Τον Raiser μου τον έστειλε να τον τσεκάρω ο δεκαεννιάχρονος γιος ενός φίλου μου. Μου μίλησε γι’ αυτόν με ενθουσιασμό, για «ένα παιδί από τα δυτικά προάστια που τα κάνει όλα μόνος του», με «respect απ' όσους ασχολούνται με την κουλτούρα του χιπ-χοπ», που είναι ράπερ «όπως παλιά», αλλά με νέο ήχο.
Το «όπως παλιά» σημαίνει ότι κουβαλάει μαζί του τον δρόμο και την κουλτούρα του, με το «αποτύπωμά» του να το βλέπεις σε κάθε μέρος της Αθήνας. Το «RCU gang» είναι ένα γκράφιτι που –αν προσέξεις– υπάρχει παντού στην πόλη, στο κέντρο και στα προάστια, υποδηλώνοντας την παρουσία τους. Ο Raiser ξεκίνησε ως graffiti artist κι αυτό τον έχει σημαδέψει. Με κάθε τρόπο.
Από κοντά ο Raiser δεν έχει και μεγάλη σχέση με το «τρομακτικό» παιδί που δείχνει στα βίντεό του, αλλά είναι από τους ελάχιστους νέους ράπερ που έχω συναντήσει και δεν υποδύονται κάτι διαφορετικό από αυτό που είναι. Και μιλώντας μαζί του, καταλαβαίνεις αμέσως γιατί έχει αυτό το respect απ' όλους στον χώρο.
«Μεγάλωσα στην Παλατιανή, μια γειτονιά στα δυτικά», λέει. «Μεγάλωσα λίγο γρήγορα, μου άρεσε να ανακαλύπτω πράγματα που δεν τα έκαναν άλλα παιδιά στην ηλικία μου, ήθελα να αλητέψω από νωρίς. Γενικότερα, εκείνη την εποχή η γειτονιά μου ήταν η κακόφημη της περιοχής, γιατί έπαιζε πολύ ναρκωτικό. Ήταν εμφανές και στις μικρότερες ηλικίες, γιατί πήγαινες στην πλατεία και έκαναν χρήση. Έβλεπα τέτοιες άσχημες εικόνες από μικρό παιδί. Υπήρχε ελάχιστη αστυνόμευση στον δήμο Ηλίου, και στα πολλά μικρά πάρκα, και στις πλατείες ο καθένας έκανε ό,τι ήθελε.
Αν με ρωτήσεις ποιοι έχουν βάλει το χέρι τους για να φτάσει αυτή η μουσική εδώ που είναι, θα σου πω ο Υποχθόνιος και ο Billy Sio, που τσούλησαν τη ρόδα. Και βάζω μια κορόνα στον Skive. Ο άνθρωπος είναι πολύ μορφωμένος μουσικά, σίγουρα αξίζει αυτά που έχει καταφέρει και ίσως να έπρεπε να είναι ακόμα πιο ψηλά. Είναι πολύ μεγάλος κρίκος στην αλυσίδα εξέλιξης του ραπ.
Είμαι είκοσι έξι χρονών και άργησα να καταλάβω τι θέλω να κάνω. Για χρόνια με ένοιαζε μόνο να βγαίνω, να κάνω τη βόλτα μου και τα γκράφιτί μου, αυτά είχα ως προτεραιότητα. Έβλεπα από παιδάκι τους μεγαλύτερους να βάφουν και άρχισα κι εγώ να σχεδιάζω το ψευδώνυμό μου. Από πολύ νωρίς, από δώδεκα-δεκατριών, ξεπέρασα κατά πολύ τα πρότυπά μου.
Στη συνέχεια μετακόμισα στην Πετρούπολη και ξεσήκωσα όλη τη γενιά μου. Όλοι είχαν ένα ψευδώνυμο και προσπαθούσαν να κάνουν ό,τι κάναμε εγώ και ένας-δυο φίλοι μου που είχαμε φτιάξει τους RCUS – τότε με το όνομα RAIS. Εκτός από την πώρωση που είχα με το γκράφιτι, είχα και το ραπ. Άκουγα τους Ζωντανούς Νεκρούς φουλ, διάφορα ραπ συγκροτήματα, γενικά ό,τι είχε άσχημο λεξιλόγιο ήταν πιο ελκυστικό για μένα. Άκουγα ραπ όσες ώρες ήμουν ξύπνιος, από το πρωί μέχρι το βράδυ, και ταυτόχρονα έγραφα.
