H αρχιτεκτονική «μιλάει» στους ανθρώπους μέσα από τα συναισθήματα που τους δημιουργεί. Κινητοποιεί τις αισθήσεις και, πιο συνηθισμένα την όραση, για να κριθεί αυτόματα μέσα από μια φράση. «Μ' αρέσει» ή «δεν μ' αρέσει». Μετά από τη διατύπωσή του, το δόγμα δεν αλλάζει. Και είναι ίσως φυσικό. Δύσκολα μπορεί να διακρίνει κανείς τις ποικίλες πλευρές που συμπληρώνουν, ξεπερνούν και πολλές φορές δικαιώνουν την αισθητική, πριν ακόμα τα αισθητήρια όργανα μεταφέρουν το μήνυμα στον εγκέφαλό μας. Η αρχιτεκτονική εκπορεύεται ή και συνδιαμορφώνει τις αξίες μιας εποχής. Επηρεάζει έτσι το χώρο, τον τρόπο αλλά και το χρόνο που ζούμε.
Με την καμπάνια "The Visionaires", η εταιρεία Orama Minimal Frames καλεί σπουδαίους Έλληνες αρχιτέκτονες να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και να εκφράσουν το όραμά τους ανοιχτά, προς κάθε άνθρωπο.
Μεσολαβώντας ανάμεσα στην τεχνική γνώση και τη διατύπωση μια υποκειμενικής άποψης, η καμπάνια φιλοδοξεί να εμπνεύσει περισσότερη συζήτηση. Συζήτηση για τον κόσμο και τους τρόπους που θέλουμε να ζούμε.
PILA
Ο Ηλίας Παπαγεωργίου και η Χριστίνα Παπαλεξανδρή είναι οι ιδρυτές του γραφείου PILA. Σήμερα συνδέουν το όνομά τους με ένα σημαντικό ορόσημο της πόλης, τον Πύργο Πειραιά. Το έργο ανταποκρίνεται στην κινητήριο δύναμη που πυροδότησε την επιστροφή τους στην Ελλάδα, μετά από 13 χρόνια καριέρας στη Νέα Υόρκη.
«Η επιστροφή ενείχε ρίσκο, ωστόσο επιθυμούσαμε να συμβάλλουμε στην εξέλιξη του κτισμένου περιβάλλοντος για το μετασχηματισμό της Αθήνας. Ο Πύργος Πειραιά σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας. Για εμάς προσωπικά αποτελεί ένα δυναμικό ξεκίνημα στο εγχείρημα μας στην Ελλάδα», εξηγούν. « Έχοντας αποκομίσει την εμπειρία ενός πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος και έργων σε πολύ διαφορετικά μέρη διεθνώς, πιστεύουμε ότι τίποτα δεν είναι μονόπλευρο και οι προσεγγίσεις μπορούν να είναι εξίσου σωστές. Ο διάλογος με όλους τους εμπλεκόμενους χαρακτηρίζει τη μεθοδολογία του γραφείου μας», λέει ο Ηλίας.
Στην ερώτηση τι λείπει από την αρχιτεκτονική σήμερα, εντοπίζουν την απουσία του πειραματισμού «Μας ανησυχεί όταν η αρχιτεκτονική καταλήγει σε απλή παροχή υπηρεσιών χωρίς να θέτει ερωτήματα και χωρίς την διάθεση πρότασης νέων χωρικών μοντέλων», λένε. Πιστεύουν σε μια αρχιτεκτονική με ισχυρό χαρακτήρα, που εστιάζει σε θεμελιώδη ποιοτικά χαρακτηριστικά του χώρου, είναι διαχρονική και ανοιχτή σε μελλοντικές εξελίξεις.
Για τους PILA, η συζήτηση για τη βιωσιμότητα και την κλιματική αλλαγή θα κυριαρχήσει στο μέλλον. «Κάθε αρχιτεκτονική πράξη προϋποθέτει την επέμβαση στο τοπίο και την προσθήκη νέων πραγμάτων στον κόσμο και πρέπει να σκεφτόμαστε τον τρόπο και τα εργαλεία της. Πέρα από τεχνολογίες που έχουν να κάνουν με την εξοικονόμηση ενέργειας όσον αφορά τη λειτουργία ενός κτιρίου, σκεφτόμαστε το αποτύπωμα των κτιρίων και των υλικών σε βάθος χρόνου. Για παράδειγμα στο ΜΚΝΟ, το έργο αστικής ανάπλασης στο Παρίσι, το οποίο δουλεύουμε, έχουν τεθεί πολύ υψηλοί στόχοι μείωσης αποτυπώματος του άνθρακα. Έτσι έχουμε οδηγηθεί σε πιο σύνθετα υλικά και μεθόδους», αναφέρουν.
