Η σύγχυση που βιώνουμε τα πρώτα λεπτά μετά το ξύπνημα – ένα φαινόμενο που ονομάζεται επίσης confusion arousal – μελετήθηκε για πρώτη φορά σε έναν γενικό πληθυσμό ενηλίκων, και σύμφωνα με μια δημοσιευμένη μελέτη στο περιοδικό Neurology, αυτή η συμπεριφορά είναι αρκετά κοινή.
Σε τηλεφωνικές συνεντεύξεις που πραγματοποίησαν οι ερευνητές με περισσότερα από 19.000 άτομα, το περίπου 15% ανέφερε κάποιου είδους επεισόδιο κατά το τελευταίο έτος και το 8% ανέφερε ότι συμβαίνει τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα.
Οι περισσότερες από τις ιστορίες ήταν αρκετά αστείες, είπε ο ψυχίατρος Dr. Maurice M. Ohayon του πανεπιστημίου Στάνφορντ κι επικεφαλής της έρευνας. Ένας άντρας μπέρδεψε το ξυπνητήρι του για τηλέφωνο και κρατώντας του, έκανε μια συνομιλία δύο λεπτών. Μια γυναίκα ξύπνησε μέσα στη νύχτα και δεν μπορούσε να βρει το μπάνιο στο ίδιο της το σπίτι. Άλλα κοινά παραδείγματα είναι τα πρωινά με αίσθηση του επείγοντος, πριν συνειδητοποιήσουμε ότι είναι σαββατοκύριακο, ή όταν ξυπνάμε σε δωμάτιο ξενοδοχείου και για λίγο δεν ξέρουμε πού βρισκόμαστε.
Για τους περισσότερους ανθρώπους, και ειδικά αν αυτό συμβαίνει σπάνια, δεν είναι σημάδι ανησυχίας. Αλλά για τους ανθρώπους που το βιώνουν μια φορά την εβδομάδα ή και περισσότερο, θα μπορούσε να υποδηλώνει κάποια αδιάγνωστη διαταραχή ύπνου. Θα μπορούσε να είναι και σημάδι στέρησης ύπνου – αυτό το φαινόμενο είναι συχνό σε άτομα που δηλώνουν ότι κοιμούνται λιγότερο από έξι ώρες τη μέρα. Θα μπορούσε επίσης να σημαίνει υπερβολικό ύπνο, αφού παρουσιάζεται και σε άτομα που δήλωσαν ότι κοιμούνται περισσότερο από εννιά ώρες τη μέρα.
Αν και οι ερευνητές δεν είναι απόλυτα σίγουροι για το τι προκαλεί αυτή τη σύγχυση, κάποιες έρευνες που έχουν γίνει σε ζώα δίνουν κάποια στοιχεία: το ξαφνικό ξύπνημα ενεργοποιεί ένα αντανακλαστικό που επιτρέπει στα ζώα (άρα, πιθανότατα, και στους ανθρώπους) να αντιδρούν άμεσα σε πιθανές απειλές. Για τον μισοκοιμισμένο μας εγκέφαλο το ξαφνικό ξύπνημα σηματοδοτεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
σχόλια