Τα πρώτα μου κομμάτια τα έχω γράψει στο δημοτικό. Έγραφα για τη ζωή μου στο σχολείο, για τους συμμαθητές μου, κάποια φανταστικά storytelling και storytelling με κυνηγητά με μπάτσους – γιατί μας κυνηγάγανε για τα γκράφιτι ή άλλες βλακείες που κάναμε τότε. Δεν είχα σκεφτεί ότι θα γίνω μουσικός, μη σου πω ότι κορόιδευα κιόλας, γιατί άκουγα τους καινούργιους ράπερ να λένε κάποια πράγματα και αναρωτιόμουν “τι λέει τώρα;”.
Όταν πήγα δεκαπέντε χρονών μού έλεγαν οι μεγαλύτεροι της πλατείας, “ρε Μιχαλάκη, ωραία τα λες”. Έκανα freestyle συνέχεια, μπορεί να ερχόσουν να μου πεις “γεια, τι κάνεις Μιχάλη;” κι εγώ να απάνταγα με freestyle. Μου έλεγαν “αυτά που μας λες γιατί δεν τα γράφεις, ρε φίλε;” κι εγώ γέλαγα, γιατί το μόνο που με ένοιαζε ήταν να βάψω κανέναν τοίχο, όχι μόνο στις περιοχές της Αθήνας αλλά και σε άλλες πόλεις, ήθελα να το κάνω όσο πιο μεγάλο γίνεται.
Παράλληλα, είχα και πάρα πολλούς τσακωμούς μέσω του γκράφιτι. Είχα τσακωθεί με όλες τις άλλες περιοχές. Τώρα μπορεί να γελάμε, αλλά τότε είχα παντού άτομα που μισιόμασταν. Έχω τσακωθεί πολύ στη ζωή μου και πλέον δεν θέλω να το κάνω, προσπαθώ με κάθε τρόπο να αποφύγω τον τσακωμό. Κάνω πολλά βήματα πίσω από τότε που κατάλαβα ότι δεν έχουμε τίποτα να χωρίσουμε.
Όταν πέθανε ο IRONIK από την ομάδα μου, ο κολλητός μου, ήρθαν στην κηδεία παιδιά με τα οποία είχαμε τσακωθεί και ήμασταν στα μαχαίρια για να δείξουν τον σεβασμό τους. Ο IRONIK ακούμπησε στις γραμμές του ΗΣΑΠ και τον σκότωσε το ρεύμα, ήταν ατύχημα, και από τότε η ομάδα μου είμαστε ένα καράβι χωρίς καπετάνιο. Έτσι νιώθω. Όλο το πρότζετ μου είναι αφιερωμένο στη μνήμη του IRONIK.
Όταν φτιάχτηκαν οι RCU, ήμουν εγώ μπροστά. Ξενύχτησα πάρα πολύ, περπάτησα πολλούς δρόμους, έχω γυρίσει με τα πόδια όλη την Αθήνα. Περπατούσα όλη τη νύχτα από το κέντρο ή από τον Πειραιά, απ' όπου να ’ναι, μέχρι το σπίτι μου, για να μπορώ σήμερα να λέω αυτά που έχω ζήσει.
Ρωτάω τους γονείς μου τώρα γιατί με είχαν αφήσει ανεξέλεγκτο, γιατί δεν έβαλαν ένα στοπ, αλλά μου λένε ότι όσο και να προσπάθησαν, ήμουν τόσο αντιδραστικός, που όταν με σταματούσαν από κάτι, έκανα τα δεκαπλάσια. Ακόμα είμαι αντιδραστικός και προσπαθώ να το μετριάσω. Έχω κάνει πολλά λάθη από αυτή μου τη συμπεριφορά, αλλά προσπαθώ να βελτιώνομαι, όσο μπορώ».
