"Κυρία, πότε θα χαρούμε τη ζωή;"
Επιστροφή στην τάξη με την Nathalie Quintane
Nathalie Quintane
lundimatin#245, 2 Ιουνίου 2020
*
Δέκα παιδιά κάθονται στο μικρό τους θρανίο. Σε απόσταση. Ένα κορίτσι της 1ης Γυμνασίου, ήδη αρκετά ψηλό, δεν ξέρει πώς να βάλει τα πόδια του (τα μπλέκει, ένα πόδι λυγισμένο προς τα αριστερά, το άλλο προς τα δεξιά, οι μηροί κολλημένοι κάτω από το ξύλινο ράφι). Είναι η πρώτη φορά που συνειδητοποιώ πόσο μικρό είναι το ράφι αυτών των απομονωμένων θρανίων, που τα έχουν χωρίσει μακριά το ένα από το άλλο - ίσα που χωράει ένα βιβλίο πάνω σε ένα τετράδιο και μία κασετίνα· μία αγκωνιά και θα κατρακυλίσουν όλα. Αλλά δεν κατρακυλούν: είναι όλα πολύ φρόνιμα, σαν να τους έχει παραλύσει η μάσκα.
'Εχω μία ώρα στη διαθεσή μου για να σπάσει σιγά σιγά ο πάγος, όσο γίνεται. Τους βολιδοσκοπώ λιγάκι. Ο Yvain [Ο Yvain, ο Ιππότης με το λιοντάρι, το ιπποτικό μυθιστόρημα του Chrétien de Troyes- σ.σ.]; ... Σας θυμίζει τίποτα ο Yvain; Ο ιππότης Yvain; Το λιοντάρι; 'Εστω κάτι λίγο; 'Οχι; Η αρχή μήπως; Υπάρχει........νερό! Ωραία, υπάρχει νερό. 'Οχι; 'Ενα κορίτσι σηκώνει το χέρι. Αρχίζει να διηγείται απνευστί και με κάθε λεπτομέρεια την αρχή της ιστορίας, τον ξάδερφο Calogrenant, την κρύα και ζεστή πηγή, τα σμαράγδια, το μεγάλο πεύκο, τη θύελλα, τα πάντα.
- Οι υπόλοιποι; Κι όμως μου στείλατε πράγματα από το σπίτι σας...
Καμία αντίδραση.
- Ξέρετε (σκέφτομαι καθώς μιλάω), δεν έχει σημασία αν μου στείλατε κάτι λίγο ή κάτι πολύ, ή αν κάνατε όλες τις εργασίες, το σημαντικό θα ήταν να μου είχατε απευθύνει ένα σημάδι, γιατί χωρίς κανένα δικό σας σημάδι ανησυχούμε για σας, το πρόβλημα δεν είναι οι εργασίες, χρειάζεται μόνο ένα μικρό σημάδι για να πούμε α, όλα καλά, αυτός είναι εδώ, αυτή είναι εδώ· καταλαβαίνετε;
Σιωπή.
'Ενα δάχτυλο.
- Εγώ, κυρία, να, αν η γάτα μου περνάει από μπροστά μου, την κοιτάω. Να, αυτό κάνω, την κοιτάω. Δυσκολεύομαι να συγκεντρωθώ στο σπίτι μου.
Δοκιμάζω να πιαστώ απ' αυτό - είναι κι άλλοι που δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν; Πως το κάνετε; κλπ.
Χλιαρό ξεκίνημα.
Τους προτείνω μία βλακώδη προφορική άσκηση: "Θα ήθελα να είμαι [ένα ζώο της επιλογής σας] γιατί θα μπορούσα [τρείς λόγοι τουλάχιστον]. Κι εσύ τι θα ήθελες να ήσουν;"
Βλέμματα δύσπιστα -μας περνάει για μωρά;
Δείχνουν όμως καλή θέληση.
- Θα ήθελα να είμαι ένα... χάμστερ, γιατί θα μπορούσα να αποθηκεύω τρόφιμα.
