Σε μια εβδομάδα γεμάτη νέες ταινίες, ένα ακραίο γαλλικό φιλμ τρόμου, από μια άγνωστη ως τώρα σκηνοθέτη, καταφέρνει και ξεχωρίζει. Το Raw της Ζουλιά Ντουκουρνό προβάλλεται συνεχίζοντας μια ξέφρενη πορεία που ξεκίνησε σχετικά αθόρυβα στο περσινό φεστιβάλ των Καννών για να φτάσει σήμερα να παίζεται κανονικά στη διανομή χωρών όπως οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία, που συνήθως θα βόλευαν μια τέτοια ταινία στα στενά πλαίσια του φεστιβαλικού κυκλώματος, ειδικότερα σε στοχευμένα για το είδος φεστιβάλ.
Το Raw εμπλέκει την ενηλικίωση, την κτηνιατρική, τον κανιβαλισμό και τους οικογενειακούς δεσμούς με έναν απροσδόκητο τρόπο που παραπέμπει στον σκηνοθέτη που θεωρεί ότι την επηρέασε περισσότερο από όλους, τον Καναδό Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ. Πίσω από τις εικόνες της που μοιραία δημιούργησαν ένα buzz πως πρόκειται για μια ταινία που δύσκολα θα αντέξει να δει το κοινό ολόκληρη, υπάρχουν συγκεκριμένες ιδέες, μαύρο χιούμορ και μια ευαισθησία για τον χειρισμό της κεντρικής ηρωίδας που ακροβατεί ανάμεσα στον ρόλο του θύματος και του θύτη. Η Ντουκουρνό βρέθηκε στην Αθήνα τον περασμένο Σεπτέμβριο, με αφορμή την πρώτη προβολή της ταινίας της στις Νύχτες Πρεμιέρας, και μας μίλησε για το σκηνοθετικό της ντεμπούτο, τις αντιδράσεις του κοινού κατά τη διάρκεια της ταινίας της και την αγάπη της για το είδος του horror.
Η αγάπη είναι και σαρκική, όχι μόνο μιλώντας ερωτικά αλλά και σε οικογενειακές σχέσεις. Δεν είναι τυχαίο στην ταινία πως η ηρωίδα τρώει πρώτα το δάχτυλο της μεγαλύτερης αδερφής της και όχι κάποιου που δεν γνωρίζει. Το κάνει γιατί την αγαπά και θέλει να της μοιάσει.
— Δέχεσαι τον όρο "σοκαριστική" για την ταινία σου;
Καταλαβαίνω πως για κάποιους μπορεί να είναι σοκαριστικό θέαμα, γι' αυτό στις πρώτες προβολές της ταινίας σε φεστιβάλ, έμεινα μέσα στην αίθουσα για να παρακολουθώ αντιδράσεις. Προσπάθησα να κάνω ομαλές μεταβάσεις από την κωμωδία στο δράμα και να αναμείξω είδη, ώστε από όλο αυτό να αναδεικνύεται ένα μονίμως σκοτεινό χιούμορ που αν ο θεατής το πιάσει θα αδιαφορεί για το αν οι σκηνές μου είναι αηδιαστικές ή όχι. Στην προβολή που έγινε εδώ στην Αθήνα το κοινό μου φάνηκε εκπαιδευμένο, κανείς δεν έφυγε ενώ υπήρχαν πολλά αμήχανα γέλια κατά την προβολή. Σε προηγούμενες προβολές είχα δει πάντως κόσμο να φεύγει σχετικά νωρίς, αλλά το καταλαβαίνω, αν και δε φεύγω ποτέ στη μέση μιας προβολής ακόμη και αν ενοχλούμαι με κάτι. Για παράδειγμα πρόσφατα δοκίμασα μια προβολή σε virtual reality όπου υπήρχε επιλογή είδους και ζήτησα να δω μια ταινία τρόμου. Η ταινία δεν ήταν καθόλου καλή, αλλά λόγω της συγκεκριμένης τεχνολογίας τρόμαζα συχνά και με ενοχλούσε αυτό, αλλά ήθελα να ζήσω την εμπειρία ως το τέλος, έστω και αν ήταν σε σημεία δυσάρεστη. Πάντως, γυρνώντας στην ταινία μου, δεν έκανα καν ένα φεστιβάλ gore, έχω δει πολύ χειρότερα πράγματα, ίσως το ενοχλητικό εδώ είναι πως κάποιοι από το κοινό μπορούν να αισθανθούν σύνδεση με τους χαρακτήρες.
