Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα. Φωτο: Νίκος Κατσαρός /LIFO

Ο Σταύρος Ζαλμάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Γεννήθηκα σε ένα μαιευτήριο στην Πλάκα και τα πρώτα χρόνια της ζωής μου τα πέρασα στη Νέα Φιλαδέλφεια, σ' ένα προσφυγικό σπίτι, καθώς συγγενείς από την πλευρά της μητέρας μου είχαν εγκατασταθεί εκεί μετά την καταστροφή της Σμύρνης.

Θυμάμαι γύρω μας μικρά σπίτια με κήπους, κάρα με άλογα που έσερναν οιμανάβηδες και οι γαλατάδες, ελάχιστα αυτοκίνητα, η παλιά καλή συνθήκη της ανθρώπινης Αθήνας. Αλλά κι όταν μετακομίσαμε στα Άνω Πατήσια, ήταν κι εκεί σαν εξοχή. Από τον χωματόδρομο έξω από την πολυκατοικία μας περνούσαν πρόβατα.

• Οι γονείς μου με πήγαιναν πολύ συχνά στο θέατρο και γυρνώντας σπίτι ανακεφαλαίωνα την παράσταση κι έβγαζα συμπεράσματα για το πόσο καλή ήταν και ποιον ρόλο θα έπαιζα εγώ καλύτερα. Όταν με ρώτησαν πρώτη φορά, γύρω στα δεκατρία μου, τι θέλω να γίνω και τους είπα ηθοποιός, ανησύχησαν πάρα πολύ και για μερικά χρόνια δεν ασχολήθηκαν ξανά με αυτό.

Όταν απολύθηκα απ' τον στρατό, με έβαλαν διά της βίας να εργαστώ στην Εθνική Τράπεζα. Εκείνα τα χρόνια η θέση του τραπεζικού υπαλλήλου δημιουργούσε το ψευδές αίσθημα της ασφάλειας. Έτσι άρχισε μια οδύσσεια που κράτησε οκτώ χρόνια, υπό την ηθικο-συναισθηματική πίεση της μητέρας μου ότι αν εγκατέλειπα τη δουλειά, εκείνη «θα πέθαινε». Παραλίγο, βέβαια, να πεθάνω εγώ, καθώς είχα πέσει σε κατάθλιψη με πάρα πολλά ψυχοσωματικά συμπτώματα, εξαιτίας του λάθος περιβάλλοντος και της στέρησης αυτού που ονειρευόμουν να κάνω.

Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Ξεκίνησα τη δραματική σχολή κρυφά, παράλληλα με την τράπεζα, και το καλοκαίρι του πρώτου έτους με πήρε ο Μινωτής να παίξω στους Πέρσες, στην Επίδαυρο. Τον χειμώνα ακολούθησε ο ρόλος του γιου στο Παράξενο Ιντερμέδιο του Ο'Νηλ, δίπλα στους Αλεξανδράκη-Γαληνέα-Βαλτινό. Καθημερινά δούλευα στην τράπεζα οκτάωρο, μετά πήγαινα στη σχολή άλλες πέντε ώρες και το βράδυ παράσταση.

Με το που τελείωσα τη σχολή, πήρα την άδειά μου, κατέβηκα στην Κρήτη, δεσμεύτηκα με συμβόλαιο με το ΔΗΠΕΘΕ, και μετά από τριάντα ημέρες απουσίας η Εθνική με απέλυσε. Όταν το ανακοίνωσα στους δικούς μου, τους έφερα προ τετελεσμένων γεγονότων. Στην Κρήτη έμεινα έξι μήνες παίζοντας στον Γλάρο του Τσέχωφ.

• Με το που επέστρεψα στην Αθήνα ο Μινωτής με έκανε κορυφαίο του χορού στον Οιδίποδα επί Κολωνώ - μια μεγάλη εμπειρία. Όπως ήταν και δίπλα στον Ευαγγελάτο, που με έκανε κορυφαίο στον Αγαμέμνονα, στον Βογιατζή, όπου έπαιξα έναν μικρό ρόλο στο Σε φιλώ στη μούρη του Διαλεγμένου, και στον Βασίλη Παπαβασιλείου, στο Πίστη,Αγάπη, Ελπίδα του Χόρβατ - όλοι τους μεγάλοι δάσκαλοι.

