H ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ από και προς τη δουλειά (commuting) αποτελεί μία απ’ τις μεγαλύτερες ρουφήχτρες χρόνου. Είναι ένα αναγκαίο κακό, μια αναπόφευκτη επιβάρυνση, ένα μονότονο beat στον ρυθμό της καθημερινότητας. Τα τελευταία χρόνια ξεπηδάνε παντού άρθρα που προσπαθούν να απαντήσουν σε μια πανανθρώπινη απορία: πώς να μη νιώθω ότι η ζωή μου περνάει στο πήγαινε και στο έλα απ’ τη δουλειά;
Παρακάτω, πέντε εργαζόμενες εξηγούν πώς διαχειρίζονται τον χρόνο αυτό και αν τον αφήνουν να είναι «νεκρός» ή τον «εκμεταλλεύονται δημιουργικά».
Έρση, 46 ετών
Νίκαια - Παλλήνη με μέσα μεταφοράς
«Μένω ψηλά στη Νίκαια. Ξυπνάω 6:15 για να είμαι στη δουλειά 8:30. Φεύγω από το σπίτι στις 6:50-7:00. Περπατάω 10-12 λεπτά προς το μετρό Νίκαιας. Μέχρι να φτάσω Σύνταγμα, έχω ημίκλειστα μάτια. Θέλω 50 λεπτά για να φτάσω Παλλήνη και από κει στις 8:10 υπάρχει η επιλογή να φτάσουμε στην εταιρεία με ένα λεωφορειάκι που νοικιάζει για μας. Η μέρα μου όμως ξεκινάει όταν φτάσω Σύνταγμα. Καμιά φορά, από Σύνταγμα ως Παλλήνη πλέκω λίγο με το βελονάκι. Συνήθως, στην πρωινή διαδρομή γράφω στις σημειώσεις μου ό,τι πρέπει οπωσδήποτε να κάνω μέσα στη μέρα. Πολύ συχνά σκέφτομαι ότι δεν αντέχω να κάθομαι τόση ώρα και με πιάνει προκαταβολική κούραση για τη μιάμιση ώρα της επιστροφής. Αφότου φτάσω Παλλήνη και επιβιβαστώ στο λεωφορειάκι, μέχρι να φτάσουμε στο γραφείο ανταλλάσσουμε καμιά κουβέντα με τους συναδέλφους. Στην επιστροφή δεν κάνω τίποτα. Εύχομαι να διακτινιστώ. Βλέπω κόσμο που κλείνει λίγο τα μάτια· εγώ δεν μπορώ να κοιμηθώ. Είναι μιάμιση ώρα που κοιτάω μπροστά και ανυπομονώ να φτάσω σπίτι. Το χειρότερο είναι η ανηφόρα μέχρι την πόρτα μου. Το ακόμη χειρότερο είναι να έχω άδειο ψυγείο και άδεια κατσαρόλα, ενώ νόμιζα ότι κάτι έχει μείνει από φαγητό».
«Συμμετέχω στους διαγωνισμούς, έχω κερδίσει άπειρα εισιτήρια για θέατρο, σινεμά, φεστιβάλ και βιβλία. Νομίζω ότι είμαι η τελευταία των Μοϊκανών που ακούει ραδιόφωνο, δεν γίνεται να έχω κερδίσει τόσες φορές από τύχη».