— Τι έκανες δηλαδή;
Είχα την τάση να φεύγω από το σπίτι μου κρυφά, να πέφτουν οι γονείς μου για ύπνο κι εγώ να κατεβαίνω από τον φωταγωγό στον ακάλυπτο και να πηγαίνω βόλτα. Ίσα-ίσα για να βγω, χωρίς να έχω κάτι συγκεκριμένο να κάνω. Με είχε σταματήσει κάνα-δυο φορές η αστυνομία και με ρώταγαν «τι κάνεις τέτοια ώρα έξω;». Ήμουν παιδάκι.
Το χειρότερο είναι ότι πήγαινα στις πλατείες της γειτονιάς μου όπου σύχναζαν οι μεγαλύτεροι, αληταρία, τοξικομανείς, και χωρίς να έχω αίσθηση του κινδύνου καθόμουν στο παγκάκι δίπλα τους. Δεν με πείραξαν ποτέ, αλλά με τα χρόνια κατάλαβα τι έκαναν. Αυτές οι εικόνες, αλλά και ένας συγγενής μου που χάθηκε από ναρκωτικά, είναι ο λόγος που δεν έχω πιει ποτέ βαριά ναρκωτικά.
Οι επιρροές μου ήταν πάντα από τη μουσική. Ο πατέρας μου ήταν καλός φίλος με τον κιθαρίστα του συγκροτήματος Αντίδραση, ο οποίος, όταν πήρε το Playstation II, χάρισε σ' εμάς το Playstation I μαζί με κάποια παιχνίδια που είχε. Εκεί μέσα ήταν ένα παιχνίδι της Thrasher, το «Skate and Destroy», όλο το playlist του οποίου ήταν ραπ ’90s, αμερικανικά, θρυλικά συγκροτήματα: Gang Starr, A Tribe Called Quest, Public Enemy, Run DMC, EPMD, Eric B. & Rakim, οι κολόνες του ραπ γενικά.
Έτσι από μικρό παιδί άκουγα αμερικανικό ραπ, μου άρεσε ο ήχος του ραπ πριν καταλάβω τι είναι. Είχα πάρει μια ιδέα, έτσι, μεγαλώνοντας, άρχισα να ψάχνω αυτήν τη μουσική. Τότε, στον Atlantis είχε κάποια δίωρα με ραπ, έτσι, μόλις σχόλαγα απ' το σχολείο –το δημοτικό–, έφευγα τρέχοντας, έβαζα τις κασέτες του πατέρα μου με Scorpions, Metallica, AC/DC και έγραφα πάνω τους τις εκπομπές.
Πάλευα με κάθε τρόπο να βρω παραπάνω ραπ να ακούσω, γιατί στο σπίτι δεν είχαμε ακόμη ίντερνετ, όπως δεν είχαν τα πιο πολλά παιδιά τότε. Με έλκυαν άτομα που ήταν στη φάση μου, που έκαναν γκράφιτι, skate, BMX, ή άκουγαν επίσης ραπ, ή ντύνονταν με φαρδιά παντελόνια και τέτοια. Μαζί τους γινόταν ένα κλικ και γινόμασταν παρέες.
Με την ομάδα μου είμαστε μαζί από το 2007, με άλλο όνομα αρχικά. Το 2012-2013 μετονομάστηκε σε RCU. Είμαστε οικογένεια κυριολεκτικά, πολύ δεμένοι. Αλλά είναι ομάδα, κλίκα, δεν είναι συγκρότημα, όπως πολλοί νομίζουν, ούτε εταιρεία. Περιλαμβάνει γκραφιτάδες, τατουατζήδες, επιχειρηματίες, χρυσοχόους, ό,τι θες.