OOAK
Η Μαρία Παπαφίγκου με τον Johan Annerhed ξεκίνησαν το γραφείο τους το 2004. «Οι OOAK Architects προέκυψαν όταν μεταφερθήκαμε στη Σουηδία το 2012 και ξεκινήσαμε μία νέα συνεργασία με την αρχιτέκτονα Μαρί Κοιζάρ-Σκοττ. Από το πρώτο μας πρότζεκτ το 2004 που ήταν ένας μικρός ξενώνας στα περιχωρα της Στοκχόλμης μέχρι σήμερα έχουμε εξελιχθεί πολύ, θα έλεγα ωστόσο ότι οι ανησυχίες και τα πιστεύω μας δεν έχουν αλλάξει. Αντιμετωπίζουμε κάθε νέο πρότζεκτ με την ίδια περιέργεια και ενθουσιασμό και προσπαθούμε να το εξελίσσουμε βάσει της ανάλυσης και ανάδειξης των δικών του ιδιαίτερων χαρακτηριστικών. Έτσι η αρχιτεκτονική μας από τότε που ξεκινήσαμε μέχρι σήμερα δεν προβάλλει μια συγκεκριμένη αισθητική, έχει όμως μια κοινή προσέγγιση σεβασμού προς τις τοπικές ιδιαιτερότητες και προσπαθεί να αλληλεπιδρά με τον τόπο και να συμβάλλει στη διαμόρφωση της ταυτότητας του. Κοινωνικά και περιβαλλοντικά ευαίσθητες ιδέες συνδυάζονται με την καινοτόμο σκέψη με στόχο να δημιουργήσουμε έργα με τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα, One of a kind», τοποθετείται η Μαρία.
Για το γραφείο OOAK η μεγάλη πρόκληση και επιτυχία ήταν η ευκαιρία να δουλέψουν πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας και της Σουηδίας, χώρες καταγωγής της Μαρίας και του Johan και να πραγματοποιήσουν έργα με επιτυχία σε περιβαλλοντολογικές και πολιτισμικές συνθήκες που διαφέρουν πολύ από αυτές που τους ήταν οικείες. Το μεγαλύτερό τους project στο εξωτερικό που φέτος ολοκληρώνεται είναι ένα κτίριο πολυτελών διαμερισμάτων προσωρινής διαμονής περίπου 17000τ.μ. στον οικισμό Albany στις Μπαχάμες. «Το project αυτό το κερδίσαμε μέσα από έναν κλειστό διαγωνισμό το 2015 με άλλα τέσσερα μεγάλα διεθνή γραφεία. Το δικό μας “μικρό” γραφείο κέρδισε ομόφωνα τον διαγωνισμό. Είμαστε πολύ περήφανοι που ολοκληρώσαμε με επιτυχία μία πολύ απαιτητική μελέτη και κατασκευή».
Για τους OOAK είναι απαραίτητη η καλλιέργεια του διαλόγου, προκειμένου να καταφέρουμε να βρούμε δημιουργικούς τρόπους και νέες σύγχρονες ιδέες που θα συμβάλλουν στην ποιότητα ζωής, βελτιώνοντας το χτισμένο περιβάλλον αλλά και κατοχυρώνοντας και το φυσικό περιβάλλον για τις γενιές που θα έρθουν. « Η μεγαλύτερη ευθύνη του αρχιτέκτονα που ζει και εργάζεται το 2021 είναι να κάνει έργα που έχουν νόημα, νόημα για τον τόπο τους, τους χρήστες τους αλλά και το γενικότερο κοινωνικό καλό. Έργα που θα αγαπηθούν γιατί είναι συγκεκριμένα και με τη δική τους ξεχωριστή ταυτότητα θα συνεισφέρουν στην εξέλιξη της ταυτότητας του τόπου στον οποίο ανήκουν αλλά των ανθρώπων που αφορούν».
