«Η Φάρμα των Ζώων»: Η ανελέητη δυστοπική σάτιρα του Όργουελ έρχεται στο Εθνικό Θέατρο

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
0

«Σε ειρηνικούς καιρούς μπορεί να είχα γράψει περίτεχνη ή απλά περιγραφική πρόζα, αγνοώντας σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές μου πεποιθήσεις. Πιέστηκα, όμως, λόγω των περιστάσεων, να γίνω ένα είδος πολιτικού επιφυλλιδογράφου.

Πέρασα καταρχήν πέντε χρόνια κάνοντας μια δουλειά που δεν μου ταίριαζε (υπηρετώντας στην Ινδική Αυτοκρατορική Αστυνομία, στη Βιρμανία) και στη συνέχεια έζησα στη φτώχεια και με έντονη την αίσθηση της αποτυχίας. Οι συνθήκες αυτές επέτειναν τη φυσική μου απέχθεια προς την εξουσία και με έκαναν για πρώτη φορά να συνειδητοποιήσω την ύπαρξη της εργατικής τάξης, ενώ η δουλειά στη Βιρμανία με έκανε να κατανοήσω καλύτερα τη φύση του ιμπεριαλισμού.

Αυτές, όμως, οι εμπειρίες δεν ήταν αρκετές για να καθορίσουν απολύτως τον πολιτικό μου προσανατολισμό. Και μετά ήρθε ο Χίτλερ, ο Ισπανικός Εμφύλιος κ.λπ. Μέχρι τα τέλη του 1935, πάντως, δεν είχα ακόμα καταφέρει να πάρω οριστικές αποφάσεις.

Ο πόλεμος στην Ισπανία και άλλα γεγονότα της περιόδου 1936-1937 έγειραν αποφασιστικά την πλάστιγγα, και από τότε και στο εξής ήμουν πλέον σίγουρος για τις θέσεις μου. Κάθε γραμμή, οποιασδήποτε σοβαρής δουλειάς που έχω υπογράψει από το 1936, είναι γραμμένη, ευθέως ή πλαγίως, κατά του ολοκληρωτισμού και υπέρ του δημοκρατικού σοσιαλισμού, όπως εγώ τον αντιλαμβάνομαι.

Μου φαίνεται ανόητο, σε μια χρονική περίοδο σαν τη δική μας, να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να αποφύγει να γράψει για τέτοια ζητήματα. Υπό κάποια μορφή, όλοι γι’ αυτά γράφουν. Το θέμα είναι σε ποια πλευρά ανήκει κανείς και ποια προσέγγιση ακολουθεί. Και όσο περισσότερο συνειδητοποιημένος πολιτικά είναι κάποιος, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να ασκεί πολιτική δράση χωρίς να θυσιάζει την αισθητική και διανοητική δράση.

Ο Όργουελ, μεγάλος επικριτής του Ιωσήφ Στάλιν, είχε δραστηριοποιηθεί εναντίον της ιδεολογίας του σταλινισμού, καθώς πίστευε ότι η Σοβιετική Ένωση μετεξελίχθηκε σε μια βάναυση δικτατορία, που καθορίστηκε από την προσωπικότητα του Στάλιν και ενισχύθηκε από τον τρόμο που κυριαρχούσε σε κάθε έκφανση της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.

Αυτό που θα ήθελα να καταφέρω τα τελευταία δέκα χρόνια ήταν να ανάγω με κάποιον τρόπο το πολιτικό γράψιμο σε τέχνη. Αφετηρία μου, βέβαια, ήταν πάντα ένα αίσθημα στράτευσης, μια συνειδητοποίηση της αδικίας. Όταν κάθομαι να γράψω ένα βιβλίο, δεν λέω στον εαυτό μου "τώρα θα δημιουργήσω ένα έργο τέχνης". Το γράφω επειδή υπάρχει κάποιο ψέμα που θέλω να αποκαλύψω, κάποιο γεγονός στο οποίο θέλω να επιστήσω την προσοχή. Το πρωταρχικό μου μέλημα είναι να εξασφαλίσω ενός είδους ακρόαση.