Εν τω μεταξύ, γνωρίστηκα με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου κι άρχισα να δουλεύω για την Ομάδα Εδάφους. Ήταν χοροθέατρο και εκεί εξελίχτηκα πολύ περισσότερο απ' ότι αν είχα μείνει στο θέατρο. Εκεί ήταν που ανδρώθηκα αισθητικά κι εκφραστικά. Ζούσαμε πάρα πολύ δύσκολα, με τεράστιες οικονομικές θυσίες, και για μένα και εργασιακές, καθώς για έξι-επτά χρόνια αφιερώθηκα αποκλειστικά σε αυτό.

Μέχρι που μας δόθηκε το «μέγαρο των καλλιτεχνών» στην 3ης Σεπτεμβρίου, παίζαμε σε εγκαταλελειμμένους χώρους, τους οποίους έπρεπε να διαμορφώνουμε εμείς σε θέατρο. Κλέβαμε ρεύμα και νερό και φτιάχναμε μόνοι μας τα σκηνικά, που είχαμε την απαίτηση να μην υστερούν από τα επαγγελματικά.

• Το 1988 έπαιξα στη διπλωματική ταινία του Αλέξη Μπίστικα Τα Μάρμαρα, η οποία πήρε βραβείο στο Φεστιβάλ της Δράμας και μαζί μια ανάθεση για τηλεταινία στην ΕΡΤ. Έτσι έγινε η Γραβάτα, ένα μεγάλο μέρος της οποίας γυρίστηκε στο Λονδίνο. Αμέσως μετά διέσχισα την Αμερική, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Λος Άντζελες, για τα γυρίσματα του road movie του Κωνσταντίνου Γιάνναρη, με τον οποίο είχα γνωριστεί χάρη στον Αλέξη στην Αγγλία, το North of Vortex.

Είχα αρχίσει να γίνομαι ήδη γνωστός στο ευρύ κοινό με το «Africa» που έκανα για το Mega, όταν έπαιξα έναν ρόλο μερικών λεπτών στο Μεταίχμιο του Παναγιώτη Καρκανεβάτου. Θυμάμαι τα γυρίσματα στον Στρυμόνα σαν κάτι μαγικό. Συναντιέμαι ξανά με τον Γιάνναρη στην Αθήνα και κάνουμε το Για μια θέση στον ήλιο.

• Όταν γυρίζαμε το Χάραμα, ο Αλέξης δεν είχε πια καθόλου δυνάμεις και μετά βίας ερχόταν στα γυρίσματα. Σε κάποια μου συνέντευξη ανέφερα το γεγονός ότι ήμασταν συγκάτοικοι και μου είπε: «Δεν έπρεπε να το πεις. Θα δεις ότι θα το πληρώσεις πολύ ακριβά». Ήταν την εποχή που μπαινόβγαινε στον Ευαγγελισμό και όλοι ήξεραν από τι έπασχε.

Λίγο καιρό μετά, τα έντυπα που διαμόρφωναν τη νέα γενιά τότε έγραψαν ότι είχα κι εγώ AIDS. Προκειμένου να πουλήσουν, διέπραξαν εις βάρος μου κανιβαλιστική κτηνωδία. Σε μια εποχή που ακόμα το AIDS δεν αντιμετωπιζόταν και ήταν σαν κοινωνική πανούκλα έγραφαν ψευδώς για έναν άνθρωπο επώνυμα ότι έπασχε από αυτό. Ζημιώθηκα επαγγελματικά, κοινωνικά κι ερωτικά. Έχασα δουλειές, βρέθηκα στην απομόνωση, βίωσα μεγάλη μοναξιά.

• Με το «Άγγιγμα Ψυχής» ξαναπήρε η καριέρα μου ανοδική πορεία. Το θέμα της φθοράς εξαιτίας της συμμετοχής μας σε τηλεοπτικές σειρές είναι κάτι που το αποφασίζουμε εμείς. Δεν μπορεί να φθαρεί ένας ηθοποιός επειδή κάνει τηλεόραση, γιατί παίζει ρόλο και ο τρόπος που χρησιμοποιεί τον εαυτό του στην τηλεόραση. Εάν έχει καταφέρει να βρει τον τρόπο να συμμετέχει ψυχικά σε ό,τι κάνει, δεν φθείρεται ποτέ.