PIERIS
Όταν η Στέλλα και ο Πιέρος Πιερής ξεκίνησαν το γραφείο τους το 2004, μετά τις σπουδές τους στην Αγγλία, δεν είχαν αποκρυσταλλώσει την αισθητική τους. Είχαν όμως καθαρότητα στη ματιά και ανοιχτό μυαλό, το οποίο αφομοίωνε πληροφορίες και εικόνες. «Από τα studios των σχολών μας, στον δρόμο, στις συζητήσεις, στις παρέες, το συναίσθημα έγινε πιο βαθύ και το πνεύμα μας πιο διερευνητικό. Είχαμε διάθεση αμφισβήτησης, το πάθος να εκφράσουμε το διαφορετικό, να προβλέψουμε το αύριο. Τα πρώτα μας projects μαρτυρούν δυο βασικά στοιχεία που παγιώνονται τελικά στο έργο μας συνολικά: την ιδέα «της πλήρους ανακύκλωσης ενός κτίσματος» και την ιδεα «ότι οι πόλεις και τα κτίρια έχουν μια ψυχολογική υπόσταση, η οποία καθορίζεται μέσα από τον σχεδιασμό».
Σήμερα το γραφείο τους παρουσιάζει ενδιαφέροντα έργα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, παρουσία σε 3 πόλεις και πελάτες από διαφορετικές χώρες και καταβολές. «Είμαστε μέλη μιας ομάδας πολλαπλασιαστικά παραγωγικής σε εποχές συνεχών προκλήσεων, που δημιουργεί δεν διεκπεραιώνει», δηλώνουν. Αιχμή της αρχιτεκτονικής τους έκφρασης είναι η οίκο-συναισθηματική νοημοσύνη, ένας όρος που ανέπτυξαν για να περιγράψουν το σχεδιασμό σε αρμονία με το περιβάλλον που εμπνέεται από τον άνθρωπο, τις ανάγκες και τις προοπτικές του, και απευθύνεται στο συναίσθημα που προκαλεί ο χώρος και όχι μόνο στη λειτουργία του.
Για τη Στέλλα και τον Πιέρο η αρχιτεκτονική είναι η τέχνη και η επιστήμη μέσω της οποίας διασφαλίζεται ότι οι πόλεις και τα κτίρια που κατοικούμε ταιριάζουν με τον τρόπο που επιθυμούμε να ζήσουμε τη ζωή μας, με το σεβασμό του φυσικού περιβάλλοντος να είναι αναγκαίος για την υγεία και την ευεξία μας. «Στη σύγχρονη διεθνή αρχιτεκτονική σκηνή επικρατεί πολυφωνία, δεν απουσιάζει λοιπόν «κάτι» πλήρως. Θα ήταν όμως ωραίο και σίγουρα πολύ ωφέλιμο για το σύνολο να υπάρξουν έργα μεγαλύτερης έκτασης με πιο ουσιαστικό και επιδραστικα περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο. Έργα τα οποία ενσωματώνουν τη σύγχρονη τεχνολογία υλικών με απροσδόκητους τρόπους που μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες ανάπτυξης στις περιοχές όπου υλοποιούνται», καταλήγουν.
USP
«Συχνά λέμε πως αν δεν είχαμε βρεθεί σε περίοδο κρίσης, δεν θα είχαμε ξεκινήσει το γραφείο, πιθανότατα θα είχαμε συμβιβαστεί σε άλλα πράγματα», λένε ο Τάσος Γεωργαντζής και ο Κώστας Φλώρος, που ο 2009 ίδρυσαν το γραφείο Urban Soul Project. Με έδρα στο Καρίπειον Μέλαθρο και 54 ανθρώπους, τον Ιούνιο θα έχουν γραφεία και στην Αθήνα.
