Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα. Φωτο: Νίκος Κατσαρός /LIFO

Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Γεννήθηκα σε ένα μαιευτήριο στην Πλάκα και τα πρώτα χρόνια της ζωής μου τα πέρασα στη Νέα Φιλαδέλφεια, σ' ένα προσφυγικό σπίτι, καθώς συγγενείς από την πλευρά της μητέρας μου είχαν εγκατασταθεί εκεί μετά την καταστροφή της Σμύρνης.

Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα.

• Οι γονείς μου με πήγαιναν πολύ συχνά στο θέατρο και γυρνώντας σπίτι ανακεφαλαίωνα την παράσταση κι έβγαζα συμπεράσματα για το πόσο καλή ήταν και ποιον ρόλο θα έπαιζα εγώ καλύτερα. Όταν με ρώτησαν πρώτη φορά, γύρω στα δεκατρία μου, τι θέλω να γίνω και τους είπα ηθοποιός, ανησύχησαν πάρα πολύ και για μερικά χρόνια δεν ασχολήθηκαν ξανά με αυτό.

Όταν απολύθηκα απ' τον στρατό, με έβαλαν διά της βίας να εργαστώ στην Εθνική Τράπεζα. Εκείνα τα χρόνια η θέση του τραπεζικού υπαλλήλου δημιουργούσε το ψευδές αίσθημα της ασφάλειας. Έτσι άρχισε μια οδύσσεια που κράτησε οκτώ χρόνια, υπό την ηθικο-συναισθηματική πίεση της μητέρας μου ότι αν εγκατέλειπα τη δουλειά, εκείνη «θα πέθαινε». Παραλίγο, βέβαια, να πεθάνω εγώ, καθώς είχα πέσει σε κατάθλιψη με πάρα πολλά ψυχοσωματικά συμπτώματα, εξαιτίας του λάθος περιβάλλοντος και της στέρησης αυτού που ονειρευόμουν να κάνω.

Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Ξεκίνησα τη δραματική σχολή κρυφά, παράλληλα με την τράπεζα, και το καλοκαίρι του πρώτου έτους με πήρε ο Μινωτής να παίξω στους Πέρσες, στην Επίδαυρο. Τον χειμώνα ακολούθησε ο ρόλος του γιου στο Παράξενο Ιντερμέδιο του Ο'Νηλ, δίπλα στους Αλεξανδράκη-Γαληνέα-Βαλτινό. Καθημερινά δούλευα στην τράπεζα οκτάωρο, μετά πήγαινα στη σχολή άλλες πέντε ώρες και το βράδυ παράσταση.

Με το που τελείωσα τη σχολή, πήρα την άδειά μου, κατέβηκα στην Κρήτη, δεσμεύτηκα με συμβόλαιο με το ΔΗΠΕΘΕ, και μετά από τριάντα ημέρες απουσίας η Εθνική με απέλυσε. Όταν το ανακοίνωσα στους δικούς μου, τους έφερα προ τετελεσμένων γεγονότων. Στην Κρήτη έμεινα έξι μήνες παίζοντας στον Γλάρο του Τσέχωφ.

• Με το που επέστρεψα στην Αθήνα ο Μινωτής με έκανε κορυφαίο του χορού στον Οιδίποδα επί Κολωνώ - μια μεγάλη εμπειρία. Όπως ήταν και δίπλα στον Ευαγγελάτο, που με έκανε κορυφαίο στον Αγαμέμνονα, στον Βογιατζή, όπου έπαιξα έναν μικρό ρόλο στο Σε φιλώ στη μούρη του Διαλεγμένου, και στον Βασίλη Παπαβασιλείου, στο Πίστη,Αγάπη, Ελπίδα του Χόρβατ - όλοι τους μεγάλοι δάσκαλοι.

