Ο ΠΡΩΗΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ δεν έχει μιλήσει ποτέ ως τώρα για την οικονομία και το έλλειμμα που παρέδωσε το 2009, στην αρχή της κρίσης. Η παρουσία του στην ελληνική Βουλή είναι κατά γενική ομολογία αδιάφορη και όταν κάποιος ρωτάει το πολιτικό περιβάλλον του γιατί παραμένει βουλευτής, η απάντηση που παίρνει είναι ότι το κάνει για να μη φανεί ότι δεν στηρίζει τους διαδόχους του.
Αυτό περίπου έλεγαν και ως τώρα: ότι παραμένει βουλευτής για να στηρίξει τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι πρόσφατες αιχμές, όμως, στην τελευταία του ομιλία που πραγματοποιήθηκε στα Ανώγεια, στην Κρήτη, για να τιμήσει τη μνήμη του πρώην υπουργού της Νέας Δημοκρατίας Γιάννη Κεφαλογιάννη ενόχλησαν ιδιαιτέρως τον πρωθυπουργό και έφεραν σε (ακόμα πιο) δύσκολη θέση την κυβέρνηση, με τον εκπρόσωπό της να προσπαθεί να βρει δικαιολογίες για να το καλύψει.
Αναμενόμενο ήταν οι αιχμές αυτές, που οι πληροφορίες του ρεπορτάζ επιβεβαιώνουν ότι δεν ειπώθηκαν καθόλου τυχαία, να προκαλέσουν εκνευρισμό στο Μαξίμου και ενθουσιασμό στην Κουμουνδούρου. Είναι ενδεικτικό ότι απασχόλησαν τα επικοινωνιακά επιτελεία και των δύο τα τελευταία 24ωρα, οι μεν για να βρουν τρόπο να το κλείσουν και οι δε για να το αναδείξουν.
Μετά την ήττα του στις εκλογές του 2009, ο Κώστας Καραμανλής εμφανίζεται σπάνια και πραγματοποιεί ελάχιστες ομιλίες για θέματα (εθνικά κυρίως) που θεωρεί ότι θα χτίσουν την υστεροφημία του. Αυτό που επιδιώκει σταθερά είναι να αποσυνδεθεί το όνομά του από την οικονομική κρίση και να ξεχαστούν οι δικές του ευθύνες.
Αυτός ήταν κι ένας λόγος άλλωστε που ενοχλήθηκε κάποτε με τον Αντώνη Σαμαρά, όταν έκανε υπουργό Οικονομικών τον Γιάννη Στουρνάρα που του είχε ασκήσει κριτική για τη χρεοκοπία και του απέδιδε μεγάλο μέρος των ευθυνών γι’ αυτήν. Κριτική για πτυχές της διακυβέρνησης Κώστα Καραμανλή είχε ασκήσει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στον οποίο οι καραμανλικοί, όπως είναι γνωστό, δεν συγχώρησαν ποτέ ότι δεν ψήφισε για ΠτΔ τον Προκόπη Παυλόπουλο.
Αυτός είναι επίσης και ένας από τους κύριους λόγους που ο Κώστας Καραμανλής έμοιαζε περισσότερο ικανοποιημένος από τον Αλέξη Τσίπρα παρά από τους διαδόχους του, Σαμαρά και Μητσοτάκη. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κατήγγελλε διαρκώς την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ, φρόντιζε όμως επιμελώς να αφήνει έξω από το κάδρο των ευθυνών τον Κώστα Καραμανλή, ενίοτε μάλιστα στελέχη του τον επαινούσαν ή και τον υπερασπίζονταν, κάνοντας τους πολιτικούς τους αντιπάλους να εφεύρουν τον όρο «συριζοκαραμανλισμός».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή είναι η δυσκολότερη θέση στην οποία έχει βρεθεί ο πρωθυπουργός από τότε που εξελέγη, καθώς δεν προλαβαίνει να μετρά επιθέσεις αυτή την περίοδο. «Το τελευταίο που περίμενε ήταν να δεχθεί χτύπημα, αντί για στήριξη, από έναν πρώην πρωθυπουργό του κόμματος», λέει η πλευρά που τον υποστηρίζει. «Όσοι τα λένε αυτά δεν γνωρίζουν τι άλλο μπορεί να ξέρει ο Κώστας Καραμανλής», λέει η άλλη πλευρά.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή είναι η δυσκολότερη θέση στην οποία έχει βρεθεί ο πρωθυπουργός από τότε που εξελέγη, καθώς δεν προλαβαίνει να μετρά επιθέσεις αυτή την περίοδο. «Το τελευταίο που περίμενε ήταν να δεχθεί χτύπημα, αντί για στήριξη, από έναν πρώην πρωθυπουργό του κόμματος», λέει η πλευρά που τον υποστηρίζει. «Όσοι τα λένε αυτά δεν γνωρίζουν τι άλλο μπορεί να ξέρει ο Κώστας Καραμανλής», λέει η άλλη πλευρά.