«Το πιο σημαντικό από όσα έχουμε καταφέρει είναι πως 54 άτομα λειτουργούν σαν μία ενιαία ομάδα. Το κλίμα στο γραφείο είναι εξαιρετικό, ακόμη και στις πιο δύσκολες μέρες. Γιορτάζουμε τα γενέθλια όλων μας, κανονίζουμε γεύματα και εκπαιδευτικά Σαββατοκύριακα», λένε. Καθοριστικά σημεία στην πορεία τους είναι η συνεργασία με το ΕΡΓΟΝ, με αποκορύφωμα (μέχρι σήμερα) την κατασκευή του πρώτου foodie ξενοδοχείου στον κόσμο, το ERGON HOUSE στην Αθήνα. Ξεχωρίζουν ακόμη τα διαμερίσματα που έχουν κάνει στο Παρίσι και στο Λονδίνο, και βέβαια τα νέα γραφεία της PRODEA στην Αθήνα - ένα διατηρητέο κτίριο στο κέντρο της Αθήνας, το οποίο έγινε το πρώτο κτίριο γραφείων με πιστοποιήσεις LEED και WELL στην Ελλάδα. Με αυτά τα πρότυπα, των οποίων η εφαρμογή σε υπάρχοντα κτίρια είναι και δύσκολη και απαραίτητη στην Ελλάδα, συμβάλουν στη βιωσιμότητα. «Είναι ένα ερώτημα το πώς θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε εκ νέου όλα αυτά τα κτίρια που υπάρχουν στις ελληνικές πόλεις, προσαρμόζοντάς τα όμως με τρόπο τέτοιο ώστε να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες προδιαγραφές. Ενδεικτική της παγκόσμιας τάσης είναι η απονομή του φετινού βραβείου Pritzker» τονίζουν.
Κατά τη γνώμη τους, από την αρχιτεκτονική σήμερα λείπει ο σχεδιασμός που προκύπτει από το προσωπικό βίωμα. «Παλαιότερα, οι αρχιτέκτονες σχεδίαζαν σύμφωνα με τις προσωπικές τους εμπειρίες, τις προσωπικές τους εικόνες. Ανέπτυσσαν ολοκληρωμένες απόψεις για ζητήματα χώρου. Σήμερα, είναι εύκολο να παράγεις σχέδια με μόνο ερέθισμα εικόνες που έχεις δει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», παρατηρούν. «Ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η αρχιτεκτονική διαχρονικά είναι να ανταποκρίνεται στις ανάγκες που προκύπτουν στην κοινωνία με ταχύτητα», συμπληρώνουν.
«Το νέο μοντέλο εργασίας και κατοίκησης απαιτεί το σχεδιασμό των χώρων με ευελιξία και ανθρωποκεντρικότητα. Η σημασία της κατοικίας επανήλθε ως ζήτημα ενώ ταυτόχρονα προέκυψε η ανάγκη για ευέλικτους χώρους εργασίας αλλά και ψυχαγωγίας/διασκέδασης. Ένα ακόμη θέμα που έφερε στην επιφάνεια η συνθήκη του lockdown ήταν: η ανάγκη για ανοιχτούς, δημόσιους χώρους, όχι μόνο μεγάλης αλλά και μικρής κλίμακας, οι οποίοι μπορούν να καλύπτουν τόσο την ανάγκη της συνύπαρξης όσο και της “ιδιωτικότητας”»
AREA
Η Στέλλα Δαούτη, ο Γιώργος Μητρούλιας, και ο Μιχάλης Ραυτόπουλος γνωρίστηκαν το 2005 στην Αμερική όπου βρέθηκαν για μεταπτυχιακές σπουδές στα πανεπιστήμια Berkeley και Columbia. Η συνεργασία τους ξεκίνησε περιστασιακά στην Ελλάδα σε διάφορα μικρά έργα και διαγωνισμούς και εδραιώθηκε με τη βράβευσή τους σε διαγωνισμό των Δομών το 2007. «Ως AREA (Architecture Research Athens) πλέον ενσωματώσαμε στην επωνυμία μας την πόλη μας την Αθήνα, η οποία συνδέει τις πολύ διαφορετικές μας καταβολές και την οποία συχνά χρησιμοποιούμε σαν εργαστήριο για πολλές από τις ιδέες μας», λένε. «Ίσως το μεγαλύτερο επίτευγμα μας είναι ότι παραμένουμε για παραπάνω από 10 χρόνια μία ανοιχτή αρχιτεκτονική ομάδα, η οποία παρά την πολυφωνία έχει κατορθώσει να έχει ένα δικό της ξεχωριστό στίγμα. Αυτό είναι κάτι που δεν γίνεται αυτόματα, αλλά μετά από πολλές ζυμώσεις και κοινές εμπειρίες και προϋποθέτει ανοιχτό μυαλό και απόλυτη εμπιστοσύνη μεταξύ μας. Πολύ περισσότερο από οποιοδήποτε έργο μας, βραβείο ή διάκριση, το πιο σημαντικό είναι αυτή η κοινή αρχιτεκτονική πορεία. Και αυτό το αίσθημα ομαδικότητας και συνεργασίας προσπαθούμε να το περάσουμε σε όλους τους νέους συνεργάτες μας αλλά και στους πελάτες μας», συμπληρώνουν.
