«ΕΧΩ ΜΠΕΙ ΚΑΙ αντιγράφω σαν τρελός τα κείμενα του blog μου, γιατί νομίζω πως θα τα σβήσουν όλα» μου έγραψε o T. και μετά άρχισε να μου στέλνει παλιά του κείμενα με τίτλους όπως «ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007/itia itia: στον Τέλη για μπριζολάκια με κλαρίνο και ακορντεόν να βαράνε αλύπητα την “Ιτιά” ντάλα μεσημέρι». Άρχισα να ψάχνω αν όντως συμβαίνει κάτι με το Blogger. Τα πιο δημοφιλή αποτελέσματα στο Google ήταν «Υπάρχει ακόμα το Blogger;», «Δεν έχει κλείσει το μπλόγκσποτ;» ή «Η πλατφόρμα που ΑΚΟΜΑ χρησιμοποιούν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο». Το μόνο σχετικό που κατάφερα να βρω είναι πως η Google κατεβάζει πολλά παλιά blogger sites λόγω inactivity των συνδεδεμένων email. Κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς συμβαίνει.
Το Blogger λανσαρίστηκε το 2003 αλλά τα πρώτα ελληνικά blog ξεκίνησαν το 2005. Να ήμασταν διακόσιοι; Τριακόσιοι; Η πλατφόρμα είχε καμιά εικοσαριά interfaces που χρησιμοποιούσαμε με παραλλαγές στα χρώματα και τη γραμματοσειρά. Όλοι μας γράφαμε με ψευδώνυμο (με εξαίρεση τους ήδη γνωστούς Νίκο Ξυδάκη και Νίκο Δήμου, που έγραφαν με ονοματεπώνυμο) κείμενα που θύμιζαν στην καλύτερη opinion, στη χειρότερη εφηβικό ημερολόγιο. Κάποιοι ελάχιστοι στην αρχή, μετά περισσότεροι, έγραφαν για ποπ κουλτούρα, μουσική, πολιτική ή σινεμά. Το μέσο βασιζόταν σχεδόν αποκλειστικά στο κείμενο. Το tumblr ήταν ακόμα μακριά – βγήκε στην αγορά το 2007.
Με το που γύρισα στην Αθήνα κι άρχισα να δουλεύω στη LiFO (μια δουλειά που βρήκα χάρη στο blog μου), μαζεύτηκα και σταμάτησα να γράφω παραληρηματικές εξομολογήσεις. Tα πρώτα χρόνια της LiFO σχεδόν όλοι μας είχαμε έρθει από κάποιο blog, χάρη στον Στάθη που ήταν ίσως ο μόνος που κατάλαβε τη δυναμική τους.
Κλέβαμε φωτό από το Google ή στην καλύτερη τις βγάζαμε μόνοι μας με αναλογική κάμερα. Βάζαμε buttons που έλεγαν «μην πατήσεις εδώ» και οδηγούσαν σε κάποιο κουλό κλαμπ ποίησης, και υπαινικτικά labels στα κείμενα για να δείξουμε πόσο ψαγμένοι είμαστε («this isn’t chocolate boxes and roses»). Το email μου ήταν [email protected], από την αγαπημένη μου ιστορία του Φ. Σκοτ Φιτζέραλντ. Σήμερα αυτό θα λεγόταν λογοτεχνικό φλεξάρισμα, νομίζω τότε λεγόταν «δήθεν».
Μιλάω στον πρώτο πληθυντικό, αλλά στην πραγματικότητα έγραψα ελάχιστα στο blog μου – μόλις 19 κείμενα χωρίς σημεία στίξης σε 2 χρόνια, κάποια στα αγγλικά για το αναμφισβήτητα πολυπληθές διεθνές κοινό μου. Όταν ξεκίνησα, ζούσα στην Αγγλία και είχα την ψευδαίσθηση ότι γράφω κείμενα, πατάω «publish» και τα στέλνω στο πουθενά, σαν μια σαΐτα στο σκοτάδι. Με το που γύρισα στην Αθήνα κι άρχισα να δουλεύω στη LiFO (μια δουλειά που βρήκα χάρη στο blog μου), μαζεύτηκα και σταμάτησα να γράφω παραληρηματικές εξομολογήσεις. Tα πρώτα χρόνια της LiFO σχεδόν όλοι μας είχαμε έρθει από κάποιο blog, χάρη στον Στάθη που ήταν ίσως ο μόνος που κατάλαβε τη δυναμική τους.