Ιωάννα, 21 ετών
Ζωγράφου - Πειραιάς με μέσα μεταφοράς
«Λοιπόν, μια συνηθισμένη διαδρομή για μένα είναι η εξής: απ’ το σπίτι μου ως τη στάση του 235 είναι 7 λεπτά. Μετά περιμένω το λεωφορείο, από 5’ μέχρι 25’ λεπτά. Κατεβαίνω Σύνταγμα, πες 5 λεπτά αναμονή και σε 15 λεπτά είμαι Δημοτικό Θέατρο. Από Δημοτικό Θέατρο θέλω περίπου 15 λεπτά με τα πόδια για να φτάσω στο ΠαΠει, όπου σπουδάζω. Φεύγω απ’το ΠαΠει λίγο πριν αρχίσει η βάρδια μου· δουλεύω Φάληρο σε καφέ. Θέλω 20 λεπτά περπάτημα για να φτάσω στον ΗΣΑΠ και από εκεί 15’ περίπου για να φτάσω στο μαγαζί, που ευτυχώς είναι κοντά στον σταθμό. Δεν δουλεύω κάθε μέρα, περίπου τρεις φορές την εβδομάδα, συν κάποιες έξτρα βάρδιες, οπότε αυτό δεν το έχω κάθε μέρα. Όσο μου παίρνει να πάω τόσο μου παίρνει και να επιστρέψω, πες, πάνω κάτω, μιάμιση ώρα. Το πρωί βλέπω σειρές στο Netflix που έχω κατεβάσει στο κινητό. Κάνω ισπανικά, οπότε βλέπω ισπανικές σειρές με ισπανικούς υπότιτλους, win for me. Σε κάποιες ενεργοποιώ το “audio” για να τις ακούω και όταν περπατάω, χωρίς να κοιτάω. Άλλο που κάνω είναι να ακούω podcast με οικονομικές συμβουλές για νέες γυναίκες· όποτε δεν κάνω αυτά, ακούω μουσική. Έχω noise cancelling ακουστικά, που κάνουν την όλη φάση λιγότερο κουραστική. Στην επιστροφή δεν κάνω τίποτα. Κοιτάω έξω. Κοιμάμαι. Αν έχω δουλειά κι έχω υπερένταση, μπορεί να πιάσω κουβέντα με καμιά γιαγιά. Ή και όχι. Θα σκότωνα για να έχω μικρότερη διαδρομή. Όταν τελειώσω, το πρώτο μου κριτήριο για να βρω δουλειά θα είναι το να μην είναι πάνω από ένα τέταρτο απ’ το σπίτι μου».
Λίνα, 52 ετών
Άνω Γλυφάδα - Άλιμος, μέσα μεταφοράς
«Πάω στη δουλειά μου τέσσερις φορές την εβδομάδα. Δεν διαθέτω όχημα και μένω στην Τερψιθέα, δύο δρόμους κάτω απ’ τον Υμηττό, στην Άνω Γλυφάδα. Έχουμε τρία λεωφορεία που πάνε στο μετρό, αλλά επειδή περνάνε τρεις φορές την ώρα, πολλές φορές η αναμονή είναι πολύ μεγάλη. Αν τα πετύχω, τα παίρνω, αλλά συνήθως δεν τα πετυχαίνω. Επομένως, εδώ και δύο χρόνια, πάω στο μετρό του Ελληνικού κυρίως με τα πόδια. Είναι 2,3 χιλιόμετρα που τα περπατάω σε περίπου 25 λεπτά. Κατεβαίνω στη στάση του Αλίμου και το γραφείο μου είναι κοντά. Κάνω το ίδιο, αλλά με ανηφόρα, στην επιστροφή. Αρχικά, νιώθω καλά που γυμνάζομαι. Είναι 4 σίγουρα χιλιόμετρα την ημέρα με ταχύ βηματισμό, 28 χιλιόμετρα τη βδομάδα. Το εντάσσω ψυχολογικά στην άσκηση, κάνω και λίγη γιόγκα και νιώθω καλά με το σώμα μου. Δεύτερον, πάω από άλλη μεριά κάθε φορά και βλέπω κάνα ρούχο, χαιρετάω κανέναν άνθρωπο, κάνω κι ένα τσιγάρο με ησυχία. Ειδικά όταν είναι άνοιξη και νωρίς το πρωί, έχει μια πολύ ευχάριστη δροσιά. Επειδή είχα όχημα παλιά, τώρα η μετακίνηση μού είναι πιο ευχάριστη. Έχουμε κάτι αμυγδαλίτσες στην Άνω Γλυφάδα και τις βλέπω να ανθίζουν όταν είναι η εποχή τους. Όταν γυρίζω δεν είναι ευχάριστα, ειδικά αν έχει κρύο, νυστάζω και έχουν παγώσει τα γόνατα και τα χέρια μου. Όμως και πάλι εστιάζω στο ότι είναι άσκηση, έστω και υποχρεωτική. Στον γυρισμό ακούω παλιές παραστάστασεις με Έλληνες ηθοποιούς που έχω κατεβάσει απ’ το YouTube. Το τελευταίο που άκουσα ήταν το “Μην ξυπνάτε την κυρία” του Ζαν Ανούιγ. Αν έβρισκα ραδιοφωνικό θέατρο με πιο σύγχρονη θεματολογία, θα το άκουγα, αλλά βρίσκω κυρίως παλιά. Θα έλεγα ότι, σε γενικές γραμμές, είμαι ικανοποιημένη από τη διαδρομή από και προς τη δουλειά».
