"Εμείς, οι Γάλλοι δημοσιογράφοι, δηλώνουμε αλληλέγγυοι με τους συναδέλφους μας στη Γάζα"
"Nous, journalistes français, nous déclarons solidaires de nos collègues de Gaza"
"Σήμερα θα ήθελα να σας μιλήσω για τον δημοσιογράφο Ahmed Mansour. Αναμφίβολα έχετε δει τη φρικτή εικόνα αυτού του Παλαιστίνιου δημοσιογράφου από τη Γάζα, καθισμένου σε μια καρέκλα όπου κάηκε ζωντανός από ισραηλινό βομβαρδισμό. Ο βομβαρδισμός είχε στόχο τη σκηνή όπου καθόταν μαζί με άλλους δημοσιογράφους. Συνολικά υπήρξαν τρεις θάνατοι. Δύο δημοσιογράφοι, ο Ahmed Mansour και ο Helmi Al-Fakaawi, και ένας άνδρας που στεκόταν κοντά. Εννέα άλλοι δημοσιογράφοι τραυματίστηκαν, ορισμένοι σοβαρά... Και αυτή η εικόνα έκανε το γύρο του κόσμου. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Ισραηλινοί χρησιμοποιούν τέτοιου είδους εμπρηστικά όπλα. Έχουμε ήδη δει εικόνες ανθρώπων που κάηκαν ολόκληροι μετά από βομβαρδισμό. [...]
Ναι, ο Ahmed εργαζόταν για το Falastin Al-youm (Palestine Today) από τότε που ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη δημοσιογραφία πριν από δέκα χρόνια. Ναι, αυτό το μέσο ενημέρωσης συνδέεται με το κίνημα της Ισλαμικής Τζιχάντ. Αλλά σύμφωνα με τους φίλους του, ο Ahmed ήταν ένας από τους πολλούς δημοσιογράφους που δεν συμμερίζονται την ιδεολογία του εργοδότη τους, είτε πρόκειται για τη Φατάχ, είτε για τη Χαμάς είτε για άλλους. Δεν έχουν άλλη επιλογή, για να κάνουν τη δουλειά τους, καθώς τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης στη Γάζα εξαρτώνται περισσότερο ή λιγότερο από ένα πολιτικό κίνημα.
Ο Ahmed Mansour ήταν παντρεμένος και είχε τρία παιδιά. Είχε βιώσει τα ίδια δεινά με όλους τους κατοίκους της Γάζας. Ο ίδιος, οι γονείς του και ολόκληρη η οικογένειά του είχαν εκτοπιστεί αρκετές φορές. Η οικογένειά του κατάγεται από το Khan Younès, στο νότιο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας, και είχαν καταλήξει να ζουν σε μια σκηνή στην περιοχή Al-Mawasi, την οποία ο κατοχικός στρατός παρουσιάζει ως "ασφαλή ανθρωπιστική ζώνη", ενώ την βομβαρδίζει τακτικά. Ήθελε να μείνει στο πεδίο, στην περιοχή Χαν Γιουνές, μαζί με άλλους συναδέλφους του.
Αρκετοί πέθαναν κάτω από την ίδια σκηνή, δίπλα στο νοσοκομείο Nasser. Είχαν συγκεντρωθεί εκεί για έναν απλό λόγο: πολλοί δημοσιογράφοι στέκονται δίπλα σε νοσοκομεία, επειδή από εκεί παίρνουν τις πληροφορίες τους. Όταν βλέπουν τους τραυματίες να καταφθάνουν, μπορούν να ρωτήσουν τους οδηγούς των ασθενοφόρων πού έγινε η βομβιστική επίθεση, πόσοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κ.λπ. και στη συνέχεια να προσπαθήσουν να φτάσουν στον τόπο του εγκλήματος. Αυτό συμβαίνει κοντά σε όλα τα νοσοκομεία που εξακολουθούν να λειτουργούν λίγο-πολύ στη Λωρίδα της Γάζας, όπως το νοσοκομείο Al-Shifa, το νοσοκομείο της Ινδονησίας, το νοσοκομείο Al-Maamadani, το Baptist Hospital, στα βόρεια, το νοσοκομείο Al-Aqsa στο Deir El-Balah... Αυτές οι θέσεις είναι γνωστές στους Ισραηλινούς. Το ίδιο και τα επαγγελματικά οχήματα των μέσων ενημέρωσης, όπως αυτό το φορτηγάκι SNG (Satellite News Gathering) με τη μεγάλη κεραία και το δορυφορικό πιάτο, που χρησιμοποιείται για ζωντανές μεταδόσεις από το κανάλι Al-Quds al-Youm (Al-Quds Today - Jerusalem Today), το οποίο έγινε στόχος πυραύλου στις 26 Ιανουαρίου μπροστά από το νοσοκομείο Al-Awda.