Την ίδια ώρα η ελληνική «μπλογκόσφαιρα» (τι λέξη!) απογειωνόταν. Οι bloggers οργανώθηκαν, έκαναν πάρτι, παρέες, κάποιοι ερωτεύτηκαν, κάποιοι τσακώθηκαν. Τα πρώτα διάσημα blog, το enteka του Άρη Δημοκίδη, o old boy, o m. hulot, η Ψιλικατζού (αυτούς θυμάμαι τώρα, υπήρχαν πολλοί ακόμα και πολλά από τα παλιά blog είναι πλέον ιδιωτικά) απέκτησαν το δικό τους κοινό, έγραψαν σε site, εφημερίδες και περιοδικά, κάποιοι έβγαλαν βιβλία ή έγιναν δημοσιογράφοι. Στην αρχή τα παραδοσιακά μέσα, που είχαν ήδη πάρει την κατιούσα αλλά δεν το γνώριζαν ακόμα, αντιμετώπιζαν τα blog μάλλον αφ’ υψηλού. Κείμενα με τίτλο «Πώς μοιάζει η ελληνική μπλογκόσφαιρα;» και προτάσεις όπως «μια περιήγηση στα ελληνικά blog μας δείχνει πως ο μπαξές… έχει απ’ όλα» φιγουράριζαν στα ένθετα των κυριακάτικων εφημερίδων. Όλο αυτό ήταν προσωρινό – από τα blog βγήκε μια ολόκληρη γενιά νέων γραφιάδων, αλλά και νέων δημιουργών γενικότερα. Όχι μόνο αυτό, αλλά η γραφή των blog, συνήθως σε πρώτο πρόσωπο και με εξομολογητική διάθεση, «πέρασε» πια και στα παραδοσιακά media, που είχαν μέχρι τότε έναν πολύ πιο τυπικό τρόπο γραφής.
Στην επόμενη πενταετία, έως και το 2010, τα blog έγιναν πλέον «επαγγελματικά» – με συγκεκριμένες θεματικές, μόδα (ποιος θυμάται τις fashion bloggers;), ομορφιά, ταξίδια, πολιτική. Το Blogspot έχασε οριστικά τη μάχη της δημοφιλίας, καθώς το Wordpress άρχισε να κερδίζει (δικαίως μάλλον) έδαφος. Η ανωνυμία των blog σταμάτησε να είναι απελευθερωτική ή αθώα. Σε μια χώρα με εξαιρετικά χαμηλά δημοσιογραφικά στάνταρ, στο χάος του ελληνικού ίντερνετ προστέθηκαν διάφορα συκοφαντικά, ανυπόγραφα blog. Η στυγνή δολοφονία του Σωκράτη Γκιόλια, ιδιοκτήτη(;), υπεύθυνου(;), συνιδρυτή (ποτέ δεν έγινε πλήρως γνωστό) του «αποκαλυπτικού» blog troktiko στις 19 Ιουλίου του 2010 ήταν σίγουρα η στιγμή ενηλικίωσης του ελληνικού Blogspot.
Τα social media μέχρι τότε ήταν κάτι σαν επέκταση των media brands ή και των blogs – τα χρησιμοποιούσαν όλοι για να διαφημίσουν το περιεχόμενό τους. Από ένα σημείο και μετά (ίσως γύρω στο 2015;), το content στα social ήταν πια σημαντικό από μόνο του. Τα blog έγιναν κάπως βαρετoύτσικα, κατάλοιπα του παρελθόντος, κάτι σαν ψηφιακά μουσεία.
Διαβάζοντας παλιά κείμενα της πρώτης εποχής των blog, τρία πράγματα μου κάνουν εντύπωση. Το πρώτο είναι το πόσο απόλυτοι ή βέβαιοι ήμασταν για τα πάντα. Έγραφα διάφορα τσιτάτα που τα θεωρούσα πολύ σημαντικά με όλη τη σοφία των 20 χρόνων μου, όπως «Αργά ή γρήγορα όλες οι σχέσεις σκοντάφτουν στο εξής ερώτημα: αλλάζουν οι άνθρωποι; Η απάντηση είναι ένα μεγαλοπρεπές “όχι”. Προσπαθούν όμως”». Το δεύτερο είναι πως δεν υπήρχε πουθενά η έννοια του political correctness – σε ένα κείμενο ο Τ. περιέγραφε κάποιον ως «μελαχρινό μπόγο», εγώ έγραφα για έναν τραγουδιστή ότι «έχει μια κακομοιριά σχεδόν γενετική». «Τα κείμενά μου είναι η αποθέωση του incorrect. Σήμερα θα με έβριζαν όλοι», μου έγραψε ο Τ. Η μεγαλύτερή μου έκπληξη όμως δεν ήταν τα κείμενα αλλά τα σχόλια. Δεν έψαξα ποτέ να γίνω φίλη με κάποιον μέσω των blog, ίσα-ίσα ήταν κάτι που το κορόιδευα, κι όμως, τώρα, δεκαοχτώ χρόνια μετά, ο Ηλίας, η Κατερίνα, ο Δημήτρης και η Εβίτα είναι ακόμα φίλοι μου. Να και κάτι που δεν περίμενα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.