Με μαύρο ναυτικό καπέλο (αλλά κεντημένα τρουκ να δίνουν τον τόνο) και ένα πολύχρωμο φουλάρι μέσα από το σακάκι της, η Ρόσι ντε Πάλμα κατέβηκε για μια έκτακτη συνέντευξη, μια μόλις ώρα μετά την άφιξή της από την Ισπανία.
Καλεσμένη του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Αθήνας, η αγαπημένη του Πέδρο Αλμοδόβαρ και του Ζαν Πολ Γκοτιέ, πολύπλευρη καλλιτέχνις και ισχυρή προσωπικότητα του ισπανικού, και όχι μόνο, κινηματογράφου, μας μίλησε για τη συμμετοχή της στην κωμωδία Ωραίο μου Διαζύγιο (Brillantissime) της Μισέλ Λαρόκ, που θα προβληθεί το καλοκαίρι στην Ελλάδα, αλλά και την εμπειρία της από τις συνεργασίες της με τον Αλμοδόβαρ, τη χειρωνακτική και θεραπευτική ιδιότητα της Τέχνης, το στιλ και τη μόδα, τη φύση και τις πέτρες, και την Ελλάδα που πολύ θα ήθελε να γευθεί περισσότερο στο μέλλον.
— Είναι ιδιαίτερη περίπτωση η φίλη της πρωταγωνίστριας, της Άντζελα, που υποδύεστε στο Ωραίο μου Διαζύγιο. Είναι πιστή, δεν βοηθάει και πολύ, τη συμβουλεύει μονίμως να ξεπερνάει τα προβλήματά της με χάπια.
Και αρκετά τρελή!
— Δεν ήθελα να το πω εγώ, αλλά ναι, ευχαριστώ. Και τυχερή, γιατί κοιμάται αμέσως, όπου βρει.
Ναι, σε ένα δευτερόλεπτο, όντως. Ήταν ωραία η εμπειρία της συνεργασίας μου με τη Μισέλ Λαρόκ, σε μια ταινία που μιλάει για σχέσεις, όπου είχα την ευκαιρία να υποδυθώ μια γυναίκα που είναι το αντίβαρο μιας τελειομανούς διαζευγμένης, που ανησυχεί για τους πάντες και τα πάντα. Με κωμικό τρόπο.
— Έχετε εγγενή αίσθηση της κωμωδίας;
Νομίζω ναι. Δεν είμαι καθόλου της μεθόδου, ποτέ δεν προετοιμάζομαι και νομίζω πως έχω μέσα μου, εγγεγραμμένο στο DNA ίσως, έναν φυσικό κωμικό ρυθμό.
Καμιά φορά φτάνω στα γυρίσματα και είμαι εκεί, και μου λένε τι θα γίνει με τον ρόλο, και τους απαντώ πως ο χαρακτήρας μου δεν έχει φτάσει ακόμη. Τον βρίσκω επί τόπου. Γι' αυτό και μου αρέσει πολύ ο αυτοσχεδιασμός, και με τη Μισέλ αυτοσχεδιάσαμε αρκετά.
Αγαπώ τους ανθρώπους αλλά δεν αισθάνομαι άνετα με τα πλήθη. Έχω μια ισχυρή αίσθηση ατομικότητας και με αποδιοργανώνουν οι μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων.
— Γίνεται αυτό και με τον Πέδρο Αλμδόβαρ; Διότι εκτός από σπουδαίος σκηνοθέτης, είναι και μοναδικός σεναριογράφος και φαντάζομαι πως θα έχει ιδιαίτερη ευαισθησία για τις λέξεις των σεναρίων του.
Όντως είναι πολύ ακριβής αλλά πάντα, ιδιαίτερα στις κωμωδίες, αφήνει χώρο για να μπουν απρόσμενες καταστάσεις που προκύπτουν και εμπιστεύεται τους ηθοποιούς και φίλους του για αλλαγές, όταν είναι απαραίτητες.