- Α, λέω, πως φαίνονται αυτοί που ήταν πριν λίγο καιρό σε καραντίνα!
Μία σχετική χαλάρωση, γενική πάντως.
- Κι εσύ, τι θα ήθελες να είσαι;
- Θα ήθελα να είμαι ένα μυρμήγκι, για να μπορώ να κρύβομαι στις γωνίτσες.
- Στις γωνίτσες; Καλό αυτό, οι γωνίτσες! Και τι θα μπορούσες να βάλεις σ' αυτές τις γωνίτσες;
- Πτώματα! απαντάει ένας άλλος (θαύμα, λέω από μέσα μου, αρχίζουν να βγαίνουν πράγματα).
- Πτώματα, cool, ό, τι πρέπει είναι τα πτώματα για να τα βάζουμε στις γωνίτσες. Γελάνε. Κι εσύ, τι θα έβαζες στις γωνίτσες;
Η εξπέρ στον Yvain σηκώνει το χέρι: ναρκωτικά!
- Ναρκωτικά, πολύ καλά.
Σύντομη συζήτηση μεταξύ ειδικών για νόμιμα και παράνομα ναρκωτικά.
- Και τι άλλο; ρωτάω.
- Χρήματα!
- Α, ναι, χρήματα, φυσικά.
'Ενα άλλο, συμπαθητικό ξανθούλικο: γκόμενες!
Επιθυμία. Επιτέλους. Θα αποφύγουμε για την ώρα τη λεξική διόρθωση, για να μην ξεφουσκώσει το πράγμα -κράταμε τη σωστή άκρη, μην την αφήσουμε να μας φύγει: πολλές γκόμενες, να μια ιδέα! Γελάμε.
- Αλκοόλ!
- Εντάξει, αλκοόλ. 'Ηταν πάντα νόμιμο το αλκοόλ;
Το κορίτσι που αποθηκεύει τρόφιμα, αυτό κάτι της λέει: στην Αμερική ίσως...
Σύντομη λεξιλογική παρένθεση: Π......η [ποτοαπαγόρευση -σ.σ.]
Ωραία.
- Θα μπορούσε κάποιος να συνοψίσει όλα όσα βρίσκουμε στις γωνίτσες;
Λοιπόν... Τρόφιμα... πτώματα... ναρκωτικά... χρήματα... γκόμενες... αλκοόλ... όπλα... Μόλις κάνατε μία σύνοψη του δυτικού πολιτισμού των τελευταίων δύο χιλιάδων χρόνων! Στρέφομαι προς τον τελευταίο, που κάθεται άβολα στην καρέκλα του, κοντά στον τοίχο, αριστερά μου:
- Κι εσύ, τι θα ήθελες να είσαι;
- Σαν τα βραδύπορα, λέει ο μικρός, γιατί αντέχουν στις ακραίες θερμοκρασίες.
Αιφνιδιάζομαι - υπάρχει πάντα μία στιγμή, στη διάρκεια ενός μαθήματος, όπου το πραγματικό εμφανίζεται πάνοπλο μέσα από ένα στόμα και σου καταφέρνει ένα άπερκατ.
- Εεεε, και σε τι μοιάζουν αυτά τα βραδύπορα, συνεχίζω, χωρίς ιδιαίτερη έμπνευση.
- Δεν ξέρω, είναι πολύ μικρά και αντέχουν στις ακραίες θερμοκρασίες.