Εν τω μεταξύ, γνωρίστηκα με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου κι άρχισα να δουλεύω για την Ομάδα Εδάφους. Ήταν χοροθέατρο και εκεί εξελίχτηκα πολύ περισσότερο απ' ότι αν είχα μείνει στο θέατρο. Εκεί ήταν που ανδρώθηκα αισθητικά κι εκφραστικά. Ζούσαμε πάρα πολύ δύσκολα, με τεράστιες οικονομικές θυσίες, και για μένα και εργασιακές, καθώς για έξι-επτά χρόνια αφιερώθηκα αποκλειστικά σε αυτό.

Μέχρι που μας δόθηκε το «μέγαρο των καλλιτεχνών» στην 3ης Σεπτεμβρίου, παίζαμε σε εγκαταλελειμμένους χώρους, τους οποίους έπρεπε να διαμορφώνουμε εμείς σε θέατρο. Κλέβαμε ρεύμα και νερό και φτιάχναμε μόνοι μας τα σκηνικά, που είχαμε την απαίτηση να μην υστερούν από τα επαγγελματικά.

• Το 1988 έπαιξα στη διπλωματική ταινία του Αλέξη Μπίστικα Τα Μάρμαρα, η οποία πήρε βραβείο στο Φεστιβάλ της Δράμας και μαζί μια ανάθεση για τηλεταινία στην ΕΡΤ. Έτσι έγινε η Γραβάτα, ένα μεγάλο μέρος της οποίας γυρίστηκε στο Λονδίνο. Αμέσως μετά διέσχισα την Αμερική, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Λος Άντζελες, για τα γυρίσματα του road movie του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, με τον οποίο είχα γνωριστεί χάρη στον Αλέξη στην Αγγλία, το North of Vortex.

Είχα αρχίσει να γίνομαι ήδη γνωστός στο ευρύ κοινό με το «Africa» που έκανα για το Mega, όταν έπαιξα έναν ρόλο μερικών λεπτών στο Μεταίχμιο του Παναγιώτη Καρκανεβάτου. Θυμάμαι τα γυρίσματα στον Στρυμόνα σαν κάτι μαγικό. Συναντιέμαι ξανά με τον Γιάνναρη στην Αθήνα και κάνουμε το Για μια θέση στον ήλιο.

• Όταν γυρίζαμε το Χάραμα, ο Αλέξης δεν είχε πια καθόλου δυνάμεις και μετά βίας ερχόταν στα γυρίσματα. Σε κάποια μου συνέντευξη ανέφερα το γεγονός ότι ήμασταν συγκάτοικοι και μου είπε: «Δεν έπρεπε να το πεις. Θα δεις ότι θα το πληρώσεις πολύ ακριβά». Ήταν την εποχή που μπαινόβγαινε στον Ευαγγελισμό και όλοι ήξεραν από τι έπασχε.

Λίγο καιρό μετά, τα έντυπα που διαμόρφωναν τη νέα γενιά τότε έγραψαν ότι είχα κι εγώ AIDS. Προκειμένου να πουλήσουν, διέπραξαν εις βάρος μου κανιβαλιστική κτηνωδία. Σε μια εποχή που ακόμα το AIDS δεν αντιμετωπιζόταν και ήταν σαν κοινωνική πανούκλα έγραφαν ψευδώς για έναν άνθρωπο επώνυμα ότι έπασχε από αυτό. Ζημιώθηκα επαγγελματικά, κοινωνικά κι ερωτικά. Έχασα δουλειές, βρέθηκα στην απομόνωση, βίωσα μεγάλη μοναξιά.

• Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Για να πάρω τον ρόλο του Οδυσσέα στην Οδύσσεια του Ρόμπερτ Γουίλσον πέρασα από οντισιόν, όπως όλοι οι ηθοποιοί που συμμετέχουμε. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί του πριν από ενάμιση χρόνο, τις πρώτες έξι εβδομάδες εντατικά, 8 με 9 ώρες την ημέρα. Έχει έναν τρόπο δουλειάς που τα κάνει όλα παράλληλα.

