Στην Ιταλία με τη Λολομπρίτζιτα, τη Μελίνα και τον Ντασέν

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
«Ντρέπομαι που δέχθηκα τη Λολομπρίτζιτα, ήταν απαίσια, τα κατέστρεψε όλα».
0

Τον Δεκέμβριο του 1957 το βραβείο Γκονκούρ απονέμεται στον Γάλλο συγγραφέα Ροζέ Βαγιάν για το βιβλίο «Ο νόμος». Ο Ντασέν, όπως έχει ήδη κάνει με τις δύο προηγούμενες επιτυχημένες ταινίες του, το «Ριφιφί» και το «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται», αποφασίζει να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Οι Γάλλοι και Ιταλοί παραγωγοί επενδύουν γενναιόδωρα στη νέα ταινία του σκηνοθέτη, η διανομή της οποίας είναι εντυπωσιακή: παίζουν η Μελίνα, ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, ο Ιβ Μοντάν και ο Πιερ Μπρασέρ

Ο Ντασέν επισκέπτεται με τον Βαγιάν την Ιταλία, την περιοχή της Απουλίας, όπου εκτυλίσσεται η δράση του βιβλίου. Η βράβευση του βιβλίου έχει εκτοξεύσει τις πωλήσεις. Όλοι περιμένουν την ταινία. 

Για τους διαλόγους της ταινίας, ο σκηνοθέτης συνεργάζεται με τη Φρανσουάζ Ζιρού, σημαντική προσωπικότητα των γαλλικών γραμμάτων. Διευθύντρια του περιοδικού «Εlle» και συνιδρύτρια του περιοδικού «L’ Exrpess», διατελεί στη συνέχεια υπουργός Πολιτισμού. «Το καλύτερο σενάριο που έγραψα ποτέ», σύμφωνα με τον ίδιο.

Για τον κρίσιμο κεντρικό ρόλο της 15χρονης ηρωίδας ο Ντασέν κάνει δοκιμαστικά με πλήθος νεαρών Γαλλίδων και Ιταλίδων ηθοποιών. Tα δημοσιεύματα αναφέρουν την Μπριζίτ Μπαρντό, τη Μιλέν Ντεμονζό αλλά και την Κάρολ Μπέικερ. Ο Ντασέν επιθυμεί την Κλαούντια Καρντινάλε, 17 ετών, η οποία μόλις έχει αναδειχθεί σε τοπικά καλλιστεία. Δεν έχει γυρίσει ακόμη άλλη ταινία αλλά ηλικιακά είναι πολύ κοντά στην ηλικία της ηρωίδας του βιβλίου. 

Μετά από δύο ταινίες γυρισμένες με απόλυτη ελευθερία, ο Ντασέν βρίσκεται εγκλωβισμένος από τον παραγωγό, ο οποίος τον αναγκάζει να προσλάβει μια πρωταγωνίστρια που δεν επιθυμεί και να προσαρμόσει το σενάριο, προσθέτοντας σκηνές για τη Λολομπρίτζιτα.

Αρχές Μαΐου 1958, πέντε μέρες πριν την έναρξη των γυρισμάτων, το συνεργείο συγκεντρώνεται στη Ρώμη ώστε να μεταβούν όλοι μαζί στα νότια για τα εξωτερικά γυρίσματα. «Πέντε μέρες πριν αρχίσει το γύρισμα, ο Τζούλι είχε έναν φοβερό καυγά με τον παραγωγό», θυμάται η Μελίνα. «Όλοι αυτοί οι άνθρωποι είχαν μαζευτεί στη Ρώμη γιατί τους είχε διαβεβαιώσει πως όλα ήταν εντάξει, πως είχε εξασφαλισμένη τη χρηματοδότηση κι όμως εκείνη την τελευταία στιγμή δεν είχαν συμβόλαια. Ο παραγωγός είπε πως όλα θα κανονίζονταν το άλλο πρωί. Λοιπόν το άλλο πρωί είπε στον Τζούλι πως τα χρήματα δεν υπήρχαν πια και έπρεπε να τους διώξει όλους. "Θα ‘χω χρήματα σε μια ώρα αν προσλάβεις την Τζίνα Λολομπρίτζιτα"».

