον παράφρονα Ρωμαίο αυτοκράτορα Κόμμοδο στον «Μονομάχο» του Ρίντλεϊ Σκοτ, που κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Όλοι τότε εξεπλάγησαν με το πόσο πολύ είχε μυηθεί στη διαταραγμένη ψυχοσύνθεση του ρόλου του. Άλλη σημαντική στιγμή της καριέρας του ήταν το 2005, όταν υποδύθηκε τον τραγουδιστή Τζόνι Κας στη ταινία «Walk the line». Μάλιστα, κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων εθίστηκε στο αλκοόλ. Εισήχθη οικειοθελώς σε κλινική αποτοξίνωσης και αργότερα δήλωσε ότι «εθίστηκε στο αλκοόλ για να νιώθει καλά». Για την ερμηνεία του βραβεύτηκε με Χρυσή Σφαίρα και έλαβε υποψηφιότητα για Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου.
Λίγα χρόνια μετά επέστρεψε με την ταινία «The Master» του Πολ Τόμας Άντερσον, όπου συμπρωταγωνίστησε με τον εκπληκτικό Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν. Το φιλμ αναφέρεται στη σαϊεντολογία, και συγκεκριμένα στον ιδρυτή της Ρον Χάμπαρντ.
Ύστερα από έναν χρόνο πρωταγωνίστησε στην πρωτότυπη ρομαντική ταινία επιστημονικής φαντασίας «Δικός της» («Her»), η οποία εστιάζει σε έναν άνδρα που αναπτύσσει δεσμό με μια θηλυκή φωνή προερχόμενη από το λειτουργικό σύστημα υπολογιστή. Ο Φίνιξ ερμηνεύει τον Θίοντορ, έναν ιδιόμορφο και τρυφερό άντρα που ζει στο Λος Άντζελες και κερδίζει χρήματα γράφοντας συγκινητικές προσωπικές επιστολές για άλλους ανθρώπους. Πληγωμένος από τη λήξη μιας μακροχρόνιας σχέσης του, μπλέκει σε έναν παράδοξο έρωτα με ένα εξελιγμένο λειτουργικό σύστημα που φέρει το όνομα «Σαμάνθα».
Το 2014 ο Πολ Τόμας Άντερσον και ο Χοακίν Φίνιξ συνεργάζονται και πάλι στο «Έμφυτο Ελάττωμα» που στηρίζεται στο μυθιστόρημα του Τόμας Πίντσον, ενώ έναν χρόνο μετά συμμετέχει για πρώτη φορά σε φιλμ του Γούντι Άλεν, στον «Παράλογο Άνθρωπο». Ακολουθούν οι ερμηνείες του στις ταινίες «Δεν ήσουν ποτέ εδώ», «Αδελφοί Σίστερς» και «Μαρία Μαγδαληνή», όπου γνώρισε τη σημερινή του σύντροφο Ρούνεϊ Μάρα, για την οποία δήλωσε στο Φεστιβάλ του Τορόντο: «Kάπου εδώ είναι κι ένας δράκος. Θέλω να του κόψω τα φτερά, να τον τυλίξω σε μια κουβέρτα και να κοιμάμαι μαζί του για πάντα. Σε αγαπώ. Σε ευχαριστώ!».
Φέτος, τα φώτα της δημοσιότητας έχουν στραφεί και πάλι επάνω στον σπουδαίο ηθοποιό, που υποδύεται έναν διαφορετικό «Joker». Συγκεκριμένα, ενσαρκώνει μοναδικά τον Άρθουρ Φλεκ, τον αποτυχημένο και ψυχολογικά διαταραγμένο stand-up comedian που γίνεται ο αιώνιος εχθρός του Μπάτμαν στο σύμπαν της DC.
Ο Φίνιξ, σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για την ταινία, αποκάλυψε πως «άρχισε να τρελαίνεται» καθώς προετοιμαζόταν να παίξει τον ρόλο του διαβόητου κακού της Γκόθαμ Σίτι. Σε αυτό καθοριστικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι έπρεπε να χάσει αρκετά κιλά, πάνω από 23, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα. «Το πρώτο πράγμα ήταν η απώλεια βάρους, με αυτό ξεκίνησα. Απ' ό,τι αποδείχτηκε, αυτό επηρεάζει αρκετά την ψυχολογία σου. Αρχίζεις να τρελαίνεσαι καθώς χάνεις τόσα κιλά τόσο γρήγορα» ανέφερε.