Το τελευταίο διάστημα κυκλοφορούσαν φήμες, όπως συμβαίνει πάντα με παρόμοιες αφορμές, που έλεγαν ότι μπορεί να είχαν υποκλαπεί συνομιλίες στελεχών της ΝΔ και ότι στο στόχαστρο των κατασκοπευτικών «αρπακτικών» μπορεί να ήταν και πρώην πρωθυπουργοί της ΝΔ, αλλά όλα αυτά χωρίς επιβεβαίωση, ώστε να γνωρίζει κάποιος αν είναι γεγονότα ή μόνο φήμες.
Στα Ανώγεια ο Κώστας Καραμανλής αποφάσισε να σχολιάσει την υπόθεση των παρακολουθήσεων, ξεκινώντας την ομιλία του για τον Γ. Κεφαλογιάννη* με τη φράση: «Με ακεραιότητα, τίποτε άλλο δεν μετράει. Χωρίς ακεραιότητα, τίποτε άλλο δεν μετράει». (Ίσως η εκδήλωση για την προσφορά του Κεφαλογιάννη να μην ήταν η πιο κατάλληλη γι’ αυτό, καθώς πολλοί δεν απέφυγαν τους συνειρμούς σχετικά με το άδοξο τέλος της πολιτικής του καριέρας μετά από καταδικαστική απόφαση εναντίον του).
«Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης ήταν, πάνω απ’ όλα, ένας ακέραιος άνθρωπος. Ένας άνθρωπος ευθύς, ντόμπρος και αληθινός», είπε ο Κώστας Καραμανλής, πλέκοντάς του το εγκώμιο. Προς το τέλος της ομιλίας του ανέφερε ότι ο Γ. Κεφαλογιάννης «είχε ασυμβίβαστη προσήλωση στα θέματα διαφάνειας», που είναι «ζητούμενα για σύννομο και ομαλό δημόσιο βίο» και εκεί επιχείρησε τη σύνδεση με το θέμα των υποκλοπών: «Το θέμα είναι τόσο βαρύ και σοβαρό που δεν επιτρέπεται ούτε αντέχεται να μείνουν σκιές ιοβόλες για τη δημοκρατική ομαλότητα. Φως λοιπόν! Άπλετο φως!», είπε.
Συνέχισε με βολές κατευθείαν στον στόχο: «Το να προκλήθηκαν τα γεγονότα αυτά από κυβερνητική πρωτοβουλία είναι, εκτός από αντιδημοκρατικό και παράνομο, τόσο πέρα από κάθε όριο νοσηρής φαντασίας και πολιτικής ανοησίας που είναι αδιανόητο. Παραμένει όμως επιτακτική η ανάγκη να ξεκαθαριστεί ποιοι και με ποια δικαιολογία ζήτησαν κάτι τέτοιο και ποιοι και πώς το ενέκριναν. Η επίκληση του απορρήτου σε τέτοιες περιπτώσεις υποτάσσεται στην ανάγκη κάθαρσης του δημόσιου βίου».
Στη ΝΔ πάγωσαν από τις δηλώσεις Καραμανλή και παρατηρούσαν τα ΜΜΕ του ΣΥΡΙΖΑ που μετέδιδαν την ομιλία του πανηγυρικά. Επισήμως, βέβαια, κυβέρνηση και ΝΔ αρνήθηκαν ότι ενοχλήθηκαν από όσα είπε ο πρώην πρωθυπουργός και ισχυρίστηκαν ότι η ομιλία του κινήθηκε «στο ίδιο μήκος κύματος με όσα έχει προτάξει η κυβέρνηση, γι’ αυτό κινήθηκαν άμεσα όλες οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες και η υπόθεση ερευνάται και από τη Δικαιοσύνη».
Στις αιχμές του Κώστα Καραμανλή από την Κρήτη ο πρωθυπουργός απάντησε από τις Σέρρες, το «κάστρο του καραμανλισμού», σύμφωνα με το γνωστό κλισέ, έχοντας δίπλα του τον άλλον Κώστα Καραμανλή, τον ξάδελφό του και υπουργό Μεταφορών, ο οποίος έσπευσε να δηλώσει, ως «επίσημος διάδοχος του καραμανλισμού», ότι όλοι οι νεοδημοκράτες είναι μια γροθιά.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πάντως, εξακολουθεί να ελέγχει απολύτως το κόμμα, παρά τη δυσαρέσκεια που υπάρχει για τους χειρισμούς της υπόθεσης των υποκλοπών και την γκρίνια για τον συγκεντρωτισμό του Μαξίμου, που ο πρωθυπουργός αποκαλεί «επιτελικό κράτος». Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής εδώ και καιρό δεν διαθέτει επιρροή στον κομματικό μηχανισμό. Ζημιά όμως στην ηγεσία κάνουν οι δηλώσεις του και επειδή τροφοδοτεί την αξιωματική αντιπολίτευση με περιεχόμενο εναντίον της και με τους τίτλους που προσφέρει σε ελληνικά και ξένα ΜΜΕ.