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Ο Τζορτζ Όργουελ. Φωτο: AP

Όμως, δεν θα μπορούσα να αφοσιωθώ στο έργο της συγγραφής ενός βιβλίου, ή ακόμα ενός άρθρου, αν το γράψιμο δεν αποτελούσε και αισθητική εμπειρία. Όποιος κάνει τον κόπο να εξετάσει τα γραπτά μου θα διαπιστώσει πως, ακόμα κι όταν πρόκειται για ευθεία προπαγάνδα, περιέχουν πολλά στοιχεία που ένας επαγγελματίας πολιτικός θα τα θεωρούσε περιττά. […]

Η "Φάρμα των ζώων" ήταν το πρώτο βιβλίο στο οποίο επιχείρησα, εν πλήρει συνειδήσει, να συνδυάσω πολιτικούς και αισθητικούς στόχους σ’ ένα ενιαίο σύνολο. […]

Κοιτάζοντας προς τα πίσω, διαπιστώνω ότι τα πιο άψυχα από τα βιβλία μου ήταν ανεξαιρέτως εκείνα που τους έλειπε η πολιτική στόχευση, όσα είναι γεμάτα μεταξένιες παραγράφους, προτάσεις χωρίς νόημα, διακοσμητικά επίθετα και, γενικώς, αυτό που αποκαλούμε "τρίχες"».

Αυτά γράφει ο Τζορτζ Όργουελ, το καλοκαίρι του 1946, στο κείμενό του «Γιατί γράφω» στο «Ανταποκρίσεις από τα χαρακώματα του 20ού αιώνα» (μτφρ. Δημήτρης Πολιτάκης, εκδ. Οξύ, Αθήνα 2021).

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Ο Στάλιν (κάτω δεξιά) στο 15ο συνέδριο του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (Μπολσεβίκων), 24 Δεκεμβρίου 1927.

Η «Φάρμα των ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη, κάνει πρεμιέρα στις 18 Νοεμβρίου 2021 στη σκηνή «Ελένη Παπαδάκη» του Εθνικού Θεάτρου, φέρνοντας στη σκηνή τη δυστοπική ιστορία του Όργουελ και τα διδάγματα της ιστορίας μέσα από την αλληγορία του με τα ζώα μιας φάρμας να ξεσηκώνονται ενάντια στο σύστημα εξουσίας του ιδιοκτήτη της, του Κυρίου Τζόουνς, και να επιβάλλουν μια αυτοδιαχειριστική διοίκηση με επικεφαλής τα γουρούνια, τα πιο έξυπνα ζώα της φάρμας.

Πολύ γρήγορα, οι παλιοί καταπιεζόμενοι γίνονται οι νέοι δυνάστες, υιοθετώντας όλες τις κατακριτέες μεθόδους του προηγούμενου καθεστώτος. Έτσι, η προεπαναστατική ουτοπία μετατρέπεται σε μια αβίωτη δυστοπία.

Ο Όργουελ, μεγάλος επικριτής του Ιωσήφ Στάλιν, είχε δραστηριοποιηθεί εναντίον της ιδεολογίας του σταλινισμού, καθώς πίστευε ότι η Σοβιετική Ένωση μετεξελίχθηκε σε μια βάναυση δικτατορία, που καθορίστηκε από την προσωπικότητα του Στάλιν και ενισχύθηκε από τον τρόμο που κυριαρχούσε σε κάθε έκφανση της πολιτικής και κοινωνικής ζωής. Στη Γαλλίδα μεταφράστριά του Ιβόν Νταβέ έγραψε ότι η «Φάρμα των Ζώων» είναι μια σατιρική ιστορία που διακωμωδούσε τον Στάλιν.

