Η Αμαλία Καβάλη γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης και μεγάλωσε, όπως χιλιάδες παιδιά, με το κρυφό όνειρο να γίνει ηθοποιός. Τα καλοκαίρια έβλεπε και ξανάβλεπε στα θερινά σινεμά αμερικανικά μπλοκμπάστερ με τον μεγάλο της αδελφό και κρυφά προσπαθούσε να αποκωδικοποιήσει τις λειτουργίες πίσω από τη σκηνοθεσία και το σενάριο, ελπίζοντας μια μέρα να είναι και η ίδια μέρος αυτού του γοητευτικού μέσου.
Όταν αποκάλυψε την επιθυμία της στους γονείς της, αντέδρασαν κι έτσι βρέθηκε να σπουδάζει Oικονομικά στη Σκωτία. Όμως, όσo πετυχημένη κι αν διαγραφόταν η καριέρα της, το σαράκι του θεάτρου δεν έφυγε ποτέ από μέσα της. Επέστρεψε, σπούδασε στο Θέατρο Τέχνης, συμμετείχε σε μερικές από τις πιο ενδιαφέρουσες παραστάσεις των τελευταίων ετών, όπως το «Ορλάντο» στο Skrow και «Το πεπρωμένο ονομάζεται Κλοτίλδη» στο Bios, στις οποίες ξεχώρισε, και αναγνωρίστηκε ως μία από τις πιο ταλαντούχες ηθοποιούς της γενιάς της.
Μέχρι που την ανακάλυψε και το μεγάλο ελληνικό κοινό, καθώς πέντε μέρες την εβδομάδα ενσαρκώνει στους τηλεοπτικούς δέκτες την Ουρανία, τη συγκαταβατική μοδιστρούλα των «Άγριων Μελισσών».
— Αποφάσισες, λοιπόν, από πολύ νωρίς να γίνεις ηθοποιός;
Δεν μπορώ να το προσδιορίσω ηλικιακά, αλλά από πολύ νωρίς ήταν το πρώτο πράγμα που ήθελα να κάνω. Δεν θυμάμαι ακριβώς, φαντάζομαι ότι από τα πέντε περίπου ήθελα να γίνω ηθοποιός. Απλώς δεν βοηθούσε το περιβάλλον μου. Οι γονείς μου είναι και οι δύο άλλης κατεύθυνσης άνθρωποι, με τις τέχνες γενικά δεν υπήρχε οικειότητα και όταν κάτι δεν το ξέρουμε, δεν το εμπιστευόμαστε και πάρα πολύ.
— Η αγωνία ότι δεν είναι επάγγελμα «κανονικό» και οικονομικά επισφαλές.
Επειδή υπήρχε αυτή η σύγκρουση με το οικείο μου περιβάλλον, αμφέβαλλα πάρα πολύ. Αυτή η αμφιβολία με οδήγησε στον δρόμο των Οικονομικών.
Δεν νομίζω να υπάρχει γυναίκα στον χώρο, και πιθανόν στην Ελλάδα ολόκληρη, που να μην έχει βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές. Ο σεξισμός και η ανοχή στην κακοποίηση είναι βαθιά ριζωμένα στην κοινωνία μας και πρέπει να πούμε ότι είναι πια καιρός να τελειώνουμε με αυτά.
— Έκανες ποτέ κινήσεις κρυφά, για να μάθεις πώς μπορείς να σπουδάσεις υποκριτική;
Ήμουν στη θεατρική ομάδα του σχολείου, αλλά περίμενα να φύγω από το σπίτι των γονιών μου για να το δοκιμάσω πιο σοβαρά. Σκέφτηκα πως, πηγαίνοντας στη Σκωτία να σπουδάσω Οικονομικά, θα μπορούσα να δοκιμάσω εκεί αν μπορούσα να κάνω και θέατρο, γιατί δεν μπορούσα να ξέρω αν είμαι ικανή γι' αυτό. Παρακολούθησα κάποια σεμινάρια και έδωσα εισαγωγικές εξετάσεις σε σχολές στο Λονδίνο.