— Πες μου για τη μουσική σου. Ποιος κάνει τον ήχο σου;
Έχω δουλέψει αρκετά με τον OutOfBoundz, που ασχολείται με τη μουσική παραγωγή πολλά χρόνια. Παλιότερα έκανε κι άλλα είδη ηλεκτρονικής μουσικής, γνωρίζει πολύ καλά τη φάση του drill, κυρίως το UK drill, αλλά μελετάει και το αμερικάνικο. Μου τον γνώρισε ο Saske και με έχει βοηθήσει πάρα πολύ. Τα έχουμε βρει τέλεια και θα κάνουμε πολλά μαζί.
— Δεν έχει κορεστεί ο drill ήχος;
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι ότι πιάνουν την έτοιμη συνταγή, κι αν πετύχει, συνεχίζουν να κάνουν το ίδιο πράγμα. Η γνώμη μου είναι ότι οι πιο πολλοί που κάνουν drill δεν κάνουν drill, νομίζουν ότι κάνουν. Το να βάζεις ένα ντριλόμπιτο, hi-hats και τα snares και κάποια πράγματα μέσα στο μπιτ δομημένα, έτσι όπως είναι ένα drill beat, και απλώς να κάνεις ραπ από πάνω, όπως θα έκανες και σε ένα ’90s beat, δεν είναι drill. Ούτε το να βάζεις τους φίλους πίσω σου με fullface. Είναι άλλο πράγμα το drill. Λίγοι μελετάνε τα πατήματά τους πάνω στο beat .
— Και η ακραία γλώσσα είναι από χαρακτηριστικά του;
Σίγουρα είναι ακραία η γλώσσα, αλλά κι εμείς κάποτε τα ακραία ακούγαμε, με τον ίδιο τρόπο και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, απλώς ήταν άλλα τα λόγια. Για όλα τα τωρινά τραγούδια μπορώ να βρω ένα αντίστοιχο τραγούδι του 2000 με ίδιες θεματολογίες.
Το τραπ είναι εγωιστικό, "εγώ", αλλά και το ραπ παλιά έτσι ήταν – όχι τόσο πολύ όσο το τραπ, αλλά κι αυτό είχε έντονο το εγώ. Δεν είναι τυχαίο το ότι με τα χρόνια εξαφανίστηκε η έννοια του ραπ συγκροτήματος. Δεν μιλάω για feat και συνεργασίες, ένα συγκρότημα απαιτεί υποχωρήσεις και είναι πολύ μεγάλα τα εγώ των σημερινών ράπερ για να συνυπάρξουν μεταξύ τους.
Είναι και το είδος τέτοιο, το τραπ, που απαιτεί να διαλαλείς ότι είσαι ο καλύτερος απ' όλους. Είναι πολύ δύσκολο να συνυπάρξουν τόσο μεγάλες προσωπικότητες, αυτό που έχεις χτίσει δηλαδή με την πορεία σου, αλλά μακάρι να γινόταν. Εγώ θα μπορούσα να το κάνω, δεν λέω ότι είμαι ο καλύτερος, γιατί όντως δεν είμαι. Υπάρχουν άλλοι που είναι καλύτεροι από μένα.
— Είναι πρόβλημα όμως το να μην μπορείς να συνυπάρξεις, γιατί από μια στιγμή και ύστερα είσαι μόνος σου, η επιτυχία και η κορυφή κάποτε γίνονται μπούμερανγκ. Στα είκοσι και στα τριάντα σου δεν το βλέπεις, αλλά κανείς δεν μπορεί να μείνει για πάντα στην κορυφή. Κι επίσης, σε μερικά χρόνια τι θα εκπροσωπεί; Μόνο τον εαυτό του και την επιτυχία του. Αν δεν εκπροσωπείς κάτι εξαφανίζεσαι, κι αυτό δεν ισχύει μόνο στη μουσική.
Στο πραγματικό drill πιστεύω ότι αυτό είναι ακόμα χειρότερο. Δεν έχω ακούσει drill με κοινωνικό στίχο – είναι άλλο πράγμα το κοινωνικό ραπ πάνω σε drill beats. Δες τι γινόταν στην Αγγλία με τους ράπερ και όσα έλεγαν.