Οι AREA ενδιαφέρονται για τον τρόπο που οι κάτοικοι των κτιρίων μπορούν να τα οικειοποιούνται και να τα συμπληρώνουν. «Νομίζουμε ότι αυτή είναι μια συζήτηση που υπάρχει διεθνώς σήμερα, καθώς η θεαματικότητα της αρχιτεκτονικής ίσως έχει κουράσει και καλούμαστε να έχουμε μια πιο υπεύθυνη στάση στον τρόπο που σχεδιάζουμε. Θέλουμε οι χώροι που οραματιζόμαστε να έχουν ταυτότητα αλλά πρέπει να είναι και συμπεριληπτικοί, να ανταποκρίνονται σε διαφορετικά σενάρια, να μπορούν να αλλάξουν. Κατά κάποιο τρόπο μας ενδιαφέρει η ουδετερότητα, όχι με την έννοια της τυποποίησης, αλλά με την έννοια των πολλών διαφορετικών δυνατοτήτων», εξηγούν.
Όπως χαρακτηριστικά συμπληρώνουν, η αρχιτεκτονική σήμερα αντιμετωπίζεται είτε ως καταναλωτικό προϊόν είτε ως απλό τεχνικό έργο. «Δυστυχώς λείπει οποιαδήποτε πνευματικότητα. Ένα κτίριο αν δεν μπορεί να απευθυνθεί στο πνεύμα, αν δεν έχει καλλιτεχνικές αξιώσεις δεν είναι αρχιτεκτονική και δυστυχώς τα περισσότερα παραδείγματα γύρω μας ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Αυτός είναι ο λόγος που η αρχιτεκτονική, ειδικά στην Ελλάδα, έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση της με την κοινωνία. Ως αρχιτέκτονες έχουμε την ευθύνη να ξανα οικοδομήσουμε αυτή τη σχέση», ολοκληρώνουν.
ALOS
Η Λυδία Ξυνογαλά ξεκίνησε το αρχιτεκτονικό της γραφείο στη Νέα Υόρκη το 2014, όταν της ανατέθηκαν έργα και έχοντας πρώτα εργαστεί στην Αγγλία, την Ισπανία και τις ΗΠΑ. Το ξεκίνημα συνέπεσε με την έναρξη της διδασκαλίας της σε διάφορα Πανεπιστήμια στην ίδια πόλη, με αποτέλεσμα να συνδυάσει δημιουργικά δύο διαφορετικούς τρόπους εργασίας και σκέψης. Σημαντικός σταθμός στην καριέρα της, ήταν μεταξύ άλλων ένα βραβείο από το New York Foundation for the Arts και επίσης το Ελληνικό Βραβείο Αρχιτεκτονικής το περασμένο καλοκαίρι για το καλύτερο πρώτο έργο από νέο αρχιτέκτονα.
«Επίτευγμα είναι για εμένα η δημιουργία μιας επαγγελματικής πορείας που ενσωματώνει την κατασκευή, τη γραφή, την έρευνα και το σχεδιασμό σε ίσα μέρη. Το γραφείο μου, ALOS είναι μια σειρά από ακρωνύμια που περιγράφουν τη φύση της δουλειάς μου και των ενδιαφερόντων μου, όπως “Architecture - Landscape - Object – Story. Analyzes - Learns - Organizes – Studies. Advanced - Land - Observing – Station. Atelier - Laboratory - Office – Studio”», λέει. Από τη διεθνή αρχιτεκτονική ατζέντα παρακολουθεί με ενδιαφέρον το ζήτημα της ισοτιμίας και της ποικιλομορφίας στην πρακτική της αρχιτεκτονικής και στην εκπαίδευση. «Επιπλέον, ενδιαφέρεται για τη συζήτηση σχετικά με τους πόρους που απαιτούνται για να οικοδομήσουμε την αρχιτεκτονική μας: από την εξαγωγή της πρώτης ύλης ως τις εργασιακές πρακτικές και τα μέχρι τώρα αόρατα προβλήματα πίσω από αυτές τις διαδικασίες», συμπληρώνει.