• Για να πάρω τον ρόλο του Οδυσσέα στην Οδύσσεια του Ρόμπερτ Γουίλσον πέρασα από οντισιόν, όπως όλοι οι ηθοποιοί που συμμετέχουμε. Ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί του πριν από ενάμιση χρόνο, τις πρώτες έξι εβδομάδες εντατικά, 8 με 9 ώρες την ημέρα. Έχει έναν τρόπο δουλειάς που τα κάνει όλα παράλληλα.

Δεν θ' ασχοληθεί μόνο με ένα στοιχείο, ας πούμε μόνο με τον ηθοποιό, αλλά ταυτόχρονα με τα φώτα, τη μουσική, την κίνηση, το μακιγιάζ, τον λόγο, τα πάντα. Από τη δική μας πλευρά, χρειαστήκαμε κάποιο διάστημα για να αισθανθούμε πιο οικεία μαζί του. Είναι ένας θρύλος του παγκόσμιου θεάτρου. Σαφώς συνετέλεσε και το γεγονός ότι η Οδύσσεια είναι ένα ελληνικό έργο, το παραμύθι με το οποίο μεγαλώνουμε.

• Δεν νιώθω ειδικό βάρος ερμηνεύοντας τον Οδυσσέα αλλά μια μεγάλη ευθύνη, έχοντας έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια παράσταση του Εθνικού που κάνει ο Γουίλσον. Ευθύνη απέναντι στη χώρα μου, στους συμπολίτες μου και απέναντι στον ίδιο. Ότι είμαι άξιος του έργου που καλούμαι να κουβαλήσω στις πλάτες μου.

Ο Γουίλσον, προσπαθώντας να δώσει την Οδύσσεια σαν παραμύθι, το κάνει με πολύ χιούμορ και τρυφερότητα. Εμείς, μια μεγάλη ομάδα ανθρώπων, έχουμε μπει σε μια δημιουργική διαδικασία και δουλεύουμε πυρετωδώς με αντάλλαγμα το μεράκι, την αγάπη και την ευθύνη απέναντι σ' αυτόν το σημαντικό καλλιτέχνη.

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Portraits 2025 / Ο γαλήνιος και ανησυχητικός χορός του Χρήστου Παπαδόπουλου

Εδώ και δέκα χρόνια ο Χρήστος Παπαδόπουλος χορογραφεί εικόνες γαλήνιες ή ανησυχητικές, με το μινιμαλιστικό του λεξιλόγιο να εκφράζει τη δύναμη της ανθρώπινης επαφής, την προσωπική ελευθερία στη συνθήκη της κοινής εμπειρίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζαβαλάς Καρούσος: Η θυελλώδης ζωή του ηθοποιού που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Τζαβαλάς Καρούσος: Ο ηθοποιός που είπε πρώτος το περίφημο «στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις»

Ηθοποιός, μεταφραστής, αγωνιστής της αριστεράς, ο Τζαβαλάς Καρούσος που πέθανε σαν σήμερα το 1969 είχε ως στόχο του τη βελτίωση της ζωής των συνανθρώπων του και τη δικαίωση του καθημερινού τους μόχθου μέσα από τον σοσιαλισμό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Το "δημοφιλής" είναι ό,τι πιο προσβλητικό έχουν πει για μένα»

Portraits 2025 / Η Ελένη Ράντου κάνει το πάρτυ της ζωής της. Και στο τέλος ξεσπά σε λυγμούς.

Με την παράσταση-φαινόμενο «Το πάρτυ της ζωής μου» η Ελένη Ράντου ξετυλίγει με χιούμορ και αφοπλιστική ειλικρίνεια πενήντα χρόνια «τραυμάτων» με φόντο τη μεταπολιτευτική Ελλάδα και αναζητά τους λόγους που αξίζει να ζεις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Portraits 2025 / Η Νεφέλη Θεοδότου είναι ο λόγος που όλο το ελληνικό TikTok χόρευε Φουρέιρα το 2024