Από την άλλη, κάθε ράπερ είναι καλλιτέχνης, οτιδήποτε βγάλει μπορεί να αγγίξει κάποιον και να ταυτιστεί με αυτό, ακόμη και αν αυτό που αναφέρει δεν είναι αληθινό. Πουλάει μια περσόνα που ο κόσμος την αγαπάει, μπορεί να αγγίξει εκατομμύρια ανθρώπους λέγοντας κάτι που δεν το εννοεί.
Π.χ. στην Ελλάδα υπάρχουν ράπερ που μιλάνε για τη δύσκολη ζωή, τη φτώχεια, αλλά στην πραγματικότητα οι γονείς τους έχουν εργοστάσια. Επίσης, δεν είσαι για πάντα ίδιος, μεγαλώνεις και αλλάζεις και αλλάζει και η μουσική σου. Για μένα είναι καλό να μπορείς να αλλάζεις.
— Καλλιτεχνικά σε έχει επηρεάσει κάποιος πολύ;
Ο Τάκι Τσαν για μένα είναι ο καλύτερος ράπερ στην Ελλάδα. Έχω και ένα tattoo με το logo των Ζ.Ν. που μου βάρεσε μια μέρα στο σπίτι του. Ακούω τη μουσική του από παιδάκι. Έκανα εικόνα αυτά που λέει για τη δική μου ζωή και ταυτιζόμουν μέχρι κάποιο σημείο, αλλά όποτε και να ακούσω το κομμάτι «Όλα αυτά για το καλό μου» ανατριχιάζω. Το ακούει η μάνα μου και δακρύζει, το έχει μάθει από μένα. Είναι σαν να το έχει γράψει για μένα αυτό το τραγούδι, αυτό και το «Όσο μεγαλώνω».
Ταυτίζομαι πολύ. Είναι θρυλικός MC, είναι βίβλος για το ελληνικό ραπ και είναι άπειροι οι ράπερ που έχει βγάλει. Έχουν κάνει το πρώτο τους βήμα λόγω του Τάκι Τσαν. Είναι ένας άνθρωπος που βοηθάει πάντα. Όταν μου είπαν οι φίλοι μου ότι ανέβαζε τα κομμάτια μου το πρότυπό μου, χωρίς να τον έχω γνωρίσει, ήταν μεγάλη η χαρά μου. Του είχε πει ο γιος του, ο Νίκο Τσαν, να με τσεκάρει.
Αν με ρωτήσεις ποιοι έχουν βάλει το χέρι τους για να φτάσει αυτή η μουσική εδώ που είναι θα σου πω ο Υποχθόνιος και ο Billy Sio, που τσούλησαν τη ρόδα. Και βάζω μια κορόνα στον Skive. Ο άνθρωπος είναι πολύ μορφωμένος μουσικά, σίγουρα αξίζει αυτά που έχει καταφέρει και ίσως να έπρεπε να είναι ακόμα πιο ψηλά. Είναι πολύ μεγάλος κρίκος στην αλυσίδα εξέλιξης του ραπ.
— Στο «Φα ’τους» λες «έχω ζήσει σε δρόμο και φτώχεια». Ισχύουν αυτά;
Προφανώς και ισχύουν. Μεγάλωσα με ρούχα από άλλα παιδιά στη γειτονιά και ό,τι έχω κάνει στη ζωή μου το έχω κάνει μόνος μου, δεν με έχει βοηθήσει ποτέ κανένας. Αντιθέτως, πάντα έβγαινα εγώ μπροστά, άνοιγα τον δρόμο για όλους.
Τώρα με το ραπ με βοηθάνε κάποιοι φίλοι απ’ την ομάδα μου, αλλά μέχρι εκεί. Οι πιο πολλοί έρχονται και αντί να βοηθήσουν, βάζουν κάποιο εμπόδιο. Μου έχουν ρίξει τραγούδια, δεν με άφηνε το YouTube να γίνω friend partner, μου έχουν κάνει report σε όλα τα κομμάτια και δεν αφήνουν να τα προτείνει το YouTube.