Για τη Λυδία Ξυνογαλά, αυτό που λείπει από την αρχιτεκτονική σήμερα είναι η φροντίδα. « Φροντίδα ως προς το περιβάλλον, τη συντήρηση κτιρίων, τις ανθρώπινες σχέσεις που καλλιεργούνται σ’ ένα χώρο, τη διάρκεια ζωής των κτιρίων και τόσα άλλα», επεξηγεί. «Αντιστέκομαι στην ιδέα ότι η αρχιτεκτονική μπορεί να σώσει τον κόσμο, αλλά σαφώς μπορείς να συμβάλει στη δημιουργία “caring and compassionate environments to live in”, τα οποία μπορούν να καλυτερεύσουν την καθημερινότητά μας», συμπληρώνει. Για να συνοψίσει τις αξίες στις οποίες η αρχιτεκτονική πρέπει να ανταποκρίνεται σήμερα, παραφράζει συνοψίζονται σε μία παράφραση. την πολιτική επιστήμονα Joan Tronto, «Αντί να σκεφτόμαστε τα κτίρια ως πράγματα, πρέπει να τα σκεφτόμαστε σε σχέσεις με συνεχιζόμενα περιβάλλοντα, ανθρώπους, χλωρίδα και πανίδα - που συνυπάρχουν τόσο στο χρόνο όσο και στο χώρο».
K STUDIO
Η γνωριμία του Δημήτρη και Κωνσταντίνου Καραμπατάκη του γραφείου K Studio με την Costa Navarino και TEMES έφερε τη σχεδιαστική πρόκληση ενός beach hut και συνεπώς την ευκαιρία για να μεταβούν σε έργα με μεγαλύτερο αντίκτυπο. Στη συνέχεια γνωρίστηκαν με τη δημιουργική ομάδα του Scorpios της Design Hotels και των Lambs and Lions, στο πλευρό των οποίων συμπλήρωσαν τη μαθητεία τους γύρω από την δημιουργία μιας ταυτότητας, σχεδιάζοντας σκεπτόμενοι πέραν του κτιριακού κελύφους. Από εκεί και έπειτα το design και το brand ρίζωσαν στη συνείδησή τους ως “commodity in its own right”. « Δε θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε το ταξίδι που μας προσέφερε με την εμπιστοσύνη του ο Νίκος Καραφλός, αναθέτοντάς μας το έργο των Δεξαμενών. Mε τη μετασκευή αυτού του κτιρίου βλέπουμε ξεκάθαρο το μήνυμα ότι μια ανακαίνιση σαν διαδικασία μπορεί να είναι εξίσου συναρπαστική με ένα νέο έργο, ενώ η ανακαίνιση δε σημαίνει επαναφορά σε μια δεδομένη στιγμή, αλλά αποδοχή κάθε κομματιού της ιστορίας του, ακόμα και της εγκατάλειψης, και ενσωμάτωσή του στο brand, την αισθητική και την ομορφιά του», δηλώνουν χαρακτηριστικά.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα γραφεία, για του K Studio η δυσκολία δεν εντοπίστηκε στην επιστροφή , αλλά στην παραμονή στην Ελλάδα. «Θα ξεχωρίζαμε ως πιο κρίσιμη και αποφασιστική ίσως, τη στιγμή γύρω στο 2015, οπότε βρεθήκαμε να αμφιταλαντευόμαστε μεταξύ της επιλογής να ανοίξουμε ένα δεύτερο παράρτημα στο Λονδίνο. Ωστόσο η τελική απόφαση να παραμείνουμε στην Ελλάδα ήταν αυτή που καθόρισε και την μετέπειτα πορεία και ταυτότητά μας: Έλληνες αρχιτέκτονες με βάση την Αθήνα, με διεθνές όμως scope δραστηριότητας. Ακόμα και σήμερα, κοιτώντας πίσω, διακρίνουμε αυτό το τολμηρό στοίχημα, του να καθιερωθούμε ως “international practice based in Athens” με δέος και περηφάνεια».