— Με τον Πέδρο Αλμδόβαρ γνωριστήκατε στη Μαδρίτη στα τέλη της Movida και κάνατε πολλές ταινίες μαζί. Υπέροχες συνεργασίες. Και πρόσφατα, ίσως στον καλύτερο ρόλο σας, ως Μαριάν στην Julieta. Μεσολάβησε μεγάλο κενό ωστόσο. Γιατί;
Κοιτάξτε, δεν κοίταξα ποτέ την καλλιτεχνική συνεργασία μου με τον Πέδρο με τη λογική της ατζέντας. Έπαιξα σε 10 ταινίες του, και δεν έπαιξα σε άλλες τόσες. Όπως στα Ψηλά Τακούνια, ή στο Μίλα της, για παράδειγμα.
Αλλά ακόμη και όταν το Volver βραβευόταν στις Κάνες για το ensemble των πρωταγωνιστριών του κι εγώ βρισκόμουν στη Μαδρίτη στο σπίτι μου, αισθανόμουν πως έπαιρνα κι εγώ το βραβείο, ακόμη κι αν δεν είχα παίξει στην ταινία. Διότι ήταν σα να τιμούσαν όλους τους γυναικείους χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει ο Αλμοδόβαρ όλα αυτά τα χρόνια.
Πρόκειται για γυναίκες που έχουν περάσει άσχημα, έχουν υποστεί μυριάδες προβλήματα αλλά σαν τον φοίνικα ξαναγεννιούνται και λένε, να πάνε από εκεί που ήρθαν όλα τα σκατά που δοκιμάσαμε, εμείς θα ξαναφτιάξουμε τη ζωή μας, χωρίς οίκτο, θα χαμογελάσουμε και θα δημιουργήσουμε ένα σωρό όμορφα πράγματα. Βοηθάει η μία την άλλη, σαν μια μορφή σπουδαίας αδελφότητας.
Με τον Πέδρο πάμε πολύ πίσω. Θέλω να θέλει εκείνος να παίζω στις ταινίες του. Δεν του έχω ζητήσει ποτέ να με «προσλάβει». Αν δεν παίξω εγώ, θα είναι μια άλλη συνάδελφος στη θέση μου. Είμαστε όλοι όργανα. Ενδεχομένως να θελήσει κάποιον άλλο ήχο, Σας ορκίζομαι, ακόμη κι αν δεν βρίσκομαι στο πλατό μιας ταινίας του, συμμετέχω ενεργά.
— Το προσωπικό, χαρακτηριστικό σας στιλ πώς εξελίχθηκε με τα χρόνια; Ξεκινήσατε με ένα πανκ συγκρότημα, τις Peor Impossible.
Ήταν περισσότερο ποπ και λίγο πανκ. Ήμασταν αυθόρμητες και δημιουργικές, γράφαμε τη μουσική μας, επιλέγαμε, σχεδιάζαμε και ράβαμε τα ρούχα μας οι ίδιες.
Βγάζαμε πολλή θεατρικότητα αλλά αντλούσαμε τα θέματα μας από την πραγματικότητα γύρω μας, όπως το AIDS, με επιρροές από τον Κλάους Νόμι, που ήταν από τους πρώτους μουσικούς που πέθαναν από την αρρώστια.
Με την μπάντα μου γνωριστήκαμε στη Μαδρίτη και έτσι γνώρισα και τον Πέδρο, ερχόταν στις συναυλίες μας και του αρέσαμε πολύ.
Τώρα για το στιλ, τι να σας πω! Δεν το σκέφτομαι, όσο κι αν με ρωτούν οι δημοσιογράφοι επί του θέματος. Εξαρτάται από τη διάθεσή μου, από τον τόπο που βρίσκομαι, από τη μέρα.
— Και τι να υποθέσουμε από τη διάθεση σας απόψε, κρίνοντας από το εντυπωσιακό σας ντύσιμο;
Α, είμαι πολύ κουρασμένη, αγαπητέ μου. Άκου τη φωνή μου, είναι πολύ μπάσα, από εκεί θα το καταλάβεις.