Ειρήνη, 34 ετών
Βούλα - Πειραιάς με αυτοκίνητο
«Η επιχείρησή μου βρίσκεται στον Πειραιά και το σπίτι μου στη Βούλα. Αν δεν ήταν ιδιόκτητο, θα μετακόμιζα, αλλά δεν βλέπω λόγο τώρα να πληρώνω ενοίκιο, συν το ότι δεν θέλω να μπω στη διαδικασία μίσθωσης του πατρικού μου. Το πρόβλημα είναι ότι έξι μέρες την εβδομάδα κάνω αυτήν τη διαδρομή. Οδηγώ περίπου 80 λεπτά τη μέρα από και προς τη δουλειά. Αν το βάλεις κάτω, είναι 8 ώρες την εβδομάδα, δηλαδή για να δουλεύω έξι μέρες οδηγώ μία ολόκληρη εργάσιμη. Γι’ αυτό προσπαθώ να αξιοποιήσω αυτόν τον χρόνο. Δραστηριοποιούμαι στον χώρο των ναυτιλιακών ειδών, οπότε ένα πράγμα που κάνω είναι ν' ακούω για τις εξελίξεις στον χώρο, τα νέα προϊόντα, ή συνεντεύξεις αθλητών που μιλούν για τον εξοπλισμό τους και τι χρησιμοποιούν για υψηλές επιδόσεις. Επίσης, παίρνω τηλέφωνο όποιον χρειάζεται να πάρω τηλέφωνο. Είναι η μάνα μου; Θα πάρω τη μάνα μου. Έχει μείνει μια συζήτηση στη μέση με κάποια φίλη μου; Στο πήγαινε ή στο έλα θα την τελειώσουμε. Παίρνω τους καλύτερους πελάτες μου να τους ρωτήσω αν χρειάζονται κάτι άλλο και να τους ενημερώσω για προϊόντα που έχω φέρει ή σκέφτομαι να φέρω. Παίρνω τηλέφωνο προμηθευτές, συνεργάτες και μελλοντικούς πελάτες που έχουν συμπληρώσει τα στοιχεία τους στο newsletter μας. Παραγγέλνω σουπερμάρκετ στα φανάρια. Τσεκάρω τα mail μου. Δεν ακούω μουσική, θέλω ή να μιλάω ή ησυχία. Έτσι περνάω τις διαδρομές μου».
Ηρώ, 47 ετών
Γέρακας - Χαλάνδρι με αυτοκίνητο
«Eγώ είμαι Κυψελιώτισσα γέννημα θρέμμα. Μετακόμισα στον Γέρακα όταν παντρευτήκαμε με τον άντρα μου, γιατί υπήρχε σπίτι εδώ. Μετακινούμαι κάθε μέρα από και προς το Χαλάνδρι, όπου έχω ανοίξει μαγαζί με ρούχα. Στη διαδρομή ακούω μουσική στο ραδιόφωνο. Συμμετέχω στους διαγωνισμούς, έχω κερδίσει άπειρα εισιτήρια για θέατρο, σινεμά, φεστιβάλ και βιβλία. Νομίζω ότι είμαι η τελευταία των Μοϊκανών που ακούει ραδιόφωνο, δεν γίνεται να έχω κερδίσει τόσες φορές από τύχη. Επειδή συνήθως έχει τρελή κίνηση και κάνω 35 λεπτά να πάω, έχω αποκτήσει τη συνήθεια να βαθμολογώ μέσα μου τις διαφημίσεις. Δηλαδή σκέφτομαι ποιος σκέφτηκε μια διαφήμιση, πόσο να την πλήρωσαν, αν πληρώθηκε ο ηθοποιός ή βρήκαν κάνα φουκαρά να τους βγει τζάμπα, αν το παίξανε ότι κάνουν καμιά σούπερ ουάου παραγωγή ή αν όντως την πλήρωσαν χρυσή. Εικασίες κάνω, έτσι, να περνάει η ώρα. Κανονίζω τις δραστηριότητες του γιου μου, αν χρειάζεται να μιλήσω για τα ιδιαίτερά του, με τον προπονητή του, με την ψυχολόγο του. Λέω καμιά καλημέρα με τον άντρα μου που πάει στη δική του δουλειά. Στην επιστροφή ακούω σταθμούς με τζαζ και κλασική μουσική, αλλά ανοίγω και τα παράθυρα για να σπάει η ποιότητα με γαμωσταυρίδια νυχτερινής κίνησης. Θα μ’ άρεσε να είχα το μαγαζί κάτω απ’ το σπίτι μου. Ή να μένω Χαλάνδρι. Ή να ’χω ένα μαγαζάκι στην Κυψέλη και να μένουμε κάπου κοντά. Σε έξι-εφτά χρόνια ίσως».