Σήμερα παρατηρούν με αμείωτο ενδιαφέρον την ανάδειξη πολλών αρχιτεκτονικών και design γραφείων από off-centered περιοχές του κόσμου και όχι από τις καθιερωμένες και αναγνωρισμένες αγορές του design, όπως το Λονδίνο και η Νέα Υόρκη κλπ. « Αναδύεται ένα opinionated design map παγκόσμιας κλίμακας, με αποτέλεσμα να μην παρατηρείται όπως συνηθιζόταν παλιότερα να υπάρχει ταύτιση κάποιου ρεύματος με ένα συγκεκριμένο momentum. Αυτό μας ενδιαφέρει πάρα πολύ, διότι δεν αισθανόμαστε πλέον ως designers την απαίτηση να ανταποκριθούμε σε κάποιο ενιαίο “fashion statement” που το υπαγορεύει κάποια ομάδα τη δεδομένη στιγμή. Είναι επίσης πηγή μεγάλης έμπνευσης και ταυτόχρονα μας απελευθερώνει κι εμάς, δίνοντας αυτοπεποίθηση στη δική μας ξεχωριστή ταυτότητα και φωνή», εμβαθύνουν.
RC TECH
Ο Γιάννης Δουρίδας είναι 2ης γενιάς αρχιτέκτονας. Με τον αδελφό του Μάρκο εξελίσσουν την πορεία του γραφείου RC Tech, το αρχιτεκτονικό γραφείο που παρέχει υπηρεσίες και συμβουλευτική στους τομείς του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού και της διαχείρισης κατασκευών.
«Το επάγγελμα του αρχιτέκτονα είναι βαθιά χαραγμένο μέσα μου από τις πρώτες αναμνήσεις μου ως παιδί από τις βόλτες με τον πατέρα μου και τον αδερφό μου στα εργοτάξια και στο κέντρο της Αθήνας. Αργότερα συνειδητοποίησα πως δεν επέλεξα επάγγελμα αλλά τελικά μεγάλωσα μέσα σε αυτό. Οι παιδικές αναμνήσεις μου - βουτιά στην Αθήνα - ήταν για μένα η αρχή της γνωριμίας με την έννοια της κλίμακας. Η πολυπλοκότητα και η φασαρία του εργοταξίου και η σχετική απλότητα της γραμμικής οδού Σταδίου είναι οι πρώτες αρχιτεκτονικές εμπειρίες που έκτοτε με συντροφεύουν. Συνεχώς γυρνάω στην υπερ-απλούστευση της ανάμνησης, σαν ένα μηχανισμό αέναης διύλισης του concept», λέει ο Γιάννης.
Το γραφείο του έχει μία ιστορία 40 ετών. Παρόλα αυτά, δεν είναι τα μεγάλα έργα αυτά που ξεχωρίζει, αλλά οι στιγμές. «Υπάρχουν στιγμές που κρατώ, όπως η πρώτη ριξιά σκυροδέματος σε θεμέλια. Μια καλή παρουσίαση σε έναν έκπληκτο πελάτη - ποτέ δεν είναι έτοιμοι για αυτό που θα δουν και αν είναι, τότε μάλλον δεν έχουμε κάνει καλή δουλειά. Σίγουρα διασκεδάζουμε στο γραφείο. Όταν μιλάμε ταυτόχρονα για την αποκατάσταση ενός διατηρητέου και τον σχεδιασμό ενός πολύπλοκου βιομηχανικού χώρου, ενώ κατόπιν αλλάζουμε καπέλο και ασχολούμαστε με την φιλοξενία, πρέπει να μπορείς να το διασκεδάζεις. Αλλιώς πονοκεφαλιάζεις και επανέρχεσαι στα ίδια».
GEORGE TSIMPIKOS
Γνωρίζοντας τον άνθρωπο πίσω από την Orama Minimal Frames.
Από τη θέση του managing director της Orama Minimal Frames, ο Γιώργος Τσιμπίκος μετατρέπει την αγάπη του για την αρχιτεκτονική σε προϊόντα και custom made λύσεις που εξάγονται σε όλο τον κόσμο. Μέσω της καμπάνιας “The Visionaries”, την πρωτοβουλία της Orama Minimal Frames, πραγματοποιεί ένα καινοτόμο βήμα, πέρα από τον προϊοντικό λόγο. Η καμπάνια φιλοδοξεί να ενισχύσει την αναγνωρισιμότητα των forward thinking Ελλήνων αρχιτεκτόνων και να πυροδοτήσει το διάλογο για τρόπους και αρχιτεκτονικά έργα που προάγουν μία καλύτερη ζωή.
Η ιστορία της Orama Minimal Frames
Η Orama Minimal Frames ξεκίνησε ως ιδέα μέσα στην κρίση και υλοποιήθηκε - δηλαδή ξεκίνησε να παράγει και να προωθεί τα προϊόντα της το 2013. Μία εταιρεία με υψηλά standards, ποιότητα και διαδικασίες, η οποία διαπρέπει στον κλάδο της εντός και εκτός Ελλάδας, σε στενή συνεργασία με κορυφαία αρχιτεκτονικά γραφεία. Η εταιρεία αποτελεί έναν μετασχηματισμό της οικογενειακής επιχείρησης που προϋπήρχε.