Ο Ντασέν μένει ξάγρυπνος. Σκέφτεται να τα παρατήσει και να γυρίσει στο Παρίσι. Τον κρατά το γεγονός ότι έχει δεσμευτεί απέναντι στους ηθοποιούς και στους τεχνικούς, τους οποίους έχει συγκεντρώσει στη Ρώμη. Έτσι, πρωταγωνίστρια χρίζεται η Τζίνα Λολομπρίτζιτα.

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Ο Ζιλ Ντασέν σκηνοθετεί την Τζίνα Λολομπρίτζιτα και τον Ιβ Μοντάν σε μια σκηνή φιλιού. Φωτ.: Getty Images/Ideal Image

Ένα μεγάλο άρθρο στους «ΝΥ Τimes» αναγγέλλει την επόμενη ταινία του Ντασέν, αναφέροντας ότι είναι σε εξέλιξη σε απομονωμένη, αγροτική περιοχή τα γυρίσματα της ταινίας «Ο νόμος». Τα γυρίσματα γίνονται στο γραφικό ιταλικό χωριό Rodi Garganico, μακριά από τις μεγάλες ιταλικές πόλεις.

Στο μικρό ιταλικό χωριό Manacore, η εξουσία μοιράζεται μεταξύ του Don César (Πιερ Μπρασέρ), μεγαλοκτηματία, και του Matteo Brigante (Ιβ Μοντάν) μαφιόζου. Η Mariette (Τζίνα Λολομπρίτζιτα), μια από τις γυναίκες στην υπηρεσία του Don Cesar, αποτελεί το αντικείμενο του πόθου όλων των ανδρών του χωριού. Η ίδια θέλει να παντρευτεί τον νεαρό Γάλλο αγρονόμο Enrico (Μαρτσέλο Μαστρογιάνι) που έρχεται στο χωριό για να φέρει την πρόοδο αποστραγγίζοντας τα γειτονικά έλη. Η Μελίνα είναι η καταπιεσμένη γυναίκα του δικαστή, ένας χαρακτήρας μεταξύ Μαντάμ Μποβαρί και Άννας Καρένινα, όπως λέει η ίδια, ερωτευμένη με τον γιο του Matteo. 

Η ιστορία περιγράφει τη μεταβίβαση της εξουσίας από τον ετοιμοθάνατο μεγαλοτσιφλικά στην τοπική μαφία. Οι σχέσεις είναι σχέσεις εξουσίας, και απεικονίζονται παραστατικά μέσα από τον «Νόμο», ένα απαγορευμένο παιχνίδι στο οποίο ο νικητής επιβάλλει τη θέλησή του στους ηττημένους, χωρίς αυτοί να φέρουν αντίρρηση.

Η ιταλική λογοκρισία αντιδρά απέναντι στη δυσφημιστική, κατά τη γνώμη τους, παρουσίαση της ιταλικής επαρχίας. Μπροστά στον κίνδυνο να ματαιωθούν τα γυρίσματα, το σενάριο τροποποιείται και εισάγονται θετικοί χαρακτήρες που δίνουν ελπίδα, αλλάζοντας τη σκοτεινή ατμόσφαιρα του βιβλίου.

Βοηθός σκηνοθέτη είναι ο Jacques Deray που τα επόμενα χρόνια γυρίζει μερικές από τις πιο δημοφιλείς γαλλικές ταινίες όπως το «Mπορσαλίνο» (1970) και η «Πισίνα» (1969).

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Mελίνα Μερκούρη: «Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα. Ξέρω ότι είμαι ζηλιάρα, αλλά δεν μπορώ να συμπεριφέρομαι με αυτόν τον τρόπο – να σταματώ το γύρισμα μιας ταινίας απαιτώντας κοντινά πλάνα».

Το κλίμα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστο και αυτό οφείλεται τόσο στη συμπεριφορά της Λολομπρίτζιτα όσο και στην αμοιβαία αντιπάθεια ανάμεσα στις δύο πρωταγωνίστριες. Τα επόμενα χρόνια η Μελίνα αναφέρεται επανειλημμένα σε αυτό, δηλώνοντας μεταξύ άλλων τα εξής: «Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα ήταν μια τρομερή εμπειρία για μένα. Ξέρω ότι είμαι ζηλιάρα, αλλά δεν μπορώ να συμπεριφέρομαι με αυτόν τον τρόπο – να σταματώ το γύρισμα μιας ταινίας απαιτώντας κοντινά πλάνα».