Επίσης, παραδέχτηκε πως δεν ήθελε ο δικός του Τζόκερ να έχει ομοιότητες με τους αντίστοιχους του Τζακ Νίκολσον, του Χιθ Λέτζερ και του Τζάρεντ Λίτο και πως στόχευε σε κάτι πιο «μη αναγνωρίσιμο». «Ήθελα την ελευθερία να δημιουργήσω κάτι μη αναγνωρίσιμο. Πρόκειται για έναν φανταστικό χαρακτήρα και δεν ήθελα π.χ. κάποιος ψυχίατρος να μπορεί να αναγνωρίσει τι είδους άνθρωπος είναι. Σκεφτήκαμε μέχρι και τι φάρμακα θα μπορούσε να παίρνει και τι θέματα θα μπορούσε να έχει. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, κάθε μέρα νιώθαμε πως ανακαλύπταμε νέες πτυχές του χαρακτήρα και της προσωπικότητάς του, μέχρι και την τελευταία στιγμή».
Αναμφίβολα, θεωρείται ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του. Αντισυμβατικός, απρόβλεπτος, αιρετικός και εκκεντρικός, καταφέρνει πάντοτε να μαγνητίζει κοινό και κριτικούς, παίζοντας σκοτεινούς, ανορθόδοξους και ανασφαλείς ήρωες. Η παράδοξη οπτική του, ο περίπλοκος τρόπος θέασης των πραγμάτων και ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του πολλές φορές τον έχουν φέρει στο επίκεντρο συζητήσεων. Το πιο πρόσφατο συμβάν σημειώθηκε πριν από λίγες μέρες, όταν αποχώρησε από συνέντευξη Τύπου επειδή ενοχλήθηκε από ερώτηση Βρετανού δημοσιογράφου σχετικά με το αν ορισμένες σκηνές του «Joker» θα μπορούσαν να εμπνεύσουν πράξεις βίας στην πραγματικότητα.
Άλλωστε, δεν είναι η πρώτη φορά που ο διάσημος ηθοποιός απασχολεί με τη συμπεριφορά του τα media. Κάποια χρόνια πριν, καλεσμένος στην εκπομπή του Ντέιβιντ Λέτερμαν, είχε ανακοινώσει την απόφασή του να εγκαταλείψει την υποκριτική. Τότε, έχοντας μακριά μαλλιά, γενειάδα και φορώντας μαύρα γυαλιά, δήλωσε ότι εγκαταλείπει την ηθοποιία για να ξεκινήσει καριέρα στη ραπ μουσική. Όμως, αποδείχτηκε ότι αυτό δεν ήταν παρά ένα κόλπο που έκανε για χάρη του φίλου του και σκηνοθέτη Κέισι Άφλεκ. Έναν χρόνο μετά, παρουσιάστηκε στην ίδια εκπομπή, ξυρισμένος και κουρεμένος, υποστηρίζοντας δημόσια ότι όλα ήταν στημένα. Ζητώντας συγγνώμη από τον ίδιο τον Λέτερμαν, είπε: «Έχεις πάρει συνέντευξη από πάρα πολλούς ανθρώπους, γι' αυτό υπέθεσα ότι θα καταλάβαινες τη διαφορά ανάμεσα σε έναν χαρακτήρα και έναν πραγματικό άνθρωπο, παρ' όλα αυτά σου ζητώ συγγνώμη. Ελπίζω πραγματικά να μην σε προσέβαλα».
Έχοντας σίγουρη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ για την ερμηνεία του στο «Joker», που κέρδισε ήδη τον Χρυσό Λέοντα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας, ο ταλαντούχος ηθοποιός επιστρέφει δυναμικά. Παίζοντας τον ρόλο του μυστηριώδους κλόουν των δρόμων, εμπλουτίζει την προσωπική του κινηματογραφική συλλογή και αποδεικνύει για άλλη μία φορά γιατί παραμένει το πρότυπο του αντιστάρ ηθοποιού του Χόλιγουντ.
Δείτε το τρέιλερ του «Τζόκερ»
Info
Η ταινία «Joker» κυκλοφορεί στους κινηματογράφους την Πέμπτη 3 Οκτωβρίου (και σε preview screenings από Τετάρτη 2/10).