Οι παράγοντες της επιτυχίας
Η μεγαλύτερη επιτυχία της Orama έγκειται σε δύο τομείς. Αφενός στο έμψυχο δυναμικό της. Καθένας στην ομάδα μας έχει ξεχωριστή θέση, ωστόσο μία ειδική αναφορά οφείλω στον Francis Flamant, Export Manager, με τον οποίο ξεκινήσαμε σχεδόν μαζί να υλοποιούμε αυτή την ιδέα. Αφετέρου, δύναμή μας είναι και το δίκτυο συνεργατών μας, το οποίο εκτείνεται σε πάνω από 35 χώρες, με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινό όραμα. Ξεκινήσαμε από την Ευρώπη, συγκεκριμένα από το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο και κατόπιν επεκταθήκαμε στη Μέση Ανατολή, στην Αυστραλία, στην Ιταλία, στις ΗΠΑ, την Κίνα, την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες και σε άλλες χώρες στην Ασία.
Το πιο απαιτητικό έργο της Orama
Το μεγαλύτερο έργο που έχουμε κάνει είναι το Royal Atlantis στο Dubai, όπου προσφέραμε τεχνογνωσία και πρώτες ύλες. Όμως παρόλο που αυτό ήταν ένα έργο πολύ υψηλών απαιτήσεων, εξίσου σημαντικά ήταν και άλλα μικρότερα, όπως ένα πολύ μεγάλο σπίτι στην Κασπία, στο Αζερμπαϊτζάν, σε πολύ δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες και τεράστια ανοίγματα. Ανάλογες κατοικίες έχουμε κάνει και στο Bel Air στο Los Angeles.
Η συνεργασία με τους αρχιτέκτονες
Οι αρχιτέκτονες έχουν μια καλλιτεχνική φύση μέσα σε όλη τους την τεχνική υποδομή και γνώση. Έλκονται από το όμορφο και το καθαρό, πέρα από τον μινιμαλισμό. Είναι οι άνθρωποι που οδηγούν και τη δική μας νοοτροπία και σκέψη. Μας επηρεάζουν. Γι’ αυτό και επιδιώκουμε μία φιλική σχέση, πέρα από την αρμονική συνεργασία.
“Θεωρώ ότι οι Έλληνες αρχιτέκτονες είναι από τους καλύτερους στον κόσμο, έχοντας δει σπίτια και λύσεις που σπάνια έχω συναντήσει αλλού.”
Ίσως αυτή η ικανότητα να σχετίζεται και με την ελληνική παράδοση και με την ελληνική εφευρετικότητα και φαντασία διαχρονικά. Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μεγάλη πρόοδος από τον αρχιτεκτονικό κόσμο. Οι σύγχρονοι αρχιτέκτονες ζητούν πιο custom λύσεις και εξατομικευμένα προϊόντα, ανάλογα με αυτό που φτιάχνουν.
Η ισορροπία της επιτυχίας
Η επιτυχία είναι για μένα μια ισορροπία μεταξύ της οικογενειακής γαλήνης και της ευτυχίας με την επαγγελματική επιτυχία και τους νέους στόχους, μέσα σε ένα περιβάλλον που μπορούμε να χαιρόμαστε αυτό που κάνουμε. Είναι πολύ σημαντικό να χαίρεσαι και να διασκεδάζεις την δουλειά σου. Αυτή τη χαρά πρέπει να μπορούμε να τη μοιραστούμε με τους συνεργάτες μας. Με ανθρώπους με κοινό όραμα και πνεύμα.
Ο ορισμός του οραματιστή
Οραματιστής για μένα είναι αυτός που πραγματοποιεί τα παιδικά του όνειρα. Αυτός καταφέρνει να υλοποιεί όσα έχει στο μυαλό του. Επίσης οραματιστής είναι ο άνθρωπος ο οποίος του αρέσουν οι προκλήσεις, αλλά δεν θυσιάζει την καθημερινότητα για το όνειρό του. Καινοτομεί, στοχεύει και απολαμβάνει, επειδή προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο και αφήνει κληρονομιά για τους επόμενους.