— Εννοείς τις διάσημες σχολές, τις πολύ απαιτητικές;
Ναι, τις πολύ απαιτητικές. Είναι 5-6, πήγα σε όλες. Είχα καλό επίπεδο αγγλικών, αλλά, αν δεν είναι η μητρική σου γλώσσα, μάλλον δεν έχεις πολλές ελπίδες...
— Απογοητεύτηκες;
Η αντιμετώπιση απέναντι σε αυτή την τέχνη ήταν πολύ εφηβική τότε και πίστευα ότι, αν κάνω για ηθοποιός, θα φαινόταν με γυμνό μάτι από το Διάστημα. Οπότε, όταν με απέρριψαν, θεώρησα ότι δεν είμαι ικανή, ότι δεν έχω ταλέντο.
— Το θεώρησες μια ήττα απέναντι στους γονείς σου, που είχαν επιφυλάξεις ;
Ίσως να τα παράτησα πιο εύκολα, να είπα «έχουν δίκιο, αν είχαν άδικο θα είχες γίνει δεκτή στις αγγλικές σχολές». Σκέφτηκα, λοιπόν, ότι δεν χρειάζεται να γίνω σαν τους ανθρώπους που χτυπάνε το κεφάλι τους στον τοίχο γι' αυτό που ήθελαν να γίνουν από παιδιά. Έγινα οικονομολόγος, βρήκα τον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας που με ενδιέφερε κι έτσι πήγα κάπως καλά, γιατί διαφορετικά δεν είχα ιδιαίτερη κλίση στα Οικονομικά. Απλώς, βρέθηκα σε μια πολύ καλή σχολή, μετά σε μια πολύ καλή δουλειά, γενικά όλοι οι παράγοντες ήταν υπέρ μου.
— Ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον...
Έλα όμως που, ενώ ήταν όλα υπέρ μου, εγώ είχα κατάθλιψη. Αντιλήφθηκα ότι κάτι πολύ βασικό έλειπε. Όταν συνειδητοποίησα ότι ήταν το θέατρο, είπα ότι πρέπει να το δοκιμάσω. Ακόμα πίστευα ότι για να με απορρίψουν οι σχολές στην Αγγλία δεν ήμουν ικανή να γίνω ηθοποιός, αλλά θα το δοκίμαζα, με σκοπό έπειτα να διδάξω υποκριτική. Υπέβαλα παραίτηση και ήρθα στην Ελλάδα για να το ξεκινήσω. Γιατί όσο ελπιδοφόρο κι αν φαινόταν το μέλλον, όσο καλή και αν φαινόταν η καθημερινότητά μου τότε, δεν με ευχαριστούσε. Και ξέρω σήμερα ότι ήταν σωστή επιλογή. Ώρες-ώρες, όταν τα πράγματα είναι δύσκολα στο θέατρο, μια δύσκολη μέρα που δεν έχεις καταφέρει τίποτα στην πρόβα, που έχεις ζοριστεί, που μπορεί κάποιος από την πίεση να σου έχει μιλήσει και άσχημα, όταν φτάνω σπίτι, ποτέ δεν νιώθω εντελώς ψυχικά αδειασμένη. Κάπου βαθιά μέσα μου μου αρέσει αυτό που κάνω. Ενώ πριν, μπορεί να ένιωθα ψυχικά κατάκοπη μετά από μια υπέροχη μέρα στο γραφείο.
— Όφειλες στον εαυτό σου να το δοκιμάσεις.
Έπρεπε να το δοκιμάσω, για να το απορρίψω. Είναι μια φάση ενηλικίωσης. Όταν είμαστε 17-18 χρονών δεν έχουμε αποκτήσει τη δική μας ταυτότητα. Κουβαλάμε πάρα πολλά στοιχεία άλλων ανθρώπων. Είμαστε ετεροκαθοριζόμενοι, πρέπει να αφήσουμε τις ιδιότητες που μας έχουν επισυνάψει για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και τι περίπου θέλουμε να κάνουμε. Ίσως και να μην τελειώνει ποτέ αυτό και να πρέπει, πού και πού, να παίρνεις αποστάσεις και να αντιλαμβάνεσαι ποιος είσαι τώρα, ποιος θέλεις να είσαι και τι χρειάζεται να κάνεις για να το καταφέρεις.