Δεν θ' ασχοληθεί μόνο με ένα στοιχείο, ας πούμε μόνο με τον ηθοποιό, αλλά ταυτόχρονα με τα φώτα, τη μουσική, την κίνηση, το μακιγιάζ, τον λόγο, τα πάντα. Από τη δική μας πλευρά, χρειαστήκαμε κάποιο διάστημα για να αισθανθούμε πιο οικεία μαζί του. Είναι ένας θρύλος του παγκόσμιου θεάτρου. Σαφώς συνετέλεσε και το γεγονός ότι η Οδύσσεια είναι ένα ελληνικό έργο, το παραμύθι με το οποίο μεγαλώνουμε.

• Δεν νιώθω ειδικό βάρος ερμηνεύοντας τον Οδυσσέα αλλά μια μεγάλη ευθύνη, έχοντας έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια παράσταση του Εθνικού που κάνει ο Γουίλσον. Ευθύνη απέναντι στη χώρα μου, στους συμπολίτες μου και απέναντι στον ίδιο. Ότι είμαι άξιος του έργου που καλούμαι να κουβαλήσω στις πλάτες μου.

Ο Γουίλσον, προσπαθώντας να δώσει την Οδύσσεια σαν παραμύθι, το κάνει με πολύ χιούμορ και τρυφερότητα. Εμείς, μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, έχουμε μπει σε μια δημιουργική διαδικασία και δουλεύουμε πυρετωδώς με αντάλλαγμα το μεράκι, την αγάπη και την ευθύνη απέναντι σ' αυτόν το σημαντικό καλλιτέχνη.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Με Μαρμαρινό, Κουρεντζή, Ράσσε, Mouawad και Ζυλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Πολιτισμός / Μαρμαρινός, Κουρεντζής, Ράσε, Mouawad και Ζιλιέτ Μπινός στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Επιδαύρου

Καλλιτέχνες με ιστορικό ίχνος στην Επίδαυρο θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους δίπλα σε ξένους και άλλους Έλληνες δημιουργούς, ενώ στις 19 Ιουλίου θα ακούσουμε την ορχήστρα Utopia υπό τη διεύθυνση του Θ. Κουρεντζή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει τον εαυτό του;      

Θέατρο / Μπορεί το ελληνικό θέατρο να σατιρίσει επιτυχημένα τον εαυτό του;      

«Αν θες να αναμετρηθείς με κάτι, αν θες να πας στην ουσία, πρέπει να πονέσεις» – Κριτική για την πολυσυζητημένη παράσταση «Merde!» των Βασίλη Μαγουλιώτη και Γιώργου Κουτλή στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ο Γιάννος Περλέγκας βρίσκει τη χαρά της δημιουργίας στη φλόγα για συνύπαρξη

Θέατρο / «Έχω νιώσει ακατάλληλος και παρωχημένος δεινόσαυρος μέσα στο θεατρικό τοπίο που αλλάζει»

Με αφορμή το έργο του Μπέρνχαρντ «Η δύναμη της συνήθειας», ο Γιάννος Περλέγκας μιλά με ταπεινότητα και πάθος για το θέατρο, με το οποίο συνεχίζει να παλεύει και που διαρκώς τον νικά. Αυτό, όμως, είναι που τον κρατά ζωντανό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άρης Χριστοφέλλης

Όπερα / «Ακόμα και όσοι θαυμάζουν σχεδόν ειδωλολατρικά την Κάλλας, λίγα γνωρίζουν για την τέχνη της»

Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, επιστημονικός σύμβουλος του ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας», εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η θρυλική σοπράνο παραμένει μια ανυπέρβλητη καλλιτέχνιδα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Θέατρο / Αργυρώ Χιώτη: Ένα «αουτσάιντερ» στο τιμόνι του Εθνικού Θεάτρου

Ποια είναι τα προσωπικά της στοιχήματα και ποιες είναι οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η νέα καλλιτεχνική διευθύντρια του Εθνικού - η πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει αυτή τη θέση από το 1994.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Κληρονομιά μας, ένα πανόραμα της και της ιστορίας των γκέι ανδρών

Θέατρο / «Η κληρονομιά μας»: Η ιστορία της gay κοινότητας γίνεται ένα συγκινητικό θεατρικό έργο