Ξεκίνησα να δισκογραφώ τα πρώτα μου κομμάτια με απαγορεύσεις. Αυτό εμένα με δυνάμωσε γιατί είπα ότι μάλλον κάτι κάνω σωστά. Έτσι κι αλλιώς, δεν έχω κάποιον να με σπρώξει, καμία προώθηση, αλλά έχω τον κύκλο μου και, το κυριότερο, έχω το «από στόμα σε στόμα». Το πιο σημαντικό απ' όλα, όμως, είναι ότι όποιος ακούει τη μουσική μου του αρέσει, οπότε τσουλάει έτσι. Χρειάζεται σκληρή δουλειά.
Στα κομμάτια μου λέω πράγματα που τα έχω ζήσει ή τα έχω δει με τα μάτια μου. Το «Φα ’τους» ήταν πολύ στοχευμένο, άκουσα ένα ξένο τραγούδι που μου άρεσε πώς πάταγε ο ράπερ και ήθελα να κάνω κάτι αντίστοιχο, επηρεάστηκα πολύ. Λέω «φα ’τους τα φράγκα, τη δόξα, πάρ’ τους τα πράγματα», είναι βιωματικό.
Fatous
— Είναι επιλογή σου να μην πας σε κάποια εταιρεία;
Δεν είμαι ακόμη σε εταιρεία γιατί δεν μπορώ να δεσμευτώ για κάτι που δεν θα με πάει πέντε βήματα παραπέρα. Θέλω, άμα κάνω ένα δισκογραφικό συμβόλαιο, να κάνω πέντε πράγματα στη μουσική που δεν μπορώ να τα κάνω μόνος μου. Γιατί να πάω σε μια εταιρεία που θα πάρει αυτό που έχω έτοιμο και θα το παρουσιάσει σαν δικό της; Ποιο θα είναι το κέρδος;
Δεν θέλω να βάλω κάποιον πάνω απ’ το κεφάλι μου, εκτός κι αν μου κάνουν μια πρόταση της προκοπής. Είμαι ανοιχτός σε προτάσεις, αλλά μέχρι στιγμής, ό,τι μου έχουν προτείνει, δεν άξιζε! Αν υπάρξει κάποιος σοβαρός άνθρωπος, οk. Δεν είμαι δεκαπέντε χρονών, κάνω κατάθεση ζωής και εκτίθεμαι δημόσια, όποιος το σεβαστεί αυτό και δεν θέλει να το αλλάξει, και να θέλει να προτείνει κάτι παραπάνω, οk. Δεν υπάρχει περίπτωση να μη μιλάω για το RCU, γιατί όταν δεν είχα να φάω, ήταν το RCU που με βοήθησε. Δεν αφήνω τους δικούς μου ανθρώπους, ό,τι και να γίνει.
— Ούτε συνεργασίες με άλλους ράπερ έχεις κάνει.
Θα ήθελα με πολλούς να συνεργαστώ, πιστεύω ότι το επίπεδο έχει ανέβει πολύ. Βλέπεις ένα βιντεοκλίπ και είναι σαν ταινία. Ποιος θα το πίστευε πριν από μερικά χρόνια ότι θα έπαιζαν τέτοια τρελά μπάτζετ σε αυτήν τη μουσική; Έχω δει καλλιτέχνες που ξεκίνησαν κυριολεκτικά μόνοι τους και από τη γειτονιά τους και τώρα είναι στην αφρόκρεμα, έχουν φέρει στη σκηνή τα πάνω κάτω.
Η σοβαρή δουλειά και το ταλέντο φαίνονται, από κει και πέρα, αν έχεις και καλές δημόσιες σχέσεις, μπορείς να καταφέρεις πολλά. Με τους τσακωμούς από τα γκράφιτι και από άλλα μού έχουν κλείσει πόρτες, αλλά ξανανοίγουν με πολλούς τρόπους.
— Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζεις αυτήν τη στιγμή;
Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι πώς να φτάσει η μουσική μου σε μεγαλύτερο κοινό. Δεν μου είναι δύσκολο να γράψω ένα κομμάτι, γνωρίζω και από μουσική και βάζω το χέρι μου στο στούντιο. Θέλω να βγαίνει όπως ακριβώς το έχω στο μυαλό μου, όσες φορές κι αν χρειαστεί να το ηχογραφήσω το κομμάτι. Είμαι λίγο ψυχαναγκαστικός. Το δύσκολο είναι η διαφήμιση.
