Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία

Όταν τα «φρικιά» αποτυπώνουν με ειλικρίνεια τη γυναικεία εμπειρία Facebook Twitter
«Ξέραμε ότι ήμασταν κάτι νέο»: Η Viv Albertine στη σκηνή με τους Slits, Alexandra Palace, 1980.
0



ΤΑ ’70s ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΚΑΛΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
 για τις γυναίκες στις τέχνες. Καμία περίοδος δεν είναι, αλλά τότε το πράγμα ήταν επικίνδυνο, ειδικά αν ήσουν γυναίκα σε πανκ συγκρότημα. Μια κοπέλα ντυμένη αλλοπρόσαλλα τραβούσε τα βλέμματα. Και σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της μουσικού Viv Albertine, έπρεπε να είσαι έτοιμη να μαχαιρωθείς, ή να τρέξεις, ή απλώς να εξηγήσεις ότι τα μαλλιά σου μπορεί να θέλεις να πετάνε, όχι δεν έπαθες ηλεκτροσόκ. Η Viv Albertine έκανε πριν από χρόνια αυτό που τώρα κάνουν πολλοί. Αμφισβητούσε τις κυρίαρχες αντιλήψεις για το ποια εμφάνιση είναι όντως αποδεκτή, είχε τη δική της γνώμη για το τι «πρέπει» να φοράει μια κοπέλα, βαριόταν τους κανονικούς και άλλο δεν ήθελε απ’ το να παίζει μουσική σε συγκρότημα ντυμένη στο στυλ της. Φυσικά, τα συγκροτήματα γύρω της ήταν ομάδες αγοριών (τα οποία τουλάχιστον είχαν τη φρονιμάδα να ντύνονται ανδρόγυνα ή κάπως διαφορετικά από τον μέσο Βρετανό υπάλληλο τράπεζας).

Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Η αυτοβιογραφία της Viv Albertine, clothes clothes clothes, music music music, boys boys boys είναι ό,τι πιο ωραίο διάβασα πρόσφατα (διευκρίνιση: δεν ακούω αυτήν τη μουσική, την απόλαυσα για τον απλό λόγο ότι η Albertine ξέρει να λέει ιστορίες). Όπως θα περίμενε κανείς από μια συγγραφέα που δεν φοβάται να διαλέξει τόσο μεγάλο τίτλο για το βιβλίο της, το έργο είναι ειλικρινές. Η Albertine μιλάει για το υπερβολικά αδύνατο σώμα της, την κακή υγεία της, τα ναρκωτικά και την απόρριψη. Περιγράφει πώς είναι όταν ρίχνεσαι με τα μούτρα στην κιθάρα / στους στίχους / στο αερόμπικ / στο τρέξιμο ή στις χειροτεχνίες, προκειμένου να βρεις τι θες να εκφράσεις. Αλλά κυρίως φωτίζει όψεις της ζωής των γυναικών που συχνά μένουν στη σκιά ή κάποιος πιο φοβιτσιάρης άνθρωπος δεν θα τις θεωρούσε υλικό για μπεστ-σέλερ. Την αφήγηση των χρόνων της ξέφρενης νεότητας σε αδιανόητες συναυλίες στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη ακολουθεί η αφήγηση μιας έκτρωσης, πολλών γυναικολογικών παρεμβάσεων, προκειμένου να αποκτήσει παιδί, ενός δύσκολου καρκίνου και διάφορων περιστατικών κακοποίησης. Όλα αυτά χωρίς μελοδραματισμούς και χωρίς μισόλογα: ένιωθε συχνά τόσο αποσυνδεδεμένη απ’ το ταλαιπωρημένο σώμα της, που το έβλεπε από ψηλά, σαν κάτι ξένο που αιμορραγεί. Ένιωσε ευάλωτη, ανεπαρκής και λίγη μετά από τόσα αγγίγματα γιατρών και περιστασιακών εραστών, ενώ αμφέβαλλε διαρκώς για τον εαυτό της και την ικανότητά της να γράψει μουσική ή κάτι αξιόλογο μετά τη διάλυση του συγκροτήματος Slits, όπου συμμετείχε ως ιδρυτικό μέλος. Τα καταφέρνει πάντα μια χαρά και επιβιώνει, για να αφηγηθεί. 

albertine

H Albertine είναι και η πανκ 23χρονη που κοιμάται σε καταλήψεις, γράφει μουσική και επιτίθεται με τις λέξεις της σε ό,τι την εξοργίζει, αλλά και η σέξι μεσήλικη που μετακομίζει σε άνετο, μεσοαστικό σπίτι πλάι στη θάλασσα, κάνει παιδί, χημειοθεραπείες, ιατρικές εξετάσεις και μοιράζει τη μέρα της μεταξύ φρουτόκρεμας και συναντήσεων με άλλες μαμάδες που πίνουν αυστηρά μόνο τσάι. Μιλάει για τις ενοχές που νιώθει όταν αρρωσταίνει (θ’ αφήσει μόνη της την κόρη της;) και αποκαλύπτει πόσο δύσκολο είναι να παίζεις όρθια κιθάρα μπροστά στο πλήθος μετά από επαγγελματικές απογοητεύσεις και χρόνια αφιερωμένα στο παιδί σου και στις θεραπείες. Διαβάζοντας πώς ένιωθε με τα γυναικολογικά, τη μοναξιά, τις σχέσεις, τις αιμορραγίες της και την αγωνία να είναι πρότυπο για την κόρη της, συνειδητοποιούσα ότι δεν χόρταινα αυτού του είδους την ειλικρινή αποτύπωση της γυναικείας εμπειρίας.