Οι επιβαίνοντες κάηκαν και πέθαναν. Ο Ahmed Mansour πήγε στον τόπο του συμβάντος. Σύμφωνα με τους φίλους του, ήταν συντετριμμένος. Αναρωτήθηκε πώς είχαν πεθάνει, πώς είχαν ζήσει εκείνη τη στιγμή, τι είχαν υποστεί. Όπως είπε, φοβόταν μήπως καταλήξει σαν κι αυτούς." [...]
Rami Abou Jamous
Orient XXI - 11 Απριλίου 2025
Δεν είναι πολύ συνηθισμένο για έναν δημοσιογράφο να γράφει τη διαθήκη του σε ηλικία 23 ετών. Ωστόσο, αυτό έκανε ο Hossam Shabat, ανταποκριτής του καναλιού Al Jazeera Moubasher του Κατάρ στη Λωρίδα της Γάζας. Ο νεαρός, γνωρίζοντας ότι οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί των παλαιστινιακών εδαφών έχουν μειώσει δραστικά το προσδόκιμο ζωής των μελών του επαγγέλματός του, έγραψε ένα σύντομο κείμενο που θα δημοσιευόταν σε περίπτωση που του συνέβαινε το μοιραίο. Τα λόγια αυτά αναρτήθηκαν τελικά στα κοινωνικά δίκτυα τη Δευτέρα 24 Μαρτίου.
"Αν διαβάσετε αυτό, σημαίνει ότι έχω σκοτωθεί", αρχίζει το μήνυμα στο οποίο ο δημοσιογράφος του Al Jazeera ανατρέχει στις νύχτες που κοιμόταν στο πεζοδρόμιο, την πείνα που δεν έπαψε ποτέ να τον βασανίζει και τον αγώνα του για να "καταγράφει τη φρίκη λεπτό προς λεπτό". "Επιτέλους θα μπορέσω να ξεκουραστώ, κάτι που δεν μπόρεσα να κάνω τους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες", καταλήγει ο Παλαιστίνιος δημοσιογράφος, ο οποίος σκοτώθηκε από ισραηλινό drone που έπληξε το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε, στη Beit Lahia, στα βόρεια της Γάζας. Το όχημα έφερε τα αρχκά "TV" και το λογότυπο του Al Jazeera.
Στον ενάμιση χρόνο που διαρκεί ο πόλεμος στον παράκτιο θύλακα, οι ισραηλινές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει το θάνατο σχεδόν 200 Παλαιστινίων επαγγελματιών των μέσων ενημέρωσης, σύμφωνα με διεθνείς οργανώσεις που υπερασπίζονται τους δημοσιογράφους, όπως οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF), η Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ) και η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (IFJ), σε συνεργασία με το Παλαιστινιακό Συνδικάτο Δημοσιογράφων (PJS).
Στην ιστορία του επαγγέλματός μας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις συγκρούσεις, πρόκειται για μια εκατόμβη πρωτοφανούς μεγέθους, όπως έδειξε πρόσφατη μελέτη του αμερικανικού Πανεπιστημίου Brown.
Τουλάχιστον σαράντα από αυτούς τους δημοσιογράφους, όπως ο Hossam Shabat, σκοτώθηκαν με το στυλό, το μικρόφωνο ή την κάμερα στο χέρι. Ο Saed Abu Nabhan, 25 ετών, εικονολήπτης του τηλεοπτικού σταθμού Al Ghad, σκοτώθηκε από ελεύθερο σκοπευτή στον προσφυγικό καταυλισμό Nuseirat στις 10 Ιανουαρίου 2025. Και ο Mohamed Balousha, 38 ετών, ανταποκριτής του καναλιού Al Mashhad των Εμιράτων, σκοτώθηκε από drone στις 14 Δεκεμβρίου ενώ εργαζόταν σε μια συνοικία της πόλης της Γάζας.