Ήμουν στο Μεξικό, λίγο πριν βρέθηκα στην Κένυα, έκανα ένα μικρό σταθμό στη Μαδρίτη και τώρα στην Αθήνα. Αλλά αύριο θα αισθάνομαι πολύ καλύτερα, είμαι σίγουρη.
— Το εύχομαι. Πώς αισθάνεστε περισσότερο; Ηθοποιός, και όλα τα άλλα περιστρέφονται γύρω από αυτήν την ιδιότητα;
Πρώτα από όλα, καλλιτέχνης. Και τεχνίτρια. Κάνω πολλά με τα χέρια μου.
— Σαν τι;
Γλυπτά, φορέματα, περούκες. Γράφω, ζωγραφίζω. Όταν δουλεύεις με τα χέρια, ησυχάζεις, μοιάζει με διαλογισμό. Δεν φαντάζεσαι πόσο καλό κάνει στην ψυχή! Ακόμη και αυτοί που κάνουν βελονάκι, νιώθουν ειρήνη μέσα τους.
Νιώθω όμως καλλιτέχνης γιατί ξεκίνησα να γράφω ποιήματα από μικρή, μετά τα τραγούδια μου, μετά ήρθε η μπάντα, ο χορός, με 8 χρόνια κλασικού μπαλέτου, και βέβαια ο Πέδρο, που μου ζήτησε να γίνω ηθοποιός, και έμαθα πώς να το κάνω.
Αλλά και performance και θέατρο, όπως τώρα μια παράστασή μου στο Piccolo Teatro στο Μιλάνο, με θέμα την ανθεκτικότητα στα ψυχικά τραύματα, και την θεραπευτική επίδραση της τέχνης στην αγάπη.
Βάζω τα χέρια μου παντού, όπου μπορώ, και η μουσική με γιατρεύει. Όταν πήγαινα στο Virgin στο Παρίσι για να αγοράσω δίσκους, έλεγα ότι πάω στο φαρμακείο της ψυχής και χανόμουν στις μελωδίες που ακούγονταν στα διαφορετικά τμήματα. Βάλσαμο. Βοηθάει στη λύπη.
Αλλά και η λύπη είναι εργαλείο δημιουργίας. Γίνεσαι μέρος του πόνου και συμπαραστέκεσαι στους ανθρώπους που υποφέρουν, προσπαθώντας να μετατρέψεις την ασχήμια σε κάτι όμορφο, όταν είσαι καλλιτέχνης.
— Και πάντα περιμένουμε από εσάς την έκπληξη. Χάρηκα όταν διάβασα κάπου πως θέλετε να παίξετε σε ταινία κουνγκ φου.
Λατρεύω το κουνγκ φου. Πιστεύω στη φιλοσοφία του Ταοϊσμού, κάνω σαν μικρό παιδί στη θέα των δέντρων, της θάλασσας, όλα όσα θεωρούμε δεδομένα. Ένα λουλούδι που ανθίζει, ένα σύννεφο ή μια πέτρα με συνεφέρουν από την κακή διάθεση που μπορεί να έχω. Όταν τα παρατηρώ, απορώ με το κακό που συμβαίνει στη γη.
— Το κακό το δημιουργούν οι άνθρωποι. Εσείς πώς είστε με τους ανθρώπους;
Με τους ανθρώπους; Συμπάσχω.
— Είστε περισσότερο μοναχική ή κοινωνική;
Αγαπώ τους ανθρώπους αλλά δεν αισθάνομαι άνετα με τα πλήθη. Έχω μια ισχυρή αίσθηση ατομικότητας και με αποδιοργανώνουν οι μεγάλες συγκεντρώσεις ανθρώπων.
