Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ είναι ένας κόσμος άγνωστος, που ως ενήλικας είναι από δύσκολο έως αδύνατο να παρακολουθήσεις και να κατανοήσεις πλήρως. Αυτό συνέβαινε πάντα, αλλά στη δεκαετία που διανύουμε, που οι έφηβοι ζουν και δραστηριοποιούνται κυρίως διαδικτυακά, το χάσμα έχει γίνει ακραίο. Τα 13χρονα είναι ένα άγνωστο σύμπαν, μια γενιά που μεγαλώνει με ακατανόητους κώδικες και αναφορές που είναι δύσκολο να ελεγχθούν, ειδικά σήμερα που οι προσλαμβάνουσες ενός παιδιού προκύπτουν από ένα (τρομακτικό) χάος.
Αυτό συνειδητοποιείς βλέποντας τη σειρά που μόλις ανέβηκε στο Netflix και έχει τίτλο «Εφηβεία», ένα συγκλονιστικό δράμα βρετανικής παραγωγής που έφτιαξαν ο Tζακ Θορν και ο Στίβεν Γκράχαμ και αποκαλύπτει αρκετά από τον κόσμο των εφήβων, που δύσκολα προσεγγίζεται. Τεχνικά άρτια και με εκπληκτικές ερμηνείες απ' όλους τους ηθοποιούς που συμμετέχουν, τα τέσσερα επεισόδιά της είναι μια οδυνηρή εμπειρία, κυρίως επειδή μπορείς σε μεγάλο βαθμό να ταυτιστείς, ειδικά εάν έχεις παιδιά, ανίψια ή παιδιά φίλων σε αυτή την ηλικία.
Ξεκινά με ένα από τα πιο δυνατά δίλεπτα που έχουμε δει σε σειρά, την αστυνομία να εισβάλει στο σπίτι της οικογένειας του 13χρονου Τζέιμι Μίλερ και να τον συλλαμβάνει ως ύποπτο για τη δολοφονία της συμμαθήτριάς του Κέιτι, που έγινε το προηγούμενο βράδυ. Όλο το επεισόδιο είναι ένα μονοπλάνο που ξεκινάει με τους δυο αστυνομικούς που έχουν αναλάβει την υπόθεση (ο ένας πατέρας έφηβου γιου) και ηγούνται της σύλληψης του Τζέιμι. Με συνοδεία ένοπλων αστυνομικών σπάνε την πόρτα του σπιτιού του στις 6 το πρωί, ακινητοποιούν τους γονείς του και την αδερφή του και τον συλλαμβάνουν – εκείνος δείχνει έκπληκτος και σοκαρισμένος, τόσο που κατουριέται πάνω του.
Με την κάμερα να ακολουθεί συνεχώς τη δράση, τα πρόσωπα, τις συναισθηματικές εκρήξεις και τις ξαφνικές εντάσεις, η σειρά «Εφηβεία» είναι και ένα τεχνικό επίτευγμα, για το οποίο υπεύθυνος είναι ο Στίβεν Γκράχαμ, ο οποίος πρωταγωνιστεί ως ο πατέρας του αγοριού – επίσης είναι ο συνδημιουργός και σεναριογράφος της σειράς.
Μετά, σε πραγματικό χρόνο, βλέπουμε τη μεταφορά του τρομοκρατημένου μικρού στο τμήμα με το βανάκι της αστυνομίας και όσα συμβαίνουν μέχρι να οριστεί ο πατέρας του, Έντι, ενήλικας συνοδός, να τον αναλάβει ο δικηγόρος που ορίζει η υπηρεσία και να γίνει η ανάκριση (όπου αποκαλύπτεται με αδιαμφισβήτητα στοιχεία αν είναι αθώος ή ένοχος). Ο Τζέιμι αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη και το κάνει επίμονα μέχρι τη στιγμή της δίκης, μετά από 13 μήνες.