Η Τζίνα Λολομπρίτζιτα, 31 ετών, με 13 χρόνια καριέρας, βρίσκεται στο απόγειο της καριέρας της. Έχει ήδη πρωταγωνιστήσει σε ταινίες του René Clair (Les Belles de nuit, 1952), του John Huston (Plus fort que le diable, 1953) με πρωταγωνιστή τον Humphrey Bogart, του Carol Reed (Lola, 1956) με τον Burt Lancaster και τον Tony Curtis, του Vittorio De Sica, του Jean Delannoy (Notre-Dame de Paris, 1956) με τον Anthony Quinn στον ρόλο του Quasimodo, του King Vidor (H Βασίλισσα του Σαβά, 1959), του John Sturges (Never so few, 1958) με τον Frank Sinatra και τον Steve McQueen και σε ιδιαίτερα επιτυχημένες ιταλικές ταινίες του Luigi Comencini: Pane, amore e fantasia 1953, Pane, amore e gelosia, 1954. Ο Orson Welles έχει γυρίσει το ντοκιμαντέρ Portrait of Gina (1958). Η αγωνία της να διατηρήσει την εικόνα της αποδεικνύεται βάσιμη. Μετά από λίγες ακόμη αμερικάνικες ταινίες με τον Rock Hudson (Come September, 1961/ Strange Bedfellows, 1965) και με τον Sean Connery (Woman of Straw, 1964), η καριέρα της αρχίζει να φθίνει.

«Ντρέπομαι που δέχθηκα τη Λολομπρίτζιτα, ήταν απαίσια, τα κατέστρεψε όλα». Μετά από δύο ταινίες γυρισμένες με απόλυτη ελευθερία, ο Ντασέν βρίσκεται εγκλωβισμένος από τον παραγωγό, ο οποίος τον αναγκάζει να προσλάβει μια πρωταγωνίστρια που δεν επιθυμεί και να προσαρμόσει το σενάριο προσθέτοντας σκηνές για τη Λολομπρίτζιτα. Το κακό κλίμα στα γυρίσματα και το γεγονός ότι ο Ντασέν αναγκάζεται να ξαναγράψει το σενάριο μέσα σε τέσσερις ημέρες επηρεάζουν πολύ το τελικό αποτέλεσμα. 

Στην Ιταλία με τη Λολομπριτζίτα, τη Μελίνα και τον Ντασσέν στα επεισοδιακά γυρίσματα του «Νόμου» Facebook Twitter
Αφίσα της ταινίας.

Η ταινία κοστίζει 400 εκατομμύρια γαλλικά φράγκα, γεγονός που την κατατάσσει ως μια από τις πιο ακριβές γαλλικές παραγωγές. Αρχίζει να προβάλλεται στην Ευρώπη τον Ιανουάριο του 1959 χωρίς εισπρακτική επιτυχία. Η ταινία κερδίζει το βραβείο καλύτερης ταινίας στο 2ο Mar del Plata Film Festival στην Αργεντινή τον Μάρτιο του 1959, ενώ η Τζίνα Λολομπρίτζιτα βραβεύεται για την ερμηνεία της με το γερμανικό βραβείο Bambi 1959 μαζί με τον Ροκ Χάντσον και τον Τόνι Κέρτις.

Στην Ελλάδα, η ταινία αρχίζει να προβάλλεται στα μέσα Οκτωβρίου 1959 με τίτλο «Ο θηλυκός δαίμων». Ο Μάριος Πλωρίτης στην «Ελευθερία» αναφέρεται στην έλλειψη συνοχής και συνάφειας της ταινίας

Στην Αμερική δεν προβάλλεται άμεσα, παρόλες τις ανταποκρίσεις για ουρές στο Champs-Elysees Theatre και παρόλο που οι πρωταγωνιστές είναι γνωστοί στο αμερικανικό κοινό: ο Ιβ Μοντάν γνωρίζει μεγάλη επιτυχία στο Μπρόντγουεϊ και παράλληλα γυρίζει την ταινία «Let’s fall in love» με τη Μέριλιν Μονρόε, ενώ η Λολομπρίτζιτα είναι μια από τις πιο εξαγώγιμες Ιταλίδες ηθοποιούς. Τελικά η ταινία προβάλλεται στην Αμερική τον Νοέμβριο του 1960, μετά την επιτυχία του «Ποτέ την Κυριακή», με τίτλο «Where the hot wind blows».