— Και επέλεξες το Θέατρο Τέχνης. Ήταν μύθος για σένα το Τέχνης;
Ήταν ένα όνομα. Είχα διαβάσει για τον Κουν, προφανώς δεν είχα δει καμία παράστασή του.
— Σε δικαίωσε η αλλαγή πορείας;
Η μεταπήδηση μετά από έξι χρόνια Οικονομικών στο θέατρο ήταν πολύ μεγάλη αλλαγή για μένα, προς το καλύτερο. Ένιωθα σαν πεντάχρονο στο λούνα-παρκ, όλα μου άρεσαν, αλλά κυρίως γοητευόμουν πολύ, βλέποντας τους συμμαθητές μου να δοκιμάζουν και να δοκιμάζονται.
— Οι γονείς ήταν στο πλευρό σου;
Πρέπει να πω ότι με βοήθησαν, δεν με εγκατέλειψαν σε αυτή μου την επιλογή, αλλά δυσκολεύτηκαν να το αποδεχτούν.
— Βρήκες δουλειά αμέσως μετά την αποφοίτησή σου;
Ναι, η πρώτη μου παράσταση μετά τη σχολή ήταν ο «Οδυσσεβάχ», σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη, με τον οποίο κάναμε και περιοδεία, και είχα την τύχη να είμαι μαζί με τον συμφοιτητή μου, τον Κωσταντίνο Μπιμπή.
— Έχεις πιάσει τον εαυτό σου να βαριέται;
Όχι, ποτέ. Και απολαμβάνω πολύ τη δουλειά μου και έχω δυσκολευτεί. Κάθε φορά υπάρχει ένα καινούργιο εμπόδιο που πρέπει να υπερβείς, είτε σε επίπεδο συνεννόησης είτε σε επίπεδο υποκριτικής. Σ' αυτήν τη δουλειά η τάση μας είναι να αποκτάμε ευκολίες, τις οποίες πρέπει να σπάμε για να εξελισσόμαστε ‒ ή μπορεί να έχουμε άλλου είδους εμπόδια. Τώρα, στα γυρίσματα των «Άγριων Μελισσών», είναι τόσο γρήγορη η διαδικασία, που δίνεις πραγματικό αγώνα για να καταφέρεις να κάνεις τα πιο βασικά.
— Στο Τέχνης παλιά ήταν απαγορευτικό να παίξει κάποιος στον κινηματογράφο, πόσο μάλλον στην τηλεόραση...
Αυτό νομίζω ότι ήταν ένα κουσούρι που έχει μείνει όχι μόνο στο Τέχνης αλλά και στο ελληνικό θέατρο. Αλλά η δουλειά ενός ηθοποιού είναι σε όλα τα μέσα. Όταν είσαι ηθοποιός η δουλειά σου είναι να λες μια ιστορία. Αφηγητής, παραμυθάς είσαι. Λέμε ένα παραμύθι και στο θέατρο έχουμε αυτόν στον οποίο απευθυνόμαστε απέναντί μας, είτε τον κοιτάμε στα μάτια είτε όχι. Στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο μπορείς να απευθυνθείς σε πάρα πολύ κόσμο.
— Πώς ήταν το συναίσθημα να απευθύνεσαι πρώτη φορά, όχι στα μάτια κάποιων, αλλά σε μια κάμερα;
Η πρώτη μου μέρα ήταν δεκάωρο γύρισμα. Ήμουν πολύ συγκεντρωμένη εκείνη την ώρα, ώστε να συντονιστώ, να καταλάβω τι γίνεται και να τα καταφέρω. Αυτό που μας σώζει σε αυτήν τη δουλειά πάντα είναι να εμπιστεύεσαι τον παρτενέρ σου. Αν μπορείς να επικεντρωθείς σε αυτό που κάνει εκείνος, όλο το υπόλοιπο μπορεί να σταματήσει να υπάρχει.