— Η ηρωίδα της ταινίας, η Ζυστίν, ως νέα φοιτήτρια γίνεται θύμα παλιότερων φοιτητών καλωσορίζουν τη φρέσκια φουρνιά με ένα είδος bullying. Αυτά που περιγράφεις στην ταινία συμβαίνουν συχνά σε πανεπιστήμια της χώρας;
Ναι, αυτές οι τελετές μύησης παραμένουν πολύ δημοφιλείς σε πανεπιστήμια της Γαλλίας αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ειδικά σε σχολές που έχουν αδελφότητες. Κάποιες σχολές έχουν καταφέρει να τις τιμωρούν ως παράνομες. Οι τελετές αυτές μου έδωσαν τη δυνατότητα να συμπαθήσει το κοινό έναν χαρακτήρα που κάποια στιγμή μεταμορφώνεται σε κανίβαλο, γιατί προφανώς είναι δύσκολο να δημιουργηθεί τέτοια συμπάθεια. Έχει και προεκτάσεις όλο αυτό με μαρτύρια που τραβά, σαν αυτά που κουβαλάμε εμείς στην καθημερινότητά μας με όσα συμβαίνουν στην σύγχρονη ζωή, οπότε ήξερα πως θα μπορούσα έτσι να φέρω το κοινό σε μια θέση υπέρ της ηρωίδας. Επίσης με τις σκηνές αυτές μπόρεσα να δουλέψω με πολλούς κομπάρσους κάτι που πάντα μου αρέσει. Για παράδειγμα, η σκηνή με το μυστικό πάρτι μέσα στη σχολή στην αρχή της ταινίας, αν και μας πήρε ολόκληρη ημέρα να την γυρίσουμε, μια που υπήρχε χορογραφία στις κινήσεις του κοινού και της κάμερας, μας γέμισε στο τέλος ενέργεια και το αποτέλεσμα ήταν εξαιρετικό.
— Ήταν για σένα η πιο δύσκολη σκηνή στο γύρισμα;
Τεχνικά ναι, ήταν η πιο απαιτητική σκηνή που γυρίσαμε. Δραματουργικά όμως, οι μικρές σκηνές μεταξύ 2 χαρακτήρων ήταν δυσκολότερες είτε γιατί έπρεπε να υπάρχει μεγάλη ένταση μεταξύ τους είτε γιατί ήταν σημαντικές για τα όσα θέλει να πει η ταινία μου, όπως στην τελευταία σκηνή για παράδειγμα.
— Μιλώντας γι' αυτή τη σκηνή, δεν ξεκαθαρίζει ακριβώς το τι θα γίνει στη συνέχεια. Σκέφτεσαι ίσως κάποιο σίκουελ;
Το ξέρω πως μένουν ανοιχτοί λογαριασμοί με το τέλος της ταινίας αλλά αυτό το έκανα περισσότερο για να αποφασίσει το κοινό ανάλογα με το πως βλέπει αυτό τη ζωή, αισιόδοξα ή απαισιόδοξα. Δεν έγινε με σκοπό να αφήσω ανοιχτό χώρο για σίκουελ, δε με απασχολεί κάτι τέτοιο. Μου αρέσει πολύ το horror και θέλω να κάνω ταινίες για το είδος και να δουλέψω περισσότερο τις ικανότητές μου στην οπτική αφήγηση χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν λιγότερο διάλογο. Όχι όμως συνεχίζοντας ιστορίες με τις οποίες έχω τελειώσει πριν.
— Κάτι με θέμα τον κανιβαλισμό ίσως ξανά;
Ναι, γιατί είναι μια ακραία εκδήλωση αγάπης. Η αγάπη είναι και σαρκική, όχι μόνο μιλώντας ερωτικά αλλά και σε οικογενειακές σχέσεις. Δεν είναι τυχαίο στην ταινία πως η ηρωίδα τρώει πρώτα το δάχτυλο της μεγαλύτερης αδερφής της και όχι κάποιου που δεν γνωρίζει. Το κάνει γιατί την αγαπά και θέλει να της μοιάσει.
— Βλέποντας την ταινία σου και το πως χρησιμοποιείς το ανθρώπινο σώμα, σίγουρα μου έρχονται στον νου οι ταινίες του Κρόνενμπεργκ. Πόσο συχνά τις έβλεπες;
Πάρα πολύ, δε μπορώ να θυμηθώ πόσες φορές, αλλά, ναι, ο Κρόνενμπεργκ είναι το κινηματογραφικό μου είδωλο. Η Μύγα και οι Διχασμένοι ήταν οι ταινίες του που με επηρέασαν πιο πολύ, είναι πολύ ειλικρινείς ταινίες για την αγάπη και τις ανθρώπινες σχέσεις, θέματα που προσεγγίζονται με έναν πολύ μαθηματικό τρόπο που δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες. Μου αρέσει πολύ η σκηνή στη Μύγα με το αποτυχημένο πείραμα που γίνεται με θύμα τον μπαμπουίνο και πως βλέπουμε ωμά το εσωτερικό του σώματός του. Αλλά αυτή είναι η σάρκα μας, κάπως έτσι είμαστε και εμείς, κι αυτό ο Κρόνεμπεργκ δε φοβήθηκε ποτέ να το πει. Το παρουσίαζε με κλινικό τρόπο αλλά κατάφερνε να δημιουργήσει συναίσθημα μέσα από αυτό.
— Άλλοι σκηνοθέτες που εκτιμάς;
Είναι αρκετοί, μου αρέσει πολύ το σύνολο του έργου του Λιντς, ενώ από τους πιο πρόσφατους, βρίσκω φοβερή αρέσει τη δουλειά του Τζέιμς Γουάν (Insidious, The Conjuring). Kαταφέρνει να καινοτομεί και να φτιάχνει πραγματικά τρομακτικές σκηνές, ειδικά στο Insidious, δουλεύοντας παράλληλα σε ένα πολύ σκληρό, εμπορικό χώρο που οι πειραματισμοί συνήθως απαγορεύονται.
Το Raw κυκλοφορεί στους κινηματογράφους από την Seven Films