Η ταινία ανοίγει σχεδόν ταυτόχρονα στο Λος Άντζελες (9 Νοεμβρίου 1960) και στη Νέα Υόρκη (11 Νοεμβρίου 1960), έναν μήνα μετά την πρεμιέρα του «Ποτέ την Κυριακή», και σημειώνει σημαντικές εισπράξεις σε Αμερική και Καναδά. Κυκλοφορεί σε επανεκδόσεις το 1962 και το 1963, καθώς η ζήτηση του κοινού για ταινίες με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι είναι μεγάλη, μετά την επιτυχία του «Ποτέ την Κυριακή» και των ταινιών του Φελίνι με τον Μαστρογιάνι.

Το άρθρο αποτελεί προδημοσίευση από το βιβλίο του Σπύρου Αρσένη «Ο Ντασέν πριν το Ποτέ την Κυριακή», που θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μόνικα Βίτι (1931-2022): Η αγέρωχη κυρία και μοιραία κωμική ηθοποιός του ιταλικού σινεμά

Απώλειες / Μόνικα Βίτι (1931-2022): Η αγέρωχη κυρία και μοιραία κωμική ηθοποιός του ιταλικού σινεμά

Η κατ’ εξοχήν ερμηνεύτρια της θεμελιώδους ψυχικής απουσίας αποθεώθηκε από τους κριτικούς για τις σπαρτιάτικες επιδόσεις της στις καλύτερες ταινίες του Αντονιόνι, λατρεύτηκε από το, ιταλικό κυρίως, κοινό, για τις συμμετοχές της σε ανενδοίαστα λαϊκές κωμωδίες κι έφυγε σαν σήμερα από τη ζωή στα 90 της χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Inland Empire, Κάψε το μετάξι

Pulp Fiction / Inland Empire: Μυστηριώδες και σκοτεινό, όσο αξίζει σε έναν Λιντς

Μία ακόμη παραβολή για τον απόηχο του Χόλιγουντ -πιο υποκειμενική και σουρεαλιστική από εκείνη του Mulholland Drive-, το γλυκόπικρο κλείσιμο του ματιού ενός δημιουργού που τα έκανε όλα μόνος του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Δείτε ολόκληρη την πρώτη συνέντευξη της Björk on camera μετά μια δεκαετία

Μουσική / Δείτε ολόκληρη την πρώτη συνέντευξη της Björk on camera μετά μια δεκαετία

«Μη σταματάτε. Έχουμε αφθονία. Έχουμε λύσεις. Μπορούμε να αρχίσουμε πάλι από την αρχή»: Η Björk παρουσιάζει την προσωπική της ουτοπία με το πρότζεκτ «Cornucopia» και μιλάει μπροστά στην κάμερα, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό. 
THE LIFO TEAM
Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Δανέζη

Μυθολογίες / «Ήτανε πέναλτι, κύριε Πάνο;»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες της Μαρίνας Δανέζη

Από μια εισπρακτική αποτυχία και απαγορευμένη ταινία του 1932, μέχρι την ωμή βία της Pieta (που δεν ξέρει γιατί την έχει δει επανειλημμένα) και την cult σουρεαλιστική ματιά του Τσιώλη, η σκηνοθέτρια μας χαρίζει μια σπάνια σινεφίλ λίστα που συνδυάζει θράσος και ανθρωπισμό.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
Soundtrack to a Coup d’Etat: Ένα υβριδικό αριστούργημα που βρήκε το δρόμο για τα Όσκαρ 

Daily / Soundtrack to a Coup d’Etat: Ένα υβριδικό αριστούργημα που βρήκε τον δρόμο για τα Όσκαρ

