Κοιμητήριο Père Lachaise
Φωτ. Σπύρος Στάβερης
Ο Jacquet κατάφερε να τον τραβήξει μακριά από την περίμετρο αυτή που χωρίζεται σαν σκακιέρα με μπρούντζινες γρίλλιες, κομψά διαμερίσματα που περικλείουν τους τάφους, όλοι τους πλούσια διακοσμημένοι με φοινικόφυλλα, επιγραφές, δάκρυα κρύα όσο και οι πέτρες που χρησιμοποίησαν θλιμμένοι άνθρωποι για να χαράξουν τη λύπη τους και το οικοσημό τους. Υπάρχουν εδώ ωραία λόγια πάνω σε μαύρο σκαλισμένα, επιγράμματα κατά των περίεργων, concetti, πνευματικοί αποχαιρετισμοί, κανονισμένα ραντεβού στα οποία παραβρίσκεται μόνο ένα πρόσωπο, αλαζονικές βιογραφίες, λάμψη, κουρέλια, παγιέτες. Εδώ θυρσοί, εκεί λόγχες, πιο πέρα αιγυπτιακές τεφροδόχοι, μερικά σκόρπια κανόνια, και παντού τα εμβλήματα χιλιάδων επαγγελμάτων. Και βέβαια όλα τα στυλ: μαυριτανικό, ελληνικό, γοτθικό, μετόπες, ωοειδή μοτίβα, ζωγραφιές, τεφροδόχοι, πνεύματα, ναοί, πολλά μαραμένα αθάνατα, και ξεραμένες τριανταφυλλιές. Είναι μια αισχρή κωμωδία! Είναι πάλι όλο το Παρίσι με τους δρόμους του, τις ταμπέλες του, τις βιοτεχνίες του, τα ξενοδοχεία του. Αλλά ένα Παρίσι που το βλέπεις μέσα από ένα παραμορφωτικό κυάλι, ένα μικροσκοπικό Παρίσι που συρρικνώνεται στις μικρές διαστάσεις των σκιών, των σκουλικιών, των πεθαμένων, ένα ανθρώπινο είδος με μοναδικό του μεγαλείο τη ματαιοδοξια του.
Balzac, Ferragus