Ο Γιάννης Μόσχος σκηνοθετεί το έργο του Αμερικανού συγγραφέα Μάθιου Λόπεζ, ένα έργο με αφετηρία την γκέι ζωή που αφορά την αγάπη και την πολυπλοκότητα των ανθρώπινων σχέσεων, είτε ομόφυλες είτε ετερόφυλες, τα όνειρα, τους φόβους και τα ματαιωμένα σχέδια. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια απρόβλεπτη συζήτηση για τη σεξουαλικότητα με τη Γαλήνη Χατζηπασχάλη

Θέατρο / Γαλήνη Χατζηπασχάλη: «Δεν μιλάμε για τα σεξουαλικά βοηθήματα κι ας πουλιούνται εκατομμύρια δονητές»

Πρωταγωνιστεί στο «Στο διπλανό δωμάτιο ή το έργο του δονητή», μια παράσταση που φωτίζει το πώς, ακόμη και σήμερα, δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε ανοιχτά για το σεξ. Με αφορμή το έργο, κάναμε μια απρόβλεπτη συζήτηση με την αγαπημένη ηθοποιό για τα ταμπού, την εμμηνόπαυση και τη γυναικεία σεξουαλική χειραφέτηση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Mάνα Κουράγιο στο Εθνικό: Πόσο «κουράγιο» πια;

Θέατρο / Mάνα Κουράγιο στο Εθνικό: Πόσο «κουράγιο» πια;

Mια επιμελής εικονογράφηση του μπρεχτικού αριστουργήματος εκτυλίσσεται ενώπιόν μας, χωρίς να δονείται από καμία εσωτερική αναγκαιότητα - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για την παράσταση που σκηνοθετεί ο Στάθης Λιβαθινός.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
«Βαρόνος “Φ”»: Ένας καταχρεωμένος «ευγενής» σε μια τρελή κωμωδία εξαπάτησης

Θέατρο / Ένας καταχρεωμένος «ευγενής» σε μια τρελή κωμωδία εξαπάτησης

Πιάνοντας το νήμα από την ιδέα μιας καυστικής κωμωδίας ηθών του 1870 που μιλά για την απάτη, η ιστορία ενός ψευτοευγενούς στην παράσταση «Βαρόνος “Φ”» φτάνει στη σύγχρονη υποκρισία και στον εαυτό που θέλουμε να δείχνουμε στην κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το ΜΑΜΙ είναι ένα ποίημα για τις ζωές των γυναικών

Θέατρο / «ΜΑΜΙ»: Εικόνες από τη ζωή μιας μητέρας

Το ποιητικό σύμπαν του 26χρονου σκηνοθέτη που μας μάγεψε με το «Goodbye Linditta», εστιάζει αυτήν τη φορά στην ιστορία μιας γυναίκας μέσα από τα μάτια ενός αγοριού που δεν θέλει να τη θεοποιήσει αλλά να την παρατηρήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Θέατρο / O Τομά Ζολί στην Αθήνα: Ποιος είναι ο προκλητικός, ανατρεπτικός τελετάρχης των Ολυμπιακών Αγώνων

Ο πολυσυζητημένος σκηνοθέτης της τελετής έναρξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού, που έγινε διάσημος για τις φιλόδοξες, μεγαλειώδεις παραστάσεις του, πιστεύει απόλυτα στη μαγική δύναμη του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Αντικείμενα»: Μια παράσταση για τη υπόθεση των αδερφών Παπέν

Θέατρο / Μια παράσταση για τις εξουσιαστικές σχέσεις και ένα φρικτό έγκλημα

Στην παράσταση «Αντικείμενα», ο Γιάννης Αποσκίτης, ο Γιώργος Κατσής και ο Πάνος Παπαδόπουλος αφηγούνται με ένα δικό τους πρωτότυπο έργο μια ιστορία που κρύβεται στην υπόθεση των αδερφών Παπέν, αλλά δεν έχει ακόμα γραφτεί.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