— Οι παρτενέρ σου, όπως κι εσύ, θα λέγαμε ότι ανήκουν στην Α' Εθνική του ελληνικού θεάτρου. Άρα, δεν μπορεί παρά να νιώθεις μια ασφάλεια δίπλα τους.
Αυτό δεν είναι κάτι δεδομένο. Καταρχάς, δεν τους ήξερα. Τον Βαγγέλη Αλεξανδρή και την Έλλη Τρίγγου ‒τους αναφέρω γιατί είναι οι δύο πιο βασικοί μου παρτενέρ‒ τους γνώρισα στο σετ. Είμαι πραγματικά ευγνώμων και για τους δύο, γιατί είναι εξαιρετικά γενναιόδωροι.
— Μαζί χτίσατε τους χαρακτήρες σας.
Έχουμε τη μεγάλη τύχη να έχουμε δύο φανταστικούς σεναριογράφους, τη Μελίνα Τσαμπάνη και τον Πέτρο Καλκόβαλη, που έδωσαν σενάρια με χαρακτήρες απόλυτα δομημένους. Ακόμα και στην εξέλιξή τους, που εκεί βάλαμε οι περισσότεροι τα πετραδάκια μας, είναι πολύ καλά οριοθετημένοι.
— Έχω την αίσθηση ότι η casting director της σειράς έχει μερίδιο στην επιτυχία.
Βέβαια, η Μιράντα Ρωσταντή. Στη συνθήκη του καθημερινού δεν έχεις την πολυτέλεια των μεγάλων ανακαλύψεων. Πρέπει να έρθεις πολύ καλά προετοιμασμένος, έχεις μία λήψη από δύο διαφορετικές γωνίες και τέλος. Και υπάρχουν στιγμές τέτοιας πίεσης, που η ψυχή μου αγαλλιάζει όταν κοιτώ στα μάτια την Έλλη και για τον Βαγγέλη. Αισθάνομαι ότι ο μόνος τρόπος να σωθούμε και να βγει η δουλειά είναι οι στιγμές που βλέπουμε ο ένας τον άλλον και παίζουμε, γιατί εν τέλει ένα παιχνίδι είναι. Παίζουμε αυτό που έχουμε να παίξουμε και δεν ασχολούμαστε με το πώς θα το πούμε και πώς θα το κάνουμε. Κάνεις ένα ζουμ στον άνθρωπο που έχεις απέναντί σου και ξεχνάς τους πενήντα άλλους γύρω σου.
—Η Ουρανία είναι ο πιο θετικός χαρακτήρας της σειράς, αυτό σε κάνει να ξεχωρίζεις.
Είμαι πολύ ευτυχισμένη που ήταν γραμμένο έτσι, γιατί σε σχέση με την αναγνωρισιμότητα, έχω την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση. Όταν στο σενάριο εμφανίστηκε η αρραβωνιάρα του άντρα μου, με κερνάγανε παγωτά. Έκανα πολύ καιρό να πληρώσω παγωτό. Έλεγαν «το κορίτσι το έχει πικράνει ο άλλος, να την κεράσουμε ένα γλυκό».
— Το κοινό έχει ανάγκη να ταυτιστεί με το καλό.
Ναι, γιατί του λείπει. Η Ουρανία, ως ρόλος, ορφάνεψε νωρίς και ήταν μόνη της, άρα έχει ορθοποδήσει από την καλοσύνη των ξένων.
— Οι γυναικείοι μικρόκοσμοι, όπως τα μοδιστράδικα, προστατευμένα από τον κόσμο των αντρών, ήταν κάποτε φαινόμενο σύνηθες στις γειτονιές. Το πρόλαβες στο Ηράκλειο;
Μπορώ να το συγκρίνω μόνο με την πολυκατοικία μας, όπου όλες οι οικογένειες είχαν φιλικές σχέσεις μεταξύ τους. Τον γυναικόκοσμο τον είδα στη γειτονιά της μητέρας μου, στην Ανάκασα, στους Άγιους Αναργύρους, όπου ακόμα βγάζουν τις καρέκλες έξω και μιλάνε τα απογεύματα.