Οι περιπτώσεις αυτές έχουν καταγραφεί προσεκτικά από τις προαναφερθείσες οργανώσεις. Όλοι αυτοί οι συνάδελφοι και συναδέλφισσες φορούσαν κράνη και αλεξίσφαιρα γιλέκα με τη λέξη "PRESS", με τα οποία αναγνωρίζονται ως επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης.
Κάποιοι είχαν δεχθεί απειλητικά τηλεφωνήματα από ισραηλινούς στρατιωτικούς αξιωματούχους ή είχαν χαρακτηριστεί ως μέλη ένοπλων ομάδων της Γάζας από τον εκπρόσωπο του στρατού, χωρίς ο ίδιος να παρέχει αξιόπιστα στοιχεία για να στηρίξει αυτές τις κατηγορίες. Όλα αυτά υποδηλώνουν ότι στοχοποιήθηκαν σκόπιμα από τον ισραηλινό στρατό. Άλλοι συνάδελφοί μας στη Γάζα έχασαν τη ζωή τους από τους βομβαρδισμούς των σπιτιών τους ή των σκηνών όπου είχαν καταφύγει με τις οικογένειές τους, όπως και δεκάδες χιλιάδες άλλοι Παλαιστίνιοι.
Είναι η περίπτωση της Wafa al-Udaini, ιδρύτριας της συλλογικότητας δημοσιογράφων της 16ης Οκτωβρίου, που σκοτώθηκε σε μια επίθεση στην πόλη Deir Al-Balah στις 30 Σεπτεμβρίου 2024, μαζί με τον σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά. Όπως και του Ahmed Fatima, ξεχωριστού δημοσιογράφου του Gaza Press House, μιας ΜΚΟ που υποστηρίζεται από Ευρωπαίους δωρητές, η οποία εκπαίδευε μια νέα γενιά δημοσιογράφων. Στις 13 Νοεμβρίου 2023, ένας πύραυλος έπληξε τον πρώτο όροφο του κτιρίου όπου ζούσε με τη σύζυγό του και τον 6χρονο γιο τους στην πόλη της Γάζας. Οι γονείς γλίτωσαν από την έκρηξη, αλλά το παιδί υπέστη τραύματα στο πρόσωπο. Ο Ahmed Fatima το πήρε στην αγκαλιά του και έτρεξε στο δρόμο για να το πάει στο νοσοκομείο. Είχε μόλις διανύσει πενήντα μέτρα όταν ένας δεύτερος πύραυλος εξερράγει κοντά του, σκοτώνοντάς τον.
Έξι ημέρες αργότερα, στις 19 Νοεμβρίου, ο ιδρυτής και διευθυντής του Press Housee, Bilal Jadallah, έχανε κι αυτός τη ζωή του όταν το όχημά του χτυπήθηκε από ισραηλινό τανκ. Άλλοι επέζησαν, αλλά σε τι συνθήκες! Ο εικονολήπτης Fadi al-Wahidi, 25 ετών, είναι παραπληγικός από τότε που μια σφαίρα έκοψε τον νωτιαίο μυελό του στις 9 Οκτωβρίου 2024, ενώ βιντεοσκοπούσε έναν ακόμη αναγκαστικό εκτοπισμό αμάχων, όπως ανέφεραν το ερευνητικό μέσο ενημέρωσης Forbidden Stories. Ο Wael al-Dahdouh, ο γνωστός ανταποκριτής του Al Jazeera στη Γάζα, έμαθε ότι η σύζυγός του και δύο από τα παιδιά του πέθαναν σε βομβαρδισμό στις 25 Οκτωβρίου 2023 ενώ μετέδιδε ζωντανά.
Για τους Παλαιστίνιους δημοσιογράφους, η "κάλυψη" του θανάτου ενός συναδέλφου ή συγγενή έχει γίνει μέρος μιας μακάβριας ρουτίνας. Λυπούμαστε επίσης για το θάνατο των τεσσάρων Ισραηλινών δημοσιογράφων που χάθηκαν στην τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, καθώς και για το θάνατο εννέα Λιβανέζων συναδέλφων και ενός Σύρου συναδέλφου σε ισραηλινά πλήγματα.
Αλλά αυτό που επείγει σήμερα αφορά την κατάσταση στη Γάζα. Για όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ένα πράγμα είναι σαφές: ο ισραηλινός στρατός επιδιώκει να επιβάλει ένα μιντιακό black-out στη Γάζα, για να φιμώσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τους μάρτυρες των εγκλημάτων πολέμου που διαπράττουν τα στρατεύματά του, τη στιγμή που ένας αυξανόμενος αριθμός διεθνών ΜΚΟ και οργάνων του ΟΗΕ τα περιγράφει ως πράξεις γενοκτονίας.
