Η ιδέα που έκανε τοGospel at Colonus την πιο δημοφιλή παράσταση του Λι Μπρούερ βασίστηκε στην πεποίθησή του ότι το ζητούμενο της κάθαρσης για την οποία μιλάει ο Αριστοτέλης στον ορισμό του για την τραγωδία συμβαίνει στο τέλος της λειτουργίας των αφροαμερικανικών εκκλησιών της «χαρούμενης πίστης», μέσα από το τραγούδι και το χορό. Στην αρχαία Αθήνα δίνονταν παραστάσεις τραγωδίας και κωμωδίας κατά τη διάρκεια θρησκευτικών γιορτών, στις οποίες η μουσική είχε εξέχουσα σημασία.
Σήμερα, στη λειτουργία της αφροαμερικανικής Εκκλησίας της Πεντηκοστής, ο ιεροκήρυκας, οι προεξάρχοντες και το εκκλησίασμα προσεύχονται, δοξάζουν ή ευχαριστούν το Θεό με τραγούδια gospel, για να γεμίσουν στο τέλος της εβδομαδιαίας συνάντησής τους με την ευφορία της πίστης και της κοινής εμπειρίας. Έστω και αν εδώ εκλείπει η κυρίαρχη πολιτική διάσταση του αρχαίου ελληνικού θεάτρου, η εκκλησιαστική λειτουργία δεν είναι κι αυτή μορφή ενός τελετουργικού θεάτρου;
Η τραγωδία του ΣοφοκλήΟιδίπους επί Κολωνώ ήταν για τον Μπρούερ ιδανική για μία γκόσπελ μεταγραφή, στην οποία την αφήγηση της ιστορίας του Οιδίποδα θα αναλάμβανε ένας μαύρος ιερέας της Εκκλησίας της Πεντηκοστής, εν είδει παραβολής για το πάθος, την τιμωρία και την εξιλέωση. Τελικά η παράσταση Gospel at Colonus, που έκανε πρεμιέρα το 1983, δικαίωσε την τολμηρή επιλογή του δημιουργού της.
Ο Dr. Earl F. Miller, επικεφαλής πάστορας της Progressive Baptist Church in St. Paul, που ερμηνεύει στην παράσταση του Μπρούερ τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αγγελιοφόρου, εξηγεί: «Από την αρχή η λειτουργία των μαύρων ήταν διαφορετική από εκείνη των λευκών. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της λειτουργίας των μαύρων είναι η αφήγηση. Ο μαύρος ιεροκήρυκας πρέπει να είναι πολύ καλός αφηγητής. Παλαιότερα υπήρχε ένα κείμενο που το γνώριζαν ακόμη και εκείνοι που δεν ήξεραν γράμματα. Το κείμενο είχε δημιουργηθεί με ιστορίες από τη Βίβλο, τις Γραφές και τραγούδια που μαθαίνονταν από τον έναν στον άλλο. Ο ιεροκήρυκας έπρεπε να δώσει ζωή στην ιστορία χωρίς να απομακρυνθεί από αυτή, επειδή εκείνοι που τον άκουγαν τη γνώριζαν. [...] Η λειτουργία των μαύρων είναι ολιστική, όπως και η θρησκεία - συμμετέχουν και η ψυχή και το σώμα. Δεν είναι απλά μια πνευματική συνάντηση, αλλά μια συνάντηση με τον ζωντανό Θεό. Δεν υπηρετούμε το Θεό με τα λόγια ή με τις ιδέες μας, χορεύαμε μαζί Του. Τον υμνούμε με όλο μας το είναι. Τι σημαίνουν όλα αυτά για το θέατρο; Στην πραγματικότητα, αυτό που κάνω κάθε Κυριακή είναι θέατρο - παίζω για το Θεό. Η λειτουργία είναι δράμα, και αυτό που απαιτείται για μία καλή λειτουργία είναι το ίδιο που απαιτείται για ένα καλό θέατρο».
Στο Gospel at Colonus ο Μπρούερ χρησιμοποιεί τέσσερα σύνολα τραγουδιστών γκόσπελ. Δύο από τα συγκροτήματα αυτά, οι Clarence Fountain και Five Blind Boys of Alabama και οι J. Farley and the Original Soul Stirrers, θεωρούνται οι κυριότεροι εκπρόσωποι του γκόσπελ κουαρτέτου. Κατά το συνθέτη και συνδημιουργό της παράστασης Μπομπ Τέλσον αποτελούν «την ύψιστη έκφραση της αμερικανικής μουσικής». Στην παράσταση συμμετέχουν ακόμη το Institutional Radio Choir του Μπρούκλιν, μία από τις καλύτερες αμερικανικές χορωδίες, και οι J. D. Stele Singers, ένα νεανικό συγκρότημα από τη Μινεάπολις, που διαθέτει μερικές από τις καλύτερες γυναικείες φωνές στον κόσμο.
Η μουσική του Τέλσον ποικίλει ανάλογα και με το συγκρότημα που θα ερμηνεύσει κάθε συγκεκριμένο τραγούδι, και τη θέση του στη συνολική δομή. Αυτά που ερμηνεύουν οι Clarence Fountain and the Five Blind Boys of Alabama, π.χ., έχουν το ύφος της πιο παραδοσιακής μουσικής γκόσπελ, για το οποίο είναι γνωστό το συγκρότημα ήδη από τη δεκαετία του '50. Για τους J. D. Stele Singers (των οποίων η κορυφαία τραγουδίστρια Jevetta Steele παίζει τον ρόλο της Ισμήνης) η μουσική βρίσκεται πιο κοντά στο σύγχρονο γκόσπελ, με ευδιάκριτες αναφορές στον ήχο των rhythm ‘n' blues και της ποπ μουσικής.
Τους ρόλους έχουν αναλάβει δύο από τα τέσσερα συγκροτήματα γκόσπελ -τα άλλα δύο ενσαρκώνουν το εκκλησίασμα, την κοινότητα- το αντίστοιχο του Χορού στην αρχαία τραγωδία. Έτσι, οι Farley and the Soul Stirrers θα ερμηνεύσουν τραγούδια που εκφράζουν τα συναισθήματα των κατοίκων του Κολωνού, οι οποίοι αντιδρούν στην επιθυμία του Οιδίποδα να βρει στον τόπο τους την τελική ανάπαυση.
Έργο-ορόσημο του αμερικανικού μουσικού θεάτρου, το Gospel at Colonus, με την τεράστια επιτυχία του επί 25 χρόνια, σηματοδοτεί τη μετάβαση του δημιουργού της από μια περίοδο αμφισβήτησης της παράδοσης (ο Μπρούερ, βασικός εκπρόσωπος του αμερικανικού πειραματικού θεάτρου τις δεκαετίες του '70 και του '80, έλεγε κάποτε ότι τη λαϊκή παράδοση είτε την αγαπάς είτε την απορρίπτεις - και κείνος την απέρριπτε) στην πίστη ότι οι υψηλότερες μορφές τέχνης, αυτές που απευθύνονται σε μικρότερα, ενημερωμένα σύνολα θεατών, θα στερούνται πάντα την πηγαία δύναμη και το πάθος των εκφραστών της λαϊκής κουλτούρας.
σχόλια