— Και εκεί παρατηρείται η ακλόνητη ηθική μεταξύ τους, που ήταν αδιανόητο η μία να «κλέψει» τον άντρα της άλλης.
Δεν ήταν μόνο ηθικό το θέμα, ήταν και ότι οι γυναίκες δεν είχαν οικονομική ανεξαρτησία. Κλέβοντας τον άντρα μιας γυναίκας, έκλεβες και την επιβίωσή της. Στη σειρά, πάντως, κάποιοι ρόλοι έχουν αλλάξει δραματικά από την αρχή της σειράς μέχρι σήμερα. Μέσα από τις συγκρούσεις, ακόμα και οι παλιές έχθρες των γυναικών προχώρησαν σε φιλίες. Η Ουρανία έγινε πιο δυναμική εν τέλει.
— Αυτός ο δυναμισμός βλέπουμε να φέρνει τη σύγκρουση με τον άντρα της, κάτι που όντως αντανακλά το 1966, καθώς τότε ξεκινάει η έκρηξη των μικροβιοτεχνιών στην Ελλάδα και η Ουρανία θέλει να εξελίξει τη δουλειά της.
Τη δεκαετία του '60, για να είσαι σωστός πάτερ-φαμίλιας, η γυναίκα δεν γινόταν να δουλεύει. Αυτό συνέβη στον Κυριάκο από τη στιγμή που έγινε ιδιοκτήτης καφενείου. Είμαστε πάνω σε αυτήν τη σύγκρουση. Το θέμα είναι ότι συμβαίνει και σήμερα αυτό, που υπάρχουν άντρες που ζητούν από τις συζύγους να εγκαταλείψουν τον εργασιακό χώρο για να αφοσιωθούν στην οικογένεια. Πόσο συχνά σκέφτεται ή είναι αποδεκτό κοινωνικά να εγκαταλείψει για τον ίδιο λόγο ένας άντρας την εργασία του;
— Στις «Άγριες Μέλισσες» θίγεται η σεξουαλική κακοποίηση γυναικών. Πώς σου φάνηκαν οι αποκαλύψεις που μόλις έγιναν σχετικά με το ελληνικό θέατρο;
Δεν νομίζω να υπάρχει γυναίκα στον χώρο, και πιθανόν στην Ελλάδα ολόκληρη, που να μην έχει βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές. Ο σεξισμός και η ανοχή στην κακοποίηση είναι βαθιά ριζωμένα στην κοινωνία μας και πρέπει να πούμε ότι είναι πια καιρός να τελειώνουμε με αυτά. Όλοι μεγαλώσαμε κουβαλώντας πατριαρχικά στερεότυπα. Έχω υπάρξει και η ίδια μισογύνης, γιατί είχα μάθει να βλέπω τις γυναίκες με συντηρητικό βλέμμα, αλλά φτάνει. Ας δεχτούμε ότι έχουμε ίσα δικαιώματα και ότι είναι απλή λογική πως πρέπει να έχεις την αποδοχή του άλλου όταν πας να κάνεις μια σεξουαλική κίνηση. Είμαι σίγουρη ότι έχουν συμβεί και στον δικό μας χώρο όσα και στον χώρο του αθλητισμού. Έχω τεράστια ευγνωμοσύνη στην Μπεκατώρου, διότι είκοσι χρόνια μετά, φυσικά και δεν το έκανε για τη δημοσιότητα, είναι ολυμπιονίκης. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύει το κορίτσι που είναι τώρα 18 ή 20. Γιατί ο άλλος δεν θα σκεφτεί πια να του φερθεί άσχημα.
— Πόσο μεγάλη είναι η ικανοποίηση από την επιτυχία των «Μελισσών» σε προσωπικό επίπεδο;
Αυτό που με κάνει ευτυχισμένη ‒γι' αυτό χαίρομαι που συμμετέχω σε αυτήν τη σειρά‒ είναι ότι κρατάει συντροφιά σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας, που τους έχω αδυναμία. Είναι το παραμύθι των μοναχικών ανθρώπων.
σχόλια