H αναγέννηση των ελληνικών σειρών

Έτερος εγώ Facebook Twitter
Το κινηματογραφικό αστυνομικό θρίλερ «Έτερος Εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια μετέφερε τον σκοτεινό φουτουρισμό του στη συνδρομητική τηλεόραση – και, απ’ ό,τι φαίνεται, ετοιμάζεται να κάνει «διεθνή» καριέρα.
0



Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ έπληξε τα ΜΜΕ με τρόπο καθοριστικό. Μάλιστα η περιβόητη «φούσκα» τους άρχισε να σκάει και να δείχνει τα όριά της πολύ πριν από την έλευση της χρεοκοπίας του ελληνικού κράτους και των μνημονίων. Κάτι σαν προάγγελος, κάτι σαν μήνυμα στο μπουκάλι που παρελήφθη λίγο καιρό αργότερα απ’ όλη την ελληνική κοινωνία.

Ένα από τα κομμάτια της μιντιόσφαιρας που πληγώθηκε περισσότερο απ’ όλα υπήρξε η εγχώρια τηλεοπτική μυθοπλασία. Ουσιαστικά, οι παραγωγές ελληνικών σειρών συρρικνώθηκαν στο ελάχιστο από το 2010 και ύστερα, όπως και το ενδιαφέρον του τηλεοπτικού κοινού, που είτε πήγε προς τις τουρκικές εντυπωσιακές σαπουνόπερες (μεγαλύτερες ηλικίες) είτε αποκαλωδιώθηκε πλήρως από την τηλεοπτική οθόνη και μετοίκησε στον κόσμο του έννομου ή παράνομου streaming ξένων, αμερικανικών κυρίως, σειρών (κυρίως νεότερες ηλικίες). Η τηλεόραση, για χρόνια το κοινό κέντρο της οικιακής ενημέρωσης και διασκέδασης, σταδιακά μεταβλήθηκε σε εργονομικό ντεκόρ του σαλονιού ή, στην καλύτερη περίπτωση, μια ακόμη μηχανή πρόσβασης στο διαδίκτυο (smart TV).

Αυτό που φαίνεται να προκύπτει «τα χρόνια του κορωνοϊού» είναι ένα πολύ δυναμικό comeback των ελληνικών τηλεοπτικών σειρών, μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τη νέα εποχή της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας όχι με τα γνωστά και φθαρμένα υλικά του παρελθόντος αλλά κάνοντας τις αναγκαίες προσαρμογές ενός «παγκόσμιου παραδείγματος» στα ελληνικά δεδομένα.

Η ελληνική τηλεοπτική μυθοπλασία για σχεδόν είκοσι χρόνια (1989-2009) υπήρξε ο βασικός πόρος ψυχαγωγίας της ελληνικής κοινωνίας. Τα νούμερα τηλεθέασης που έπιασαν οι ελληνικές σειρές όλη αυτή την περίοδο δεν ήταν ανταγωνίσιμα από τις ξένες παραγωγές (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων και σίγουρα όχι πριν από την έλευση της νέας αμερικανικής τηλεόρασης «ποιότητας» από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και ύστερα). Το περιβόητο διακύβευμα της κρατικής τηλεόρασης της δεκαετίας του ’70 και του ’80 για τη δημιουργία εγχώριας τηλεοπτικής μυθοπλασίας έμελλε να πραγματωθεί από τη δεκαετία του ’90 και ύστερα, μέσα από τις αμέτρητες σειρές –κωμικές, δραματικές, σαπουνόπερες, αστυνομικές, επιθεωρησιακές– που τα ιδιωτικά κανάλια (κυρίως Mega και ANT1) πρόβαλλαν. Ακόμη κι αν διατυπώνονταν πολλές ενστάσεις για το «επίπεδο» αυτών των παραγωγών, το τηλεοπτικό κοινό αδιαφορούσε και τις καθιστούσε βασική του διασκέδαση, κεντρικό άξονα διαμόρφωσης προτύπων και «χαλαρωτικής» κατανόησης του κόσμου.

Ένα σοβαρότατο δείγμα της σημασίας που είχε η εγχώρια τηλεοπτική μυθοπλασία στο πρόσφατο παρελθόν είναι ότι όταν τα κανάλια, αδύναμα να παραγάγουν νέο περιεχόμενο λόγω της οικονομικής κρίσης, προέβαλλαν σε επανάληψη της παλιές τους σειρές, το κοινό τις παρακολουθούσε, καταγράφοντας σημαντικά ποσοστά τηλεθέασης και δημιουργώντας διάφορα διαδικτυακά φόρουμ νοσταλγίας. Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι στο πλαίσιο της μικρής ανάκαμψης που σημειώθηκε δειλά τα τελευταία χρόνια κάποιες δημοφιλείς σειρές του παρελθόντος αναβίωσαν («Καφέ της Χαράς», «Λόγω Τιμής»).

