Copyright Van Gogh
Το ντοκιμαντέρ των Haibo Yu και Kiki Tianqi (πατέρα και κόρη) ερευνά τη μαζική παραγωγή στην Κίνα αντίγραφων διάσημων πινάκων
Στην καρδιά της κινεζικής στρατιάς των αντιγραφέων
Sophie Dufau
Mediapart, 21.12.2021
Πού ζωγραφίζονται όλα τα αντίγραφα που πωλούνται στα μουσεία και τα καταστήματα για τους τουρίστες; Σε ένα συναρπαστικό ντοκιμαντέρ, οι Haibo Yu και Kiki Tianqi μας μεταφέρουν στην Dafen, μια μικρή κινεζική πόλη και παγκόσμια πρωτεύουσα της αντιγραφής αριστουργημάτων.
Τα ηλιοτρόπια, η έναστρη νύχτα, το δωμάτιο του Βαν Γκογκ στην Αρλ, αυτοπροσωπογραφίες... αναπαράγονται κατά χιλιάδες στη μικρή πόλη Νταφέν, κοντά στο Σενζέν της Κίνας. Παραγγέλλονται από Ευρωπαίους, οι οποίοι στη συνέχεια τα πωλούν σε τουρίστες έξω από το Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ ή αλλού, ακόμη και στο Διαδίκτυο.
Συνηθίζουν να αποκαλούν την Κίνα "εργαστήριο του κόσμου" λόγω της παραγωγικής της ικανότητας και της ανάπτυξής της. Στη Νταφέν, βρισκόμαστε στην καρδιά του παγκόσμιου ατελιέ ζωγραφικής. Το 2015, ο κύκλος εργασιών από την πώληση αυτών των πινάκων ξεπέρασε τα 65 εκατομμύρια δολάρια.
Το ντοκιμαντέρ των Haibo Yu και Kiki Tianqi, Copyright Van Gogh, μας μεταφέρει σε αυτή την απίστευτη βιομηχανία. Στα εργαστήρια, στα διαμερίσματα, ακόμη και στους δρόμους της Νταφέν, χιλιάδες ζωγράφοι παράγουν χιλιάδες αντίγραφα διάσημων δυτικών πινάκων και μπορεί κανείς να δει τεράστιους καμβάδες να στεγνώνουν σε σχοινιά. Οι αντιγραφείς ζουν επί τόπου για να ανταποκρίνονται στις συνεχώς αυξανόμενες απαιτήσεις.
Μέσα από μία σχεδόν μυθοπλαστική αφήγηση, οι Haibo Yu και Kiki Tianqi ακολουθούν έναν από αυτούς τους ζωγράφους, τον Xiaoyong Zhao. Μαζί με την οικογένειά του, υπολογίζει ότι έχει ζωγραφίσει περίπου 100.000 Βαν Γκογκ. Κάθε σχήματος. Έχει γίνει ειδικός, γνωρίζει όλες τις λεπτομέρειες ενός αυτιού, μιας ακτίνας του ηλίου, μιας αντιπαράθεσης χρωμάτων, τις οποίες μερικές φορές διορθώνει χωρίς να λυπάται τον αντιγραφέα, προκειμένου να ανταποκριθεί εγκαίρως στις παραγγελίες του Ευρωπαίου. Μία εξιδικευμένη εργασία οργανωμένη σαν μια γραμμή παραγωγής χωρίς διακοπές.
Αναπόφευκτα, ο Xiaoyong Zhao έχει εμμονή με τον Βαν Γκογκ. Διαβάζει τις βιογραφίες του, βλέπει ταινίες και μια μέρα του έρχεται η τρελή ιδέα να πάει να δει τα πρωτότυπα, να νιώσει τη χειρονομία του ζωγράφου, την πυκνότητα του υλικού, την αληθινή λάμψη των χρωμάτων. Δεν είναι βέβαια πολύ φρόνιμο δεδομένων των εισοδημάτων της οικογένειας, αλλά καταφέρνει να συγκεντρώσει τα χρήματα για να ταξιδέψει στη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, στο Μουσείο Βαν Γκογκ και στα μέρη όπου έζησε ο ζωγράφος. Με την ευκαιρία επισκέφθηκε και έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες του, έναν έμπορο στο Άμστερνταμ.
Μέσα από το πορτρέτο του καταπληκτικού αυτού αντιγραφέα, οι Haibo Yu και Kiki Tianqi εξετάζουν προσεκτικά το ζήτημα των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Κίνας και Ευρώπης και το ανήθικο άλμα στις τιμές μεταξύ παραγγελίας και μεταπώλησης· το ζήτημα της συνάντησης των πολιτισμών· το ζήτημα της δημιουργίας, της αυθεντικότητας και της υπόστασης ενός καλλιτέχνη. Ένα συναρπαστικό ντοκιμαντέρ.
Δείτε επίσης στο Αλμανάκ: Τσεν Τσι (πρωτότυπο), Φούτσι (αντίγραφο), Σάντσαϊ (ψεύτικο)