Υποψήφια για το βραβείο καλύτερης ταινίας ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους είναι αυτή η εκπληκτική ταινία που εκθέτει με αποκαλυπτικό τρόπο τη μεταχείριση της αφρόκρεμας της τζαζ μουσικής ως «βιτρίνας» για την καθαίρεση και τη δολοφονία του ηγέτη της ανεξαρτησίας του Κογκό, Πατρίς Λουμούμπα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
125 λεπτά με την Πόπη Διαμαντάκου/ Πόπη Διαμαντάκου: «Δεν με αγγίζουν οι επιθέσεις, δεν κάνω δημόσιες σχέσεις, δεν γλείφω»

Media / «Δεν υπάρχει τηλεκριτική σήμερα, όλα είναι δημόσιες σχέσεις»

Η γνωστή τηλεκριτικός Πόπη Διαμαντάκου μιλά στη LiFO για τη μακρά επαγγελματική της διαδρομή, την τηλεόραση του χθες και του σήμερα και απαντά για πρώτη φορά στα επικριτικά σχόλια που προκαλούν κατά καιρούς τα κείμενα της.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Για μένα αυτό είναι οι ταινίες, μια περιπέτεια έξω και πέρα από την ηθική»

Οθόνες / «Για μένα αυτό είναι οι ταινίες, μια περιπέτεια έξω και πέρα από την ηθική»

Μια μεγάλη κουβέντα με τον σκηνοθέτη και μουσικό Γιάννη Βεσλεμέ που κυκλοφορεί ταυτόχρονα το νέο του άλμπουμ και η ρετροφουτουριστική του ταινία «Αγαπούσε τα λουλούδια περισσότερο». (SPOILER ALERT)
M. HULOT
Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Capétte

Μυθολογίες / «Όταν είδα το "Climax", δεν μπορούσα να συνέλθω για ώρες»: Οι δέκα αγαπημένες ταινίες του Capétte

Τι συνδέει τον Αρονόφσκι με τον Αλμοδόβαρ και τον Λάνθιμο με τον Βούλγαρη; Ο μουσικός Capétte φτιάχνει τη δική του αγαπημένη κινηματογραφική δεκάδα.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
the last showgirl

Οθόνες / Πρεμιέρα προσεχώς: 10 ταινίες που θα ξεχωρίσουν το επόμενο δίμηνο

Η επιστροφή του Βάλτερ Σάλες, ένας στοχαστικός Κώστας Γαβράς, τα φαντάσματα του Γιώργου Ζώη, ο Ντίλαν κατά τον Τιμοτέ Σαλαμέ, το βάπτισμα της Πάμελα Άντερσον στην υποκριτική, ένα χαμηλόφωνο διαμάντι από την Ινδία και η μεγαλόπνοη αλληγορία του Μπρέιντι Κόρμπετ είναι μερικές από τις ταινίες που θα μας απασχολήσουν τον χειμώνα του 2025.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας

Pulp Fiction / Phyllis Dalton (1925-2025): Η κορυφαία ενδυματολόγος της κινηματογραφικής ιστορίας

Πέθανε στα 99 της χρόνια η Βρετανή ενδυματολόγος που έντυσε χιλιάδες πρωταγωνιστές και κομπάρσους, πάντα με το βλέμμα στραμμένο στην αναπαραγωγή της αυθεντικότητας και στην αντίληψη της δραματικότητας του σεναρίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το υπερβατικό σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς διέρρηξε δια παντός την πραγματικότητα

Απώλειες / Το υπερβατικό σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς διέρρηξε διά παντός την πραγματικότητα

Το όνομα του Ντέιβιντ Λιντς (1946-2025) έγινε επιθετικός προσδιορισμός και οι ταινίες του μας προσκάλεσαν να βλέπουμε και να αισθανόμαστε αλλιώς τον κόσμο: με τα μάτια μιας απόκοσμης ψευδαίσθησης και την ψυχή της υπέροχης εμμονής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Αχιλλέα ΙΙΙ

Μυθολογίες / «Μετά το “Blues Brothers” φορούσα μαύρα γυαλιά στην τάξη»: Oι 10 αγαπημένες ταινίες του Αχιλλέα ΙΙΙ

Έχοντας συμπεριλάβει στη λίστα του από τους αδελφούς Μαρξ μέχρι μια ταινία με τον Θανάση Βέγγο, o συγγραφέας πιστεύει πως το τραγικό και το γελοίο συναντιούνται σε κάποιο σημείο, το οποίο δεν είναι πάντα ευδιάκριτο.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