Δεν έχει εκτιμηθεί ακόμη σοβαρά το συμβολικό και φαντασιακό αποτύπωμα που έχει αφήσει η παρακολούθηση της τηλεοπτικής γενιάς των «Απαράδεκτων», της «Αναστασίας», της «Λάμψης», του «Τμήματος Ηθών», του «Και οι παντρεμένοι έχουν ψυχή», του «Παρά Πέντε» κ.λπ. Όμως σίγουρα είναι σημαντικό και πολύ πιο θετικό από το αντίστοιχο που άφησε η τηλεοπτική ενημέρωση την ίδια χρονική περίοδο.

Η περίοδος της πανδημίας σηματοδοτεί μια σταθερή τάση του κοινού να ψυχαγωγηθεί στο σπίτι του με τη νέα γενιά τηλεοπτικής μυθοπλασίας που παρέχουν οι παγκοσμιοποιημένες διαδικτυακές πλατφόρμες (βλ. Netflix). Ταυτόχρονα, όμως, σε αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία σημειώνεται αναπάντεχα μια αξιόλογη παραγωγή και προβολή ελληνικών σειρών. Τόσο η ιδιωτική τηλεόραση όσο και η ξεχασμένη –μέχρι πρότινος, σε ψυχαγωγικούς όρους– δημόσια (ERTFLIX) ξαναστρέφονται στη μυθοπλασία και μάλιστα σε ένα σημαντικό ποσοστό αυτή η επιστροφή δεν γίνεται με όρους παρελθόντος, αλλά παρόντος.

Μετά από περίπου μία δεκαετία που τα κανάλια κατάφερναν να προσελκύουν το κοινό κυρίως μέσα από τα διάφορα φορμά των ριάλιτι σόου, ξαφνικά επανέρχονται στη μυθοπλασία με ανανεωμένο σκηνοθετικό, θεματικό και δραματουργικό πλαίσιο. Δεν είναι μόνο το κινηματογραφικό αστυνομικό θρίλερ «Έτερος Εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια που μετέφερε τον σκοτεινό φουτουρισμό του στη συνδρομητική τηλεόραση – και, απ’ ό,τι φαίνεται, ετοιμάζεται να κάνει «διεθνή» καριέρα. Το είδος αστυνομικού μυστηρίου φαίνεται να υπηρετείται με ακόμη μεγαλύτερη δόση κοινωνικού ρεαλισμού και οικογενειακής και πολιτικής περιπλοκής από τη νέα σειρά του Mega «Σιωπηλός Δρόμος» του Βαρδή Μαρινάκη.

Η σειρά της ΕΡΤ «Τα καλύτερά μας χρόνια» της Όλγας Μαλέα δημιουργεί ήδη ένα νέο είδος ιστορικής κομεντί, εντελώς καινοτόμου για τα ελληνικά τηλεοπτικά πράγματα. Ακόμη όμως και οι δραματικές σειρές που φλερτάρουν με το είδος της σαπουνόπερας, όπως οι «Άγριες Μέλισσες» και η «Αγγελική», κινούνται σε ένα νέο υφολογικό πλαίσιο και αναδεικνύουν με μια διαφορετική αισθητική ζητήματα που αφορούν το φύλο ή τις σχέσεις εξουσίας σε μια παραδοσιακή ή σύγχρονη κοινωνία.

Η κάθε περίπτωση προφανώς χρήζει ειδικής μνείας και μελέτης, όμως αυτό που φαίνεται να προκύπτει «τα χρόνια του κορωνοϊού» είναι ένα πολύ δυναμικό comeback των ελληνικών τηλεοπτικών σειρών, μια προσπάθεια να ανταγωνιστούν τη νέα εποχή της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας όχι με τα γνωστά και φθαρμένα (παρότι αγαπημένα για το κοινό) υλικά του παρελθόντος αλλά κάνοντας τις αναγκαίες προσαρμογές ενός «παγκόσμιου παραδείγματος» (είτε αυτό λέγεται Netflix είτε HBO) στα ελληνικά δεδομένα. H επιλογή που φαίνεται επιτέλους να γίνεται και στην Ελλάδα (με περίπου είκοσι χρόνια καθυστέρηση) είναι η σύγκλιση τηλεοπτικής και κινηματογραφικής αφήγησης, η δραματουργική αποκαθήλωση της υστερίας, οι αντιφατικοί χαρακτήρες, η σεναριακή δομή με μια συνεκτική, εξελισσόμενη πλοκή. Το κατά πόσο αυτό θα έχει συνέχεια και θα εξελιχθεί σε κανόνα είναι ένα ερώτημα. Όμως για όλους όσοι αγάπησαν της ελληνικές σειρές στο παρελθόν (αλλά και για όσους αρέσκονται να τις μελετούν) φαίνεται να ανοίγει μια νέα εποχή. Και ίσως μια νέα ευκαιρία να ξανασυναντηθούμε μπροστά από τις οθόνες μας χωρίς «ενοχές».