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου του ήταν «Animal Farm: A Fairy Story», ωστόσο ο υπότιτλος που είχε απορριφθεί από τους Αμερικανούς εκδότες και την έκδοση του 1946 συνέχισε να παραλείπεται, ενώ για τη γαλλική μετάφραση είχε προτείνει τον τίτλο «Ένωση Σοσιαλιστικών Δημοκρατικών Ζώων», μια αναφορά στο γαλλικό URSS (Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών).

Η πρώτη έκδοση της Φάρμας των Ζώων, 1 Ιανουαρίου 1945.
Η πρώτη έκδοση της Φάρμας των Ζώων, 1 Ιανουαρίου 1945. 

Με την πολεμική συμμαχία της Δύσης με τη Σοβιετική Ένωση να βρίσκεται στο αποκορύφωμά της, προς το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και τον Στάλιν να χαίρει της εκτίμησης των Βρετανών, η «Φάρμα των ζώων» απορρίφθηκε τόσο από Βρετανούς όσο και από Αμερικανούς εκδότες. Ούτε ο ίδιος ο εκδότης του δεν τον υποστήριξε στη συγκεκριμένη συγκυρία.

Η άμεση επιτυχία του βιβλίου το 1945 έγινε ακόμα μεγαλύτερη όταν ο Ψυχρός Πόλεμος διαδέχθηκε τον Β’ Παγκόσμιο και το περιοδικό «Time» επέλεξε το βιβλίο ως μία από τις κορυφαίες 100 αγγλικές νουβέλες (1923 - 2005).

«Όσοι δεν είχαν πιστέψει τον Όργουελ το 1939 θα υποχρεώνονταν αργότερα να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους. Ο Όργουελ είναι, φυσικά, ο καλύτερος μυθιστοριογράφος του ολοκληρωτισμού στην αγγλική γλώσσα. […] Γι’ αυτό το σημαντικότερο θέμα γράφει στην υψηλότερη κλίμακα.

Στη "Φάρμα των ζώων" και, προφανώς, στο "1984", παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ολοκληρωτισμού, με στόχο να υποδείξει μεγάλα διδάγματα για το τίμημα της πίστης και της αυταπάτης και της εξουσίας στην εποχή μας.

Ο Όργουελ λειτουργεί σε δύο μουσικές κλίμακες, την πολύ υψηλή και την πολύ χαμηλή. Η χαμηλή κλίμακα είναι η διορατική ικανότητα του Άγγλου να συλλαμβάνει τις ιδιαιτερότητες του Άγγλου, τις ιδιαίτερες αποχρώσεις των κοινωνικών τάξεων και των ψευδαισθήσεων στην Αγγλία. Και αυτή η απαράμιλλη ικανότητά του να σκιαγραφεί τις λεπτομέρειες τον βοήθησε πάρα πολύ σε σχέση με την Ισπανία στο έργο "Φόρος τιμής στην Καταλωνία", παρότι από αυτό το έργο βγαίνουν ευρύτερα συμπεράσματα» γράφουν οι Tony Judt και Timothy Snyder, στις «Σκέψεις για τον εικοστό αιώνα» (μτφρ. Ελένη Αστερίου, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2017).

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Σε ένα απόσπασμα του «Η λογοτεχνία και ο ολοκληρωτισμός» (μτφρ. Νένα Ι. Κοκκινάκη), το 1941, ο Τζορτζ Όργουελ γράφει για τα δόγματα που κατασκευάζει ο ολοκληρωτισμός. Σήμερα διαβάζοντας αυτό το κείμενο μπορούμε να κατανοήσουμε και να εμβαθύνουμε στη διαμόρφωση της κοινωνίας των ζώων της φάρμας κατά την ανεξαρτησία τους από τους ανθρώπους.

«Έχουμε ήδη μπει στην εποχή του ολοκληρωτικού κράτους, που δεν μπορεί –και προφανώς δεν επιθυμεί– να αφήσει στο άτομο οποιαδήποτε ελευθερία. Όταν μιλάμε για ολοκληρωτισμό, το μυαλό μας πάει αμέσως στη Γερμανία, στη Ρωσία, στην Ιταλία. Πιστεύω, όμως, ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε το θέμα ως φαινόμενο που τείνει να γίνει παγκόσμιο.