Ένα άλλο πανκ είδωλο και επιδραστική συγγραφέας είναι η Patti Smith. Οι σκέψεις της εμπνέουν έναν τεράστιο αριθμό αναγνωστών παγκοσμίως και η γυναίκα που κάποτε έπρεπε να διεκδικήσει τη θέση της στη σκηνή εδώ και χρόνια λέει κάτι που πλέον δεν φαντάζει επαναστατικό αλλά απλώς όμορφο: οι γυναίκες μπορούν να κάνουν όποια τέχνη θέλουν και να είναι πραγματικά καλές. Δεν ξέρω τι κάνει τόσο πολλούς ανθρώπους να στρέφονται σ’ αυτές τις συγγραφείς-μουσικούς, σίγουρα, μεταξύ άλλων, και η παρηγοριά τού ότι διάφοροι επιτυχημένοι άνθρωποι υπήρξαν μπερδεμένοι στα 20κάτι ή και στα 40κάτι τους, αλλά γράφουν τέλεια. Μικρή σημασία έχει πάντως. Οι ιστορίες τους είναι γεμάτες αλήθειες που για πολλά χρόνια δεν θεωρούνταν άξιες να ειπωθούν. Τώρα, οι γυναίκες που επέζησαν από πολλούς κινδύνους και προχώρησαν στη ζωή με τους δικούς τους όρους είναι παντού ως συγγραφείς κουλ, περιζήτητων μπεστ-σέλερ. Κάτι αλλάζει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Λύση δεν είναι η υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας

Ακροβατώντας / Λύση δεν είναι η υιοθέτηση της ακροδεξιάς ατζέντας

Όλες οι απώλειες εδώ και χρόνια είναι προς τα δεξιά κι αυτό δεν αλλάζει, παρά τις προσπάθειες επαναπατρισμού ψηφοφόρων με την υιοθέτηση, έστω εν μέρει, της ατζέντας της ακροδεξιάς. Το αντίθετο συμβαίνει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Τα πεζοδρόμια της Αθήνας δεν θα μπορούσαν να είναι χειρότερα

Ρεπορτάζ / Τα πεζοδρόμια της Αθήνας δεν θα μπορούσαν να είναι χειρότερα

Το 70% δεν τηρεί τις απαιτούμενες προδιαγραφές πλάτους. Κάποια κρύβουν παγίδες, συνήθως τρύπες ή πλάκες που έχουν αποκολληθεί. Άλλα είναι στενά και γεμάτα εμπόδια. Ποια είναι η κατάσταση των πεζοδρομίων της πόλης και τι κάνει ο δήμος για να προστατεύσει το δικαίωμα της ασφαλούς μετακίνησης των πεζών στην Αθήνα; 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Κοκέτα / Η ομορφιά ως βία, ως εμπειρία και ως προϊόν

Τα πάντα ώστε τα πράγματα να μπουν σ’ ένα κουτί και το κλειστό κύκλωμα «ομορφιά - κατανάλωση - εκτόνωση» να διατηρηθεί ακέραιο, να μην υπάρχει τίποτα το καινούργιο, τίποτα το έντονο Ή το εκπληκτικό, παρά μόνο η ίδια Διαφορά παντού.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Πώς φτάσαμε στην απόφαση για προανακριτική επιτροπή και οι παλινωδίες των κομμάτων

Βασιλική Σιούτη / Tέμπη: Πώς φτάσαμε στην απόφαση για προανακριτική επιτροπή και οι παλινωδίες των κομμάτων

Τις επόμενες μέρες ξεκινά στη Βουλή η προανακριτική επιτροπή που θα διερευνήσει τυχόν ποινικές ευθύνες του Χρήστου Τριαντόπουλου για την αλλοίωση του χώρου του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Σαντορίνη: «Με τους σεισμούς δεν υπάρχουν βεβαιότητες»

Ρεπορτάζ / Σαντορίνη: «Με τους σεισμούς δεν υπάρχουν βεβαιότητες»

Οι ειδικοί της σεισμολογίας είναι «κουμπωμένοι», βρίσκονται σε εγρήγορση και είναι επιφυλακτικοί σχετικά με το ποια θα είναι η συνέχεια. Πάντως, η παρατεταμένη σεισμική δραστηριότητα στη θαλάσσια περιοχή της Ανύδρου χαρακτηρίζεται σπάνιο φαινόμενο για τη σεισμολογία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Η ζωή μας ουσιαστικά είναι 10λεπτες εμπειρίες σε ακολουθία»

Media / «Η ζωή μας ουσιαστικά είναι 10λεπτες εμπειρίες σε ακολουθία»

Ο βραβευμένος δημοσιογράφος του «Atlantic» Ντέρεκ Τόμσον εξηγεί γιατί ζούμε σε έναν «αντικοινωνικό αιώνα» και μιλά για την εκλογή Τραμπ και τον ρόλο της δημοσιογραφίας στις μέρες μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