Αυτή η προσπάθεια να παρεμποδιστεί η ροή της πληροφόρησης αντικατοπτρίζεται επίσης στην άρνηση της ισραηλινής κυβέρνησης να επιτρέψει στον ξένο Τύπο να εισέλθει στη Λωρίδα της Γάζας. Μην ξεχνάμε την κατάσταση στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, όπου σε λίγες ημέρες θα τιμήσουμε την τρίτη επέτειο του θανάτου της Shireen Abu Akleh. Η κορυφαία ανταποκρίτρια του Al Jazeera πυροβολήθηκε στην Τζενίν στις 11 Μαΐου 2022 από ισραηλινό στρατιώτη, ο οποίος δεν λογοδότησε ποτέ για το έγκλημά του.
Η επίθεση εποίκων κατά του Hamdan Ballal, συν-σκηνοθέτη του βραβευμένου με Όσκαρ ντοκιμαντέρ No Other Land, στις 24 Μαρτίου, ο οποίος συνελήφθη στη συνέχεια από στρατιώτες μέσα στο ασθενοφόρο που τον πήγαινε στο νοσοκομείο, μαρτυρά τη βία στην οποία εκτίθενται όσοι προσπαθούν να αποκαλύψουν την πραγματικότητα της ισραηλινής κατοχής. Αποκαλύπτει επίσης την ατιμωρησία που προσφέρεται σχεδόν συστηματικά σε όσους προσπαθούν να τους φιμώσουν.
Ως δημοσιογράφοι, απολύτως ταγμένοι στην ελευθερία της πληροφόρησης, είναι καθήκον μας να καταγγείλουμε αυτή την πολιτική, να δείξουμε την αλληλεγγύη μας στους Παλαιστίνιους συναδέλφους μας και να απαιτήσουμε, ξανά και ξανά, το δικαίωμα εισόδου στη Γάζα. Δεν το ζητάμε αυτό επειδή θεωρούμε ότι η κάλυψη της Γάζας είναι ελλιπής ελλείψει δυτικών δημοσιογράφων. Είναι για να αναμεταδώσουμε και να προστατεύσουμε, μέσω της παρουσίας μας, τους Παλαιστίνιους συναδέλφους μας που δείχνουν ένα αδιανόητο θάρρος στέλνοντάς μας εικόνες και μαρτυρίες από την ανυπολόγιστη τραγωδία που εκτυλίσσεται αυτή τη στιγμή στη Γάζα.
Για την Τετάρτη 16 Απριλίου, στις 6 το απόγευμα, έχει προγραμματιστεί συγκέντρωση μπροστά από τα σκαλιά της Όπερας της Βαστίλης στο Παρίσι, με τα εξής συνθήματα: "Γάζα στοπ στη σφαγή των Παλαιστινίων δημοσιογράφων", "Τέλος στην ατιμωρησία των δραστών αυτών των εγκλημάτων", "Άμεσο άνοιγμα της περιοχής αυτής στον διεθνή Τύπο".
Υπογράφουν:
Τα δημοσιογραφικά συνδικάτα SNJ, SNJ-CGT και CFDT-Journalistes, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, το βραβείο Albert-London, η Διεθνής Ομοσπονδία Δημοσιογράφων, η συλλογικότητα Reporters Solidaires, η επιτροπή δημοσιογράφων της Scam, οι δημοσιογραφικές ενώσεις και οι συντάξεις των ακόλουθων μέσων ενημέρωσης: AFP, Arrêt sur images, Arte, BFMTV, Blast, Capital, Challenges, Le Courrier de l'Atlas, Courrier international, Le Figaro, France 2, France 3 rédaction nationale, France 24, FranceInfo TV και franceinfo. fr, L'Humanité, L'Informé, Konbini, LCI, Libération, M6, Mediapart, Le Monde, Le Nouvel Observateur, Orient XXI, Politis, Le Parisien, Premières Lignes TV, Radio France, Radio France Internationale, RMC, Saphirnews, Sept à huit, 60 millions de consommateurs, Télérama, TF1, La Tribune, TV5 Monde, L'Usine nouvelle, La Vie.