Το καλό είναι ότι, παρότι δεν έχω και τόσο πολλά views στο YouTube, κάθε φορά που το Spotify βγάζει δημοτικότητες καλλιτεχνών, μου στέλνουν 300 άτομα ότι είμαι ο Νο1 καλλιτέχνης τους και στη δεύτερη θέση είναι κάποιος απ’ τους top. Κάτι λέει αυτό, όπως και το ότι legendary rappers λένε σε γνωστούς μου «αυτό το παιδί θα πάει μπροστά».
Η Ελλάδα είναι μια χώρα του κουτσομπολιού, ψοφάνε όλοι για ίντριγκες, για το ποιος πέταξε σπόντα για ποιον. Συχνά μου στέλνουν μηνύματα από fake accounts ότι κάποιος άλλος ράπερ είπε κάτι για μένα, αλλά δεν τους κάνω τη χάρη να απαντήσω. Θέλουν να δημιουργήσουν ένα εχθρικό κλίμα, αλλά εγώ δεν γεννήθηκα χθες. Έχω μπει στη μουσική βιομηχανία για να κάνω δουλειά, όχι για να παίζω. Γι’ αυτό έχει πιάσει τόσο το drill. Νομίζω ότι ο κόσμος θέλει να ακούει αυτό που δεν μπορεί να κάνει.
— Έχει γίνει αρκετή φασαρία τελευταία με το τραπ και το drill, ακούγονται πολλά στα κανάλια.
Φόνοι γίνονται συνέχεια, πάντα γίνονταν, αλλά γίνεται το μπαμ στα κανάλια όταν είναι οπαδική δολοφονία, πολιτική… Υπάρχει ένα παραπάνω κίνητρο όταν είναι οπαδική η δολοφονία, είναι πιο σοβαρό, ή όταν υπάρχουν πολιτικά κίνητρα, όπως όταν σκότωσαν τον Killah P. Αν δεν έχει ενδιαφέρον το έγκλημα, δεν ασχολούνται οι τηλεοράσεις. Με ενοχλεί όταν σχετίζουν τη βία με το ραπ, ότι το ραπ δίνει κακό μήνυμα.
Προχθές έλεγαν σε μια εκπομπή, «εγώ τα έλεγα ότι δίνουν κακά μηνύματα, δεν με άκουγε κανείς και πάρτε τα τώρα». Είναι δυνατό να συνδυάζεις το ότι έγινε η οπαδική δολοφονία στη Θεσσαλονίκη με τους στίχους της τραπ; Πόσες φορές έχουν πει ότι κινδυνεύει η κοινωνία από ένα μουσικό είδος; Κάθε γενιά τα ίδια άκουγε για τη μουσική της. Δεν είδα κανέναν από αυτούς, όμως, να λέει ότι «σήμερα ο 7ος πιο δημοφιλής δίσκος στα παγκόσμια charts του Spotify είναι ελληνικός, και μάλιστα ραπ».
Δεν τους αρέσει που αυτά που καταφέρνει το ραπ δεν τα κατάφεραν οι πιο ακριβοπληρωμένοι λαϊκοί καλλιτέχνες του συστήματος ή ότι τα ενενήντα τραγούδια απ’ το επίσημο top 100 της Ελλάδας είναι ραπ.
— Δεν αναφέρονται μόνο στη βία, εντοπίζουν και άλλα στους στίχους. Εσύ προσέχεις τι λες;
Σεξιστικά δείγματα υπάρχουν, μη γελιόμαστε, αλλά εξαρτάται από το πώς εκλαμβάνει τον στίχο ο κόσμος που σε ακούει. Κανείς δεν κατακρίνει τις ταινίες με τη βία, τα σίριαλ, τα βιβλία, τις σφαγές στους πίνακες, η μουσική όμως είχε πάντα την ευθύνη για ό,τι συμβαίνει. Δεν έχω ποτέ πρόθεση να θίξω κανέναν στα κομμάτια μου, δεν έχω ούτε ομοφοβική ούτε σεξιστική διάθεση, ας κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, είναι δικαίωμά του, κανείς δεν μπορεί να κρίνει κανέναν.