«Πρέπει να δούμε και τι άλλο μπορεί να υπάρχει και τι άλλο μπορεί να ξέρει κανείς. Ή τι μπορεί να φοβάται. Για να κάνει ο Καραμανλής αυτή την παρέμβαση, σημαίνει ότι αξιολογεί το θέμα ως πολύ σοβαρό. Άλλωστε έχει την εμπειρία από την παρακολούθηση που του έκαναν όταν ήταν αυτός πρωθυπουργός και τις συνέπειες που αυτές είχαν», αναφέρει παράγοντας του νεοδημοκρατικού χώρου, μη προσκείμενος στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως θα ήταν αναμενόμενο, ανέδειξε την ομιλία του Κώστα Καραμανλή ως άδειασμα του πρωθυπουργού, ενώ στελέχη του όπως ο Παύλος Πολάκης σχολίασαν με τον δικό τους τρόπο. «Και το γλέντι δυναμώνει», έγραψε στο Τwitter ο βουλευτής Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ.
Και το γλέντι δυναμώνει… pic.twitter.com/RFjZDtoBWt
— Παυλος Πολακης (@pavpol2222) August 31, 2022
Στελέχη του ΠΑΣΟΚ σχολίαζαν σκωπτικά την ομιλία Καραμανλή, αλλά και τη σημασία που έδωσε σε αυτήν ο ΣΥΡΙΖΑ, παρότι οι ίδιοι κρατούν τη σκληρότερη στάση απέναντι στην κυβέρνηση για το θέμα των υποκλοπών. «Χθες μίλησε ο Καραμανλής και η δεξιά πολυκατοικία είχε αναταράξεις! Η καραμανλική πτέρυγα, με εμπροσθοφυλακή στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, και η μητσοτακική πτέρυγα έδωσαν μάχη χολής χθες… Δεν εμπλεκόμαστε σε εσωκομματικά ζητήματα, είναι θέμα αρχής!» σχολίασε επίσης στο Twitter ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος.
Καλημέρα!
— ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΠΟΥΛΟΣ ΟΔΥΣΣΕΑΣ (@Odysseas_) September 1, 2022
Χθες μίλησε ο #καραμανλής και η Δεξιά πολυκατοικία είχε αναταράξεις!
Η καραμανλική πτέρυγα με εμπροσθοφυλακή στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και η Μητσοτακική πτέρυγα έδωσαν μάχη χολής χθες …
Δεν εμπλεκόμαστε σε εσωκομματικά ζητήματα , είναι θέμα αρχής ! #Καραμανλη
«Ο Καραμανλής μίλησε για κάθαρση και ζήτησε να πέσει “άπλετο φως” στο σημερινό σκάνδαλο των υποκλοπών, αλλά στο δικό του σκάνδαλο υποκλοπών που συνέβη επί πρωθυπουργίας του και αφορούσε τηλεφωνικές υποκλοπές σε βάρος δεκάδων πολιτικών προσώπων και όχι μόνο δεν έπεσε ποτέ φως και παρέμεινε στο σκοτάδι», σχολίασε βουλευτής και ήταν πολλοί που ανέσυραν χθες την υπόθεση εκείνη.
Το συγκεκριμένο σκάνδαλο υποκλοπών είχε αποκαλυφθεί το 2005 και υπήρχε εμπλοκή της εταιρείας Vodafone. Τα δημοσιεύματα της εποχής, μετά τις πρώτες έρευνες, έγραφαν για πιθανή εμπλοκή των ΗΠΑ, την οποία όμως η πρεσβεία στην Αθήνα αρνούνταν.
Είχε γραφτεί επίσης ότι οι υποκλοπές γίνονταν κυρίως σε βάρος του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή και στελεχών της κυβέρνησής του, ενώ η υπόθεση είχε δημοσιοποιηθεί και επισήμως αργότερα σε κοινή συνέντευξη Τύπου των υπουργών Επικρατείας Θόδωρου Ρουσόπουλου, Δικαιοσύνης Αναστάση Παπαληγούρα και Δημόσιας Τάξης Γιώργου Βουλγαράκη, χωρίς να δώσουν όμως απαντήσεις.
