Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας (BnF) ανοίγει για όλους στις 17 Σεπτεμβρίου 2022. Ο περίφημος χώρος Ρισελιέ, η ιστορική έδρα της BnF, παραδίδεται στο κοινό μετά από δέκα και πλέον χρόνια ανακαίνισης και μεταμόρφωσης.
Με το άνοιγμα αυτού του εμβληματικού χώρου, που βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Πόλης του Φωτός, επιτελείται η αποστολή της βιβλιοθήκης που είναι η ανάγνωση, η μελέτη και η περισυλλογή και αφορά πλέον όχι μόνο τους ερευνητές, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα και για μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά και όλους όσοι θέλουν να έχουν πρόσβαση στη γνώση και τον πολιτισμό.
Έτσι, οι αναγνώστες, οι ερευνητές, οι επισκέπτες και οι περιπατητές θα έχουν τη δυνατότητα να επωφεληθούν από μια πλήρως ανανεωμένη πολιτιστική προσφορά που θα αναδεικνύει τον πλούτο και την ποικιλομορφία των συλλογών της BnF, οι οποίες δημιουργήθηκαν την περίοδο του Μεσαίωνα από τους βασιλείς της Γαλλίας και εμπλουτίζονται ακόμα.
Το κοινό θα έχει ελεύθερη πρόσβαση και στην Οβάλ Αίθουσα, ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα που έχει αποκατασταθεί πλήρως και αποτελεί ταυτόχρονα αναγνωστήριο και χώρο επίσκεψης και ανακάλυψης. Το νέο μουσείο της BnF, με επιφάνεια 1.200 τ.μ., θα παρουσιάζει σχεδόν 900 έργα από την αρχαιότητα έως σήμερα, αντιπροσωπευτικά του εγκυκλοπαιδικού χαρακτήρα των συλλογών της.
Η BnF αποτελεί πλέον έναν νέο και πολλαπλό χώρο, αποτέλεσμα ενός μεγάλου αρχιτεκτονικού και πολιτιστικού έργου. Με ένα εντυπωσιακό αναγνωστήριο ανοιχτό σε όλους, νέες αίθουσες για τους ερευνητές, ένα μουσείο, μια γκαλερί για περιοδικές εκθέσεις, ένα βιβλιοπωλείο, ένα καφέ και έναν κήπο, θα υποδέχεται πλέον ένα ευρύ κοινό.
Από το 2016, ο χώρος Ρισελιέ έχει μετατραπεί σε ερευνητική πανεπιστημιούπολη αφιερωμένη στην Ιστορία και στην ιστορία των τεχνών, έχοντας ενσωματώσει και το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης του Institut Νational d'Ηistoire de l'Αrt (INHA) και της βιβλιοθήκης της École Νationale des Chartes.
H BnF αποτελεί πλέον έναν νέο και πολλαπλό χώρο, αποτέλεσμα ενός μεγάλου αρχιτεκτονικού και πολιτιστικού έργου. Με ένα εντυπωσιακό αναγνωστήριο ανοιχτό σε όλους, νέες αίθουσες για ερευνητές, ένα μουσείο, μια γκαλερί για περιοδικές εκθέσεις, ένα βιβλιοπωλείο, ένα καφέ και έναν κήπο, θα υποδέχεται πλέον ένα ευρύ κοινό.
Η επαναλειτουργία του ιστορικού αυτού χώρου συμπίπτει με την τριακοσιοστή επέτειο από την πρώτη εγκατάστασή της στο πρώην παλάτι του Μαζαρίνου το 1721-1722.
Η ιστορία της BnF χαρακτηρίζεται από μια διαρκή αναζήτηση χώρου λόγω της συνεχούς αύξησης των συλλογών της. Τώρα για πρώτη φορά δόθηκε η ευκαιρία συνολικής ανακαίνισης και επανεξέτασης του αρχικού κτιρίου. Η πρόκληση για τους αρχιτέκτονες ήταν να αναδείξουν τα ιστορικά στρώματα του κτιρίου, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη συνοχή του και εισάγοντας τη νεωτερικότητα και τη διαφάνεια σε έναν χώρο που οικοδομήθηκε στην πάροδο των αιώνων.
