«Διορθώσεις»: Ένα ντοκιμαντέρ για την καθημερινότητα των χορευτών της Λυρικής

Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Η ιδέα ήταν να παρατηρήσω με την κάμερα την καθημερινότητα των χορευτών, να εισέλθω στον μικρόκοσμό τους και να τον παρατηρήσω σε βάθος χρόνου με κινηματογραφικούς όρους. Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος
0

Για την πρώτη μου μεγάλου μήκους ταινία αναζητούσα έναν οριοθετημένο χώρο, τον οποίο θα μπορούσα να εξερευνήσω κινηματογραφικά.

Η ιδέα ήταν να παρατηρήσω με την κάμερα την καθημερινότητα των χορευτών, να εισέλθω στο μικρόκοσμό τους και να τον παρατηρήσω σε βάθος χρόνου με κινηματογραφικούς όρους.

Καθοριστική ήταν η πρόσβαση και η στήριξη που μου παρείχαν ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, Γιώργος Κουμεντάκης, ο διευθυντής του Μπαλέτου της Κωνσταντίνος Ρήγος καθώς και οι ίδιοι οι χορευτές. Πρόκειται για έναν θεσμό με κανόνες και ιεραρχία.

Κάλυψα σχεδόν μία ολόκληρη καλλιτεχνική σεζόν, το 2019. Σε διάστημα 8-10 μηνών τράβηξα 220 ώρες υλικού. Αφηγηματικό άξονα αποτελεί η προετοιμασία τριών παραγωγών: της «Λίμνης των Κύκνων» σε χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου, του «Herrumbre» του Νάτσο Ντουάτο (φημισμένος Ισπανός χορογράφος) και της «Ιεροτελεστίας της Άνοιξης» που έφτιαξε ο Δάφνις Κόκκινος (υπήρξε χορευτής και συνεργάτης της Πίνα Μπάους).

Τίποτα δεν ήταν προσχεδιασμένο: ούτε η δομή της ταινίας ούτε τα νοήματά της. Τα πάντα προέκυψαν κατά τη διαδικασία του μοντάζ, το οποίο ολοκλήρωσα ο ίδιος μέσα σε έναν χρόνο. Το σενάριο, λοιπόν, γράφτηκε στο μοντάζ, όχι από πριν, όπως συμβαίνει στη μυθοπλασία.

Κατά τα γυρίσματα προέκυψαν τα εξής ερωτήματα: πώς θα κινηματογραφήσω τον χορό; Πώς θα καταγράψω το ανθρώπινο σώμα; Πριν αρχίσω το γύρισμα έβαλα κάποιους δημιουργικούς περιορισμούς. Επέλεξα μονοπλάνα και ολόκληρα αποσπάσματα από τις χορογραφίες. Επιπλέον, φρόντιζα να καταγράφω πάντα ολόκληρο το ανθρώπινο σώμα (με ευρυγώνιο φακό), δεν το έσπασα σε μικρά κομμάτια, όπως συνηθίζεται να κινηματογραφείται ο χορός στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο. Ήθελα να σεβαστώ τη χορογραφία και την κίνηση του χορευτή, να μην την καπελώσω με σκηνοθετικά και μονταζιακά τρικ.

Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Στο γύρισμα δεν συνοδευόμουν από συνεργείο ή ηχολήπτη, όπως συνηθίζεται. Είχα αναλάβει τα πάντα ο ίδιος, την κάμερα και τον ήχο, καθώς ήθελα να έχω διακριτική παρουσία στους χώρους της Λυρικής. Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος

Κατά το γύρισμα ήμουν δεκτικός με ενστικτώδη και ζωώδη τρόπο στο πώς κινούνταν και ανέπνεαν οι χορευτές.