Μετά από δικαστική έρευνα δύο ετών, η οποία δεν κατέληξε κάπου, η υπόθεση μπήκε στο αρχείο, όπως και αυτή του θανάτου του Τσαλικίδη, που βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του τον Μάρτιο του 2005 και έγινε η αφορμή για να αρχίσει να ξετυλίγεται το νήμα των αποκαλύψεων. Αρχικά, ο θάνατός του αποδόθηκε σε αυτοκτονία, κάτι που η οικογένεια αρνήθηκε να δεχθεί.
«Η επιλογή του κουκουλώματος των τηλεφωνικών υποκλοπών είναι καθαρά πολιτική, αλλά η υπόθεση δεν έχει κλείσει ακόμα. Το σφάλμα του Κώστα Τσαλικίδη ήταν ότι έδειξε πως μπορούσε να τους κάψει, αλλά δεν πρόλαβε να το κάνει», δήλωνε το 2007 δικηγόρος της οικογένειας, ενώ ο αδελφός του υποστήριζε ότι: «Είμαστε θύματα μιας οργανωμένης προσπάθειας θαψίματος της υπόθεσης, όχι μόνο του θανάτου του Κώστα Τσαλικίδη αλλά και μιας υπόθεσης που αφορά όλους τους πολίτες».
Η αναδίπλωση του Κώστα Καραμανλή
Οι αιχμές του Κώστα Καραμανλή στην ομιλία για τον Κεφαλογιάννη στην Κρήτη, πέρα από ενόχληση στο Μέγαρο Μαξίμου, προκάλεσε οργή και στη βάση της ΝΔ που εμφανίζεται αρκετά συσπειρωμένη τελευταία γύρω από την αρχηγό της, καθώς θεωρήθηκε ότι βάλλει κατά της κυβέρνησης σε μια δύσκολη στιγμή που κρίνεται ακόμα και η επιβίωσή της τους επόμενους μήνες.
Μετά την έντονη δυσαρέσκεια στη ΝΔ, της οποίας έγινε αποδέκτης, ο Κώστας Καραμανλής έδωσε στο ΑΠΕ μια άτυπη ενημέρωση με την οποία οι συνεργάτες του «καλούν τον οποιονδήποτε να διαβάσει προσεκτικά την ομιλία του πρώην πρωθυπουργού» για να αντιληφθεί «πως δεν εμπεριέχει αιχμές κατά της κυβέρνησης και ότι ο πρώην πρωθυπουργός είπε αυτονόητα πράγματα, ώστε ο δημόσιος βίος να μη δηλητηριάζεται από φήμες και σκιές».
Από το Μέγαρο Μαξίμου (που τις προηγούμενες ώρες διαχειριζόταν τα απόνερα της ομιλίας Καραμανλή ως κρίση, με έκτακτες συσκέψεις) ανέλαβε ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, που ασχολείται με την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης, να παρέμβει για το θέμα, υποστηρίζοντας ότι «η κυβέρνηση συμφωνεί με όσα δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Πρόκειται για σοβαρή αστοχία και πολύ σοβαρή υπόθεση».
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Κώστας Καραμανλής, με τις αναφορές στην ομιλία του στα Ανώγεια, ήθελε να στριμώξει την κυβέρνηση Μητσοτάκη που είναι ήδη σε πολύ δύσκολη θέση με την υπόθεση αυτή. Οι αντιδράσεις που προκάλεσε όμως τόσο στην ηγεσία του κόμματός του όσο και σε τμήμα της βάσης τον έκαναν να αναδιπλωθεί και να προσπαθήσει να διορθώσει την επόμενη μέρα, υποστηρίζοντας περίπου ότι παρεξηγήθηκαν οι δηλώσεις του.
Όπως και να έχει, το πρόβλημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν είναι ο Κώστας Καραμανλής, ο οποίος δεν διαθέτει πια καμία επιρροή στον κομματικό μηχανισμό της ΝΔ, αλλά η ίδια η υπόθεση των υποκλοπών, την οποία θέλει να κλείσει, μαζί με το τραύμα που άνοιξε στην κυβέρνησή του.
*Ο Γιάννης Κεφαλογιάννης ήταν γαμπρός της οικογένειας των Βαρδινογιάννηδων, αφού είχε παντρευτεί την αδελφή τους και δεν υπήρχε κυβέρνηση της ΝΔ στην οποία να μην ήταν υπουργός, καθώς ήταν ένας από τους λεγόμενους «βαρόνους της ΝΔ». Το 2004 δεν εξελέγη και τον τοποθέτησε ο Καραμανλής ως σύμβουλό του, μεταφέροντας την εκλογική του πελατεία στην κόρη του, η οποία πήρε την έδρα στις εκλογές του 2007 και όταν μετακόμισε στην Α’ Αθήνας άφησε την έδρα του Ρεθύμνου στον ξάδελφό της.