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πώς δημιουργείται μια καλή αστυνομική σειρά στην Ελλάδα

Pulp Fiction / Πώς δημιουργείται μια καλή αστυνομική σειρά στην Ελλάδα

Ο πρωταγωνιστής της σειράς «Έτερος Εγώ - Κάθαρσις», Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, μιλά στον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο. Ο ταλαντούχος ηθοποιός υποδύεται ξανά τον καθηγητή Εγκληματολογίας Δημήτρη Λαΐνη στον νέο κύκλο επεισοδίων της σειράς. Πρόκειται για το δεύτερο μέρος της τηλεοπτικής ανθολογίας του «Έτερος Εγώ», σε παραγωγή COSMOTE TV και σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια, που βασίζεται στο ομώνυμο βραβευμένο αστυνομικό θρίλερ του 2016. Από τη Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου, το «Έτερος Εγώ – Κάθαρσις» θα προβάλλεται κάθε Δευτέρα στις 23.00 και στο COSMOTE SERIES HD.
Κάπως έτσι, ο Σωτήρης Τσαφούλιας άνοιξε τον δρόμο των ελληνικών παραγωγών προς το Netflix

Οι Αθηναίοι / Κάπως έτσι, ο Σωτήρης Τσαφούλιας άνοιξε τον δρόμο των ελληνικών παραγωγών προς το Netflix

O σεναριογράφος και σκηνοθέτης του «Έτερος Εγώ» μεγάλωσε στον Πειραιά, ζει στη Βάρκιζα και αν όλα πάνε καλά, θα γίνει ο πρώτος Έλληνας δημιουργός που θα σκηνοθετήσει για το Netflix.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Τηλεόραση / Μυρτώ Κοντοβά: «Είμαι σε μεγάλη κόντρα με την κουλτούρα της τηλεόρασης»

Γράφει, σκηνοθετεί, μοντάρει, ζει μέσα στο νέο της πρότζεκτ, τη σειρά «Σχεδόν Ενήλικες», που μόλις ξεκίνησε να προβάλλεται στο Mega: Η Μυρτώ Κοντοβά επέστρεψε στην τηλεόραση μιλώντας για την Αθήνα που γνωρίζει καλά, αυτήν τη φορά μέσα από μια ιστορία γεμάτη σασπένς.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Άγριες Μέλισσες: Πώς γυρίζεται μια επιτυχία

Τηλεόραση / Άγριες Μέλισσες: Πώς γυρίζεται μια επιτυχία

Η LiFO πέρασε μια μέρα στα ΚΑΠΑ Studios, όπου πραγματοποιούνται τα γυρίσματα του πιο επιτυχημένου ελληνικού σίριαλ της τελευταίας δεκαετίας, μίλησε με τους συντελεστές και αποκαλύπτει όλες τις εξελίξεις του δεύτερου κύκλου.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
«Τα καλύτερά μας χρόνια»: Ένα τηλεοπτικό μάθημα πολιτισμικής ιστορίας για τη χούντα

TV & Media / «Τα καλύτερά μας χρόνια»: Ένα τηλεοπτικό μάθημα πολιτισμικής ιστορίας για τη χούντα

Η εξαιρετική σειρά της ΕΡΤ, σε σκηνοθεσία της Όλγας Μαλέα, μοιάζει να έχει το θάρρος να ανατρέψει τα στερεότυπα περί εκείνης της πολύ αντιφατικής εποχής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ Π. ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Ρεπορτάζ / Οι παράνομες πισίνες των Κυκλάδων και το λιγοστό νερό που έχει απομείνει

Οι πισίνες, παράταιρες με το κυκλαδικό τοπίο και αρκετές από αυτές παράνομες, προκαλούν πια αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες, που τις βλέπουν να γεμίζουν ενώ η παρατεταμένη λειψυδρία φέρνει στις βρύσες τους βιομηχανικό, πανάκριβο νερό.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ο Ζίζεκ στα 75: «Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος»

Οπτική Γωνία / Ο Ζίζεκ στα 75: «Μην κοιτάς βαθιά μέσα σου, θα ανακαλύψεις μόνο σκατά»