Είναι φανερό ότι η εποχή του καπιταλισμού στην παραδοσιακή του μορφή πλησιάζει προς το τέλος της και ότι τα έθνη υιοθετούν σιγά σιγά, το ένα μετά το άλλο, μια συγκεντρωτική οικονομία που παίρνει κάθε φορά και διαφορετική ονομασία: άλλοτε σοσιαλισμός, άλλοτε εντατικός σχεδιασμός ή σχεδιοποίηση, όταν δηλαδή αναγνωρίζεται στο κράτος το δικαίωμα να ελέγχει όλες τις κοινωνικές λειτουργίες. […]

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Ο ολοκληρωτισμός κατάφερε να καταπνίξει την ελευθερία της σκέψης (έστω κι αν αυτό δεν έγινε ποτέ απολύτως εφικτό). Και είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο έλεγχος που ασκεί στη σκέψη μας ο ολοκληρωτισμός δεν ασκείται μόνο αρνητικά, αλλά και θετικά.

Ο ολοκληρωτισμός δεν αρκείται στο να σου απαγορεύσει να εκφράσεις, ακόμα και να έχεις, κάποιες σκέψεις, αλλά σου υπαγορεύει αυτό που πρέπει να σκέφτεσαι, κατασκευάζει την ιδεολογία σου, σε υποχρεώνει να οδηγείς την ευαισθησία σου προς μια ορισμένη κατεύθυνση και σου επιβάλλει έναν συγκεκριμένο κώδικα συμπεριφοράς. Στο μέτρο του δυνατού, σε απομονώνει από τον εξωτερικό κόσμο, σε εγκλωβίζει σ’ ένα τεχνητό περιβάλλον, όπου για σένα δεν υπάρχει κανένα σημείο αναφοράς. Το ολοκληρωτικό κράτος προσπαθεί να ελέγχει απόλυτα τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου, έτσι ώστε να είναι σε θέση να ελέγχει και τις πράξεις σου. […]

Στην Ευρώπη του Μεσαίωνα, η Εκκλησία σού υπαγόρευε τι έπρεπε να πιστεύεις, αλλά σου επέτρεπε τουλάχιστον να διατηρείς την ίδια πίστη από τη γέννηση μέχρι τον θάνατό σου. Δεν σου ζητούσε να πιστεύεις σε κάτι τη Δευτέρα και σε κάτι άλλο την Τρίτη.

Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει με τον ολοκληρωτισμό. Αυτό που χαρακτηρίζει το ολοκληρωτικό κράτος είναι ότι κυβερνά τη σκέψη, τη ρυθμίζει όμως; Κατασκευάζει αδιαφιλονίκητα δόγματα, γιατί χρειάζεται την απόλυτη υποταγή των ατόμων. Έχει ανάγκη από δόγματα, τα οποία επεξεργάζεται και διαμορφώνει μέρα με τη μέρα, αλλά δεν μπορεί να αποφύγει τις αλλαγές που του υπαγορεύουν οι ανάγκες της πολιτικής των σχέσεων της εξουσίας».

Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας
Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας
Η «Φάρμα των ζώων» μέσα από τον φακό του Όργουελ για τον ολοκληρωτισμό και την εξουσία Facebook Twitter
Από την παράσταση «Η Φάρμα των Ζώων», σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη. Φωτο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Η Φάρμα των Ζώων του Τζορτζ Όργουελ

Θεατρική Διασκευή: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου, Άρης Μπινιάρης, Βύρων Θεοδωρόπουλος

Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης

Συνεργάτιδα δραματουργός: Έλενα Τριανταφυλλοπούλου

Σκηνικά-κοστούμια: Πάρις Μέξης

Μουσική: Φώτης Σιώτας

Φωτισµοί: Στέλλα Κάλτσου

Επιμέλεια κίνησης: Εύη Οικονόμου

Βoηθός σκηνοθέτη: Άννα Παπαγεωργίου 

Παίζουν (αλφαβητικά): Προµηθέας Αλειφερόπουλος, Μιχάλης Βαλάσογλου, Πάνος Ζυγούρος, Άννυ Θεοχάρη, Βάσω Καβαλλιεράτου, Ιωάννα Μαυρέα, Γρηγορία Μεθενίτη, Κώστας Μπερικόπουλος, Άρης Μπινιάρης, Ελένη Μπούκλη, Πάνος Παπαδόπουλος, Μαριάµ Ρουχάτζε, Γιώργος Τριανταφυλλίδης

Τα κείμενα συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα του Εθνικού Θεάτρου.

Από 18/11, Θέατρο Rex - Σκηνή «Ελένη Παπαδάκη»

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Άρης Μπινιάρης: «Δεν εκτιμάμε τις αρετές των Ελλήνων, εστιάζουμε στα κακώς κείμενα»

Θέατρο / Άρης Μπινιάρης: «Δεν εκτιμάμε τις αρετές των Ελλήνων, εστιάζουμε στα κακώς κείμενα»

Ενώ εύκολα θα χαρακτήριζες πολιτική τη νέα του μουσικοθεατρική παράσταση, ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής του «Ύψωμα 731» εξηγεί γιατί για εκείνον εκφράζει πρωτίστως ένα νόημα υπαρξιακό
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Βιβλίο / Μόνο «δυστοπικός» δεν ήταν ο καημένος ο Όργουελ

Σπαράγματα από δημοσιογραφικά άρθρα και δοκίμια του Τζορτζ Όργουελ που αντανακλούν πιο καίρια από την δυστοπική μυθοπλασία του «1984» τις κρίσεις και τις διαταραχές που βιώνουμε συλλογικά φέτος.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η «Φάρμα των ζώων» ή ένα παραμύθι για την προδοσία της επανάστασης

Λέσχη Ανάγνωσης: Μεταμορφώσεις / Η «Φάρμα των ζώων» ή ένα παραμύθι για την προδοσία της επανάστασης

Το σύστημα εξουσίας που εγκαθίσταται στη φάρμα δίνει στα γουρούνια ανθρώπινα χαρακτηριστικά, μεταμορφώνοντας τον καταπιεσμένο σε νέο δυνάστη. Το βιβλίο του Όργουελ είναι μια διαχρονική ιστορία για τον κίνδυνο που περικλείει κάθε επανάσταση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Θέατρο / Πριονίζοντας τα ποδ(άρ)ια της πατριαρχίας

Πατροκτονίες δεν επιτελούν, πλέον, μόνον οι γιοι αλλά και οι θυγατέρες, όπως διαπιστώνουμε στη μαύρη κωμωδία «Ο τρόμος του κροκόδειλου» που σκηνοθετεί ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ένα τετραήμερο με ψηφιακή και αναλογική τέχνη στη Νέα Υόρκη

Αποστολή στη Νέα Υόρκη / «Ο καλλιτέχνης δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι είναι πιο έξυπνος από το AI, αλλά ότι μπορεί να γίνει πιο δημιουργικός»

Η LiFO παρακολούθησε τέσσερα έργα ψηφιακής τέχνης και χορού με τα οποία το Ίδρυμα Ωνάση και η πλατφόρμα Onassis ONX συμμετείχαν στο φημισμένο νεοϋορκέζικο φεστιβάλ «Under the radar».
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
O οdy icons τραγουδάει Λαπαθιώτη σε μια παράσταση του Γιάννη Σκουρλέτη και της bijoux de kant

Θέατρο / «Ο Λαπαθιώτης έφερνε τη νύχτα μέσα στη μέρα, κάτι που σήμερα αποκαλούμε "κουίρ"»