— Όπως στην ταινία Ωραίο μου Διαζύγιο, έχετε κάποια φίλη από παλιά που ενδεχομένως είναι το ακριβώς αντίθετα από εσάς στον χαρακτήρα;
Α, ναι, ναι. Στη φιλία, είμαι εκατομμυριούχος. Έχω πολλές φίλους και πολλούς φίλους σε όλον τον κόσμο.
Αλλά με τις γυναίκες είναι διαφορετικά. Λέμε μεταξύ μας συχνά, «τι θα απογίνουμε αν δεν είχαμε εμάς;». Υπάρχει μεγαλύτερη κατανόηση και ανθρωπιά μεταξύ γυναικών.
— Μιλήσαμε για το στιλ, αλλά πείτε μου, η εμπορευματοποίηση της μόδας σας κουράζει καθόλου; Σας απογοητεύει, μια και τα έχετε δει σχεδόν όλα να επαναλαμβάνονται;
Δεν αναλύω αυτό το περιβάλλον έτσι, γιατί σέβομαι πολύ τους ανθρώπους που δουλεύουν στον χώρο. Δεν τους κρίνω. Και πώς θα μπορούσα άλλωστε να το κάνω, αφού εργάζονται σκληρά να δημιουργήσουν ένα υγιές περιβάλλον και φτιάχνουν απίστευτα ωραία προϊόντα...
Και, ως καλλιτέχνης, είδα πώς φτιάχνουν τα μικρά μπιζού τους οι Μασάι στην Κένυα και τα αγόρασα όλα χωρίς παζάρια. Διαπίστωσα τον τεράστιο κόπο, τις εργατοώρες και την τέχνη που έβαζαν στα μικρά πράγματα που πουλούσαν και μου φάνηκαν πιο πολύτιμα και από το πιο ακριβό διαμάντι του κόσμου. Τα κοσμήματά τους είναι χρυσάφι στα δικά μου μάτια.
— Ελλάδα. Ποιες λέξεις ή σκέψεις σας έρχονται στον νου;
«Αγάπη μου, αγάπη μου» (στα ελληνικά) και «ευχαριστώ», το οποίο έμαθα μόλις σήμερα και οφείλουμε να ξέρουμε σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Όταν πήγα στη Μύκονο, στο Jackie O για τρεις ημέρες, αισθάνθηκα όλους τους μύθους, ακόμη και στο μικρό χρονικό διάστημα που πέρασα στο νησί. Και όταν έφτανα με το αεροπλάνο και έβλεπα όλα αυτά τα μικρά νησιά, τρελάθηκα. Πόσα είναι, 500;
— Μπορεί, δεν τα μετράμε..
Καλά κάνετε. Πρέπει να ξανάρθω, να πάρω μια μικρή βάρκα και να τα γυρίσω. Αλλά και η Μαρία Κάλλας είναι το πρόσωπο που συνδέω αμέσως με την Ελλάδα. Η ομορφιά της μουσικής που ερμήνευσε, και το δράμα φυσικά. Τρελαίνομαι για το δράμα.
Και για να είμαι ειλικρινής, αποδέχθηκα την ευγενική πρόσκληση του Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, όχι για την ταινία, ή για το Φεστιβάλ, επαναλαμβάνω, για να πω την αλήθεια, αλλά για να δω την Ακρόπολη. Καλή αφορμή να δουλέψω και για το Ωραίο μου Διαζύγιο, αλλά το καρότο είναι η Ακρόπολη. Και μετά το Μαντείο των Δελφών. Να ακουμπήσω τις πέτρες. Λατρεύω τις πέτρες, ξέρετε. Μαγεία, ε;
Info:
19ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου
Διάρκεια: 20 - 28 Μαρτίου 2018
Πρόγραμμα: http://festivalfilmfrancophone.gr/
Εισιτήρια: Γενική είσοδος στο Auditorium του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών: 5 €
Τιμές εισιτηρίων στους κινηματογράφους ΔΑΝΑΟΣ, ΑΣΤΟΡ: Γενική είσοδος 6 ευρώ, μειωμένο 5 ευρώ