Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ μεταξύ λάμψης και σκιάς

Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ μεταξύ λάμψης και σκιάς Facebook Twitter
Στα γυρίσματα του πολεμικού δράματος «Sahara», 1943. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image
0

Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ντοκιμαντέρ (Bogart: Life Comes in Flashes) της Κάθριν Φέργκιουσον, η οποία είχε σκηνοθετήσει και το Nothing Compares για τη ζωή της Sinead O’ Connor, είναι ακριβής. Στα εκατό λεπτά που διαρκεί η ταινία, επιχειρεί να συμπυκνώσει την περιπετειώδη ζωή και την πολυκύμαντη καριέρα ενός μυθικού σταρ σε μια σειρά από «φλασιές» και σπαράγματα, με τη βοήθεια πλούσιου αρχειακού υλικού, τις ευλογίες των απογόνων του και τα λόγια του ίδιου του Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, όπως τα «ερμηνεύει» ο ηθοποιός Κέρι Σέιλ, χωρίς να επιχειρεί να μιμηθεί απολύτως την τόσο χαρακτηριστική φωνή του ανθρώπου που ταυτίστηκε όσο κανείς σχεδόν με τη νουάρ φιγούρα του μοναχικού, θυμόσοφου και μοιρολάτρη ιδιωτικού ντετέκτιβ.   

Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη ανήμερα των Χριστουγέννων του 1899, έγινε απροσδόκητα σταρ μετά τα σαράντα του, ύστερα από μακρά και εξαντλητική θητεία στη βιομηχανία του Χόλιγουντ, κυρίως ως «κακός» («κανείς άλλος ηθοποιός δεν είχε παίξει ποτέ σε τόσες πολλές ταινίες της συμφοράς όπως εγώ») και πέθανε στα 57 του στο Χόλιγουντ από καρκίνο στον οισοφάγο, ως αποτέλεσμα χρόνιας και ακραίας κατάχρησης νικοτίνης και αλκοόλ. «Δεν εμπιστεύομαι κανέναν μπάσταρδο που δεν πίνει», έλεγε ο ίδιος. «Οι άνθρωποι που δεν πίνουν φοβούνται απλά να αποκαλύψουν τον εαυτό τους».

O «Μπόγκι» έφυγε χωρίς πικρίες και παράπονα: «Μου αρέσουν οι άνθρωποι. Η θάλασσα. Τα σκάφη. Το σκάκι. Η πολιτική. Ένα ωραίο ποτό. Μια καλή γυναίκα. Τα παιδιά μου. Όλα αυτά τα είχα».

Ο πατέρας του ήταν μεγαλογιατρός στο Μανχάταν και η μητέρα του μια από τις πιο διάσημες εικονογράφους της εποχής της και συγχρόνως επιφανής σουφραζέτα και φεμινίστρια. Ο ίδιος υπήρξε «ευαίσθητο αλλά ατίθασο» παιδί και όταν οι γονείς του –οι οποίοι, όπως μαθαίνουμε, χρησιμοποιούσαν μορφίνη ή υποκατάστατά της για να απαλύνουν σωματικούς και συναισθηματικούς πόνους– του ξεκαθάρισαν κοφτά ότι θα πρέπει να τα βγάλει πέρα μόνος του, αν δεν σκέφτεται να κάνει κάποια σοβαρή δουλειά, εκείνος, που τόσο αγαπούσε τη θάλασσα και τα πλεούμενα, αποφάσισε να καταταγεί στο Πολεμικό Ναυτικό («έμοιαζε η ιδανική ευκαιρία να αξιοποιήσω τη λατρεία μου για το νερό») στα τελειώματα του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ακολούθως, θα βολόδερνε για κάποια χρόνια σε δεύτερους ρόλους στο Μπρόντγουεϊ, όπου γνώρισε και παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο, την καταξιωμένη στο σανίδι ηθοποιό Έλεν Μένκεν, ξεκινώντας ένα σχεδόν κωμικοτραγικό ιστορικό γάμων (πάντα με ηθοποιούς) μέχρι να καταλήξει στα 45 του με την 19χρονη Λορέν Μπακόλ, με την οποία έκανε δύο παιδιά και έζησε έντεκα γαλήνια (για τα δικά του «εκρηκτικά» κριτήρια) και ευτυχισμένα χρόνια, μέχρι το τέλος της ζωής του.  

Όπως σχολιάζεται στο ντοκιμαντέρ, από τον κάθε γάμο του επιζητούσε κάτι διαφορετικό (για τον εαυτό του). Μετά το διαζύγιό του από την Μένκεν, ξεκίνησε την πρώτη (αποτυχημένη) θητεία του στο Χόλιγουντ, όπου παντρεύτηκε τη Μέρι Φίλιπς, αναζητώντας ένα «απάγκιο» και μια σιγουριά σε μια περίοδο κατά την οποία ένιωθε ιδιαίτερα ανασφαλής, ευάλωτος και αποτυχημένος. Ούτε αυτός ο γάμος κράτησε, και αφού επέστρεψε για λίγο στη Νέα Υόρκη, αποφάσισε να δώσει μια ύστατη ευκαιρία στην κινηματογραφική του καριέρα, γυρνώντας πίσω στο Χόλιγουντ για μια τελευταία ζαριά.

Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ μεταξύ λάμψης και σκιάς Facebook Twitter
Με τη Λορέν Μπακόλ, 1945. Φωτ.: Getty Images/ Ideal Image

Η τρίτη του σύζυγος, η Μέιο Μετό, την οποία παντρεύτηκε το 1938, ήταν μια πολυτάλαντη ηθοποιός και μια ισχυρή αλλά και εκρηκτική, όπως και ο ίδιος, προσωπικότητα, και καθώς επιτέλους η καριέρα του άρχιζε να παίρνει μπρος, αποτέλεσαν μαζί εκτός οθόνης το φοβερό ντουέτο των «αντιμαχόμενων Μπόγκαρτ», με τα μεθύσια και τους ομηρικούς (και εξαιρετικά βίαιους συχνά) δημόσιους καυγάδες τους να αποκτούν επικές διαστάσεις ανάμεσα στο κινηματογραφικό σινάφι. Μέχρι και πυροβολισμούς είχαν ανταλλάξει, ενώ μια φορά η Μέιο τον κάρφωσε με ένα μαχαίρι στην πλάτη. «Είχαμε ένα μικροκαυγαδάκι για τα πολιτικά», ήταν η αντίδραση του Μπόγκαρτ στο περιστατικό. 

Ο γάμος τους έληξε οριστικά όταν εκείνος γνώρισε το 1944 την Μπακόλ στα γυρίσματα της ταινίας To Have and Have Not («Η σειρήνα της Μαρτινίκα»), για να δημιουργήσουν μαζί οικογένεια αλλά και ένα από τα πιο εμβληματικά ζεύγη του 20ού αιώνα, παρά τη διαφορά της ηλικίας. Το τέλος έφτασε μια δεκαετία και κάτι αργότερα μετά από μια πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο, αλλά όπως «ακούγεται» να λέει και ο ίδιος στο φινάλε αυτού του καλοφτιαγμένου και στυλάτου ντοκιμαντέρ, ο «Μπόγκι», που τρία χρόνια μετά τον θάνατό του αποθεώθηκε από τον χαρακτήρα του Μπελμοντό στο «Με κομμένη την ανάσα» του Γκοντάρ, έφυγε χωρίς πικρίες και παράπονα: «Μου αρέσουν οι άνθρωποι. Η θάλασσα. Τα σκάφη. Το σκάκι. Η πολιτική. Ένα ωραίο ποτό. Μια καλή γυναίκα. Τα παιδιά μου. Όλα αυτά τα είχα».

Bogart: Life Comes in Flashes - Official Trailer (2024)

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το θέμα με τον Καζαντζίδη

Daily / Το θέμα με τον Καζαντζίδη

Έχει προ πολλού περάσει στην περιοχή των συμβόλων, πάνω στα οποία προβάλλονται αμφίσημα και αντιφατικά πράγματα, σαν αυτά που εξέφραζε κατά καιρούς και ο ίδιος. Μουσικά όμως, είναι αδύνατον να τον αρνηθείς, όσο κι αν θα το ήθελες ίσως.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Daily / «Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Από τους Steely Dan, τους Toto και τον Kenny Loggins μέχρι τον Questlove, τον Thundercat και τον Mac De Marco, τo ντοκιμαντέρ του HBO συνδέει τις κουκίδες ενός φαινομένου που αποτελεί λιγότερο ένα μουσικό είδος και περισσότερο μια αίσθηση, μια ιδέα, ένα vibe.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Daily / Το αιώνιο μεγαλείο του Λεονάρντο ντα Βίντσι

Στο νέο ντοκιμαντέρ του σπουδαίου Αμερικανού κινηματογραφιστή Κεν Μπερνς ξετυλίγεται η ζωή και το έργο του ανθρώπου που εκτός από το μεγαλειώδες εικαστικό έργο του, πρόλαβε πριν από μισή χιλιετία να αντιληφθεί, να ανακαλύψει, να εφεύρει ή να προβλέψει τα πάντα σχεδόν, από τη βαρύτητα μέχρι τον κινηματογράφο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Daily / Beatles ’64: Πριν από εξήντα χρόνια, κάτι μαγικό κι ανεπανάληπτο

Βασισμένο σ’ ένα εκπληκτικό πρωτότυπο υλικό, αυτό το εξαίρετο ντοκιμαντέρ του Disney+ σε παραγωγή του Μάρτιν Σκορσέζε μάς μεταφέρει με μοναδικό τρόπο σ’ αυτό που βίωσαν τα μέλη του θρυλικού συγκροτήματος όταν πάτησαν για πρώτη φορά το πόδι τους σε μια Αμερική που έμοιαζε να τους έχει απόλυτη ανάγκη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας  

Daily / Η «παλιά, ωραία Αθήνα» της νεανικής ασφυξίας  

Περί της νοσταλγίας για «τα παλιά», με αφορμή τον θάνατο του ηθοποιού Θάνου Παπαδόπουλου που έπαιξε σε εκατοντάδες ταινίες αλλά θα μείνει αξέχαστος για την εμφάνισή του ως διαπομπευόμενος «τεντιμπόις» στην ταινία «Νόμος 4000».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που την στήριξαν;

Daily / Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που τη στήριξαν;

Στην Ελλάδα, πάντως, οι διασημότητες συχνά δεν κάνουν τον κόπο καν να δηλώσουν επίσημα την εκλογική στήριξή τους. Απλά, βάζουν υποψηφιότητα οι ίδιοι και οι ίδιες και εκλέγουν απευθείας τους εαυτούς τους σε θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Daily / Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Μια συντονισμένη απόπειρα να παρουσιαστούν οι φανατικοί οπαδοί της Μακάμπι ως αθώα θύματα ή και ήρωες ακόμα, παρά τις επιθέσεις και τις προκλήσεις στις οποίες προέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας τους εναντίον του Άγιαξ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