Η κάμερα κινηματογραφεί μετωπικά το περιβάλλον, δεν παρεμβαίνει ποτέ και παρατηρεί από απόσταση και ψύχραιμα όσα διαδραματίζονται μπροστά της. Δεν υπάρχουν συνεντεύξεις ούτε voice over αφηγητής. Η ταινία παραπέμπει περισσότερο σε μυθοπλασία παρά σε ντοκιμαντέρ, ενώ η τεκμηρίωση προκύπτει από τη δράση που έχει καταγράψει η κάμερα. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για οπτικοποίηση γραπτού λόγου (ενός προσχεδιαμένου σεναρίου) με εικόνες και πλάνα, όπως συμβαίνει συνήθως στα τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ.

Υπάρχει έντονο το στοιχείο της αφαίρεσης και του αναστοχασμού. Η αποσπασματική γραφή της ταινίας, μέσω των σεκάνς και των μονοπλάνων, επιτρέπει στον θεατή να έχει συμμετοχικό ρόλο στο φιλμ. Αυτός είναι ο στόχος.

Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Ο Δάφνις Κόκκινος στις πρόβες της παράστασης «Η ιεροτελεστία της άνοιξης» του Δάφνη Κόκκινου. Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος

Στην ταινία συνυπάρχουν δύο επίπεδα: η κινηματογραφική, δηλαδή η αφηρημένη διάσταση, π.χ. ο εσωτερικός χώρος και χρόνος του χορευτή, και η πραγματολογική διάσταση: για παράδειγμα, μέσα από μια σύσκεψη του Δ.Σ. της ΕΛΣ, που είχα την τύχη να τραβήξω, ενημερωνόμαστε για το συνταξιοδοτικό αδιέξοδο των χορευτών.

Το γύρισμα αποτέλεσε, λοιπόν, και την έρευνά μου. Από αυτό θα προέκυπτε το υλικό για να χτίσω την ταινία.

Τίποτα δεν ήταν προσχεδιασμένο: ούτε η δομή της ταινίας ούτε τα νοήματά της. Τα πάντα προέκυψαν κατά τη διαδικασία του μοντάζ, το οποίο ολοκλήρωσα ο ίδιος μέσα σε έναν χρόνο. Το σενάριο λοιπόν γράφτηκε στο μοντάζ, όχι από πριν, όπως συμβαίνει στη μυθοπλασία.

Στα γυρίσματα επιχείρησα να οργανώσω το τυχαίο. Προσπάθησα να δώσω μεγάλη προσοχή στη μοναδικότητα της στιγμής, να την αποσπάσω από το σύνολο. «Να κάνεις ορατό αυτό, που χωρίς εσένα, ενδεχομένως δεν θα έβλεπε κανείς», έλεγε ο Ρομπέρ Μπρεσόν.

Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Επιχείρησα να καταγράψω την αθέατη και ανθρώπινη αλληλεπίδραση ανάμεσα στους χορευτές, τους χορογράφους και όλους τους συντελεστές που υποστηρίζουν το έργο και τη λειτουργία αυτού του θεσμού. Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος

Κατά το γύρισμα, αλλά και κατά τη διαδικασία του μοντάζ, προσπαθούσα να βρω σκηνές που θα μου επιτρέψουν να υπερβώ τα όρια της άμεσης πραγματικότητας.

Επιπλέον επιχείρησα να καταγράψω την αθέατη και ανθρώπινη αλληλεπίδραση ανάμεσα στους χορευτές, τους χορογράφους και όλους τους συντελεστές που υποστηρίζουν το έργο και τη λειτουργία αυτού του θεσμού.

Στο γύρισμα δεν συνοδευόμουν από συνεργείο ή ηχολήπτη, όπως συνηθίζεται. Είχα αναλάβει τα πάντα ο ίδιος, την κάμερα και τον ήχο, καθώς ήθελα να έχω διακριτική παρουσία στους χώρους της Λυρικής. Σε καμία περίπτωση δεν ήθελα να παρεμποδίσω τη λειτουργία της ή τους χορευτές.

Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος
Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος
Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος
Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος
Το ντοκιμαντέρ του Θοδωρή Σκριβάνου «Διορθώσεις» παρουσιάζεται στον Δαναό Facebook Twitter
Φωτ.: Θοδωρής Σκριβάνος

Οι προβολές θα πραγματοποιηθούν με την παρουσία συντελεστών του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Ημερομηνίες προβολών: Πέμπτη 27 Απριλίου στις 20:00 // Σάββατο 29 Απριλίου στις 16:00 // Κυριακή 30 στις 16:00 στις 16:00

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

29ο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας: Όσα θα δούμε στη φετινή διοργάνωση

Πολιτισμός / 29ο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας: Όσα θα δούμε στη φετινή διοργάνωση

Η χορογράφος και καλλιτεχνική διευθύντρια του φεστιβάλ Λίντα Καπετανέα ανακοίνωσε το πρόγραμμα και το θέμα που διατρέχει τις φετινές εκδηλώσεις, με τίτλο «Επιστροφή στο Σώμα».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η ωραία μυλωνού

Πολιτισμός / «Η ωραία μυλωνού»: Μια πρωτότυπη χορευτική περφόρμανς στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής

Με άξονα τη φωνή, το σώμα και την κίνηση, η μεσόφωνος Λένια Ζαφειροπούλου και ο χορογράφος Τάσος Καραχάλιος ακολουθούν τον ρομαντικό ήρωα του Μύλλερ και ερμηνεύουν τα τραγούδια του Σούμπερτ.
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γιατί ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» παραμένει ακαταμάχητος μετά από τόσα χρόνια;

Σαν σήμερα έκανε πρεμιέρα / Γιατί ο «Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» παραμένει ακαταμάχητος μετά από τόσα χρόνια;

Στις 19/12/2001 έκανε πρεμιέρα η «Συντροφιά του Δαχτυλιδιού», το πρώτο μέρος του κινηματογραφικού άθλου του Πίτερ Τζάκσον που καθόρισε το σινεμά του φανταστικού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιώργο Καπουτζίδη, γιατί βλέπουμε τόσο σπάνια ανάπηρους χαρακτήρες στις ελληνικές σειρές;

Ζούμε, ρε! / Γιώργο Καπουτζίδη, γιατί βλέπουμε τόσο σπάνια ανάπηρους χαρακτήρες στις ελληνικές σειρές;

Πόσο κοντά είμαστε στο να βλέπουμε ανάπηρους ηθοποιούς στην οθόνη μας; Η Χρυσέλλα Λαγαρία και ο Θοδωρής Τσάτσος συζητούν με τον σεναριογράφο, ηθοποιό και σκηνοθέτη Γιώργο Καπουτζίδη για τη συμπερίληψη στην ελληνική τηλεόραση και τη δική του προσπάθεια να γράψει ανάπηρους χαρακτήρες για μία νέα σειρά.
THE LIFO TEAM
Oι δέκα αγαπημένες ταινίες του Λάμπρου Κωνσταντέα

Μυθολογίες / «Στα 13 μου φρίκαρα με το The Ring»: Oι δέκα αγαπημένες ταινίες του Λάμπρου Κωνσταντέα

Παιδί των ’90s, ο ηθοποιός έχει φτιάξει μια λίστα που χωράει από τη «Μικρή γοργόνα» της Disney και τον Harry Potter του Κουαρόν μέχρι Ινιάριτου και Γουόνγκ Καρ Γουάι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
«Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Daily / «Yacht Rock»: Το πιο απολαυστικό μουσικό ντοκιμαντέρ της χρονιάς 

Από τους Steely Dan, τους Toto και τον Kenny Loggins μέχρι τον Questlove, τον Thundercat και τον Mac De Marco, τo ντοκιμαντέρ του HBO συνδέει τις κουκίδες ενός φαινομένου που αποτελεί λιγότερο ένα μουσικό είδος και περισσότερο μια αίσθηση, μια ιδέα, ένα vibe.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έξι ηθοποιοί θυμούνται τη συνεργασία τους με τον Παντελή Βούλγαρη