Επαναλειτουργώντας, η BnF ανέκτησε πλήρως την ταυτότητά της. Απλώνεται στις δύο όχθες του Σηκουάνα, όπου φυλάσσονται περισσότερα από σαράντα εκατομμύρια έγγραφα, κυρίως σε δύο τοποθεσίες: στη «Φρανσουά Μιτεράν», τα έντυπα και τα οπτικοακουστικά έγγραφα, και στη «Ρισελιέ» οι λεγόμενες «εξειδικευμένες» συλλογές, χειρόγραφα, σχέδια, χαρακτικά, φωτογραφίες, χάρτες και σχέδια, νομίσματα και μετάλλια, αντίκες και κοσμήματα κ.λπ., δηλαδή πάνω από 20 εκατομμύρια έγγραφα.
Εκτός από τις αίθουσες που άνοιξαν το 2016 στο Τμήμα Χειρογράφων και στο Τμήμα Παραστατικών Τεχνών, οι ερευνητές θα έχουν πρόσβαση σε νέες, πλήρως ανακαινισμένες αίθουσες ανάγνωσης στα Τμήματα Νομισμάτων, Μεταλλίων και Αρχαιοτήτων, Τυπογραφίας και Φωτογραφίας, Χαρτών και Σχεδίων.
Η Αίθουσα Χειρογράφων θα μετατραπεί σε Αίθουσα Χειρογράφων και Μουσικής. Ένα στούντιο πρόβας θα είναι επίσης διαθέσιμο στους ερευνητές του Μουσικού Τμήματος.
Η διατήρηση αυτών των ανεκτίμητων συλλογών στις καλύτερες δυνατές συνθήκες και η προσφορά στους ερευνητές ενός βέλτιστου περιβάλλοντος εργασίας δίνουν τη δυνατότητα σε όλους να ανακαλύψουν και να «εκμεταλλευτούν» τους θησαυρούς της βιβλιοθήκης, εκπληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη φιλοδοξία που συνόδευε την ανακαίνιση του χώρου.
Η Οβάλ Αίθουσα, ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα που σχεδιάστηκε στα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα από τον Jean-Louis Pascal και εγκαινιάστηκε το 1936, έχει επιστρέψει στην αρχική της λειτουργία ως χώρου ανοιχτού σε όλους, με ελεύθερη πρόσβαση. Σε αυτήν θα εκτίθενται περισσότεροι από 20.000 τόμοι που θα επιτρέψουν στους επισκέπτες να ανακαλύψουν την ιστορία των τεχνών, τα ίχνη της πολιτιστικής κληρονομιάς, τα κόμικς και τις ψηφιακές τέχνες.
Επομένως, θα είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα αναγνωστήριο: ένας χώρος επισκέψιμος και προς ανακάλυψη, ανοιχτός σε κάθε είδους εμπειρίες, που θα προσφέρει καινοτόμες δυνατότητες, όπως η ψηφιακή εφαρμογή για ένα διασκεδαστικό ταξίδι στις συλλογές της BnF.
Το νέο μουσείο της BnF καλύπτει όλο το φάσμα των συλλογών της από την αρχαιότητα έως σήμερα και παρουσιάζει σχεδόν 900 έργα τα οποία προέρχονται από τις εγκυκλοπαιδικές συλλογές της και αφηγούνται την πολιτιστική και πνευματική ιστορία της Γαλλίας και τις σχέσεις της με άλλες χώρες. Θα εκτεθούν σπάνια κομμάτια, όπως το Grand Camée de France, ο θρόνος του Νταγκομπέρ και η σκακιέρα του Καρλομάγνου.
Φωτισμένα χειρόγραφα (το Ψαλτήρι του Αγίου Λουδοβίκου) ή αντιπροσωπευτικά των θεμελιωδών στιγμών της σκέψης και της λογοτεχνίας, όπως οι «Σκέψεις» του Πασκάλ και οι «Άθλιοι» του Βικτόρ Ουγκό, θα εκτίθενται μαζί με χαρακτικά από τον Ρέμπραντ έως τον Πικάσο, φωτογραφίες από τον Ναντάρ έως τον Ντεπαρντόν, αντικείμενα και κοστούμια.
