Αν τα βάλεις κάτω και λογαριάσεις πόσες mainstream παραγωγές της πρόσφατης μνήμης σχετίζονται με το τέλος του δυτικού πολιτισμού, γίνεται εμφανές ότι κάτι δεν πηγαίνει καθόλου καλά στον κόσμο μας.
Το Leave the World Behind του Σαμ Έσμαϊλ (Mr. Robot) είναι ακόμα μια τέτοια ταινία, που τοποθετεί τη δράση της τις πρώτες μέρες μιας επικείμενης αποκάλυψης που πλήττει τις ΗΠΑ – στον υπόλοιπο κόσμο δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει. Εδώ που τα λέμε, ούτε και στις ΗΠΑ γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει, είμαστε στο σκοτάδι μαζί με τους χαρακτήρες.
Μια τετραμελής οικογένεια νοικιάζει παραθαλάσσιο Airbnb για το Σαββατοκύριακο και διαπιστώνουν ότι θα πρέπει να αρχίσουν να ανησυχούν όταν ένα τάνκερ προσέρχεται με μεγάλη ταχύτητα στην άμμο – μια αποτελεσματικά δυσοίωνη εικόνα.
Σαν να μην έφτανε αυτό, το ίδιο βράδυ ένας άντρας και μια γυναίκα συστήνονται ως πατέρας και κόρη και ως ιδιοκτήτες της κατοικίας και ζητούν να μείνουν εκεί, λόγω blackout στην πόλη. Ως εκείνο το σημείο υπάρχει μια ατμόσφαιρα στην ταινία, εκτιμάς και την εμφάνιση της Τζούλια Ρόμπερτς στον κόντρα ρόλο μιας ξιπασμένης λευκής αστής που, κατά δήλωσή της, «μισεί τους ανθρώπους», αλλά κάποιους λίγο περισσότερο από άλλους. Στη συνέχεια ακολουθεί κατάρρευση.
Το σενάριο του αποτελείται κατά 95% από επεξηγηματικούς διαλόγους και κήρυγμα σοσιαλμιντιακού τύπου, σε σκηνές που κρατούν αδιανόητα πολύ και επαναλαμβάνουν πράγματα που είτε έχουμε δει μόλις είτε έχουν ειπωθεί νωρίτερα – είναι στιγμές που αισθάνεσαι ότι παρακολουθείς το φιλμ με το commentary track ανοιχτό.
Ο Έσμαϊλ κρατά κρυφό τι ακριβώς συμβαίνει μέχρι τους τίτλους τέλους και προσπαθεί να ενσωματώσει όσα θεωρεί ότι πηγαίνουν στραβά στις ΗΠΑ, από τον εσωτερικευμένο (και τον εξωτερικευμένο) ρατσισμό και την εξάρτηση από την τεχνολογία ως την αποχαύνωση της νεότερης γενιάς.
Μετά το συμβάν με το τάνκερ, βλέπουμε τα δυο παιδιά της οικογένειας να παίζουν ανέμελα στην πισίνα. Μας είναι ήδη εμφανές ότι το τρομακτικό αυτό γεγονός δεν καταγράφηκε στη μνήμη, πέρασε και δεν τους ακούμπησε, μα ο Έσμαϊλ θα βάλει τον χαρακτήρα της Τζούλια Ρόμπερτς να το επισημάνει, μην τυχόν και δεν πιάσουμε το νόημα. Το σενάριο του αποτελείται κατά 95% από επεξηγηματικούς διαλόγους και κήρυγμα σοσιαλμιντιακού τύπου, σε σκηνές που κρατούν αδιανόητα πολύ και επαναλαμβάνουν πράγματα που είτε έχουμε δει μόλις είτε έχουν ειπωθεί νωρίτερα – είναι στιγμές που αισθάνεσαι ότι παρακολουθείς το φιλμ με το commentary track ανοιχτό.
Το υπόλοιπο 5% αποτελείται από «αποκαλυπτικές» ιδέες που στοχεύουν στην εξυπηρέτηση του είδους. Μόνο που οι (καλές) ταινίες του είδους διαρκούσαν πολύ λιγότερο από 140 λεπτά. Μόνο που ο Έσμαϊλ μένει απλώς στις ιδέες. Ό,τι μπορεί κάνει ο διευθυντής φωτογραφίας του για να δώσει κοσμικές διαστάσεις στα δρώμενα, μα ο σχεδιασμός της δράσης δεν είναι δική του αρμοδιότητά. To εύρημα με τα Tesla είναι εξαιρετικό, μα η αξιοποίησή του περιορισμένη – ο Σπίλμπεργκ θα είχε στήσει γύρω από αυτό ένα set-piece που θα μελετούσαμε για χρόνια.
Κι έπειτα, όσο περνά η ώρα, οι κανόνες της ταινίας αυτοκαταργούνται και το θέαμα εκτρέπεται στη γελοιότητα – μπροστά του το Happening του Μ. Νάιτ Σιάμαλαν μοιάζει με το Invasion of the Body Snatchers. Aν στην ταινία του Σιάμαλαν οι θεατές προσπαθούσαν να τρέξουν γρηγορότερα από τον άνεμο, εδώ ένας χαρακτήρας τρέχει γρηγορότερα από ένα αεροπλάνο που πέφτει.
«Μισώ τους ανθρώπους», λέει η ηρωίδα στην αρχή, μα αισθάνεσαι ότι ο Έσμαϊλ μισεί τους ηθοποιούς του, αλλιώς δεν θα τους έβαζε να εκτεθούν έτσι – μνημειώδης η σκηνή που προσπαθούν να διώξουν τα (ψηφιακά) ελάφια.
Όσο για το πονηρό φινάλε –και λέμε πονηρό γιατί μπορεί να διαβαστεί τόσο ως μομφή όσο και ως ενδεδειγμένη λύση– λέγεται ότι είναι ένα από τα πολλά που δοκιμάστηκαν. Κάποιοι θα χειροκροτήσουν επειδή «θα έκαναν το ίδιο, ρε φίλε» και κάποιοι θα νιώσουν ότι παρακολούθησαν ένα ανέκδοτο 140 λεπτών. Μόνο που το αστείο ήταν σε βάρος τους.
Leave The World Behind | Official Trailer | Netflix