Οθόνες / «Ο Παντελής Βούλγαρης είναι ένας σκηνοθέτης που σου αφήνει πολλά περιθώρια»

Άννα Βαγενά, Δημήτρης Καταλειφός, Θέμις Μπαζάκα, Στράτος Τζώρτζογλου, Σοφία Κόκκαλη, Ανδρέας Κωνσταντίνου: Έξι ηθοποιοί θυμούνται στιγμές από τα γυρίσματα ταινιών του σπουδαίου Έλληνα σκηνοθέτη, με αφορμή το αφιέρωμα «Όλα είναι δρόμος» του Cinobo.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Mary»: Η ταινία του Netflix για τη ζωή της Παναγίας προκαλεί έντονες αντιδράσεις

Οθόνες / «Mary»: Η ταινία του Netflix για τη ζωή της Παναγίας προκαλεί έντονες αντιδράσεις

Η ταινία, στην οποία πρωταγωνιστεί μια Ισραηλινή ηθοποιός, δέχεται επιθέσεις από δύο (τουλάχιστον) κατευθύνσεις ταυτόχρονα, εξοργίζοντας τόσο τους υποστηρικτές της Παλαιστίνης όσο και τους συντηρητικούς χριστιανούς.
THE LIFO TEAM
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Σύλλα Τζουμέρκα (κι ανάμεσά τους «Ο δολοφόνος του Τόκιο»)

Μυθολογίες / «Όλοι ξέρουμε για τι μιλάνε οι "Ηλίθιοι" του Τρίερ»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Σύλλα Τζουμέρκα

Κουρασάουα, Ταρκόφσκι, Βέντερς, διπλό Κασσαβέτη και τη «Διαφθορά» του Έιμπελ Φεράρα περιλαμβάνει η δεκάδα του σκηνοθέτη Σύλλα Τζουμέρκα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΠΑΝΟΣ ΜΙΧΑΗΛ
Τέιλορ Σέρινταν: Ποιος είναι ο νέος Μίδας της τηλεόρασης;

Οθόνες / Τέιλορ Σέρινταν: Ποιος είναι ο νέος Μίδας της τηλεόρασης;

Ο άνθρωπος που βρίσκεται πίσω από την επιτυχία του «Yellowstone» και ενός ολόκληρου τηλεοπτικού σύμπαντος παραμένει ένας καουμπόι που αρνείται ότι οι σειρές του απευθύνονται σε συντηρητικό ακροατήριο.
THE LIFO TEAM
Ο δημιουργός του «Love Actually» χαρίζει στα παιδιά ένα χριστουγεννιάτικο animation

Οθόνες / Ο δημιουργός του «Love Actually» χαρίζει στα παιδιά ένα χριστουγεννιάτικο animation

Ο Ρίτσαρντ Κέρτις διασκευάζει για λογαριασμό του Netflix μια τριλογία δικών του βιβλίων, σε ένα σπονδυλωτό, χαριτωμένο και καλόψυχο φιλμ, απευθυνόμενο κυρίως σε θεατές μικρότερης ηλικίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
10ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου και Kalamata Short Docs Film Festival 

Οθόνες / 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου: Ένα πλούσιο κινηματογραφικό δωδεκαήμερο

Η Καλαμάτα και άλλες δεκατρείς πόλεις της Πελοποννήσου έγιναν σημεία αναφοράς για τους λάτρεις του ντοκιμαντέρ, ενώ υπήρξαν και αφορμές για προβληματισμό, όχι μόνο αναφορικά με την έβδομη τέχνη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μας έπεισε η Τζολί ως Μαρία Κάλλας;

The Review / Μας έπεισε η Τζολί ως Μαρία Κάλλας;

Ο Αλέξανδρος Διακοσάββας και ο Βασίλης Λούρας σχολιάζουν το πολυαναμενόμενο biopic «Maria», την ερμηνεία της Αντζελίνα Τζολί, τις ιστορικές ανακρίβειες και το αν τελικά μαθαίνουμε κάτι καινούργιο για την πολύπαθη divina.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