Το δεύτερο επεισόδιο είναι ένα μονοπλάνο στο σχολείο, όπου ο αστυνόμος Λιουκ Μπασκόμπ (ένας εξαιρετικός Άσλεϊ Γουόλτερς που γνωρίσαμε στο «Top Boy») ερευνά τον εφηβικό κόσμο που νομίζει ότι γνωρίζει, αλλά διαπιστώνει ότι είναι ανίκανος να αποκωδικοποιήσει. Ψάχνοντας να βρει το μαχαίρι του φόνου ανάμεσα στους συμμαθητές του Τζέιμι (και του γιου του), έρχεται αντιμέτωπος με μια κατάσταση τρομακτική, γιατί το σύμπαν των εφήβων πλέον είναι πολύ πιο άγριο και ατίθασο από αυτό που είχε ζήσει ο ίδιος στην αντίστοιχη ηλικία. Τη ματαιότητα που αισθάνεται απαλύνει κάπως η πληροφορία που του δίνει ο γιος του όταν του μεταφράζει τα emoji που χρησιμοποίησε η Kέιτι σε κάποια σχόλιά της κάτω από τις αναρτήσεις του Τζέιμι στο Instagram. Ο κόσμος της κουλτούρας «incel», το μήνυμα που διαδίδεται ανάμεσα σε αγόρια και νέους άντρες για το τι δικαιούνται να περιμένουν και να παίρνουν από κορίτσια και γυναίκες, δείχνει ότι ο Τζέιμι έχει αντιδράσει σε κάποιου είδους μπούλινγκ που έχει επιβληθεί από το manosphere και ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό ονόματα όπως ο Andrew Tate – ο οποίος αναφέρεται στη σειρά. Τα παιδιά δεν έχουν φίλτρα για να κατανοήσουν αυτά που βλέπουν γύρω τους, απλώς τα δέχονται και τα υιοθετούν, και αυτό δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την κατανόηση των λόγων που τα οδηγούν σε συγκεκριμένες πράξεις.

Η σειρά, πάνω απ’ όλα, σε κάνει να αναρωτηθείς τι διδάσκουμε στ' αγόρια και πώς περιμένουμε να συμπεριφερθούν σε αυτόν τον ολοένα πιο τοξικό και απάνθρωπο κόσμο, όταν η έννοια της αρρενωπότητας εξακολουθεί να εξαρτάται από τις επιρροές τους, τον τρόπο και τις πηγές ενημέρωσής τους. Τα παιδιά σήμερα μεγαλώνουν μόνα τους, ανακαλύπτοντας το κόσμο από το κινητό τους.
Το τρίτο επεισόδιο, που είναι και το πιο έντονο συναισθηματικά, και όσο εξελίσσεται γίνεται σχεδόν οδυνηρό, είναι ένα μονοπλάνο με τη συνεδρία του Τζέιμι με την παιδοψυχολόγο Μπραϊόνι, η οποία έχει σταλεί για να κάνει την ανεξάρτητη αξιολόγηση που απαιτείται πριν από τη δίκη. Η Έριν Ντόχερτι και ο 15χρονος πιτσιρικάς Όουεν Κούπερ που παίζει τον Τζέιμι δίνουν εκπληκτικές ερμηνείες στις πιο δυνατές σκηνές της σειράς. Η Μπραϊόνι, κάνοντας στον Τζέιμι, ψύχραιμα, γρήγορες και έξυπνες ερωτήσεις, τον κάνει να δεχτεί αλήθειες που δεν θέλει και πεποιθήσεις που σχεδόν αγνοεί ότι έχει. Το πινγκ-πονγκ των ερωταπαντήσεων είναι συναρπαστικό και προκαλεί στον Τζέιμι ακραίες αντιδράσεις. Συνειδητοποιείς ότι κανείς δεν είναι μόνο αυτό που φαίνεται και ότι το τρομοκρατημένο παιδάκι έχει μέσα του βία και ένταση που ποτέ δεν φανταζόσουν· ακόμα χειρότερα, έχει αποκτήσει ήδη τα ριζοσπαστικοποιημένα χαρακτηριστικά του μισογύνη. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Όουεν Κούπερ δεν είχε καμία σχέση με την υποκριτική, είναι ο πρώτος του ρόλος και τον κέρδισε ανάμεσα σε 500 αγόρια που συμμετείχαν στο κάστινγκ.