Ο περφόρμερ και δημιουργός της αβανγκάρντ μουσικής οdy icons ερμηνεύει ποιήματα του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη μελοποιημένα από τον Χρίστο Θεοδώρου στη νέα παράσταση της bijoux de kant.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Θέατρο / Σημασία έχει ν’ αγαπάς (και να χορεύεις)

Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων παρουσιάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα «Το Συνέδριο για το Ιράν» του Βιριπάγιεφ, έναν ιδιότυπο αγώνα λόγου που είναι σμιλεμένος σκηνοθετικά με τέτοιον τρόπο, ώστε να μην μοιάζει με ακαδημαϊκή «εισήγηση».
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Θέατρο / «Δεν είναι ρομαντικό το ότι πέθανε τόσο νέα η Σάρα Κέιν, είναι βάναυσο και θλιβερό»

Τριάντα χρόνια μετά το εκρηκτικό ντεμπούτο της στη θεατρική σκηνή με το έργο «Blasted», συνάδελφοι και συνεργάτες της σπουδαίας συγγραφέως μιλάνε για την ίδια και το έργο της.
THE LIFO TEAM
Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Portraits 2025 / Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Εδώ και δέκα χρόνια ο Χρήστος Παπαδόπουλος χορογραφεί εικόνες γαλήνιες ή ανησυχητικές, με το μινιμαλιστικό του λεξιλόγιο να εκφράζει τη δύναμη της ανθρώπινης επαφής, την προσωπική ελευθερία στη συνθήκη της κοινής εμπειρίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζαβαλάς Καρούσος: Η θυελλώδης ζωή του ηθοποιού που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Τζαβαλάς Καρούσος: Ο ηθοποιός που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Ηθοποιός, μεταφραστής, αγωνιστής της αριστεράς, ο Τζαβαλάς Καρούσος που πέθανε σαν σήμερα το 1969 είχε ως στόχο του τη βελτίωση της ζωής των συνανθρώπων του και τη δικαίωση του καθημερινού τους μόχθου μέσα από τον σοσιαλισμό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Το "δημοφιλής" είναι ό,τι πιο προσβλητικό έχουν πει για μένα»

Portraits 2025 / Η Ελένη Ράντου κάνει το πάρτυ της ζωής της. Και στο τέλος ξεσπά σε λυγμούς.

Με την παράσταση-φαινόμενο «Το πάρτυ της ζωής μου» η Ελένη Ράντου ξετυλίγει με χιούμορ και αφοπλιστική ειλικρίνεια πενήντα χρόνια «τραυμάτων» με φόντο τη μεταπολιτευτική Ελλάδα και αναζητά τους λόγους που αξίζει να ζεις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Portraits 2025 / Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Η χορογράφος και στενή συνεργάτιδα της Ελένης Φουρέιρα, αφού έφτιαξε την πιο viral χορογραφία της χρονιάς για το «Αριστούργημα», αποφάσισε να δοκιμαστεί και στη συναυλία της Άννας Βίσση στο Καλλιμάρμαρο. Και ναι, πήγε καλά αυτό.
ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ
Άκης Δήμου

Θέατρο / «Ζούμε σε καιρούς φλυαρίας· έχουμε ανάγκη τη σιωπή του θεάτρου»

Άφησε τη δικηγορία για το θέατρο, δεν εγκατέλειψε ποτέ τη Θεσσαλονίκη για την Αθήνα. Ο ιδιαίτερα παραγωγικός συγγραφέας Άκης Δήμου μιλά για τη Λούλα Αναγνωστάκη που τον ενέπνευσε, και για μια πόλη όπου η ζωή τελειώνει στην προκυμαία, δίχως να βρίσκει διαφυγή στο λιμάνι της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Θέατρο / Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Ο νεαρός σκηνοθέτης Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος ανεβάζει στην Πειραματική του Εθνικού το «ΜΑ ΓΚΡΑΝ'ΜΑ», μια ευαίσθητη σκηνική σύνθεση, αφιερωμένη στη σιωπηλή ηρωίδα της οικογενειακής ιστορίας μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