Le Corbusier
Ο κόσμος στη μύτη του μολυβιού
Τα ταξίδια του Le Corbusier 1907-1933
'Εκθεση | Maison La Roche Paris | 18.03 - 03.05.2025
Η έκθεση εξερευνά τα εκπαιδευτικά ταξίδια του Le Corbusier μέσα από τριάντα περίπου πρωτότυπα έργα που σπάνια εκτίθενται.
Το πρώτο ταξίδι του 20χρονου Charles-Édouard Jeanneret έξω από τη γενέτειρά του την Ελβετία το 1907 ήταν αφιερωμένο στην επίσκεψη των πόλεων της Τοσκάνης και στην ανακάλυψη των τοιχογραφιών της περιόδου του Trecento. Τα πρωτότυπα έργα που εκτίθενται αποκαλύπτουν τη διπλή προσέγγιση του ταξιδιώτη: μια αναλυτική και περιγραφική προσέγγιση της αρχιτεκτονικής, με σχέδια με γραφίτη· και, μέσα από ζωντανές ακουαρέλες, τη χρωματική προσέγγιση του σπουδαστή της σχολής καλών τεχνών της La-Chaux-de-Fonds, ο οποίος ήθελε να γίνει ζωγράφος.
Το 1911, ο μελλοντικός Le Corbusier ξεκινά "το χρήσιμο ταξίδι", ένα μακρύ, εξάμηνο ταξίδι μύησης στην Ανατολή, που τον οδήγησε στα Βαλκάνια, στην Τουρκία και την Ελλάδα για να φτάσει στο επιθυμητό στόχο της Ακρόπολης και να επιστρέψει από την Ιταλία. Γεμίζει τότε πολλά σημειωματάρια, εκατοντάδες σελίδες που αποκαλύπτουν τις μεθόδους παρατήρησης και μεταγραφής του νεαρού ταξιδιώτη. Τα σκίτσα αποτυπώνουν, με λίγες γραμμές, την ουσία όσων το μάτι του επιλέγει να συγκρατήσει. Ο ταξιδιώτης εξετάζει έτσι την ιστορία, την αρχιτεκτονική -λαϊκή και μνημειακή-, και τις πόλεις (Κωνσταντινούπολη, Αθήνα, Ρώμη, Πομπηία) που εξερευνά στις περιπλανήσεις του.
'Επειτα, τα ταξίδια της πρώιμης ωριμότητάς του τον οδηγούν στη Λατινική Αμερική το 1929, όπου ανακαλύπτει τη "Γη από το αεροπλάνο", με αποτέλεσμα να αναθεωρήσει βεβαιότητες και να δει αλλιώς τον κόσμο. Το 1931 και το 1933, στη θέα των πόλεων του M'zab [περιοχή της Αλγερίας στην έρημο της Βόρειας Σαχάρας -σ.σ.] δοκιμάζει ένα συναισθηματικό, αισθητικό και πολιτισμικό σοκ, που τροφοδοτεί τους προβληματισμούς του γύρω από την κατοικία, την πόλη και το τοπίο. Ανακαλύπτει επίσης την ομορφιά των γυναικών της Βόρειας Αφρικής, για τις οποίες δημιούργησε δεκάδες σχέδια, επί τόπου ή από καρτ ποστάλ, κατά την επιστροφή του στο Παρίσι.
'Ετσι, τα ταξίδια παίζουν έναν καθοριστικό ρόλο για την ανάπτυξη της σκέψης του Le Corbusier. Αν τα πρώτα ταξίδια ήταν μια ευκαιρία για να αντλεί διδάγματα που συσσωρεύτηκαν σαν θρεπτικά ιζήματα, εξυπηρετώντας τη διαδικασία του μελλοντικού έργου, εκείνα των απαρχών της ωριμότητας ήρθαν να βάλουν τα θεμέλια ενός αρχιτεκτονικού δόγματος. Αυτά τα ταξίδια ήταν επίσης μια ευκαιρία για να εκφράσει απλά μέσω της ζωγραφικής ένα οπτικό συναίσθημα, και αρκετές σπουδές με παστέλ και ακουαρέλες μαρτυρούν την "ευτυχία που νιώθεις σχεδιάζοντας".
Η έκθεση παρουσιάζει κυρίως πρωτότυπα, ενώ μόνο οι σελίδες του σημειωματάριου έχουν αναπαραχθεί με πανομοιότυπο τρόπο. Περιλαμβάνει επίσης επιστολές που έγραψε ο νεαρός ταξιδιώτης στους δικούς του, φωτογραφίες (αυτές που τον απεικονίζουν στα ταξίδια του και αυτές που τράβηξε ο ίδιος), προβολές διαφανειών (ταξιδιωτικά ημερολόγια από την Ανατολή, τη Λατινική Αμερική, άλμπουμ από το M'zab), έργα του αρχιτέκτονα, στα οποία αναπαράγονται τα σκίτσα του για να απεικονίσουν τις θεωρίες, καθώς και έργα συγγραφέων για τα ταξίδια του Le Corbusier.
Maison La Roche Paris