Ο Τζέιμι μένει στο αναμορφωτήριο 13 μήνες μέχρι τη δίκη (η σειρά τελειώνει λίγο πριν από την ημερομηνία της δίκης) και η οικογένειά του υποφέρει από τις συνέπειες της πράξης του. Το τελευταία επεισόδιο επικεντρώνεται στις απεγνωσμένες προσπάθειες να κρατηθεί ενωμένη, κάτι που είναι πολύ δύσκολο, γιατί ο περίγυρος ανοίγει συνεχώς την «πληγή» της. Η σειρά δεν προσπαθεί να προσφέρει απαντήσεις αλλά θέτει πολλά ερωτήματα, όπως το πώς φτάνει ένα παιδί σε μια τόσο ακραία πράξη, χωρίς να έχει κακοποιητικούς γονείς, χωρίς να υπάρχουν σκοτεινά οικογενειακά μυστικά, χωρίς τις συνθήκες που μπορούν να κάνουν κάποιον δολοφόνο. Οι γονείς του είναι καλοί, μεροκαματιάρηδες, μεγαλώνουν τα δυο παιδιά τους όσο καλύτερα μπορούν, παρέχοντάς τους ό,τι ζητήσουν. Γι’ αυτό διαλύονται στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν τι έκαναν λάθος και γιατί το δικό τους παιδί τους έκανε ό,τι έκανε – και όχι κάποιο άλλο.

Με την κάμερα να ακολουθεί συνεχώς τη δράση, τα πρόσωπα, τις συναισθηματικές εκρήξεις και τις ξαφνικές εντάσεις, η σειρά «Εφηβεία» είναι και ένα τεχνικό επίτευγμα για το οποίο υπεύθυνος είναι ο Στίβεν Γκράχαμ, συνδημιουργός και σεναριογράφος της σειράς, ο οποίος πρωταγωνιστεί κιόλας ως ο πατέρας του Τζέιμι. «Σημειώθηκαν πολλά περιστατικά μαχαιρωμάτων σε όλη τη χώρα», λέει στην «Guardian», «σε ορισμένες περιπτώσεις νεαρά αγόρια μαχαίρωσαν νεαρά κορίτσια».
Εξηγεί ότι βασικό του μέλημα ήταν να μην κατηγορήσει κανείς τους γονείς. «Το θέμα δεν είναι να δείξουμε ότι ένα παιδί διαπράττει έγκλημα επειδή κάτι κακό συμβαίνει στο σπίτι του», λέει. «Δεν ήθελα ο πατέρας του να είναι βίαιος ή η μητέρα του αλκοολική, δεν ήθελα το αγόρι μας να έχει κακοποιηθεί από τον θείο του τον Tόνι. Ήθελα να αφήσω απέξω οτιδήποτε θα μας έκανε να πούμε: “Α, γι' αυτό το έκανε”. Ήθελα επίσης να δείξω πώς αυτό επηρέασε τους γύρω του.
Ήταν μια έξυπνη, αν και ζοφερή επιλογή. Το να βλέπεις μια οικογένεια να αγωνίζεται να μαζέψει τα κομμάτια της μετά από μια τόσο αδιανόητη πράξη βίας είναι πραγματικά συγκλονιστικό. Αν έχεις παιδιά μιας συγκεκριμένης ηλικίας, που πρόκειται να αποκτήσουν το πρώτο τους κινητό, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο να παρακολουθήσεις τη σειρά». Και είναι, πραγματικά.
Εφηβεία | Επίσημο τρέιλερ | Netflix