«Είναι ηλίθιο και ταπεινωτικό να είσαι γέρος» δηλώνει σε συνέντευξή του στον Telegraph ο διάσημος Σλοβένος φιλόσοφος, ο οποίος πιστεύει επίσης ότι είμαστε πλέον πολύ κοντά σε ένα είδος «ήπιου φασισμού», όπως γράφει στο νέο βιβλίο του.
THE LIFO TEAM
Γιατί να μη λιντσάρουμε τους ανήλικους δράστες;

Explainer / Το ποινικό δίκαιο ανηλίκων και η δίψα του κοινού για λιντσάρισμα

Τις τελευταίες εβδομάδες, μετά την υπόθεση ξυλοδαρμού μιας ανήλικης στη Γλυφάδα, η συζήτηση για τη βία μεταξύ ανηλίκων έχει αναζωπυρωθεί, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση εξήγγειλε κάποια μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
ΑΝΤΩΝΗΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Βασιλική Σιούτη / Η Τουρκία απαιτεί, ο Σαμαράς πιέζει, η αντιπολίτευση κρατά χαμηλούς τόνους

Η κυβέρνηση επιθυμεί την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, αλλά δέχεται πιέσεις από την Άγκυρα, η οποία εγείρει διαρκώς νέες αξιώσεις, και από τους πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Κώστα Καραμανλή, που εκφράζουν επιφυλάξεις. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ηοw much is too much?

Οπτική Γωνία / Πόσες λεπτομέρειες αρκούν όταν μιλάμε για σεξουαλική κακοποίηση;

Πώς «καταναλώνουμε» τη σεξουαλική βία σε μια εποχή που ο οποιοσδήποτε μπορεί να μεταδώσει ζωντανά έναν βιασμό από ένα κινητό ή να τον κάνει upload στο youporn, και που το πορνό είναι παντού και πιο βίαιο από ποτέ;
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΡΙΒΟΛΗ
Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Διεθνή / Γιατί οι αμερικανικές εκλογές είναι οι πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών;

Τι θα σημάνει μια πιθανή νίκη του Τραμπ; Πώς το αποτέλεσμα θα επηρεάσει την Ελλάδα και τις σχέσεις μας με την Τουρκία; Μιλά στη LIFO ο δρ. Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Νέων Απειλών και κύριος ερευνητής ΕΛΙΑΜΕΠ, Τριαντάφυλλος Καρατράντος.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μόνη πλέον λύση η δημιουργία ενός διεθνικού ομοσπονδιακού κράτους Ισραηλινών και Παλαιστινίων»

Διεθνή / «Μόνη πλέον λύση η δημιουργία ενός διεθνικού ομοσπονδιακού κράτους Ισραηλινών και Παλαιστινίων»

Από τις πιο έγκυρες πηγές αναφορικά με τα τεκταινόμενα στη Μέση Ανατολή, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Πέτρος Παπακωνσταντίνου σχολιάζει όλες τις τελευταίες εξελίξεις στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά

Οπτική Γωνία / Από την άσκηση επιρροής στην επιθετική εξαγορά

Όταν πρόσωπα διεκδικούν την προσωπική τους λάμψη στη show biz, στις επιχειρήσεις και στην πολιτική (πηδώντας εύκολα από το ένα στο άλλο), η πολιτική βυθίζεται περισσότερο στην ανυποληψία και την ασημαντότητα.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το νέο δίπολο στη Βουλή και η ιδιαίτερη κατάσταση του ακέφαλου ΣΥΡΙΖΑ

Βασιλική Σιούτη / Το νέο δίπολο στη Βουλή και η ιδιαίτερη κατάσταση του ακέφαλου ΣΥΡΙΖΑ

Η πολιτική των «ήρεμων νερών» με την Τουρκία ταράζει τα νερά στη ΝΔ και ο Γιώργος Γεραπετρίτης δρα πυροσβεστικά στη φωτιά που άναψαν το ειδικό χωροταξικό του Θόδωρου Σκυλακάκη και η διάταξη για τις βραχονησίδες. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο παλιός Τσίπρας είναι ακόμα εδώ, χωρίς αυτοκριτική, αλλά πιο δεξιά

Βασιλική Σιούτη / Ο παλιός Τσίπρας είναι ακόμα εδώ, χωρίς αυτοκριτική, αλλά πιο δεξιά

Ένας Τσίπρας από τα παλιά εμφανίστηκε στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά χθες, στην εκδήλωση του ινστιτούτου του, με λίγο χαμηλότερους τόνους και αγωνία να ξαναγράψει την ιστορία του και να υπενθυμίσει ότι είναι εδώ.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