Ωραία, τραλαλαλαλά, θα μπορούσαμε ίσως να δοκιμάσουμε να περάσουμε σε κάτι άλλο. Και τότε, το ψηλό κορίτσι με τους κολλημένους μηρούς σηκώνει το χέρι: πιστεύετε ότι... λένε πως ... πιστεύετε εσείς, κυρία, ότι ο ιός αυτός προέρχεται από εργαστήριο και ότι σκόπιμα το ... Παίρνω το Velleda [μαρκαδώρος - σ.σ.], καλά, δεν ξέρω, αλλά σε κάθε περίπτωση, μπορώ να σας πω δύο πράγμτα για τους ιούς και πώς μεταπηδούν από το ένα είδος στο άλλο για να βρουν έναν ξενιστή, και πώς εμείς οι άνθρωποι είμαστε πραγματικά ιδανικοί ξενιστές για τους ιούς, καθώς μεταφερόμαστε παντού και επίσης επειδή υπάρχουν όλο και λιγότερα ζώα που θα μπορούσαν να τους μεταδώσουν αυτούς τους ιούς - και τους εξηγώ, ο ψύλλος, ο αρουραίος, η πανούκλα, ο κύκλος και η βιοποικιλότητα, γρήγορα στον πίνακα, κι έπειτα δεν ξέρω πώς, γιατί ένα μάθημα είναι μία διαδρομή, ένας περίπατος γεμάτος παύσεις, περιπλανήσεις που ποτέ δεν ξέρουμε εκ των προτέρων το όνομά τους ή τον πραγματικό στόχο - το αντίθετο, εν ολίγοις, ενός βαρύγδουπου προγράμματος, ακόμα κι αν αυτή τη χώρα, περισσότερο κι από αυτό το πρόγραμμα, εσείς, ο καθηγητής, την έχετε ήδη περιδιαβεί, και ξέρετε πάνω κάτω τι κρύβουν οι γωνίτσες της-, δεν ξέρω πώς έγινε , λοιπόν, και άρχισα να τους λέω για τα δάκρυα, για το χάρισμα των δακρύων, και ότι στον Μεσαίωνα το να κλαις ήταν ευπρόσδεκτο, καθόλου αδυναμία, για τους άνδρες, όπως και για τις γυναίκες, και εσείς, αγόρια, σας κάνουν παρατηρήσεις όταν κλαίτε; Ένα, δύο, τρία, τέσσερα ... δεν υπάρχουν παρατηρήσεις... ένα, δύο ... α, πως, υπάρχουν παρατηρήσεις: ε λοιπόν, δεν πάει και πολύς καιρός, απαγορευόταν στα αγόρια να κλαίνε ... Αλλάζουν οι εποχές, βλέπετε από την άποψη αυτή πως κάτι που αποτιμάται θετικά σήμερα είχε την ίδια αξία και στον Μεσαίωνα· στον Μεσαίωνα, για παράδειγμα, την εργασία την έβλεπαν με πάρα πολύ κακό μάτι- η ώρα περνάει και δεν θα προλάβω να γράψω στον πίνακα travail-tripalium-torture [εργασία, τρεπάλιουμ (το βασανιστικό όργανο με τους τρεις πασάλους από το οποίο προέρχεται ετυμολογικά η γαλλική λέξη εργασία)- βασανιστήρια -σ.σ.], το αφήνω για άλλη φορά, λέω στον εαυτό μου, όπως και τον θάνατο της όμορφης Οντ, που χάνει το χρώμα της, πέφτει στα πόδια του Καρλομάγνου, και πεθαίνει επί τόπου. Είθε ο Θεός να ελεήσει την ψυχή της! Οι Γάλλοι βαρόνοι κλαίνε και την λυπούνται. Ενα δάχτυλο :
- Μα, Κυρία, τελικά, πότε θα χαρούμε τη ζωή;
Υπεκφεύγω - δεν υπάρχει χρόνος, αυτό είναι τεράστιο, θα ξαναμιλήσουμε γι' αυτό κι έπειτα θα χτυπήσει όπου νάναι και το κουδούνι. Σηκώνονται: τα λέμε την επόμενη εβδομάδα, παιδιά!
Nathalie Quintane
Η Nathalie Quintane (γεν. το 1964 στο Παρίσι) είναι ποιήτρια, συγγραφέας και φιλόλογος. Διδάσκει σε γαλλικό κολλέγιο.
Μτφ. Σ.Σ.