Οι αρχιτέκτονες Μπρουνό Γκοντέν και Βιρζινί Μπρεγκάλ επανασχεδίασαν την περίφημη ομάδα κτιρίων πολιτιστικής κληρονομιάς που αποτελούν το BnF I Richelieu, για να την εκσυγχρονίσουν και να την προσαρμόσουν σε νέες χρήσεις αλλά και για να αποκαλύψουν το μεγαλείο της, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα το έργο των προκατόχων τους.
Κατά τη διάρκεια μιας αρχιτεκτονικής περιήγησης από τον δεκατο έβδομο έως τον εικοστό πρώτο αιώνα, το κοινό μπορεί να ανακαλύψει ένα «απέραντο αρχιπέλαγος χώρων», πολλοί από τους οποίους είναι διατηρητέοι ή έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά μνημεία, όπως η Πινακοθήκη Μαζαρέν, η Πινακοθήκη Μανσάρ, η Οβάλ Αίθουσα και το Σαλόνι Louis XV – οι πολυτελείς διακοσμήσεις τους είναι των Ρομανέλι, Μπουσέ, Βαν Λου και Νατουάρ.
Αυτό το ταξίδι στον χρόνο αφηγείται την ιστορία μίας από τις πλουσιότερες βιβλιοθήκες του κόσμου, η οποία δεν έπαψε ποτέ να μεταμορφώνεται και σήμερα συνδυάζει την ιστορική της διάσταση με τις ρίζες της στο σύγχρονο κόσμο.
Όσον αφορά τους εξωτερικούς χώρους, στον κήπο της BnF στην οδό Βιβιέν, που είναι σχεδιασμένος από τον αρχιτέκτονα τοπίου Ζιλ Κλεμέν και ανοιχτός για όλους, θα μπορεί ο επισκέπτης να δει μια ομάδα φυτών παπύρου, γνωστών για τη χρήση τους ως υλικών γραφής και εκτύπωσης. Το έργο αυτό με τίτλο «Hortus Papyrifera» είναι συμβολικό για την BnF, έναν κατεξοχήν χώρο συντήρησης έργων σε χαρτί, καθώς συνάδει με την αρχιτεκτονική του παλατιού Mαζαρέν που χτίστηκε από τον François Mansart.
Στη διαδρομή από το Λούβρο προς την Όπερα, κοντά στο Μουσείο Διακοσμητικών Τεχνών, το Palais-Royal και την Comédie-Française, με δύο εισόδους στην οδό Ρισελιέ και στην οδό Βιβιέν, ο χώρος Ρισελιέ υπόσχεται να επιτρέψει στους επισκέπτες να ανακαλύψουν μια εξαιρετική κληρονομιά, ανοιχτή σε όλους, στην καρδιά του Παρισιού.
Μέχρι τις 16 Οκτωβρίου 2022 θα λειτουργεί μια έκθεση αφιερωμένη στην ιστορία του κτιρίου, που θα αφηγείται παράλληλα την ιστορία της προέλευσης και της συγκρότησης των συλλογών, από την άφιξη των πρώτων εκτυπώσεων από τη Βασιλική Βιβλιοθήκη το 1721, η οποία σηματοδότησε την αρχή μιας αδιάσπαστης σχέσης μεταξύ της Βιβλιοθήκης και του παλατιού.
Η έκθεση εξετάζει επίσης τα διαφορετικά κοινά της βιβλιοθήκης, από τους περίεργους και τους μορφωμένους του δέκατου όγδοου αιώνα έως τους αναγνώστες και ερευνητές του εικοστού πρώτου, αλλά και τις συλλογές που τους προσελκύουν. Τέλος, παρουσιάζεται ο ανακαινισμένος χώρος Ρισελιέ –με το βάρος να πέφτει στην προβολή της εξέλιξης και την αναγέννησής του–, ανταποκρινόμενος πλέον στην αποστολή που αναλαμβάνει ως σύγχρονη βιβλιοθήκη στο πλαίσιο του εικοστού πρώτου αιώνα.