Η χορογράφος και στενή συνεργάτιδα της Ελένης Φουρέιρα, αφού έφτιαξε την πιο viral χορογραφία της χρονιάς για το «Αριστούργημα», αποφάσισε να δοκιμαστεί και στη συναυλία της Άννας Βίσση στο Καλλιμάρμαρο. Και ναι, πήγε καλά αυτό.
ΒΑΝΑ ΚΡΑΒΑΡΗ
Άκης Δήμου

Θέατρο / «Ζούμε σε καιρούς φλυαρίας· έχουμε ανάγκη τη σιωπή του θεάτρου»

Άφησε τη δικηγορία για το θέατρο, δεν εγκατέλειψε ποτέ τη Θεσσαλονίκη για την Αθήνα. Ο ιδιαίτερα παραγωγικός συγγραφέας Άκης Δήμου μιλά για τη Λούλα Αναγνωστάκη που τον ενέπνευσε, και για μια πόλη όπου η ζωή τελειώνει στην προκυμαία, δίχως να βρίσκει διαφυγή στο λιμάνι της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Θέατρο / Επιστροφή στο σπίτι της γιαγιάς: Ένα θεατρικό τσουνάμι αναμνήσεων

Ο νεαρός σκηνοθέτης Δημήτρης Χαραλαμπόπουλος ανεβάζει στην Πειραματική του Εθνικού το «ΜΑ ΓΚΡΑΝ'ΜΑ», μια ευαίσθητη σκηνική σύνθεση, αφιερωμένη στη σιωπηλή ηρωίδα της οικογενειακής ιστορίας μας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Ματαρόα στον ορίζοντα»: Φέρνοντας ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Θέατρο / «Ματαρόα στον ορίζοντα»: Ένα θρυλικό ταξίδι στη σημερινή του διάσταση

Στην πολυεπίπεδη νέα παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, λόγος, μουσική και σκηνική δράση συνυπάρχουν ισάξια και συνεισφέρουν από κοινού στην αφήγηση των επίδοξων ταξιδιωτών ενός ουτοπικού πλοίου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το video art στο ελληνικό θέατρο

Θέατρο / Video art στο ελληνικό θέατρο: Έχει αντικαταστήσει τη σκηνογραφία;

Λειτουργεί το βίντεο ανταγωνιστικά με τη σκηνογραφία και τη σκηνική δράση ή αποτελεί προέκταση του εθισμού μας στην οθόνη των κινητών μας; Οι γιγαντοοθόνες είναι θεμιτές στην Επίδαυρο ή καταργούν τον λόγο και τον ηθοποιό; Πώς φτάσαμε από τη video art στα stage LED screens; Τρεις video artists, τρεις σκηνοθέτες και ένας σκηνογράφος καταθέτουν τις εμπειρίες τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κωνσταντίνος Ρήγος

Οι Αθηναίοι / «Έχω αισθανθεί να απειλούμαι τη μέρα, όχι δουλεύοντας τη νύχτα»

Οκτάνα, Επίδαυρος, ΚΘΒΕ, Πέγκυ Ζήνα, Εθνικό, Λυρική, «Brokeback Mountain» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Ως χορογράφος και σκηνοθέτης, ο Κωνσταντίνος Ρήγος έχει κάνει τα πάντα. Και παρότι έχει αρκετούς haters, νιώθει ότι αυτοί που τον καταλαβαίνουν είναι πολύ περισσότεροι.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Οσιέλ Γκουνεό: «Είμαι πρώτα χορευτής και μετά μαύρος»

Χορός / «Δεν βλέπω τον εαυτό μου ως έναν μαύρο χορευτή μπαλέτου αλλά ως έναν χορευτή καταρχάς»

Λίγο πριν εμφανιστεί ως Μπαζίλιο στον «Δον Κιχώτη» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο κορυφαίος κουβανικής καταγωγής χορευτής Οσιέλ Γκουνεό –έχει λάβει πολλά βραβεία, έχει επίσης εμφανιστεί στο Θέατρο Μπολσόι της Μόσχας, στην Όπερα του Παρισιού, στο Λίνκολν Σέντερ της Νέας Υόρκης και στο Ελίζιουμ του Λονδίνου– μιλά για την προσωπική του πορεία στον χορό και τις εμπειρίες που αποκόμισε, ενώ δηλώνει λάτρης της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