Ο καθένας ας κάνει στη ζωή του ό,τι γουστάρει και δεν έχει λόγο να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Τιμή του και καμάρι του, αρκεί να μην κάνει κακό σε άλλον άνθρωπο. Υπάρχουν λέξεις που τις εννοείς διαφορετικά από αυτό που καταλαβαίνει κάποιος, γιατί δεν έχουν μόνο ένα νόημα. Ρε φίλε, δεν μπορείς να εννοείς κάτι κακό για μια γυναίκα όταν έχεις μάνα, αδελφή, φίλη, ακόμα και αν πεις κάποια κακή λέξη στο κομμάτι σου. Αναφέρεσαι σε μια νοοτροπία, όχι στη γυναίκα.
Το ραπ ενοχλεί επειδή είναι η πρώτη φορά που οι νέοι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη γλώσσα που μιλάνε καθημερινά σε κομμάτια, μετά το ρεμπέτικο. Τώρα κατάλαβαν ότι χρησιμοποιούν αυτήν τη γλώσσα οι νέοι μεταξύ τους; Είναι υποκριτικό, γιατί οι ίδιοι που ενοχλούνται μιλούν ακριβώς έτσι με τους φίλους τους.
— Τι ονειρεύεσαι από δω και πέρα;
Θέλω να ανεβάσω τη μουσική μου όσο πιο ψηλά μπορώ, για να μπορέσω μετά να βοηθήσω κι εγώ τον νέο κόσμο, να το φτάσω όσο πάει, για να τραβήξω κι άλλους. Να πάρω στη μάνα μου το σπίτι με κήπο που ονειρεύεται, να έχει σκυλιά και άλλα ζώα, που τώρα δεν μπορεί να έχει.
Έχω μεγαλώσει με την κουλτούρα του χιπ-χοπ, την έχω φάει με το κουτάλι, και ζω έτσι ακόμα – λιγότερο, αλλά έτσι ζω. Δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος όσο μεγαλώνεις, αλλάζεις. Πριν από τρία χρόνια σκεφτόμουν άλλα. Έχω μιλήσει άσχημα σε παλιά μου κομμάτια για το τραπ, ήμουν από αυτούς που δεν το υποστήριζαν, έχω μιλήσει άσχημα για θρυλικούς ράπερ, έτσι ζούσα και αυτά πίστευα, αλλά με τα χρόνια κατάλαβα ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν παλέψει για να είναι εκεί που είναι, αναγνώρισα ό,τι έχουν καταφέρει, δεν τους ακούει όλος ο κόσμος τυχαία.
Θα ήθελα να μην έχω μιλήσει άσχημα, γιατί θεωρούσα ότι ντροπιάζουν το ραπ, δεν καταλάβαινα τότε ότι βάζουν τουβλάκια για κάτι που θα γίνει τεράστιο. Ήταν πολύ φτωχό το μυαλό μου. Παραδέχομαι ότι αυτοί ήταν πολύ πιο μπροστά από μένα. Θέλω να σου πω ότι μου αρέσει που έχουν μπει νέες λέξεις που έρχονται από το ραπ στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, έχει πλάκα να ακούω ανθρώπους πενήντα χρονών να λένε «φλέξαρε».
— Και τι σε ενοχλεί;
Με ενοχλεί πολύ που ο κόσμος είναι φοβισμένος, ότι είναι σε υποταγή, η πίεση που του ασκείται χωρίς να αντιδρά. Κάνει ό,τι του πούνε. Πίστευα ότι η δική μου γενιά θα αντιδρούσε, αλλά το μόνο που τους νοιάζει είναι να πάρουν κανένα καινούργιο μπουφάν να βάλουν φώτο στο Instagram.
— Εσύ τι φοβάσαι πιο πολύ;
Τον θάνατο.
Pow
